Een persoon die tijdens zijn droom plotseling wakker wordt door de wekker zal een kortdurende verwarring meemaken. De gevoelde blijdschap en verdriet, de smaak van het eten en de geroken geuren waren zo realistisch, dat hij het effect van die droom een tijdje niet van zich af kan schudden.
Sinds vroeger hebben veel geleerden de ware essentie van dromen en de relatie tussen dromen en het aardse leven onderzocht. Een Duitse filosoof heeft over dit onderwerp het volgende gezegd:
Zijn wij nu wakker of zien we een schijnwereld? Dit is zonder twijfel een zinvolle vraag. Eigenlijk hebben we onszelf deze vraag onderbewust al diverse malen gesteld. Het antwoord op deze vraag, dat we tijdens onze droomwereld hadden gegeven, namelijk dat we wakker waren bleek fout te zijn nadat we wakker werden. Zouden we dezelfde fout nu op dit moment niet weer maken? Nee, we kunnen het niet zeggen, want het zou kunnen zijn dat we op een dag erachter komen dat het een fantasiewereld was. (Hans Reichenbach, The Rise of Scientific Philosophy, p. 179)
Descartes heeft over dit onderwerp het volgende gezegd:
Tijdens mijn dromen zie ik dat ik dit en dat doe en hier en daar naartoe ga, als ik wakker word kom ik erachter dat ik niets heb gedaan en ook nergens heen ben geweest, maar braaf in mijn bed lig. Wie kan mij zeggen dat ik op dit moment niet droom en sterker nog, wie kan mij garanderen dat mijn hele leven geen droom is? Door al deze dingen is er dus twijfel over de werkelijkheid van de wereld waarin ik leef. (Macit Gökberg, History of Philosphy, p. 263)
In werkelijkheid is het dus zo dat de droomwereld en het aardse leven een belangrijke overeenkomst hebben. Om deze overeenkomst te begrijpen, kunnen we dit voorbeeld geven: Laten we zeggen dat je in je droom ergens loopt en er wordt aan je gevraagd “waar zie je jezelf?” zul je antwoorden, “in mijn hersenen”. Echter het is duidelijk dat terwijl je dit antwoord geeft in je droom, er geen echte hersenen in de buurt zijn, die zijn immers in je bed en niet op de plek waar je in je droom loopt. Het lichaam of de hersenen in de droom zijn dus een volkomen fictief beeld. Het bewustzijn dat de beelden in de droom ziet is dus met zekerheid een bestaan dat iets heel anders is dan fictieve hersenen.
Het antwoord dat je vermoedelijk in je droom zou geven is het echte antwoord op de vraag “waar zie je?” in het leven van deze wereld. Zoals bekend is het namelijk niet “het oog” dat ziet, want alle beelden worden gevormd in de hersenen. De enige taak van de ogen en de miljoenen zenuwcellen die verbonden zijn aan het oog is om boodschappen over te brengen naar de hersenen, zodat het proces van zien wordt bewerkstelligd. Laten we de ons de geleerde informatie op de middelbare school weer voor de geest halen; licht afkomstig van een object gaat door de lenzen aan de voorkant van het oog en het beeld wordt gereflecteerd in het gedeelte van de achterkant, de beelden die vallen op de laag genaamd retina worden getransformeerd in elektrische stromen en overgebracht naar de visuele cortex in de hersenen en de hersenen zetten deze signalen weer om in drie dimensionale, zinvolle beelden. Uit deze informatie is wel duidelijk dat het niet de ogen zijn die zien en tevens dat er zeker geen twijfel is dat het erg fout zou zijn om te beweren dat een stuk vlees bestaande uit water, proteïnen en vetmoleculen kan zien. Hieruit is ook op te maken dat de hersenen die we een stuk vlees noemen, niet de eigenschap bezitten dat ze een bewustzijn kunnen vormen, oftewel de zogenoemde “ik” kunnen zijn die de beelden zien en interpreteren. Echter, er is iemand in de hersenen die een verlichte, kleurrijke wereld ziet, luistert naar het geluid van vogels en de geur van rozen ruikt. Van wie is dan het bewustzijn dat alle deze zintuigen ervaart zonder ogen, oren of een neus nodig te hebben?
Het bewustzijn in deze vraag is zonder twijfel de ziel gecreëerd door Allah. De ziel heeft geen behoefte aan ogen om te zien of oren om te horen. Sterker nog , het heeft geen hersenen nodig om te denken.
Iedereen die deze heldere en wetenschappelijke feit begrijpt dat hij slechts te maken heeft met de kopieën van de drie dimensionale kleurrijke, met licht en schaduw geschapen universum, zal het geheim begrijpen dat wat hij ook doet, slechts de kopieën zal blijven zien van alles wat hij op aarde ziet. Zodoende zal hij waarderend denken aan de eeuwige kracht van onze Almachtige Schepper, zichzelf met grote liefde en respect aan Hem verbinden en zich wenden en toevlucht zoeken tot Hem .
Het bewustzijn zal met de dood verscherpen
Gezien de genoemde informatie boven kunnen we zeggen dat we nooit de echte versies van de dingen zien dat we claimen “te zien”. We kunnen slechts een beeld zien van de materiële wereld. Het aardse leven bestaat alleen maar uit beelden die worden waargenomen door de ziel van de mens en worden geschapen om de mens te testen en ze daden te laten doen, zodat ze op de Dag Des Oordeels hierover rekenschap kunnen afleggen. De mens zal dit het beste begrijpen tijdens het overlijden. Immers het beeld van de wereld gezien door de mens zal met de dood veranderen en hiervoor in de plaats zal het moment van de dood, de Dag Des Oordeels, en het Hiernamaals geobserveerd worden. Zoals Allah in de Koran liet weten zal de mens met de dood als het ware uit zijn slaap ontwaken en naar zijn ware en oneindige leven gaan net als hij van zijn droom naar de echte wereld ging. Allah verklaart deze waarheid als volgt in de Koran:
Er zal worden gezegd: "Gij waart hieromtrent achteloos. Nu hebben Wij uw sluier van u weggenomen en uw oog ziet deze Dag scherp". (Koran 18:22)
In een hadith heeft onze profeet (vzmh), de aandacht gevestigd op dit belangrijke feit door te zeggen: “De Mensen zijn in slaap en worden wakker met de dood” (Imam Gazali, Islam Classics 2, Bedir Publishing, 18 p. 36152)