Müsəlmanlara dəstək vermək, onlarla çəkişməmək və münaqişəyə girməmək
ucgen

Müsəlmanlara dəstək vermək, onlarla çəkişməmək və münaqişəyə girməmək

2420

 

Al­lah Öz ayə­lə­rin­də mö­min­lə­rin bir­lik və həm­rəy­lik için­də ol­ma­la­rı­nı, bir-bi­ri­nə hər bir mə­sə­lə­də dəs­tək ver­mə­lə­ri­ni və kö­mək et­mə­lə­ri­ni va­cib bil­miş­dir.

Qurana bax­dı­ğı­mız za­man mü­səl­man­la­rın yer üzün­də­ki möv­qe­yi­nin və Al­lah dər­ga­hın­da­kı qiy­mə­ti­nin baş­qa in­san­lar­dan da­ha fərq­li ol­du­ğu­nu gö­rü­rük. Mü­səl­man­lar vic­dan­lı, əx­laq­lı və şə­rəf­li bir hə­yat ya­şa­dıq­la­rı üçün Al­la­hın sev­di­yi və də­yər­li say­dı­ğı in­san­lar­dır. La­kin Quran­da Al­lah dər­ga­hın­da qiy­mət­li və hör­mət­li olan bu qul­la­rın sa­yı­nın az­lı­ğı­na da diq­qət çə­ki­lir. Al­lah ayə­sin­də ək­sər in­san­la­rın iman gə­tir­mə­yə­cə­yi­ni və iman gə­ti­rən in­san­la­rın bir ço­xu­nun da şirk qoş­ma­dan iman gə­tir­mə­yə­cə­yi­ni bil­di­rir. Bu isə əsl mü­səl­man­la­rın yer üzün­də az­lıq təş­kil edə­cə­yi mə­na­sı­na gə­lir. Bu sə­bəb­dən hət­ta bir­cə mü­səl­ma­nın be­lə iman gə­ti­rən­lər ba­xı­mın­dan əhə­miy­yə­ti çox bö­yük­dür. Be­lə ki, Quran­da mü­səl­man­la­rın bir-bir­lə­ri üçün də­yə­ri qo­ru­yu­cu, hi­ma­yə edən, kö­mək­çi mə­na­sı­na gə­lən «və­li» sö­zün­dən is­ti­fa­də olunaraqaçıq­la­nır.

Elə bu­na gö­rə də Al­lah hər bir əsr­də say­la­rı ol­duq­ca az olan iman sa­hi­bi in­san­la­rın bir-bi­ri ilə sıx bağ­lı ol­ma­la­rı­nı əmr et­miş­dir. Mü­səl­man­la­rın bir-bi­ri­nin də­yə­ri­ni yax­şı bil­mə­lə­ri, hər han­sı bir çə­tin­liklə üzləşəndə bir-bi­ri­nə tam dəs­tək ver­mə­lə­ri, yar­dım­laş­ma­la­rı və bir­ləş­mə­lə­ri Quran­da mü­səl­man­la­rın üzə­ri­nə qo­yu­lan öhdəliklərdən bi­ri­dir. Mü­səl­man­lar hər bir ha­di­sə za­ma­nı və ya hər bir şə­ra­it­də bir-bi­ri­ni Al­la­hın əm­ri ilə qo­ru­yur və dəs­tək­lə­yir­lər. On­lar bü­tün im­kan­la­rı ilə - söz­lə, mad­di və ya mə­nə­vi cə­hət­dən mü­səl­man­la­rın qüv­vət­lən­mə­si, in­ki­şaf et­mə­si və irə­li­lə­mə­si üçün ça­lı­şır­lar. Al­lah mü­səl­man­la­rın bir-bi­ri­nə ne­cə bağ­lı ol­ma­la­rı­nın la­zım gəl­di­yi­ni bir ayə­də be­lə bir bən­zət­mə ilə tə­rif edir:

«Şüb­hə­siz ki, Al­lah Öz yo­lun­da möh­kəm di­var ki­mi səf çə­kib dö­yü­şən­lə­ri se­vər!» («Səff» su­rə­si, 4).

Ayə­də diq­qət ye­ti­ri­lən ən mü­hüm mə­qam mü­səl­man­lar ara­sın­da po­zul­ma­sı müm­kün ol­ma­yan əla­qə­nin ol­ma­sı­nın va­cib­li­yidir. Bu, mü­səl­man­lar ara­sın­da mə­nə­vi bağlılıq qə­dər, za­hir­ən aydın görünən qüv­vət­li bir bağ­lı­lı­ğın ya­ran­ma­sı­nın la­zım ol­du­ğu­na işa­rə edir. Yə­ni Quran­da mü­səl­man­la­rı uzaq­dan seyr et­mək və dəs­tək­lə­mək ki­mi mən­ti­q yox­dur. Mö­min bir in­sa­nın hə­qi­qi ye­ri mü­səl­man­la­rın ara­sında­dır. Bu sə­bəb­dən də inanc sa­hi­bi olan bir in­san iba­dət­lə­ri­ni, xid­mət­lə­ri­ni və fiki­r mü­ba­ri­zə­si­ni mü­səl­man­lar ara­sın­da ye­ri­nə ye­ti­rməklə, on­la­ra dəs­tək ve­rir.

Al­la­hın şə­ni­nin ucal­dıl­ma­sı, İs­la­m dininin maraqlarının və mö­min­lə­rin haq­la­rı­nın qo­run­ma­sı, ca­hi­liy­yə əx­la­qı­na qar­şı fik­ir mü­ba­ri­zəsi­nin apa­rıl­ma­sı güc­lü bir­lik və həm­rəy­liyə əsaslanaraqmüm­kün ola bi­lər. Ey­ni za­man­da mö­min­lər Qurana əməl et­mək­lə, Al­la­hın əmr­lə­ri­ni ye­ri­nə ye­tir­mək­lə yal­nız mü­vəf­fə­qiy­yət və Al­la­hın ra­zı­lı­ğı­nı qa­za­na bi­lər­lər. Bu­na gö­rə də mö­min­lər ara­sın­da­kı bağ­lı­lı­ğın, bə­ra­bər­lik və qar­daş­lıq ru­hu­nun it­mə­si­nə və ya zə­if­lə­mə­si­nə sə­bəb ola bi­lə­cək hər bir dav­ra­nış­dan qə­tiy­yət­lə uzaq ol­maq la­zım­dır. Elə bu sə­bəb­dən də im­ti­na edil­mə­si la­zım gə­lən ən əsas əməl «çə­kiş­mə»dir. Şey­ta­nın da hər yön­dən dəs­tək­lə­di­yi bu əmə­li Al­lah Quran­da qə­ti ola­raq qa­da­ğan et­miş­dir:

«Al­la­ha və Onun Pey­ğəm­bə­ri­nə ita­ət edin. Bir-bi­ri­niz­lə çə­kiş­mə­yin, yox­sa qor­xub zə­if­lə­yər və güc­dən dü­şər­si­niz. Səbir edin, çün­ki Al­lah səbir edən­lər­lə­dir!» («Ən­fal» su­rə­si, 46).

Mö­min­lər ara­sın­da­kı həm­rəy­lik, bağ­lı­lıq və bir­lik on­la­rın in­kar­çı­lar qar­şı­sın­da­kı qüv­və­lə­ri­nə də tə­sir edən, hə­ya­ti əhə­miy­yət­kəsb edən amil­dir. Çə­kiş­mə isə ayə­də də bil­di­ril­di­yi ki­mi, bu qüv­və­ni zə­if­lə­dən, heç bir fay­da ver­mə­yən, şey­ta­nın təş­vi­qi ilə gös­tə­ri­lən nəf­sa­ni dav­ra­nış­dır. Bu sə­bəb­dən də bir an­lıq qəf­lə­tə qa­pı­la­raq çə­ki­şən, mü­ba­hi­sə edən mö­min dər­hal diq­qə­ti­ni top­la­yıb ayə­nin hök­mü­nü xa­tır­la­ma­lı, et­di­yi işin Al­la­hın bə­yən­mə­di­yi bir iş ol­du­ğu­nu dərk edib hə­min dav­ra­nış­dan im­ti­na et­mə­li, töv­bə edə­rək onu bir da­ha tək­rar­la­ma­ma­lı­dır.

Mö­min­lər bu cür şey­ta­ni şə­ra­it­lər və ya bun­la­ra sə­bəb ola bi­lə­cək da­nı­şıq və dav­ra­nış­lar qar­şı­sın­da diq­qət­li ol­ma­lı, be­lə bir dav­ra­nı­şa dər­hal mü­da­xi­lə edə­rək onun qar­şı­sı­nı al­ma­lı­dır. Zi­ra Al­lah mö­min­lə­rin hə­də­fi­ni Quran­da mü­əy­yən et­miş­dir. Di­ni in­kar edən­lər, müş­rik­lər və mü­na­fiq­lərin bir­lə­şə­rək iman sa­hib­lə­ri­nə qar­şı mü­ba­ri­zə apar­dı­ğı bir şəraitdə, on­la­rı bu­ra­xıb mö­min­lər­lə çəkişmək, on­la­rın şöv­qü­nü zə­if­lət­mək, gü­cü­nü azalt­maq Qurana uy­ğun olan bir dav­ra­nış de­yil.

Mö­min­lə­rə hər bir mə­sə­lə ilə bağ­lı ən doğ­ru yo­lu Al­lah və Onun el­çi­si gös­tər­miş­dir. Han­sı mə­sə­lə­də olur­sa-ol­sun, Al­lahın dər­ga­hın­da qə­bul edi­lən yal­nız bir hə­qi­qət var. Mö­min­lə­rin heç bi­ri­nin bu mə­sə­lə­də di­gə­rlərin­dən fərq­li an­la­yı­şı, fərq­li dü­şün­cə­si ola bil­məz. Bu­na gö­rə də Quran­da tə­rif edi­lən mö­min­lər ara­sın­da heç bir möv­zu­da ix­ti­laf və ya mü­na­qi­şə­dən söh­bət ge­də bil­məz. Çün­ki Quran­da diq­qət ye­ti­ril­di­yi ki­mi, fi­kir ay­rı­lı­ğı və ix­ti­laf yal­nız di­ni in­kar edən­lə­rə xas olan xü­su­siy­yət­dir. Quran­da mö­min­lə­rin an­la­şıl­maz­lıq­la üz­ləş­di­yi mə­sə­lə­lər­də Al­la­ha və Onun rə­su­lu­nun tövsiyələrinə arxalanmağın va­cib­li­yi əmr edi­lir. Yalnız bu halda, hər bir mə­sə­lə öz həl­li­ni ən doğ­ru şə­kil­də ta­pa bilər. Yox­sa mö­min­lə­rin öz ara­la­rın­da mü­ba­hi­sə edə­rək, çə­ki­şə­rək prob­lem­lə­ri həll et­mə­yə, bir nə­ti­cə əl­də et­mə­yə çalışmaları Qurana ta­ma­mi­lə zid­dir. Baş­qa bir ayə­nin hök­mün­də isə mö­min­lə­r arasında nifaqın salınmasının qarşısının alınması çə­kiş­mə­lə­ri­n, şey­ta­nın qa­pı­la­rının bağ­la­nıl­ma­sı üçün ən yax­şı üsu­lun «sö­zün ən gö­zə­li­ni de­mək» ol­du­ğu bil­di­ril­miş­dir:

«Bən­də­lə­ri­mə de: «Gö­zəl söz­lər söy­lə­sin­lər!» Şey­tan on­la­rın ara­sı­na fit­nə-fə­sad sa­la bi­lər. Hə­qi­qə­tən, şey­tan in­sa­nın açıq-aş­kar düş­mə­ni­dir!» («İs­ra» su­rə­si, 53).

PAYLAŞIN
logo
logo
logo
logo
logo
Yükləmələr