Hər insanın müxtəlif bacarıq və qabiliyyətləri, özünü inkişaf etdirdiyi fərqli cəhətləri var. Bundan əlavə, hər insanın iman dərəcəsi, Allah qorxusu və təqvası da fərqliolduğu üçün, bunlara bağlı olaraq məsuliyyət hissi, ədalət anlayışı, hadisələrə qiymət vermək qabiliyyəti də fərqlidir. Bu səbəbdən hər kəsin daşıyacağı məsuliyyətin növü və dərəcəsi də fərqli ola bilər. Bir işi doğru və ya əksiksiz şəkildə yerinə yetirə biləcək insan həmin işin «əhli» hesab edilir. Əmanətin öz sahibinə qaytarılması isə Quranda bildirilən bir əmrdir:
«Allah sizə əmanətləri öz sahiblərinə qaytarmağınızı və insanlar arasında hökm etdiyiniz zaman ədalətlə hökm etməyinizi əmr edir. Həqiqətən, Allahın bununla sizə verdiyi öyüd necə də gözəldir! Əlbəttə, Allah eşidəndir, görəndir!» («Nisa» surəsi, 58)
Əmanətin öz sahibinə qaytarılması İslamın əsasını təşkil edən ədalət anlayışının mühüm bir hissəsidir. Əmanətin öz sahibinə təslim edildiyi, hökmlərin ədalətlə verildiyi İslami bir cəmiyyətdə heç bir insan haqsızlığa və zülmə məruz qalmaz. Sistemin bütün sahələri qüsursuz şəkildə fəaliyyət göstərər və maksimum fayda əldə edilər.
Halbuki cahil cəmiyyətlərdə vəzifə bölgüsü əsasən yoldaşlıq, dostluq, qohumluq münasibətlərinə və xətir-hörmətə, qarşılıqlı mənfəətlərə görə tənzimlənir. Bunun nəticəsi olaraq, yüksək vəzifələrə və məqamlara həmin işi bilməyən cahil, ağılsız, qabiliyyətsiz və bacarıqsız insanlar gətirilir. Belə cəmiyyətlərdə ədalətə və dürüstlüyə riayət edilib-edilməməsi barədə narahatlıqdan bəhs edilə bilməz. Nəticədə də, heç bir işdən lazımi fayda əldə edilə bilməz. Kiçik mənafe qruplarının maraqları cəmiyyətin maraqlarından üstün tutulur və böyük sosial böhranlar baş verir.
Quran əxlaqını mənimsəyən bir cəmiyyətdə isə belə problemlər olmaz. Buna baxmayaraq mömin insan hər bir sahədə ədalətli olmalı, cahil cəmiyyətin meyar olaraq qəbul etdiyi dəyərləri heç bir hərəkətinə, qəbul etdiyi heç bir qərara, verdiyi heç bir hökmə qarışdırmamağa və Qurana tabe olmağa diqqət etməlidir.
Xüsusən də, Allah yolunda fikri mübarizənin aparılması üçün ona tapşırılan vəzifəni uğurla yerinə yetirməyin dinin mənfəətləri baxımından olduqca strateji əhəmiyyəti vardır. Buna görə də, hər hansı bir vəzifənin düzgünpaylanmaması, bacarmayanlara mühüm işlərin verilməsi ayənin hökmü ilə ziddiyyət təşkil edən bir hərəkətdir. Bu isə İslama və müsəlmanlara zərər gətirir.
