(مترجم_ آغا عامر خان)
گھڻا ماڻهون اهو سوچيندا آهن ته الله اسان کان گھڻو پري آهي، پر قرآن ۾ بيان ڪيو ويو آهي ”۽ (اي پيغمبر ياد ڪر) جنھن مھل توکي چيوسون ته تنھنجي پالڻھار ماڻھن کي (پنھنجي قدرت سان) احاطو ڪيو آھي“ هو تمام ويجھو آهي. هو انسان جو هر پهلو ڏسندو ۽ ڄاڻيندو آهي ۽ جيڪو ڪجھ به اهو ڳالهائيندو آهي اُهو ٻڌندو آهي. الله تعالٰي انسان جي اندروني خيالات کان به واقف آهي. قرآن ۾ بيان ٿيل آهي
“۽ بيشڪ ماڻھوءَ کي پيدا ڪيوسون ۽ سندس نفس کيس جيڪو وسوسو وجھندو آھي سو ڄاڻندا آھيون، ۽ اسين ڏانھس (سندس) ساہ جي رڳ کان وڌيڪ ويجھا آھيون.” (سوره ق، 16)
الله تعالٰي ايترو ته ويجھو آهي جو هو انسانن جون دعائون به ٻڏي ٿو، چاهي اهي دل ۾ ئي ڪيون ويو هجن، اهو الله ئي آهي جيڪو انهن جو جواب ڏئي ٿو
“۽ (اي پيغمبر) جڏھن مُنھنجا ٻانھا توکان مُنھنجي پُڇا ڪن (تڏھن چؤ) ته آءٌ ويجھو آھيان، جڏھن (ڪو) مُون کي سڏي ٿو تڏھن سڏيندڙ جو سڏ ورنايان ٿو تنھنڪري مُنھنجو حُڪم قبول ڪرڻ گھرجين ۽ مون تي ايمان آڻڻ گھرجين ته مانَ اُھي سُڌرن.” (سورت البقره، 186)
الله تعالٰي انسان جي نيتن کان با خبر آهي. هو ڄاڻي ٿو هڪ بندو هن جي رضا حاصل ڪرڻ لاءِ ڪو عمل ڪري رهيو آهي يا صرف پنهنجي روح کي مطمئن ڪرڻ لاءِ. الله تعالٰي اسان کي قرآن ۾ اهو ياد ڪرائي ٿو ته هو اسان جي نيتن کان به باخبر آهي
“.. . . . .۽ ڄاڻو ته جيڪي اوھان جي دلين ۾ آھي سو الله ڄاڻندو آھي تنھنڪري کانئس ڊڄو، ۽ ڄاڻو ته الله بخشڻھار بُردبار آھي. ” (سورت البقره، 235)
“۽ جيڪڏھن (تون) ڏاڍيان ڳالھائين ته بيشڪ اُھو ڳُجھ ۽ پڌرو ڄاڻندڙ آھي. ” (سورت طٰهٰ، 7)
الله جي رسول، حضرت محمد صلي الله عليه وآله وسلم پڻ مسلمانن کي اهو فرمايو ته جڏهن اهي دعا گھرندا آهن ته الله تعالٰي انهن جي ڪافي قريب هوندو آهي “توهان ان ٻڌندڙ کي پڪاريو ٿا جيڪو توهان جي بلڪل قريب آهي، توهان جنهن کي پڪاريو ٿا اهو توهان مان هر هڪ جي بلڪل قريب آهي.” (صحيح بخاري)
الله تعالٰي هر وقت توهان سان گڏ آهي، هن وقت جڏهن توهين هي مضمون پڙهي رهيا آهيو تڏهن به الله توهان جي قريب آهي. جيڪو ڪجھ به توهان ڪندا آهيو اهو هي ڄاڻيندو آهي ۽ ڏسندو آهي جيڪو ڪجھ به توهان سوچيندا آهيو. قرآن ۾ ان حقيقت کي هن طرح بيان ڪيو ويو آهي.
“نه ڏٺو اٿئي ڇا ته جيڪي آسمانن ۾ آھي ۽ جيڪي زمين ۾ آھي سو الله ڄاڻندو آھي، (ڪٿي به پاڻ ۾) ٽن ڄڻن جي ڳُجھي صلاح ڪرڻ نه ھوندي آھي پر اُنھن مان چوٿون الله آھي ۽ نڪي پنجن (ڄڻن) جي پر انھن ۾ ڇھون الله آھي ۽ نڪي ان (ڳاڻاٽي) کان تمام گھٽ ۽ تمام وڌ آھن پر الله ساڻن آھي جتي به ھجن، وري جيڪي ڪيو اٿن (تنھنجي) قيامت جي ڏينھن کين سُڌ ڏيندو، بيشڪ الله سڀڪنھن شيءِ کي ڄاڻندڙ آھي. ” (سورت المجادله، 7)