Bitkiler hayvanlarla kıyaslandığı zaman genel olarak sessiz ve hareketsiz canlılar olarak düşünülebilir. Fakat bu hareketsizlik yaşam fonksiyonlarının azlığı şeklinde algılanmamalıdır. Bitkiler Allah’ın kendilerine bahşettiği özel yetenekler ile son derece şaşırtıcı davranışlar geliştirebilir, yaşamlarını sürdürebilmek için özel tedbirler alabilir, nesillerini devam ettirmek için çeşitli yöntemlere sahip olabilirler.
Yaşadıkları Ortama Uyum Sağlamak İçin Özel Tedbirlerle Yaratılmış İlginç Bitkiler
Dünyanın En Dirençli Bitkisi: Welwitschia Mirabilis
Namibya’da çöl ortamında yaşayan bu bitki, kuraklık koşullarına son derece uyum sağlayan özelliklerle birlikte yaratılmıştır. Yalnızca iki yaprak, güçlü bir sap ve kökten oluşan bu bitkinin sapı hem uzar hem de kalınlaşır ve 2 metre yüksekliğe, 8 metre genişliğe ulaşır. Bu sapı ile en ufak nemi bile bünyesine çeken bitki hiç yağış almadan beş yıl boyunca yaşayabilir.
Yeniden Canlanan Bir Bitki: Elaginella lepidophylla
"Erika'nın gülü" olarak da bilinen Selaginella lepidophylla da bir çöl bitkisidir. Bu bitkinin ilginç özelliği ise neredeyse hiç su olmadan yaşayabilmesidir. Bu bitki kuraklık dönemlerinde tamamen kurur, dallarını ve yapraklarını da içine çekerek bir top haline gelir. Fakat yağışlar başladığında yeniden dallarını ve yapraklarını açarak adeta yeniden canlanır ve tüm hayati fonsiyonlarını yeniden başlatır.
Beyzbol Topuna Benzeyen Bitki: Euphorbia obese
"Euphorbia obese" olarak bilinen ve beyzbol topuna benzeyen bu kaktüs cinsinin sahip olduğu küre şekli en düşük yüzey alanına sahip olmasına rağmen en fazla suyu depolar. Bitki kalın gövdesi ve küre şeklindeki görünümü ile su kaybını en alt düzeye indirerek kurak çöl koşullarına uyum sağlar. Bitkinin zehirli olan özsuyu ise kendisini diğer canlılardan koruyan etkili bir maddedir.
Kenarlarda yeşillenmiş ufak derin bir kamburlukla şekillenmiş ve sekiz çubuk ile süslenmiş bu bitki yeşil renkte olmakla birlikte, kırmızı ve mor alanları, üst kısmındaki ufak çiçekleri ile aynı zamanda son derece dekoratif bir görünüme sahiptir. Bitki bu süslü görünümü ile Allah’ın Müzeyyin (süsleyen) sıfatının en güzel örneklerinden biridir.
Yeryüzündeki tüm canlılarda olduğu gibi, burada anlatılan bitkilerin bulundukları ortama uyum sağlamaları için gerekli bilgileri yerleştiren, hiç kuşkusuz ki her şeyi eksiksiz yaratan, her türlü yaratmadan haberdar olan Allah'tır. Allah bu gerçeğe bir ayetinde şöyle dikkat çekmiştir:
“Görmedin mi, Allah, gökten su indirdi, böylece yeryüzü yemyeşil donatıldı. Şüphesiz Allah, lütfedicidir, her şeyden haberdardır.”(Hac Suresi, 63)
Nesillerini Devam Ettirmek İçin İlginç Yöntemler Geliştiren Bitkiler
Dünyanın En Büyük Çiçeği: Rafflesia Arnoldii
Yağmur ormanlarındaki iklim koşullarına uygun olarak yaratılmış olan bu bitkinin çiçeği 90 cm çapındadır ve 7 ila 11 kg ağırlığındadır. Dünyanın bu en büyük çiçeği açtıktan sonra hayatta kaldığı 3 gün ila bir hafta boyunca saldığı koku ile böcekleri kendisine çeker.9 ayda bir çiçek açan bu çiçek, hemen her türlü böceği kendine çekerek polenlerini dağıtır ve bu şekilde neslini devam ettirir.
Amonyak Kokulu Bir Bitki: Amorphophallus Titanum
İnsandan uzun boylu olan Amorphophallus titanum, Endonezyalılar tarafından "titan arum" (leş çiçeği) olarak adlandırılır. Dünyanın en uzun boylu çiçeğine sahip olan bu bitki çok zarif görünse de, keskin kokulu bir amonyak gazı (NH3) yaymaya başlar. Çiçeğin son yapısı da en az yaydığı koku kadar ilginçtir. Polenlerinin bulunduğu bölüm, beyaz yapraklı yapının içinde dip taraftadır ve dışarıdan görünmez. Bu yüzden sadece koku yaymak böceklerin dikkatini çekmek için yeterli değildir. Polenler döllenmeye hazır olduğunda çiçek saldığı kokuyla birlikte çiçeğinin dışta kalan bölümünü de ısıtır. İşte yalnızca aydınlık saatlerde ve bir gün içerisinde gerçekleşen ısınma ve koku, böcekler için çok çekicidir. Bu ısı ve koku nasıl ortaya çıkıyor sorusunun cevabını bulmaya çalışan bilim adamları, bitkinin metabolizmasında gerçekleşen hızlanma sonucunda ortaya özel bir asit çıktığını bulmuşlardır. “Glutanamik asit” denen bu maddenin kimyasal yollarla parçalanması sonucunda çiçeğin yaydığı ısı ve koku oluşur. Bu sayede böcekler çiçeğe gelirler. Ne var ki böcekler için bu yeterli değildir. Çünkü arum zambağının polen tozları dipte kapalı torbacıklarda bulunur. Çiçek buna da hazırlıklıdır. Yağlı olan dış yüzeyi sebebiyle gelen böcekler kayarak aşağı çiçeğin içine düşerler ve bir daha da kaygan duvarlardan yukarı tırmanamazlar. Bulundukları bölümde çiçeğin dişi organlarının ürettiği şekerli bir sıvı vardır. Ayrıca gece olunca polenlerin kapalı olduğu torbacıklar da açılır ve böcekler bunlara bulanırlar. Böcekler çiçeğin içinde bir gece kalırlar. Sabah olunca çiçeğin üzerinde bulunan dikenler bükülerek böceklerin yukarı tırmanması için merdiven işlevi görürler. Merdivenden tırmanan böcekler, özgürlüklerine kavuşur kavuşmaz görevlerini yerine getirmek için polen yükleriyle birlikte başka bir zambağa giderler.
Bu örneklerde görüldüğü gibi Allah yarattığı her şeyde bize benzersiz sanatını gösterir ve bunların üzerinde düşünmemizi ister. Buna Kuran'daki pek çok ayette dikkat çekilmiştir:
“Yeryüzünde birbirine yakın komşu kıtalar vardır; üzüm bağları, ekinler, çatallı ve çatalsız hurmalıklar da vardır ki, bunlar aynı su ile sulanır; ama ürünlerinde (ki verimde ve lezzette) bazısını bazısına üstün kılıyoruz. Şüphesiz, bunlarda aklını kullanan bir topluluk için gerçekten ayetler vardır.” (Rad Suresi, 4)
Gözle Görülebilir Biçimde Hızlı Hareket Eden Bitkiler
Küstüm Çiçeği: Mimosa púdica
Mimosa pudica (pudica, "utangaç" anlamındadır), yani küstüm çiçeği, diğer bitkilerden çok farklı bir özelliğe sahiptir. Dokunulduğunda ya da sallanıldığında yapraklar birbirlerine birleşerek kapanır. Böylece çiçek küsmüş olur. Bir iki dakika içerisinde ise yeniden açılırlar. Güney Amerika ve Orta Amerika'ya özgü olan bu çiçeğin hızlı hareketinin sebebi savunma sistemidir. Bu bitkinin yapraklarına dokunulduğunda birkaç saniye içinde, sapla birlikte yapraklarının gövdeye doğru yaslandığı görülecektir. Eğer bitkiyi rahatsız eden etki devam ederse bu kez küstüm otu aşağıya doğru ikinci bir hareket yaparak gövdesinin üzerindeki sivri dikenleri ortaya çıkarır. Bu da böcekleri kaçırmak için yeterlidir. Bitkideki bu hareketi gerçekleştiren mekanizma elektrik akımlarıyla başlar. Bu akım aynı insan vücudundaki sinirlerden geçen akım gibidir. Bitkinin reaksiyonları bizde olduğu kadar hızlı değildir. Bununla birlikte bitki özünü taşıyan kanallar aracılığıyla iletilen elektrik sinyalleri 30 santimetrelik mesafeyi bir-iki saniye içinde geçer. Isı ne kadar yüksek olursa, reaksiyon o kadar hızlı olur. Her bir yaprağın dibi (yaprağın sapıyla birleştiği yerde), oldukça şişkindir. Buradaki hücreler sıvıyla doludur. Uyarı buraya ulaştığı zaman, yaprağın dibindeki şişkinliğin alt yarısı aniden suyunu bırakır ve aynı anda diğer üst yarı, bu suyu kendi bünyesine alır. Ve yaprak aşağıya doğru düşer. Böylece uyarı saplar boyunca ilerlerken, yapraklar domino taşları gibi teker teker, ardı ardına kapanır. Bu şekilde bir savunma hareketinden sonra, bitkinin tekrar hücrelerini doldurup, yapraklarını açabilmesi için 20 dakika gereklidir.
Güneş Işığı ile Dans Eden Bitki: Desmodium gyransans
Telgraf bitkisi olarak da bilinen bu bitki ani hareket yeteneğine sahip birkaç bitki çeşidinden biridir. Bitkinin küçük yanal yaprakçıkları en ufak temas, güneş ışığı, sıcaklık ya da titreşim etkisi altında eksenleri etrafında döner ve düzensiz hareketler yapar. Gece vakti ise yaprakları aşağıya doğru sarkar. Düzensiz hareketleri mors alfabe sistemine benzetilen adını da bu hareketlerden alan bitki, yaprakların derinlerine gömülü olan özel organlardaki motor hücrelerinin şişme ve büzülmesiyle hareket eder. Su moleküllerinin hareketi yapraklardaki bu motor hücrelerinin şişmesi ve büzülmesine yol açar. Ve su giriş ve çıkış yaparken bitki yaprakları tik benzeri hareket gerçekleştirir.
Görüldüğü gibi yeryüzündeki her şey gibi hareket eden bitkiler de Allah'ın özel olarak yarattığı sistemler sayesinde varlıklarını sürdürmektedirler, yani O'nun kontrolündedirler:
“Göklerde ve yerde her ne varsa O'nundur. Şüphesiz Allah, hiçbir şeye ihtiyacı olmayan (Gani)dır, övülmeye layık olandır.”(Hac Suresi, 64)
İlginç Şekil ve Uzun Ömürleriyle Dikkati Çeken Bitkiler
Baobab: Şişe Ağacı
Anavatanı Madagaskar, Afrika ve Avustralya olan gövdesi alt kısımlarda geniş, üstlere doğru daralan bir şişeyi andıran bu ağaç, şeklinin yanı sıra 300 litreye yakın barındırdığı su ile de şişeye benzetilebilir. Sıcaklık ve kuraklığa dayanıklı olanbu bitki 500 yıl gibi oldukça uzun bir süre yaşayabilir.
Ejder Kanı Ağacı: Dracaena cinnabari
950 yaşına kadar yaşayan örnekleri olan bu ağacın en ilginç özelliği, gövdesiyaralandığı zaman bu gövdeden sızan kırmızı kan rengi özsıvılarıdır. Renginin yanı sıraejder kanı adını haklı çıkartan bir diğer özelliği,bu kırmızı renkli sıvının insan ve hayvanların kanında bulunan demire sahip olmasıdır.
Bu bitkilerin sahip olduğu her özelliği planlayan, kainattaki her şey gibi bitkileri de yaratmış olan ve her an yaratmaya devam eden Allah'tır. Bu gerçeği de Kuran'da Allah bizlere bildirmektedir:
“Bitki ve ağaç (O'na) secde etmektedirler“(Rahman Suresi, 6)
İlginç Özelliklere Sahip Bitkiler Allah'ın Kusursuz Yaratışının Örneklerindedir
Bitkiler, ışığı besine çeviren fotosentez sistemleri, hiç durmadan enerji ve oksijen üreten, doğayı temizleyen, ekolojik dengeyi sağlayan mekanizmaları, tat, koku, renk gibi sadece insana hitap eden estetik özellikleriyle kendilerini yaratan Allah'ın sonsuz ilmini, sanatını, insanlara karşı olan şefkat ve merhametini gözler önüne seren özel canlılardır.
Çok özel faydalar için benzersiz sistemlere sahip olan bitkilerin bugüne kadar sadece 10.000 türü incelenebilmiş, bu araştırmalar sonucunda her bitkinin insanı hayrete düşürecek yaratılış özelliklerine sahip olduğu ortaya çıkmıştır.
Allah'ı tanımak, O'nun sıfatlarını görmek, O'na yakınlaşmak isteyenler için bitkilerdeki, hatta onların tek bir yaprağındaki yaratılış mucizelerine biraz daha yakından bakmak, onların harikalarla dolu dünyalarını tanımak çok faydalı olacaktır. İman edenler, bu sayede Allah'ın kendilerine verdiği akıl ve anlayış ile O'nun bizim gözlerimizin önüne serdiği mucizeleri görebilirler. Çevresine akıl ve hikmet gözüyle bakmayı öğrenen bir insan, bir bitkinin renginde, şeklinde ve kokusunda gördüğü sanatın yanında bitkiyi bitki yapan bütün sistemleri de öğrenecek, Allah'ın üstün ilmine ve kudretine daha yakından şahit olacaktır. Allah canlılar üzerindeki hakimiyetini ve benzersiz yaratışını bir ayette şöyle bildirmektedir:
“İşte Rabbiniz olan Allah budur. O'ndan başka ilah yoktur. Her şeyin Yaratıcısıdır, öyleyse O'na kulluk edin. O, her şeyin üstünde bir vekildir."” (Enam Suresi, 102)
İlginç şekilleri ve yaşam özellikleriyle bitkiler oldukça etkileyici biçimlerde belirirler. İlginç çiçekleri, gözle seçilebilecek şekilde hareket etmeleri, garip şekilleriyle muazzam bir güzellik ve çeşitlilik oluştururlar. Bu bitkiler, Allah'ın yaratışındaki kusursuzluğun ve ihtişamın örneklerinden yalnızca birkaçıdır. Allah, hem insanın hem de diğer canlıların yaratılışında ayetler olduğunu, yani Kendi varlığının delillerinin bulunduğunu bize şöyle bildirir:
"Sizin yaratılışınızda ve türetip-yaydığı canlılarda kesin bilgiyle inanan bir kavim için ayetler vardır." (Casiye Suresi, 4)
İlk yaratıldıkları andan itibaren özel yetenek ve özel bir donanıma sahip olan bitkiler, yalnızca kendilerini yaratan Allah’tan ilham alırlar. Onların besinlerini veren, onların yapılarında yaşamaları için suyu var eden, ilginç donanımlar ve birbirinden farklı çeşitli tasarımlara sahip olan O’dur. Bunların tümü kuşkusuz Allah’ın “Ol” emri iledir. Tüm alemleri yaratan Allah için, birbirinden benzersiz canlılar var etmek, elbette yalnızca O’nun dilemesiyledir:
“Allah, yedi göğü ve yerden de onların benzerini yarattı. Emir, bunların arasında durmadan iner; sizin gerçekten Allah'ın her şeye güç yetirdiğini ve gerçekten Allah'ın ilmiyle her şeyi kuşattığını bilmeniz, öğrenmeniz için.” (Talak Suresi, 12)
