Mömin gözəl əxlaqlı olduğu üçün dua edəndə özü üçün istədiyi hər şeyi digər mömin bacı-qardaşları üçün də istəyər

1055

24 Noyabr, 2010

Mömin dualarında Allahdan həm dünyada, həm də axirətdə gözəllik istəyər. Allahın ən sevdiyi, ən razı olduğu bəndəsi ola bilmək üçün Allaha dua edər. Bütün insanlar arasında Allahın ən yaxın dostu ola bilməyi, Allahı bir insanın sevə biləcəyi ən üstün sevgi ilə sevməyi istəyər. Bütün insanlar arasında Allahı haqqı ilə təqdir edərək ucaldan bəndə olmaq istəyər. Allah Qatında ən məqbul olan, Allahın ən sevəcəyi davranışları etmək, Allahın ən çox bəyənəcəyi əxlaqa sahib olmaq istəyər. Allaha ən çok şükür edən, Allahın nemətlərini ən yaxşı dəyərləndirən bir bəndə olmaq istəyər. Allahın əxlaqına ən çox yiyələnmiş və Allahın sifətlərinin ən çox təcəlli etdiyi bir insan olmaq istəyər. Quran ayələrini ən yaxşı başa düşən vəən yaxşı tətbiq edə bilən insan olmaq istəyər. Allahın Quranda bildirdiyi əmr və qadağalarını ən qüsursuz vəən həssas şəkildə yerinə yetirən insan olmaq istəyər. Allahın dinini ən gözəl, ən təsirli, ən səmimi şəkildə təbliğ edən olmaq istəyər. Malı ilə, canı ilə Allah yolunda mümkün olan ən üstün cəhdi etməyin ona nəsib olmağını istəyər. Allahın onu mənəvi olaraq və fiziki olaraq dünyanın ən sağlam, ən güclü, ən dözümlü insanı etməyini və beləcə də Allaha gücünün çatdığı qədər xidmət etmək istəyər. Etdiyi işləri mümkün olacaq ən ixlaslı şəkildə edə bilmək üçün dua edər. Allaha bütün ruhu ilə və bədəni ilə mümkün olan ən dərin şəkildə təslim olmaq istəyər. Allahın yaratdığı əskiklərə qarşı ən çox şükür edən, ən təvəkküllü, ən səbirli, ən gözəl əxlaqı göstərən insan olaraq qarşılıq vermək üçün dua edər. Allahdan mümkün olan ən dərin hörmətlə qorxub, çəkinən insan olmaq istəyər. Ən çətin anlarda belə Allaha ən çox ümid edən, Allaha ən çox güvənən, Allahın yardımından əsla şübhəyə düşməyən, ən etibarlı insan olmaq istəyər. Şirkdən ən çox qorunan, Allahdan başqa varlıqlara əsla tamah etməyən, Allahdan başqa bir İlah olmadığını ən dərin şəkildə qavrayan insan olmaq istəyər. Gözəl əxlaqda ən öndə olan, insanlara qarşı sevgi dolu, ən hörmətcil, ən şəfqətli və mərhəmətli, çox bağışlayan, ən fədakar, ən qənaətkar, ən səbirli, ən anlayışlı, ən yardımsevər, ən etibarlı, ən çox sevinc, xoşbəxtlik, hüzur və rahatlıq verən, ən gözəl danışan, ən gözəl məsləhət verən, ən gözəl şəkildə öyüd alan, ən gözəl sözü dinləyən insan olmaq istəyər. Dünyadaki bütün Müsəlmanlarınən çox sevdiyi, ən çox hörmət etdiyi, ən çox güvəndiyi, ən çox yanında olmaq istədiyi, söhbəti ən çox sevilən, sözünəən çox etimad edilən, dünyada, axirətdə sonsuzadək birlikdə olmağı ən çox arzuladıqları insan olmaq istəyər. Axirətdə isə Allahın ən yüksək dərəcədə olanən gözəl qarşılığı almaq istəyər. Allahın ən razı olduğu bəndəsi olmağı, Allaha ən yaxın olan, Allahın ən böyük nemətlərlə, ən gözəl cənnətlərlə mükafatlandırılmağı istəyər.

Möminlər bütün bu gözəlliklərin hər birində "mümkün olan ən yüksək dərəcəni”əldəetmək istəyərlər. Ancaq Quran əxlaqından öyrəndikləri sevgi anlayışı və ixlaslarına əsasən bütün bu nemət və gözəllikləri bacı və qardaşları üçün də istəyərlər. Özlərinin Allaha ən yaxın insan olmalarını istədikləri kimi digər möminlərin də Allahın ən sevdiyi, Allaha yaxınlıqda ən önə keçən insanlar olmalarını istəyərlər. Buna görə də hər dualarında Allaha "mən” deyərək deyil, "biz” deyərək dua edərlər. "Bütün bu nemətləri mənə ver Allahım” deyil, "bütün bunları bizə ver Allahım” deyərək dua edərlər. Bir mömin özünə gözəl bir dua ediləndə verdiyi qarşılıq yenə də bu üslubla olar. Məsələn, özünə "Allah gözəl gün nəsib etsin” deyiləndə bir möminin cavabı, "Allah hər birimizə yaxşı günlər versin” şəklində olar. Eynı şəkildə "Allah razı olsun” deyiləndə, "Allah cümləmizdən razı olsun” deyərək qarşılıq verər.

Bu imanda ən öndə olmaq, təqva sahiblərinə nümunə olmaq istəyən, Allahı ən çox sevən insanın göstərməli olduğu bir əxlaqdır. Buna görə də duada göstərilən bu əxlaq şəkli o insanın imanının, Allah sevgisinin, Allah qorxusunun, ixlasının və dərinliyinin çox mühüm bir əlamətidir.

Quranda möminlərin bu əxlaqını göstərən dualarına çox sayıda misal verilmişdir. Bunlardan bəziləri belədir:

Biz yalnız Sənə ibadət edirik və yalnız Səndən kömək diləyirik! Bizi doğru (düz) yola yönəlt! Nemət verdiyin kəslərin yoluna! Qəzəbə düçar olmuşların və (haqdan) azmışların (yoluna) yox! (Fatihə Surəsi, 5-7)

Bəziləri isə: "Ey Rəbbimiz, bizə dünyada da, axirətdə də gözəl nemətlər ver, bizi cəhənnəm əzabından qoru!” deyirlər. (Bəqərə Surəsi, 201)

Allah hər kəsi yalnız qüvvəsi yetdiyi qədər yükləyər (bir işə mükəlləf edər). Hər kəsin qazandığı yaxşı əməl də, pis əməl də özünə aiddir. (Möminlər deyirlər: ) "Ey Rəbbimiz, (bəzi tapşırıqlarını) unutduqda və ya yanıldıqda bizi cəzalandırma! Ey Rəbbimiz, bizdən əvvəlkiləri yüklədiyin kimi, bizi ağır yükləmə! Ey Rəbbimiz, gücümüz çatmayan şeyi bizə yükləyib daşıtdırma! Bizi əfv edib bağışla, bizə rəhm et! Sən bizim ixtiyar sahibimizsən (mövlamızsan). Kafirlərə qələbə çalmaqda bizə kömək et!” (Bəqərə Surəsi, 286)

Ey Rəbbimiz! Bizi doğru yola yönəltdikdən sonra ürəklərimizə şəkk-şübhə (azğınlıq, əyrilik) salma! Bizə Öz tərəfindən bir mərhəmət bəxş et, çünki Sən, həqiqətən, (bəndələrinə mərhəmət, nemət) bəxş edənsən! (Ali-İmran surəsi,8)

O bəndələr ki: "Ey Rəbbimiz, biz həqiqətən (Sənə) iman gətirmişik, günahlarımızı bağışlayıb bizi cəhənnəm əzabından qoru!” – deyirlər. (Ali-İmran surəsi,16)

O kəslər ki, ayaq üstə olanda da, oturanda da, uzananda da Allahı xatırlar, göylərin və yerin yaradılması haqqında düşünər (və deyərlər): "Ey Rəbbimiz! Sən bunları boş yerə yaratmamısan! Sən pak və müqəddəssən! Bizi cəhənnəm odunun əzabından (Özün) qoru! (Ali- İmran Surəsi, 191)