ELEKTRİK CƏRƏYANLI CANLILAR

19-cu əsrdə kəşf edilən elektrik, əslində illərdir ki, təbiətdə var olan enerji qaynağıdır. İnsanın uzun axtarışlar və səylər sayəsində əldə etdiyi bu mühümnemət, yarandıqları ilk andan bəri Allahın yaratdığı bir çox canlıda var. Allahın üstün elminin təcəllisi olan bu canlılardan biri də istehsal etdiklərielektrik enerjisini sistemli şəkildə özlərini müdafiə etmək və daha bir çox fərqli məqsəd üçün istifadə edən elektrikli İlanbalıqlarıdır.
 
Elektrikli İlanbalıqları çox xüsusi sinir sistemi sayəsində olduqca qüvvətli elektrik cərəyanı istehsal edirlər. Bunu edərkən elektrik orqanında qorunan disk şəklindəki elektrik hüceyrələriylə eyni zamandafəaliyyət göstərən və xüsusi nizama sahib sinir sistemlərini istifadə edirlər.
 
Elektrik İstehsal Edən Sinir Sistemi Haqqında:
 
1.   Sinir sistemi, hüceyrələrə elektrik göndərməsi üçün "elektrik orqanı" deyilən orqana siqnal göndərir. Beləcə, olduqca kompleks sinir qurğusu minlərlə hüceyrədə eyni anda fəaliyyətə başlayır.
 
2.    Hər bir elektrogenik hüceyrə, daxiliiləmüqayisədəxarici səviyyədə 100 mikrovoltdan daha az mənfi elektrik daşıyır.Siqnal alındığında, sinir mərkəzi 1 dəqiqəliyinə asetilkolin adlandırılan bir növ nevrotransmiter (beyin və sinir sistemində mesajların çatdırılmasını təmin edən kimyəvi maddə) ortaya çıxarır. Bu əməliyyat əsnasında, hüceyrənin daxili və xaricini bir-birinə bağlayan zəif elektrik müqavimətiylə cərəyan yolu yaradılır. Bu sayədə, hər hüceyrə aktiv edilmiş qisimi mənfi yüklü, o biri tərəfi isə müsbət yüklü batareya kimi funksiya görür.
 
3.    Elektrik orqanının içindəki hüceyrələr bərabər şəkildə istiqamətlənmiş batareya kimi olduğundan, aktivasiya halındakı bir hüceyrədən gələn axın, ətrafındakı hələ aktiv olmamış hüceyrələri də sürətlə axacağı istiqamətə doğru irəliləyən bir sel kimi, 2 millisaniyə qədər qısa zamanda fəaliyyətə başlayaraq elektrik istehsalını reallaşdırır.
 
İstehsal Edilən Elektrik Necə Olur ki Balığın Özünə Zərər vermir?
 
Olduqca qısa müddətdə bu qədər güclü enerji ortaya çıxaran ilanbalıqlarının öz istehsal etdikləri enerjiinin özlərini vumaması fövqəladə möcüzədir.
 
Üstəlik su kimi elektrikkeçirici mühitdə yaşayan ilanbalıqları suda istehsal olunan bu yüksək gərginlikli axından niyə təsirlənmirlər?
 
Bu problemin cavabını qısa şəkildə belə ifadə etmək olar; çox qısa müddətdə çox güclü enerji istehsal edən elektrikli ilanbalığı əgər su canlısı olmayıb quruda yaşayan canlı növü olsaydı, istehsal etdiyi elektrik cərəyanı miqdarı 1 amperə yaxın olardı. Bu da canlının bədəninin 500 voltluq batareyaya bərabər olması deməkdir. Lakin, əlavə çıxış nöqtəsi olması nəticəsində su, axının şiddətini azaldır və məqbul nisbətdə tutur.
 
Bu möcüzəvi hadisə, tamamilə Allahın qüsursuz yaratma sənətinin böyük nümunəsidir. Hər canlını yaşadığı mühitin şərtlərinə ən uyğun və ən dayanıqlı şəkildə yaradan Allahdır. Hər cür nöqsandanuzaqdır. O, hər şeyi qüsursuzca yaradandır.