ALMALILI HƏMDİ YAZARIN TƏŞBEHLİ AYƏ VƏ HƏDİSLƏRLƏ ƏLAQƏDAR İZAHLARI

2196

05 Dekabr, 2010

Böyük islam alimi və təfsirçi Almalılı Məhəmməd Həmdi Yazar yazilarinda təşbehli ayələrin şərh olunmasına çox yer vermişdir. Təşbehli ifadələrin nə qədər çox mənalar ehtiva etdiyini, bir mövzunu izah etmədə nə qədər əhəmiyyətli olduqlarını bir sözündə belə izah edir: Təşbehli bir şey, mənasız bir söz deyil. Əksinə çox sayda mənalar ehtiva etdiyi üçün əsl məqsədi ayırd etməyimiz mümkün olmadığı üçün bəzilərinə mübhem (naməlum) gəlir. Təşbeh əslində, bəyan növlərinin (fərqli şərhlərin) bir çoxunu özündə yığan ifadədir. Həqiqi və məcazi məna, sarih və kinayə, təmsil (nümunə) və təhqiq (istintaq), zahir və yarımmüdafiəçi (gizli) kimi növlər bunlar arasındadır... Bilindiyi kimi bəzən izahda ibham (naməlumluq), bəlağətin ən qiymətli təzahürlərindən (görünüşlərindən) sayılır. Hər insan, hər sözə həmsöhbət ola bilmədiyi kimi bəşəriyyət də ümumiyyətlə, elmi ilahinin külliyyə hissəsini (Allahın elminin hamısını) anlamağa güc çatdıra bilməz. (M. Həmdi Yazar, Haqq Dini Quran Dili, İstanbul, 1935, 1,48)

Almalılı Həmdi Yazar

Təşbehli