Er bestaan verschillende gradaties in geloof. Allah (God) heeft in Zijn verzen de aandacht gevestigd op de kenmerken van diepgelovige moslims en Zijn waardering uitgesproken over hun oprecht voor het Hiernamaals strevende en doordachte houding, hun tolerantie, vergevingsgezindheid, zachtmoedigheid tegenover de mensen en vele andere hoedanigheden. Maar naast deze taqwa moslims die Allah erg vrezen, veel van Hem houden, steeds voor Hem leven en helemaal voldoen aan de eisen van de schone moraliteit die Hij beveelt, bestaan er ook mensen die hun geweten niet gebruiken zoals het hoort, geen intellectuele strijd leveren voor Allah tegen het atheïsme zonder daar een geldige reden voor te hebben of af en toe kenmerken van de slechte moraliteit vertonen die afgekeurd worden door Allah, zoals woede, paniek of verdriet bij incidenten, maar die desondanks beweren dat ze in Allah geloven. Deze toestand levert een voorbeeld van de gradaties in geloof, waar in de Koran op gewezen wordt.
Uiteraard heeft Allah het Paradijs beloofd aan iedereen die gelooft. Bijvoorbeeld, in een vers vermeldt Allah dat Hij ook het Paradijs belooft aan sommigen die ondanks dat ze daar geen geldige reden voor hebben, geen intellectuele strijd leveren terwille van Hem:
Diegenen van de gelovigen die niets doen, met uitzondering van de onbekwamen, zijn niet gelijk aan degenen die met hun rijkdommen en hun persoon terwille van Allah strijden. Allah heeft degenen die met hun rijkdommen en hun persoon strijden doen uitmunten boven de rustenden en aan ieder heeft Allah het goede beloofd. Allah zal de strijders boven de stilzittenden doen uitblinken door een grote beloning. (Soera an-Nisa, 95)
In dit vers heeft Allah geopenbaard dat Hij aan alle gelovigen het Paradijs belooft, maar dat degenen die terwille van Hem intellectueel strijden tegen het atheïsme met hun leven en bezittingen, een grotere beloning zullen krijgen. Dit toont dat een moslim om de best mogelijke waardering van Allah te verdienen, intellectueel moet strijden voor Allah, deze strijd met al zijn kracht moet steunen en moet deelnemen aan deze intellectuele strijd. Hieruit is te zien dat Allah de mensen die terwijl een dergelijke strijd bezig is, zonder een geldige reden minder strijden of terughoudend zijn, veel minder waardeert.
Oprecht geloof brengt met zich mee dat iemand zich in alle omstandigheden onvoorwaardelijk overgeeft aan Allah, Zijn bevelen en aanbevelingen met zekerheid gehoorzaamt, bij het volbrengen van Allahs bevelen zich op geen enkele manier laat vangen aan de verraderlijke bedriegerijen van de satan en de zelfzuchtigheid van het lagere zelf en heel zijn leven standvastig is over het beleven van Allahs religie. Dus mensen die op het bedrog van de satan niet voor Allah kunnen reageren zoals het hoort, zich zwak kunnen gedragen en soms toegevingen kunnen door over het volbrengen van Allahs bevelen en aanbevelingen, moeten voor het welbehagen van Allah hun toestand onmiddellijk proberen te beteren, hun geloof meteen laten versterken, hun Godsvrees en Godsliefde bijwerken, zich overgeven aan Allah, zich richten naar het Hiernamaals en beginnen met enkel te leven voor Allahs welbehagen.
Wat moet men doen om zwak geloof te versterken?
Om een zwakker geloof te versterken is uiteraard nodig om een aantal oorzaken te omarmen; men moet bijvoorbeeld geloofsbewijzen leren die het geloof kunnen aanscherpen, veel lezen over religieuze onderwerpen om hier diepgang over te verwerven en de Koran omarmen met 4 armen.
Maar men mag dit belangrijk punt ook niet over het hoofd zien: om echt geloof te verwerven, moet een persoon zich eerst en vooral met al zijn oprechtheid richten tot Allah. Als iemand zich in de wetenschap dat Allah hem hoort en ziet, met heel zijn hart richt tot Allah en tot Hem bidt voor een sterk geloof, zal hij zien dat Allah zeker zal antwoorden op zijn gebed. Allah verhoort alle gebeden en nodigt al Zijn dienaren uit om oprecht berouw te tonen en zich te richten tot Hem. Het bestaan van Allah is uitermate duidelijk, zeker en klaarblijkelijk. In alle uithoeken van het heelal, van in de gigantische melkwegstelsels tot in een klein organel in het menselijk lichaam, tonen scheppingswonderen het bestaan van Allah overduidelijk aan. Zelfs getuige zijn van een van deze wonderen volstaat om in Allah te vertrouwen met een zeker geloof. Bovendien heeft Allah bewijzen geschapen in het eigen bestaan van de mens. Het is zo dat alle mensen diep in hun geweten uitermate zeker zijn van Allahs bestaan. Wat belangrijk is, is dat men het geweten niet mag bedekken met wereldlijke lusten, het geweten zuiver moet houden en het heel het leven moet gehoorzamen.
Alle momenten in het leven van een gelovige verlopen aangenaam
Feit is dat sterk en diep gelovende mensen het leven helemaal anders ervaren en beleven dan ongelovigen. Dat ze steeds gelukkig en vreugdig zijn, dat niets hen kan ontmoedigen of aanzetten tot geklaag, gezeur of hopeloosheid en dat ze zelfs volkomen gerust en blij zijn wanneer ze incidenten meemaken die nadelig lijken, zijn van de duidelijkste voorbeelden die het verschil tussen gelovigen en ongelovigen beklemtonen.
Sommigen bedenken met hun eigen verstand dat ze ongelukkig zouden zijn als ze volgens de bevelen en aanbevelingen van Allah zouden leven en blijven daarom terughoudend tegenover de religie. Maar ze worden juist ongelukkig door afstand te houden van de religie. Ze kunnen de oorzaken van hun ongeluk op geen enkele manier begrijpen en proberen kunstmatig maatregelen te nemen. Maar wat ze ook doen, ze kunnen nooit echt gelukkig worden. Echt geluk is enkel mogelijk door zich naar Allah te richten. Allah openbaart dit in een vers als volgt:
… En zij verheugen zich in het aardse leven, terwijl het aardse leven slechts een (kortstondig) vermaak is vergeleken met het Hiernamaals. (Soera ar-Rad, 26)
Aan de andere kant zijn de gelovigen steeds gelukkig en vreugdig. Ze hebben geen behoefte om speciale reden te zoeken om zich te verblijden of te plezieren; ze leven steeds in de aanhoudende blijheid van vertrouwen leggen in Allah, overal waar ze kijken bewijzen van Zijn bestaan zien en het hopen op het beloofde Paradijs. Ongelovigen verbazen zich echter dat gelovigen steeds gelukkig, blij en doordacht zijn en kunnen de reden hierachter niet vatten. Vooral dat moslims positief denken bij alle moeilijkheden verbijstert hen. Dat moslims bij incidenten waarbij zijzelf zeer snel ongelukkig en verdrietig van zouden raken, nooit bedroefd worden, zich steeds volwassen, geduldig en gematigd gedragen, wat er ook gebeurt, de voorvallen steeds positief bekijken en de achterliggende wijsheden inzien en gerust en gelukkig zijn, ondanks dat ze gedurende hun leven een groot aantal problemen hebben meegemaakt, verbaast hen enorm.
Moslims maken inderdaad verschillende moeilijkheden mee die anderen op geen enkele manier zouden kunnen verdragen. Ze worden bijvoorbeeld veroordeeld, bekritiseerd, psychologisch onder druk gezet, bespot en belasterd. De toestand van de profeten en oprechte gelovigen in de geschiedenis die op verschillende manieren onder druk gezet werden door ongelovigen en bovendien met de dood bedreigd werden, is hier een duidelijk voorbeeld van. Door de moeilijkheden die ze tegenkwamen, streden de profeten met groter plezier op het pad naar Allah. Daarom verblijden de meegemaakte moeilijkheden ook de moslims die de profeten volgen en zij beleven de vreugde van het geloof ook intenser bij beproevingen en moeilijkheden. Ze weten dat alles door Allah wordt geschapen en geven zich volledig over aan het door Allah geschapen lot. Dit is het soort geloof dat waarover Allah in de Koran Zijn waardering uitspreekt en benadrukt dat dat het gepaste is. Allah openbaart in een vers:
Er zijn vele profeten geweest aan wiens zijden talrijke aanbidders van de Heer streden. Zij verslapten door niets wat hen op de weg van Allah overkwam, noch verzwakten zij, noch vernederden zij zich. En Allah heeft de geduldigen lief. (Soera el-Imraan, 146)
Allah beloont zeker de inzet van degenen die zich serieus inspannen om Hem te naderen
Het doel van een ware moslim met taqwa is dan ook deel uitmaken van degenen die Allah erg vrezen, loven en steeds met hem verbonden zijn. Zo diep mogelijk geloven en zo veel mogelijk Godsvrees en Godsliefde bereiken zijn van de belangrijkste verantwoordelijkheden van moslims in dit korte en tijdelijke aardse leven. Dat iemand genoeg heeft met minder terwijl hij sterk genoeg is voor meer, is ongetwijfeld een gedraging die zorgvuldig vermeden moet worden door bewuste moslims.
Feit is dat iedereen die zich oprecht overgeeft aan Allah een zeer hoge mate van geloof kan bereiken. Hiervoor moet die persoon Allah tot beste vriend en voogd nemen, hem steeds met respect en eerbied vrezen en nooit toegevingen doen over Zijn religie. Iemand die zich vastberaden inspant om Allah te naderen, zal zeker van degenen worden die Allah tot vriend neemt. Allah openbaart in een vers:
En wanneer Mijn dienaren je over Mij vragen, zeg dan: "Ik ben nabij. Ik verhoor het gebed van de smekeling, wanneer hij Mij aanroept." Daarom moeten zij naar Mij luisteren en in Mij geloven, opdat zij geleid zullen worden. (Soera el-Baqarah, 186)