BAYQUŞUN UÇUŞUNDAKI MÜKƏMMƏLLİK

Yaponiya sürət qatarlarında “təhlükəsizlik” çox əhəmiyyətli faktordu. Digər əhəmiyyətli faktor isə Yaponiya standartlarına uyğunlaşmaqdır. Yaponiya dünyadakı dəmiryolu idarəçiliyində ən yüksək səs standartlarına malikdir. Bu gün mövcud texnologiyalardan istifadə edərək daha sürətli getmək olduqca asandır. Ancaq buna baxmayaraq daha səssiz getmək nisbətən çətindir. Yaponiya ekologiya nazirliyinin tənzimləmələrinə görə məskunlaşma yerlərində dəmiryolundan 25 metr kənarda səs-küy səviyyəsi 75 dB və ya daha az olmalıdır. Qırmızı işıqda dayanan avtomobillərin yaşıl işıq yandığı zaman eyni anda hərəkətə keçdiyi zamankı səs-küy səviyyəsi 80 dB-i keçir. Bu müqayisə “Shinkansen” olaraq adlandırılan sürət qatarının nə qədər səssiz işlədiyini ortaya qoymaq üçün kafidir.

 

Qatarın müəyyən sürətə çatana qədər çıxardığı səsin səbəbi relslər üzərindəki hərəkətidir. Ancaq sürət 200 km/saat sürətə çatanda, səsin əsl qaynağı qatarın hava daxilindəki hərəkəti ilə ortaya çıxan aerodinamik səs-küy olur.

 

Aerodinamik səs-küyün meydana gəlməsindəki bir nömrəli faktor isə təpədəki tellərdən elektrik almaq üçün istifadə edilən pantograflar və ya axın yığıcılardır. Normal halda istifadə edilən düzbucaqlı pantograflarla səs-küyü azalda bilməyəcəyini başa düşən mühəndislər diqqətlərini sürətli, amma səssiz hərəkət edən canlılar üzərində toplayırlar.

 

Bayquş bütün quşlar içində ən səssiz uçuşu həyata keçirir. Bu, Allahın bayquşa ovuna səssizcə yaxınlaşa bilməsini təmin etmək üçün verilmiş üstünlükdür. Bayquşun səssiz uçmasının sirlərindən biri qanadlarındakı qıvrımlardır, digər quşlarda mövcud olmayan bir çox nahamar tük mövcuddur. Bu nahamar tüklər adi gözlə görünür. “Aerodinamik səs” hava axınında yaranan girdablarla meydana gəlir. Girdablar böyüdükcə səs də artır. Bayquşun qanadında bir çox nahamar çıxıntılar olduğu üçün böyük girdablar yerinə kiçik girdablar meydana gəlir, bu sayədə də çox səssiz uçuş baş verir.

 

Yapon mühəndis və dizaynerlər doldurulmuş  bayquşu külək tunelində test edərək bu quşun qanad quruluşundakı mükəmməlliyi yenidən görürlər.

 

Sonunda qatarın yaratdığı səs-küy bayquşun nizamsız tük prinsipinə bənzəyən qanad şəklində pantograflardan istifadə edilərək təsirli şəkildə azaldılır. Bu səbəbdən Yaponların təbiətdən ilhamlanaraq təqlid etdikləri bu sistem pantograflar içində “ən səssiz iş görən” adını almağa haqq qazanmışdır. Bütün bunlar Allahın bayquşdakı üstün yaradılışını və insanların bu üstün yaradılışa baxaraq nümunə götürdüyünü göstərən yalnız bir dəlildir. Allah bir ayədə belə buyurur:

 

Göylərdə və yerdə kim varsa, Ona məxsusdur. Hamısı Ona təzim edir. (Rum Surəsi, 26)