.jpg)
Nyu York Tayms (The New York Times) qəzetinin 12 aprel 2003-cü il tarixli buraxılışında, məşhur astrofizikçi Pol Deyvisin "Çox kainatın qısa tarixi" (A Brief History of the Multiverse) başlıqlı bir yazısı nəşr olundu. Deyvis materialist mütəfəkkirlərin, kainatdakı həssas dizayn qarşısında sığındıqları son arqument olan "bəlkə sonsuz sayda kainat vardır və bunlardan biri olan bizim kainatımız təsadüfən yaşamağımızçün uyğun olmuşdur " iddiasını müdafiə etməyə çalışırdı.
Əvvəl materialistlərin nə üçün belə bir arqument ortaya atdıqlarını qısaca göstərmək lazımdır: Min illərdir İlahi dinlər və Allahın varlığını qəbul edən fəlsəfələr, kainatda bir məqsəd və dizayn olduğunu müdafiə etmişlər, materialistlər (yəni maddədən başqa heç bir şeyin olmadığını iddia edənlər) isə bu cür bir məqsədin və dizaynın varlığını rədd etmişdilər. Ancaq XX əsrdəki ardıcıl astronomik və fiziki tapıntılar, kainatdakı dizaynın rədd edilə bilməyəcək qədər aşkar olduğunu ortaya çıxardı. Bu tapıntılar kainatın başlanğıc anındakı Böyük Partlayışın (Big Bang) sürətindən kainatdakı dörd əsas qüvvənin şiddətlərinə, elementlərin quruluşundan içində olduğumuz Günəş sisteminin quruluşuna qədər hər şeydə bütün amillərin "tam lazımi dərəcədə" olduğunu göstərdi. Elm adamlarının 70-ci illərdə "İnsani Qanun" (Anthropic Principle) deyə xarakterizə edərək açıqladıqları bu böyük kəşf materialistlərin əsrlərdir müdafiə etdikləri "kainatda məqsəd və dizayn yoxdur" tezisini açıq şəkildə çürüdürdü.
Pol Deyvis də Nyu York Tayms qəzetindəki yazısında bu həqiqəti ümumiləşdirir və göstərdiyi təbii nəticəni, yəni Allahın varlığını etiraf edir:
Təbiət nə üçün bu qədər ağıllı, hətta demək olar ki, şübhə oyandıracaq dərəcədə yaşamaqçün uyğundur? Fizika qanunları həyatı və şüuru nə üçün bu qədər qoruyur və nə səbəbə yaşamaq üçün yararlı bir kainat qurub, əməkdaşlıq edirlər? Sanki Böyük bir dizayner bütün bunları təyin etmişdir.
Diqqət edilsə, Deyvis kainatdakı dizaynın Allahın varlığına dəlil olduğunu qəbul etməklə yanaşı, bu açıq həqiqəti rədd edir və kainatdakı dizaynın qaynağını açıqlamaq üçün materialistlərin başda da qeyd etdiyimiz kimi son sığınacağı olan "çox kainat" (multiverse) nəzəriyyəsinə sığınır.
Çoxlu kainat nəzəriyyəsi
Bu nəzəriyyəyə görə içində yaşadığımız kainat əslində çox daha böyük bir "çoxlu kainat"ı meydana gətirən haradasa saysız kainatdan biri ola bilər. Bu qədər çoxlu kainat içində bir və ya bir neçə dənəsinin yaşamaq üçün əlverişli olması isə, materialistlərə görə, normal bir vəziyyətdir.
Yaxşı bu nəzəriyyəni dəstəkləyəcək hər hansı bir elmi dəlil varmı?
Əvvəlcə sualın cavabını verək: Xeyr, yoxdur. Bu, yalnız bir fərziyyədən, əhəmiyyətsizcə ortaya atılmış bir ssenaridən ibarətdir.
Pol Deyvisin məqaləsinin maraqlı cəhəti isə, oxuculara sanki çox kainat nəzəriyyəsini dəstəkləyən çox əhəmiyyətli dəlillər varmış kimi bir təəssürat bağışlamasıdır. Yazının, qəzetin xəbər başlığında nəşr olunan xülasəsi tam bu məqsədi daşıyır:
Çoxlu kainatlar və ya çoxlu həqiqətlər fikri əsrlərdir var. Amma buna dair elmi dəlillər yenidir.
Bu giriş cümlələrini görən oxucular, əgər yazının hamısını oxumazlarsa, çox kainat nəzəriyyəsinin həqiqətən konkret elmi dəlillərlə dəstəklənildiyini və Deyvisin də yazısında bunlardan danışdığını zənn edə bilərlər. Halbuki əksinə, ortada belə bir dəlil yoxdur və necə ki, Deyvis də-əgər var olsalar, bu barədə danışmaqdan böyük həzz alacağı-haqqında danışılan "yeni elmi dəlillərə" dair tək bir söz belə etmir.
Əksinə, Deyvis yazısında haqqında danışılan çox kainat nəzəriyyəsinin fərziyyə olduğunu qəbul etməyə yaxın etiraflar edir. Deyvisə görə çox kainat nəzəriyyəsinə, "xəyal etmə yolu ilə" çatmaq olar. Hətta, bu nəzəriyyəyə gedərkən "inandırıcılıq bir sərhədə söykənir" və "gedərək daha çox inanca söykənən bir razılıqla qəbul edilir".
Qısası, Deyvisin və digər bütün materialistlərin çoxlu kainat nəzəriyyəsinə olan maraqları elmi dəlillərdən deyil, fərdi seçimlərindən qaynaqlanır. Bu fərdi seçimin çıxış nöqtəsi isə, kainatın bir Yaradıcının əsəri olduğunu qəbul etməyi istəməmələridir. Pol Deyvis yazısında bunu da ifadə edir və "Allah bunu bu şəkildə yaratdı" şəklindəki bir şərhin bir elm adamı üçün "təmin edici" olmadığını irəli sürür.
Materialist elmin məqsədi
Haqqında danışılan "təmin olub olmama" vəziyyəti əslində materialist elmin çıxış nöqtəsidir. Bu elm anlayışı, Allahın varlığını inkar edərək kainatı və təbiəti izah etməyi özünə məqsəd olaraq götürmüşdür, çünki bu elm anlayışınının memarları, Allahın varlığını qəbul etməyi istəmirlər.
Bencamin Viker'in "Moral Darwinism: How We Became Hedonists" (Biz necə Hedonist olduq) adlı əhəmiyyətli kitabında ətraflı şəkildə gözlər önünə sərdiyi kimi, Epikürdən başlayaraq Çarlz Darvinə və dövrümüzün materialistlərinə qədər gələn "Allahın varlığını gözardı edən bir elm qurma" səyinin ardında, həmişə bu niyyət vardır. Materialistlər elm özü bu cür tələb etdiyi üçün deyil, dünya görüşləri və fəlsəfələri tələb etdiyi üçün Allahın varlığını göz ardı edən elmi nəzəriyyələr inkişaf etdirməyə və bunları ümidsizcə sübut etməyə çalışırlar.
Elmin özü isə, materialistlərin gözardı etmək istədikləri həqiqəti israrla və güclü bir şəkildə ortaya qoyur: Kainat onu yoxdan yaratmış və təşkil etmiş olan Yaradıcının dəlilləri ilə doludur.
Allahın varlığının dəlilləri
Bu həqiqəti rədd etmək üçün irəli sürülən nəzəriyyələrdən biri olan çoxlu kainat nəzəriyyəsi şübhəsiz çürükdür. Əvvəlcə bu nəzəriyyənin elmi bir dəlili olmaması, Deyvisin də qəbul etdiyi kimi onu əsassız bir inanc səviyyəsinə endirir. Bu vəziyyətdə materialistlərin "siz Allahın kainatı yaratdığına, biz də çoxlu kainatların varlığına inanırıq" kimi bir etiraz qarşıya qoymaları, yəni bir növ "bərabərlik" vəziyyəti olduğunu irəli sürmələri də aldadıcıdır. Çünki;
1) Ən doğru olan kainatdakı dizaynı şüurlu olaraq işləyib hazırlayan bir varlığın mövcudluğu ilə açıqlayır. Bir heykəl gördüyünüzdə, bunu bir heykəltəraşın mövcudluğu ilə açıqlayarsınız. "Bütün kainatda sayıla bilməyəcək qədər daş olduğuna görə, bu daş da məhz belə təsadüflə formalaşıb" kimi bir arqument, əlbəttə, ağlasığan deyil. "Occam's Razor" adı verilən və bir mövzunu açıqlayarkən birbaşa izahın qəbul edilməsinin lazım olduğunu bildirən məntiq qaydasına uyğun olaraq kainatdakı həssas tarazlıqların mənşəyi üçün də təsadüf deyil dizayn açıqlaması seçilməlidir. (Ətraflı məlumat üçün baxın. Harun Yəhya, Kainatın Yaradılışı, Araşdırma nəşriyyat)
2) Allahın varlığının kainatdakı həssas tarazlıq və dizaynın xaricində daha bir çox elmi dəlili vardır. Ola bilər ki, Pol Deyvis digər materialistlər kimi canlıların mənşəyi məsələsinin Darvinizmlə həll edildiyini sanır və ya bunu fərz edərək ovunur. Halbuki, darvinizm artıq çürük bir nəzəriyyədir və canlıların mənşəyində şüurlu bir dizayn olduğunu konkret dəlillərlə isbat edilir. Bu vəziyyət Allahın həm kainatı qüsursuz bir tarazlıq və dizaynla yaratdığını, həm də yaratdığı bu kainata müdaxilə etdiyini elmi baxımdan göstərir. (Ətraflı məlumat üçün baxın. Harun Yəhya, Həyatın Gerçək Mənşəyi, Araşdırma nəşriyyat)
3) Allahın varlığının dəqiq elmlərin xaricində daha bir çox dəlili vardır. İnsan psixologiyası, ruhun varlığının dəlilləri, müqəddəs kitablar, son müqəddəs kitab olan Qurandakı möcüzəvi məlumatlar kimi daha bir çox fərqli sahədən gələn tapıntılar Allahın varlığını, insanları yaratdığını və onlara din yoluyla həqiqətləri göstərdiyini göstərir. (baxın. Harun Yəhya, "Ateizmin çöküşü" məqaləsi)
Materialistlər isə, getdikcə daha da güclü bir şəkildə önlərinə çıxan bu dəlillər qarşısında yeni fərziyyələr çıxarmaqdan başqa bir həll tapa bilmirlər. Yazısına "çox kainat nəzəriyyəsinin yeni dəlillərindən" danışaraq başlayan, amma tək bir dəlil belə göstərə bilməyən Pol Deyvis kimi...
Deyvisin etməli olduğu kainatının mənşəyi haqqındakı elmi tapıntıları bir daha qiymətləndirməsi, ancaq bunu edərkən öz materialist qərəzi baxımından "təmin edici" bir nəticə tapmaq üçün deyil, əsl həqiqəti tapmaq üçün düşünməsidir. Elə isə indiyə qədər dəfələrlə yanına gəlib də geri döndüyü yaradılış həqiqətini görə bilər, özünün və bütün insanların Yaradıcısı olan Uca Allahın varlığını qavraya bilər.
