موسیقی، موهبتی الهی

زنگ در،صدای پا، صدای بوق ماشین، صدای مچاله کردن کاغذ و ... . ما تقریباً می دانیم این صداهایی که در طول زندگی روزمرۀ خود می شنویم، از کجا می آیند. بسیاری از صداها، به جز آنهایی که مربوط به حوادثی در گذشته هستند، هیچ گونه تأثیری بر روح و جانمان ندارند. اما، این مسئله در مورد تمامی صداهایی که می شنویم، صادق نیست.

موسیقی موهبتی است که خداوند متعال به عنوان امری لذت بخش برای انسان ها آفریده است. موسیقی  معجزه ای است که از آن طریق، انسان ها از امواج صوتی احساس لذت می کنند؛ بدین ترتیب که امواج صوتی، که از طریق هوا در جریانند، گِرد هم می آیند و پس از تبدیل شدن به تکانه های عصبی، به مغز انتقال می یابند. این صدایی که مغز آن را به منزله موسیقی تشخیص می دهد و به عنوان امری لذت بخش ادراک می شود، به دست پروردگار سبحان ساخته و پرداخته می گردد- آن هم از طریق ویژگی خاصی که او تعالی به صدا می بخشد، و لذا، کاری می کند که صدا برای ما فرح بخش جلوه نماید. اگر حس شنوایی را با موازین علمی مورد بررسی قرار دهیم، می بینیم که فرایندهایی که در کار شنیدن صدای جیرجیر درب دخالت دارند،  با فرایندهایی که در کار شنیدن آوای یک سمفونی [دلنشین] دخالت دارند، دقیقاً یکسان است. به عبارت دیگر، گوش بیرونی ارتعاشات بین فرکانس 15 هرتز (فرکانس برابر 1 دور در ثانیه) و 000/20 هرتز را    جمع آوری می کند وآنها را به داخل گوش می فرستد تا اینکه به پرده گوش برسند. سپس، این پرده سبب ارتعاش استخوان های کوچک موجود در گوش میانی می شود، و بنابراین، این ارتعاشات صوتی تبدیل به ارتعاشات مکانیکی می گردد. این ارتعاشات مکانیکی نیز باعث ارتعاش مایع داخل عضوی واقع در       گوش درونی بنام «حلزون گوش» می شوند. ساختارهای بسیار کوچک مومانندِ روی سطح حلزون گوش،     این ارتعاشات را به تکانه های عصبی تبدیل می نمایند و آنها را      به سوی مغز می فرستند؛ و این جاست که تکانه های عصبی تعبیر و تفسیر می گردد.

البته، بعید است خود مغز، که گوشتپاره ای است به وزن تقریباً 5/1 کیلوگرم، بتواند به این صداها معنا   ببخشد و لذت، شور و هیجان و آرامشِ آنها را دریابد. قطعاً، این خداوند متعال است که صداها را می آفریند، بدانها معنا و مفهوم می بخشد و لذا، موجب تأثیر آنها بر روح و جان ما می شود. ناگفته پیداست روندی که از آن طریق چنین نظام بی عیب و نقصی قادر به انجام چنین کار کامل و تمام عیاری است، حقیقتاً، خود یکی از دلایل وجود و عظمت آفریدگار یکتاست. حق تعالی است که موسیقی را درون سکوتِ حاکم بر مغز پدید می آورد، و هموست که به آن، خصیصه تأثیرپذیری می بخشد. اینکه نوای آلات موسیقی، با نواخته شدن شان یکی پس از دیگری،        در روح و جان انسان ایجاد لذت، سرخوشی و شور و هیجان می کنند، کلاً طبق خواسته و مشیت الهی صورت می گیرد؛ و این، رحمت و موهبت بزرگی است از سوی حق تعالی.

‏ وَإِن تَعُدُّواْ نِعْمَةَ اللّهِ لاَ تُحْصُوهَا إِنَّ اللّهَ لَغَفُورٌ رَّحِيمٌ ‏

‏ و اگر [بخواهيد] نعمت هاي خدا را بشماريد، نمي‌توانيد آنها را برشمارید. بي‌گمان، خداوند آمرزندۀ مهربان است. ‏ (نحل/ 18)

‏ يَا أَيُّهَا النَّاسُ اذْكُرُوا نِعْمَتَ اللَّهِ عَلَيْكُمْ هَلْ مِنْ خَالِقٍ غَيْرُ اللَّهِ يَرْزُقُكُم مِّنَ السَّمَاءِ وَالْأَرْضِ لَا إِلَهَ إِلَّا هُوَ فَأَنَّى تُؤْفَكُونَ ‏

‏ اي مردم! نعمت های خدا را بر خود یاد کنید [ و از كنار اين همه مواهب و امكانات حيات، سهل و آسان نگذريد. پس، از خود بپرسيد که] آيا جز الله، آفريننده‌اي وجود دارد كه شما را از آسمان [به وسیله باران] و [از] زمين [به وسیله رُستنی ها و غیره] روزي دهد؟ [ نه! اصلاً. ] جز او خدایي نیست. پس، [با اين همه،] چگونه [از راه راست] روی بر می تابید؟ ‏  (فاطر/3)