Məşhur Science jurnalında nəşr olunan heyvanlar insan kimi eyni hüquqlara sahib olmalıdırmı? başlıqlı məqalədə “insanın özünü digər heyvanlardan fərqli görməməsi lazım olduğu” kimi bir məntiq yer alırdı. İlk baxışda bir çox insana təhlükəli görünməyəcək bu iddianın məqsədi isə məqalənin irəliləyən sətirlərindən aydın olurdu.
Məqalə təkamül nəzəriyyəsinin insan ilə digər heyvanların ortaq atadan törədiyi iddiasına dəstək məqsədli hazırlanmışdı.
Heyvanların da alət istifadə etdiyi, problem həll etdiyi, aralarında xəbərləşdikləri, ictimai həyata və zəkaya sahib olduqları, şəfqət və sevgi göstərdikləri bilinən həqiqətdir. Bunlardan yola çıxan təkamülçü zehniyyət heyvanların da insanlar kimi hüquqlara sahib fərdlər olduğunu önə sürür. Heyvan hüquqlarını insan hüquqları ilə müqayisə edilib artıq heyvanların məhkəmələrdə vəkillərlə müdafiə edilməli olduğunu da təklif edən məqalədə elmi dəlil yox idi. Dəlil olaraq qarşıya qoyulan insanlarla heyvanların bənzər beyin quruluşlarına sahib olduqları iddiasıdır.
Bu cavab yazımızda Darvinistlərin ilk anda günahsız görünən və hətta qulağa xoş gələn, heyvan sevgisi ilə bəzənən, amma hiyləgərcə taktika ilə insanların da heyvan növündən fərqli olmadığı təlqinidir verildiyi elmdən kənar istiqamətlərini ələ alacağıq.
1. Alət istifadəsi zamanla təkamüllə qazanılmaz:
Bir qarğa iki-üç mərhələli plan sayəsində şüşənin içindəki yemə çata bilər, bir bal arısı qida yığıb, şana döndüyündə ancaq ətraflı riyazi hesablarla açıqlana bilinəcək rəqslə çiçək tarlalarının yerini digər arılara təsvir edə bilər, bir su samuru axıntını dayandırmaq üçün mükəmməl arxitekturaya sahib anbar inşa edə bilər ya da bir balıq budaqdakı böcəyi qırılma indeksini də hesablayaraq fışqırtdığı su ilə suya salıb tuta bilər. Bütün bu ağıllı taktikalar canlının zamanla qazanmadığı, ona öyrədilməyən onsuz da ilk doğulduqları andan etibarən sahib olduqları böyük davranışlardır. Bu və buna bənzər saysız heyranlıq verici davranışlar instinkt olaraq adlanır ki, o canlının əsas götürüldüyü, hər şeyi bilən üstün ağıl tərəfindən ona etdirildiyi açıqdır. Bunlar Allahın o canlılara ilhamıdır.
2. Heyvanlarda xəbərləşmə təkamüllə açıqlana bilməz:
Heyvanlar ictimai həyat yaşayar, aralarında danışaraq əlaqə saxlayırlar. Bu təkamül tərəfdarları tərəfindən ən ibtidai olaraq xarakterizə edilən canlı növləri üçün belə keçərlidir. Hətta buraxın beyinlərini, bir sinir şəbəkəsinə belə sahib olmayan bakteriyaların də aralarında xüsusi kimyəvi maddələr vasitəsilə xəbərləşdikləri, beləcə kütləvi olaraq hərəkət etdikləri bu gün müəyyən olunan bir həqiqətdir. (1) Bitkilər də müəyyən kimyəvi maddələr vasitəsilə hətta səslər çıxararaq bir-birləriylə danışarlar. (2) Bu həyati əhəmiyyətə sahib xəbərləşmə şəbəkəsi nümunələri onların bu sistemləri zaman içində inkişaf etdirdikləri ya da nəsildən-nəsilə öyrədilən sistemlər olduğu şəklində şərh edilə bilməz. Göründüyü kimi sinir hüceyrələri ya da hər hansı beyin olmadan da danışmaq mümkündür. Fərqli canlı növləri unikal xəbərləşmə sistemlərinə sahib olaraq yaradılmışdır. Nümunələr çoxaldıqca Allahın bənzərsiz yaratma sənəti daha da yaxşı aydın olar.
3. Meymunlar ilə insan arasında qan nəqli edilə bilməz
Məqalədə, “meymunlar ilə insanlar arasında qan nəqli edilə bildiyi” kimi ifadə yer almaqdadır. Bu, baytarlıq və tibb dünyasında eşidilməmiş iddiadır. Bu jurnal hər nə qədər elmi jurnal olaraq tanınsa da hər hansı elmi redaktorunun olmadığı bu bariz səhvdən aydın olmaqdadır. Verilən məlumatın əksinə, meymun qan qrupları da insan qan qrupları kimi ABO olaraq adlandırılmaqla birlikdə, antigenlər bir-birindən tamamilə fərqlidir və iki növ arasında qan nəqli əsla edilə bilməz. (http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4258062/)
4. Beynin bənzər hüceyrə quruluşu zəkanın qaynağı ola bilməz
Məqalədə heyvanlardakı danışma, qavrama, sevgi, şəfqət və digər ictimai davranışların, canlıların beyinlərindəki spindle hüceyrələrinə bağlı olduğu da iddia edilmişdir. Bu xüsusi neyronlar yalnız balina, fil, böyük meymunlar və insanda müəyyən olunmuşdur. Bu canlıların hamısında dövran, tənəffüs və həzm sistemlərinin meydana gətirən kompleks orqanlar vardır. Bu səbəbdən sinir sisteminin də bənzər quruluşa sahib olması son dərəcə təbiidir. Bununla bərabər, miləoxşar hüceyrələrinin insana bənzər davranışların qaynağı olduğunu iddia etmək səhv olacaq, çünki pişik və itlərdə miləoxşar hüceyrələri olmaz amma sevgi, şəfqət, sədaqət davranışlarını ən yüksək səviyyədə yaşayan heyvanlar olduqları açıqdır. Bütün canlı növlərində bənzəri ictimai əlaqələr açıqca müşahidə edilərkən miləoxşar hüceyrələrinə sahib olmamaları təbii ki, bu iddianı çökdürür. Təkamülçülər iddialarının hər təfsilatında ziddiyyət içindədirlər. Miləoxşar neyronlarının guya insana bənzər meymunlarda 15 milyon il əvvəl ortaya çıxdığını və kiçik meymunlarda qalmayıb böyüklərdə qaldığını iddia edərlər. Ancaq təkamülün iddialarına görə balinalar meymunlarla ortaq əcdaddan çox daha əvvəl, 30 milyon il əvvəl ayrılmış olmalıdır. Məhz bu ziddiyyəti də ört-basdır etmək üçün isə darvinistlər, “balinaların iki qolu da bir çox dəfə bir-birindən müstəqil paralel təkamül keçirərək miləoxşar hüceyrələrinə daha sonra sahib oldular” nağılını izah etməkdədirlər. Nağıl içində nağıldan ibarət olan Darvinist iddiaların heç bir elmi dəlili olmadığı bu nümunədə də görüldüyü kimi son dərəcə açıq həqiqətdir.
5. Qəbul edib hiss edən maddə deyil ruhdur
Təkamülçülər maddənin xaricində varlığın mövcud olduğu həqiqətini qəbul etməmək üçün, insan zehnini maddəyə “sadələşdirməyə” çalışmaqda və bu məqsədlə ağıl və məntiqə uyğun gəlməyən iddialara yönəlirlər. Materialistlər, maddə xaricindəki bütün varlıqları rədd etdikləri üçün ruhun varlığını qəbul etməmək mövzusunda son dərəcə israrlıdırlar. Bu səbəblə insan şüurunu, beyni meydana gətirən maddələrə azaltmağa çalışırlar. Bunun üçün istifadə etdikləri əsas fərziyyə, “formalaşmış maddə” anlayışıdır. Yəni guya insana şüur qazandıran faktor, beynin içindəki neyronların arasında əlaqələrdir. Bu neyronlar arasındakı kimyəvi və elektrik hərəkətliliyin, “mənlik” dediyimiz şüuru meydana gətirdiyini iddia edərlər.
İnsanların düşüncələrinin, mühakimə qabiliyyətlərinin, qərar alma mexanizmlərinin, sevinc, həyəcan, məyusluq kimi duyğularının, beyinlərindəki neyronların bir-birləriylə qarşılıqlı təsiri olduğunu irəli sürmək son dərəcə məntiqsiz iddiadır. Materialistlər, bu mövzu üzərində səmimi olaraq düşünərlərsə, özlərinin də, digər bütün insanların da neyron yığınından və ya atom yığınından çox daha fərqli varlıqlar olduğunu qavrayacaqlardır. Beyin üzrə mütəxəssis Volf Singer, materialist olmasına baxmayaraq, üzləşdiyi bu həqiqəti etiraf etdi: “Kainatın bu ən mürəkkəb maddəsində özünü “Mən” olaraq qəbul edən bir “şey” var.” (Cumhuriyet Bilim Teknik Dergisi, 7 Temmuz 2001, sayı 746, səh. 18)
Qaynaq:
1-http://jb.asm.org/content/190/13/4377.full
2- http://www.medicaldaily.com/scientists-confirm-plants-talk-and-listen-each-other-communication-crucial-survival-240775
