Na een drukke dag te hebben gehad gaan we ‘s nachts ons bed in om te slapen, en beginnen we te dromen. Wanneer we in de ochtend wakker worden van het alarm van onze wekker proberen we verward de werkelijkheid en de droom te begrijpen. Later beseffen we dat het gevoel wat we daarnet zo echt en helder hadden waargenomen een droom was.
Maar hoe kunnen we bewijzen dat deze conclusie die we concluderen bij het wakker worden echt is, en dit het echte leven is?
Wat scheidt het echte leven van de droom?
De film ‘’Inception’’ heeft een grote belangstelling getoond in de periode dat die in premiere ging. De film laat deze werkelijkheid zeer gedetailleerd zien.
De relativiteit van de tijd kunnen we zeer duidelijk ervaren in onze dromen. Tijdens onze droom kunnen we beangstigend ontsnappen aan een gevaar en deze ontsnapping kan in onze dromen uren duren. Echter, wij denken dat deze gebeurtenis uren heeft geduurd terwijl we dit slechts een paar minuten in onze dromen hebben ervaren. Aan dit onderwerp heeft deze film in bepaalde scenes de aandacht op gevestigd.
Arthur: tijdens het dromen werken onze hersenfuncties sneller. Daarom lijkt het alsof de tijd langzamer gaat. In de werkelijkheid is 5 min. een uur in een droom.
Yousef: tijdens het dromen werken de hersenen 20 keer sneller dan normaal.
Het feit dat we hier in de film kunnen zien is dat de tijd een perceptie is wat ook wetenschappelijk wordt aanvaardt. Dit werd 1400 jaar geleden in de Koran geopenbaard. Onze Grote Almachtige Heer vertelt ons in de Koran dat de tijd in verschillende omgevingen met een andere snelheid loopt:
"... En voorwaar, een dag bij jouw Heer is als duizend jaren, zoals jullie berekenen.." (Al Hadj, 47)
In andere verzen in de koran wordt nogmaals aangegeven dat een mens een zeer korte tijd als een zeer lange tijd kan waarnemen:
"Hij (Allah) zei: Hoeveel jaren verbleven jullie op de aarde? Zij zeiden: Wij verbleven daar een dag of een gedeelte van een dag, vraag het aan de rekenaars." (Al-Mominoen, 112-114)
In een ander scene van de film gaat het gesprek tussen Cobb (L. Dicaprio) en Ariadne tijdens de droom als volgt:
Ariadne: Wie zijn deze mensen? Waarom kijken ze naar mij? (Hier heeft ze het over de mensen in de droom)
Cobb: zij zijn de repercussies van het onderbewuste…
Er wordt vermeld dat de mensen die Ariadne ziet in deze scene een weerspiegeling van het onderbewuste zijn. Dus de mensen die Ariadne in de droom ziet zijn niet werkelijk, maar is de kracht van het onderbewuste. En wanneer we overwegen dat de werkelijke wereld niet veel verschilt van die van de droom, dan kunnen we ook niet zeker zijn van de aanwezigheid van de mensen wanneer we op straat zijn. De mensen in ons leven kunnen voor onze beproeving slechts een verbeelding zijn. Dus de vele mensen waarvan we denken dat die er zijn kunnen ogenschijnlijk niet werkelijk zijn. De gebeurtenissen die we soms meemaken met mensen, kunnen om deze reden een beproeving voor ons zijn hoe we op dat moment zullen handelen. Onze Grote Almachtige Heer heeft over deze mensen het volgende in de Koran vermeld:
‘’…Zij bezitten harten waarmee zij niet begrijpen en zij bezitten ogen waarmee zij niet zien en zij bezitten oren waarmee zij niet horen....’’. (Al-Aa'raaf, 179)
Onze Grote Almachtige Heer weet het het beste…
De volgende scene gaat over het begin van de droom:
Cobb: het begin van een droom kan men nooit herinneren, of niet? In een droom bevinden we ons elke keer in het midden van elke gebeurtenis.
Ariadne: klopt, ja
Cobb: je bent in een droom. De eenvoudigste manier om jezelf te testen is proberen om je te herinneren hoe je in dit hotel bent gekomen. Kan je dit doen? Nee
Zoals het in deze scene wordt vermeld bevinden we ons altijd ergens midden in een droom. We kunnen nooit het begin van een droom herinneren. Wanneer we aan ons werkelijke leven denken zien we eigenlijk dat het niet zoveel verschilt. Laten we eens nadenken…hoe zijn we op deze wereld terecht gekomen? Hebben we enige herinneringen in onze geheugen over onze baby tijd? Het antwoord is natuurlijk nee. De informatie die we in ons geheugen hebben, behoort slechts vanaf onze derde of vierde leeftijd. En de herinneringen zijn zeer vaag. Als we geen foto’s of video-opnames hadden die tot onze baby tijd behoren, zouden we het anders niet kunnen bewijzen. Dankzij deze opnames en foto’s kunnen we waarnemen dat ons leven een begin heeft. Echter, als deze opnames er niet waren hoe konden we dan bewijzen dat dit werkelijke leven ook geen droom is?
In een ander scene gaat Cobb als volgt verder:
Cobb: ‘’in onze dromen lijkt alles reëel. Echter, wanneer we wakker worden realiseren we dat er iets mis is’’.
Zoals het ook in de film wordt vermeld zijn in een droom de gebeurtenissen, ruimte, mensen en emoties driedimensionaal net zoals het leven op deze wereld. Zo reëel dat we tijdens het dromen niet overtuigd zullen worden dat het niet werkelijk is. Tijdens de droom is de plek waar men zich bevindt echt, mensen zijn echt, de gebeurtenissen ontwikkelen zich levendig, waardoor men door de gebeurtenissen van de droom opgewonden raakt en in ademnood komt door het rennen. Tijdens het dromen kunnen we bang worden, en voelen we deze angst zonder enige aarzeling. We liggen eigenlijk tijdens dit gehaast met onze ogen dicht in ons comfortabele bed, wat voor ons uren lijkt te duren. In een sterk beveiligde omgeving is er noch iemand die ons achterna zit, regent het niet en worden we niet geconfronteerd met een bedreiging. Wanneer we in onze droom fruit eten, proeven we zonder enige twijfel de smaak van de vrucht. Terwijl dat niet het geval is wanneer we in ons bed liggen. De spelers in de film beleven alle gebeurtenissen in de droom met alle beweeglijkheid en opwinding in werkelijkheid, wanneer ze aan het reizen zijn met de trein of auto, of zich bevinden in een hotelkamer.
Maar als we tijdens het dromen in een wereld kunnen leven die niet werkelijk is, geldt hetzelfde dan ook niet voor de wereld waar wij nu in leven?
De beroemde filosoof Descartes verduidelijkt deze vraag met de volgende woorden:
‘’In mijn dromen zie ik dat ik dit en dat heb gedaan en dat ik hier en daar ben geweest; en wanneer ik wakker word besef ik eigenlijk dat ik rustig in m’n bed lig, nergens ben geweest en niks heb gedaan. Wie kan mij de zekerheid geven dat ik nu op dit moment niet aan het dromen ben en dat mijn hele leven geen droom is? En door dit alles, vermoed ik dat er wat aan de hand is met de wereld waar ik me nu in bevind.’’
Een ander punt wat in de film wordt benoemd is het ontwaken uit de droom…
Er zijn twee keuzes in de film om uit een droom te kunnen ontwaken. De eerste is door een specifiek signaal of muziek dat je informeert om wakker te worden. De andere manier is om te sterven in een droom. Als men dood gaat in de droom dan wordt men direct wakker.
Wetenschappelijk gezien nemen we de werkelijke wereld en onze dromen waar in onze hersenen, door elektrische signalen. Hoewel beide dezelfde bron hebben en beide in onze geest worden gecreëerd, denken we dat de droom niet de werkelijke is maar deze wereld de werkelijkheid is. De reden dat we de droom als een verbeelding zien en de wereld als werkelijkheid, komt door onze gewoontes en onze vooroordelen. In feite zijn ze beide gelijk, beide zijn illusies. Dit geval laat zien dat we misschien op een dag zullen sterven in de wereld, waarvan we denken dat we er nu in leven, en waar we net als uit een droom ontwaakt zullen worden.
Zoals Onze Almachtige Heer het in de Koran heeft geopenbaard zal de mens ontwaken uit de slaap na de dood. Het is net als het passeren van de droom naar de echte wereld. Zo zal de mens naar de echte en eeuwige leven passeren. Dit beeld van het leven zal nog helderder en werkelijker zijn. Het is net als het ontwaken van een mens uit een wazig beeld in een droom, die naar een nog helderder wereld passeert. Allah, de Heer der werelden onthult dit feit in de volgende verzen:
Zij zeggen: Wee ons! Wie heeft ons van onze rustplaatsen doen opstaan? Dat is wat de Barmhartige heeft aangezegd, en de Gezondenen hebben de waarheid gesproken." (YaaSien, 52)
Een ander belangrijk punt in een droom is om op dat moment te beseffen dat we in een droom zijn. In de film wordt gebruik gemaakt van een object dat totem wordt genoemd. De totem dient voor een specifieke functie te zijn dat de persoon zelf alleen mag weten. Wanneer Cobb(L. Dicaprio) de totem laat draaien en dit na 1-2 seconden draaien neer valt weet hij dat hij in het echte leven is, maar als de totem continue blijft draaien beseft hij dat hij in een droom zit. In de laatste scene wanneer Cobb (L.Dicaprio) naar huis gaat om zijn kinderen te zien laat hij zijn totem draaien om te begrijpen of zijn geluk echt is. De totem bleef eindeloos draaien zonder om te vallen. Het einde van de film heeft tot discussies geleid. Of Cobb nog steeds in een droom zit of in werkelijkheid terug is bij zijn kinderen is onbeantwoord gebleven.
Het is duidelijk dat de regisseur ons in de laatste scene in twijfel heeft achtergelaten om ons aan het denken te zetten, en om de werkelijkheid te onderzoeken. Eigenlijk heeft de regisseur geprobeerd om aan het einde van de film te vertellen dat deze wereld ook een droom is, en het echte leven het hiernamaals is en wanneer wij sterven naar het echte leven zullen terugkeren.
Net als in de film heeft profeet Mohammed (vzm) hier in een hadith ‘’mensen zijn nu in slaap, ze worden wakker na de dood’’ (Imam Gazali, Islam Klasieken 2, Bedir uitgaven, 18 p. 36152) de aandacht op deze waarheid gevestigd.