Šta da nema Turske? Šta da se oko 3 miliona izbjeglica našlo ispred žičane ograde i visokih zidova neke druge zemlje i da ih se napada sa svih strana?
Šta da su ljutiti vojnici uperili svoje puške u Sirijske Arape, Kurde, Turkmene i jazide, a ne u turske vojnike koji ih prihvataju, te na leđima nose njihove bebe i starije osobe?
Da nema zemlje kao što je Turska, zemlja koja se graniči sa Sirijom, milioni izbjeglica bi bili prepušteni smrti, što bi širom svijeta postalo simbolom bezdušnosti. Sram čovječanstva se tada više ne bi mogao skriti, a dokumentovana bi bila i grižnja savjesti koju bi mnoge zemlje osjetile.
Ovako sumornu sliku do sada nismo vidjeli jer do početka tragedije u Siriji, Turska je već primila oko 3 miliona ljudi preko svojih granica. U tom smislu, moramo pohvaliti i zemlje kao što su Liban, Irak
Jordan. Ipak, da nije bilo Turske, činjenica je da bi se ove zemlje susrele sa ogromnim poteškoćama koji se tiču finansijskih resursa i geografskih uvjeta. Naravno, da je Evropa morala primiti ovako ogroman broj Sirijaca koji su morali napustiti svoju zemlju, zapomaganje koje trenutno čujemo iz Evrope bilo bi puno gore, te bi došlo do još većeg krvoprolića.
Jasno je da svi evropski narodi i vlade ne razmišljaju na isti način i da je značajan broj onih koji su prihvatili izbjeglice, ali, ipak, tužno je to što mnoge države daju prioritet vlastitim interesima i određuju politiku čisto na osnovu svojih političkih interesa. Ova politička proračunatost ućutkuje glas savjesti.
Prošle sedmice došlo je do sporazuma između Evropske Unije i Turske po pitanju izbjegličke krize. Na osnovu ovog sporazuma će izbjeglice koje nezakonitim putem uđu u Evropsku Uniju iz Grčke, biti poslane natrag u Tursku, te za svaku osobu iz Sirije koja bude vraćena na taj način, neka druga osoba iz Sirije, koja se trenutno nalazi u izbjegličkom kampu, biće smještena negdje u Evropskoj Uniji. Ono što predstavlja problem u ovom sporazumu jeste činjenica da je ulazak u Evropsku Uniju zabranjen svakome ko nije iz Sirije. S obzirom na to da narod iz Sirije čini samo 40% onih koji pristižu u zemlje Evropske Unije, zabrana izbjeglicama iz Iraka i Avganistana predstavlja problem o kojem se vrlo malo govori.
UN, kao i organizacije za ljudska prava, protive se ovom dogovoru. Prema „Procedurama i regulacijama o izbjeglicama“ Evropske Unije, svaka molba za azil se mora posebno ispitati i o njoj sud mora donijeti odluku, a dok odluka ne bude donesena, osoba koja traži azil ne smije biti deportovana; grupna deportacija stranaca je također zabranjena. Sigurno postoji humanitarna strana ovoga problema. Kada je riječ o izbjeglicama, oklijevanje evropskih zemalja, uzimanje u obzir samo „pojedinih Sirijaca“, te odbijanje onih koji su također bili prinuđeni emigrirati iz svojih zemalja, predstavlja vrlo uznemiravajuću sliku. Da uporedimo činjenice: Evropska Unija ima više od 500 miliona stanovnika i bruto domaći proizvod po glavi stanovnika koji iznosi oko 27 000 dolara. Turska, zemlja čiji broj stanovnika iznosi 75 miliona, ima bruto domaći proizvod od 9000 dolara. Ukoliko pretpostavimo da je oko milion izbjeglica stiglo u Evropsku Uniju, ova cifra se odnosi na manje od 0.2 % ukupnog broja stanovnika Evropske Unije. Broj izbjeglica koje su vlade Evropske Unije primile od januara 2016. godine, ne iznosi čak ni 800. Turska, zemlja čiji broj stanovnika iznosi tek 1/7 broja stanovnika Evropske Unije, trenutno vodi brigu o 2.7 miliona sirijskih izbjeglica.
Da li je Turska mogla napraviti sporazum koji bi bio više humanitarnog karaktera? Vjerovatno. Ipak, kada se uzme u obzir oklijevanje Evropske Unije da primi izbjeglice, sporazum koji je potpisan, značajan je po tome što Evropska Unija sada čini dio jednadžbe, pa makar isključivo u finansijskom smislu. Zahvaljujući ovom sporazumu, Evropa je jasno pokazala da ne želi da izbjeglice budu dio nje. Distanciranje od problema je oduvijek bilo neodvojivo od realpolitike Evrope. Bitno je da Evropa postane svjesna da svijet više nije isti; problemi se ne tiču samo islamskog svijeta ili Bliskog istoka, nego cijeloga svijeta. Nemoguće je izbjeći eksponencijalno umnožavanje problema ukoliko ostale države nastave štititi svoje granice umjesto da štite „ljudska bića“. Sada je potrebno porazgovarati o onome što Turska treba učiniti. Hitno se moraju promijeniti pojedine regulacije koje su dovele izbjeglice u Turskoj u nezavidan položaj. Zbog napomene koja je 1951. godine dodana Sporazumu o izbjeglicama, smatra se da su ovi ljudi potencijalni azilanti, a ne izbjeglice, zbog čega su lišeni nekih osnovnih prava, kao što je rad, državljanstvo ili univerzitetsko obrazovanje. Da bi Tursku smatrali „sigurnom trećom zemljom“, potrebno je preinačiti regulaciju koja daje ova prava u zakon.
Sada je na Turskoj da pokaže cijelom svijetu da je pitanje izbjeglica, koje se širom svijeta smatra „problemom“, u stvari nešto pozitivno. Kada, zahvaljujući vlastitoj politici društvene adaptacije, uspijemo prihvatiti izbjeglice kao svoje, kada ostvarimo dobrobit zahvaljujući njihovom društvenom blagu, kada budemo svjesni humanitarne dobrobiti koja dolazi sa ovim ljudima i kada ih prestanemo smatrati teretom, onda ćemo biti pravi domaćini našim gostima i to onako kako su to oni zaslužili. Svijet možda insistira na realpolitici, ali mi, ipak, težimo humanosti. Na kraju dana, pobjedit će onaj koji je savjestan.
Bosnia Times:
