Yüce Allah canlıların yaşamlarını sürdürmeleri, kendilerini savunmaları ve avlanmaları için çeşitli özellikler bahşetmiştir. Bu özelliklerden biri de canlıların güçlü çenelere sahip olmalarıdır.
Sularda Yaşayan ve Güçlü Çenelere Sahip Canlılar
Yaratılışları gereği balıkların ve timsahların, pek çok kara hayvanının sahip olduğu pençeleri, ön ve arka ayakları bulunmaz. Zaten suda yaşayan bir canlının bu tür organlara pek ihtiyacı da yoktur. Fakat beslenmesi ve yaşamını devam ettirebilmesi için Yüce Allah onlara pençe, kol ve bacaklar yerine güçlü bir çene ve keskin sivri dişler bahşetmiştir. Sonsuz şefkat sahibi Rabbimiz her canlıyı ihtiyacına yönelik olarak yaratmıştır. Kuran’da bu gerçek şöyle haber verilmektedir:
“Ben gerçekten, benim de Rabbim, sizin de Rabbiniz olan Allah’a tevekkül ettim. O’nun, alnından yakalayıp-denetlemediği hiçbir canlı yoktur. Muhakkak benim Rabbim, dosdoğru bir yol üzerinedir (dosdoğru yolda olanı korumaktadır.)” (Hud Suresi, 56)
Suda yaşayan ve oldukça güçlü çenelere sahip bu canlılardan bazıları şunlardır:
-Temizlik işinde görevli Piranhaların güçlü çeneleri
Büyük beyaz köpekbalığı, sırtlan ve timsah gibi canlıların çok güçlü çene yapılarının ve dişlerinin olduğu bilinmektedir. Ancak bu canlıların kilosu, boyu ve ısırığı göz önüne alınarak bir kıyaslama yapıldığında siyah piranhaların çenelerinin de bir hayli güçlü olduğunu görürüz. (Serrasalmus rhombeus). Nature Scientific Reports dergisinde yayımlanan araştırmada Amazon Nehri’nde yaşayan bu canlının diğerlerini geride bırakacak kadar güçlü bir çeneye sahip olduğu belirtilmektedir. Piranhaların çenelerindeki gücü bir cihaz yardımıyla ölçen bilim adamları, 20-37 cm uzunluğundaki bir Piranha’nın çenesinin 320 newton basınç uyguladığını bulmuşlardır. Bu güç, balığın boyutları göz önüne alındığında bir timsahınkinden 3 kat daha fazladır. Yüce Allah Piranhaların ağzında çok büyük çene kasları ve bu çeneyi güçlü şekilde kapama mekanizması var etmiştir.
Piranhaların dişleri, çenelerindeki elastik dokuların içerisine gömülü olarak bulunur. Bu dişler, dudak derileriyle örtülüdür. Bu deri yukarı kaldırıldığı zaman ustura keskinliğindeki üçgen dişler ortaya çıkar. Balık ağzını kapattığında, kama şeklindeki alt ve üst dişler bir fermuar gibi kilitlenir.
Piranhaların dişleri ve bu dişlerle avı yakalama yöntemi köpekbalıklarına benzer. Balık, dişlerini avına geçirdikten sonra fermuar gibi kilitlenen keskin dişlerini, hızlı kuyruk hareketleriyle daha da keskinleştirir. Bu güçlü çenesi ve dişleri vesilesiyle, her büyüklükte avı rahatlıkla yakalayabilir. Piranhaların bu özelliği bulundukları bölge açısından da çok önemlidir.
Amazon Nehri’nin taşkın zamanlarında boğularak yaşamlarını yitiren hayvanlar, suyun içinde çürürler. Oldukça sıcak olan bölgede bu durum mikroorganizmaların dolayısıyla da bulaşıcı hastalıkların oluşma riskini ortaya çıkarır. Ancak piranhalar bu nehirde adeta temizlikçi gibi hareket ederek, boğulan canlıları yerler ve bu dengeyi korurlar.
Yüce Allah’ın kurduğu kusursuz denge ve yarattığı güçlü çene hem nehrin ekolojik yapısını korumakta hem de meydana gelecek salgın hastalıklar için bir önlem olmaktadır.
-Kuvvetli çene kaslarına sahip timsahlar
Timsahlar keskin dişleri ve kuvvetli çene kasları sayesinde bir çeliği bile parçalayabilirler. Aynı insanlardaki gibi timsahların dişleri de çeşitli işlevlere sahiptir. Ön kısım kesici dişlerden oluşurken arka kısımda büyük azı ve küçük azı dişleri yer alır. Yetişkin timsahlar türüne bağlı olarak alt ve üst damakta ortalama 70 ila 170 arasında değişen dişe sahiptir. Ancak bir timsahta kaybolan dişlerinin yerine sürekli olarak yenileri çıkar. Tipik bir timsah, hayatı boyunca 2 bin ila 3 bin arasında diş üretir. Bilim adamları bu dişlerin sürekli olarak kendini yenilemesinin nasıl mümkün olduğunu araştırmışlardır. Southern California Üniversitesi uzmanlarının yaptığı bu araştırmada yavaş gelişen kök hücrelerin kaybolan dişlerin yerine yeni dişin çıkmasını sağladığı bulunmuştur. Kök hücreler diş tabakası denen bir tabaka dokusunun üzerinde yer alırlar. Bu diş tabakasının yer aldığı doku, insanlarda da bulunur ama erken çocukluk döneminden sonra hareketsiz kalır ve ilk zamanlarda yaptığı eski dişin yerine yenisini çıkarma görevini yerine getiremez. Ancak söz konusu tabaka timsahlarda aktiftir ve dişler bu şekilde yenilenir. Timsahlar sürekli yenilenen dişleri ile güçlü ısırışlar yapabilirler ve yaşamları için gerekli olan besinlerini kolaylıkla temin edebilirler. Yapılan araştırmalar timsahın güçlü çenesiyle 2125- 3700 psi (İngiliz birim sisteminde ise basınç birimi) arasında baskı uyguladığını ortaya koymuştur.
Timsahlar güçlü çeneleri ile yakaladıkları avı, 20 dakika boyunca sıkıca tutabilirler. Çeneleri çok güçlü olduğu için ırmaklarda yaşayan kalın kabuklu kaplumbağaların kabuklarını kırabilir, hatta kendilerinden çok büyük boyutlarda olan canlıları bile avlayabilirler.
-Köpekbalıkları ve yenilenen dişleri
Planktonla beslenen türleri dışında pek çok köpek balığı son derece keskin ve sivri dişlere sahiptir. Yüce Allah köpek balıklarının diş ve çene yapılarını kusursuz bir avcı olmaları için özel olarak yaratmıştır. Köpek balıklarının dişleri çenelerde bulunan elastik dokuların içerisine gömülü olarak bulunur. Çenelerde dişlerin dizildiği birçok diş sırası vardır. Köpek balığı türlerinin çoğunda çenenin en önünde bulunan bir ya da iki tane diş sırası fonksiyoneldir, avlanma esnasında bu dişler kullanılır. Alt ve üst çenede öndeki ilk iki sıra dışında geride kalan dişler ise fonksiyonel olmayan “yedek ya da değişim dişleri” olarak adlandırılan dişlerdir. Fonksiyonel sırada bulunanlar herhangi bir sebeple kırıldıklarında ya da kullanımdan dolayı zamanla köreldiklerinde arka sıralarda bulunan yedeklerle düzenli olarak değiştirilirler.
Yeni bir yedek diş, eski fonksiyonel dişin yerine geçmek üzere ileriye doğru hareket ettiğinde, diğer yedek dişler de bir sıra öne gelirler. Bu hızlı değişim birkaç günle birkaç hafta arasında gerçekleşir. Bu ilerleme hareketi sonucunda çenede diş oluşturan dokular uyarılır ve böylece boşalmış olan en arka sırayı doldurmak için yeni bir diş oluşturulur. Dişlerin yenilenmesi köpek balığı yaşadığı sürece devam eder. Bir köpek balığının ömrü boyunca neredeyse otuz bin kez diş değiştirdiği tahmin edilmektedir.
Köpek balıkları aynı zamanda kuvvetli çeneye sahip canlılardan biridir. Yüce Allah’ın yarattığı bu canlılar hem üst hem de alt çenelerini hareket ettirerek 625 psi kuvvet uygular ve ısırma işlemini çok kolay olarak gerçekleştirirler.
-Su aygırları ve mükemmel savunma yapan güçlü çeneleri
Su aygırları; timsahlar, piranhalar veya köpekbalıklarından farklı bir vücut yapısına sahiptir. Ancak bu canlılar da diğerleri gibi güçlü çeneye gereksinim duyarlar. Aslında otla beslenen su aygırlarının güçlü çene ve dişlere pek ihtiyacı olmadığı düşünülebilir. Çünkü güçlü çenelerini ve dişlerini hiçbir zaman avlanmak için kullanmazlar. Beslenirken otları dudakları vasıtasıyla içlerine çekip emerler. Fakat Rabbimiz bu canlılarda 1821 psi’lık bir güce sahip çene yaratmıştır. Bu çenelerini 80 cm genişliğinde açıp rakiplerine dişlerini gösterirler.
Su aygırlarının toplam 44 dişi vardır. Her iki yanda 3 kesici diş, bir köpek dişi, dört öğütücü azı ve üç azı dişi bulunur. Alt çenedeki kesici dişler hemen hemen yatay dururlar ve devasa bir tehdit oluştururlar. Yukarıdaki köpek dişlerine karşı işleyip, karşılıklı birbirlerini keskinleştirerek tehlikeli bir silah olurlar. Kuşkusuz bu canlıların yaşadığı ortam gereği bu güçlü çene ve dişlere büyük gereksinimleri vardır. Çünkü su aygırları tatlı sularda timsahlarla beraber yaşarlar ve fakat bu güçlü çeneleri sebebiyle timsahlar onlara saldırmaya cesaret edemez.
Şefkat ve merhamet sahibi Yüce Rabbimiz bu canlıları ihtiyaçları ile birlikte yaratmıştır. Ayetlerde şöyle buyrulur:
“O, biri diğeriyle ‘tam bir uyum’ (mutabakat) içinde yedi gök yaratmış olandır. Rahman (olan Allah)ın yaratmasında hiçbir ‘çelişki ve uygunsuzluk’ (tefavüt) göremezsin. İşte gözü(nü) çevirip-gezdir; herhangi bir çatlaklık (bozukluk ve çarpıklık) görüyor musun? Sonra gözünü iki kere daha çevirip-gezdir; o göz (uyumsuzluk bulmaktan) umudunu kesmiş bir halde bitkin olarak sana dönecektir.” (Mülk Suresi, 3-4)
Karada Yaşayan Güçlü Çenelere Sahip Canlılar
- Büyük kedilerin güçlü çeneleri
Günümüzde Meksika’dan (bazen ABD’nin güneybatısında da görülebilir) Orta Amerika’ya ve Paraguay’ın güneyi ile kuzey Arjantin’e kadar dağılan bir alanda yaşayan jaguar en güçlü çeneye sahip kedilerdendir. 2000 psi’lik basınca sahip olan jaguar bu güçlü çenesiyle avladığı genç bir ineği bir ağacın üzerine çıkarabilir.
Kedi familyasının en büyüğü ve güçlülerinden olan kaplanların usta avcılıklarında güçlü çenelerinin de rolü vardır. Yeni doğan yavru kaplanların gözleri ancak iki gün sonra açılır. Anne kaplan diğer hayvanlara karşı çok vahşi olmasına rağmen yavrularına karşı çok hassas ve düşkündür. Altı hafta boyunca onları sütle besler. Daha sonra onlara yavaş yavaş avlanmayı ve kendi yiyeceklerini elde etmeyi öğretir. Bu eğitim döneminden sonra kaplan, çok hızlı hareket edebilen güçlü ve yetişkin bir canlı haline gelir. Bir sıçrayışta tam 4 metre atlayabilir. Bu canlılar avlarını takip ederler, gece avlanabilirler, ağaçlara tırmanırlar.
Allah’ın hayatını devam ettirmesi için üstün özellikler bahşettiği bu canlı güçlü çeneleri ile avına 1050 psi basınç uygular ve avını yine güçlü çenesi ile taşır.
En sosyal büyük kedi olarak tanımlanan aslanlar ise, çoğunluğu dişi olan yaklaşık 30-40 kadar üyeden oluşurlar. Diğer bir deyişle, aslanlar büyük aileler halinde yaşarlar. Gündüzleri genellikle hep birlikte uyuyan aslanlar, havanın serinlediği saatlerde ise avlanma hazırlıklarına başlarlar. Her biri tek tek, ava farklı yönden yaklaşır. Avlanmayı genellikle yelesiz oluşlarıyla ayırt edilebilen dişiler yapar. Aslan, avına yaklaşık 20 metre mesafeye kadar sürünerek yaklaşır. Güçlü pençesiyle avını yakaladıktan sonra 600 psi’lik basınç uygulayan çenesiyle avını taşır.
Allah daha pek çok canlının ihtiyaçları için güçlü çeneler yaratmıştır
- Sırtlanlar güçlü çeneleri ile avlarına 1100 psi basınç uygulayabilirler.
- Pençeleri güçlü, kuvvetli ve hızlı koşabilen ayılar 1200 psi basınçla ısırabilirler.
- Genellikle vejeteryan olan goriller ise bambu gibi bitkileri yiyebilmek için 1300 psi’lık basınç uygulayan çeneleri ile bu oldukça sert olan bitkileri kolaylıkla koparırlar.
Canlıların çenelerindeki yaratılış özellikleri, Yüce Allah’ın yaratmasındaki mükemmelliği ortaya koyan delillerdendir. Rabbimiz canlıların güçlü çenelerini hepsinin ihtiyacına uygun kontrol ve koordinasyon özelliklerine sahip olarak benzersiz bir uyum içinde yaratmıştır. Bir ayette Allah’ın yaratışındaki kusursuzluğa şöyle dikkat çekilmiştir:
“O Allah ki, yaratandır, (en güzel biçimde) kusursuzca var edendir, ‘şekil ve suret’ verendir. En güzel isimler O’nundur. Göklerde ve yerde olanların tümü O’nu tesbih etmektedir. O, Aziz, Hakimdir.” (Haşr Suresi, 24)
