Verdrietig zijn is een gedragsstoornis die Allah (God) met Koranverzen verboden heeft. Voor iemand die in Allah gelooft en Allahs oneindig schone moraliteit en Zijn oneindige kracht kent, bestaat er niets om verdrietig te zijn. Wat Allah ook schept in het lot van die persoon, het is steeds hetgeen dat voor hem het meest waardevol, wijs, mooi en voordelig is.
Allah is oneindig rechtvaardig. Allah houdt veel van zijn dienaren. Allah schept voor zijn gelovige dienaren alles als ‘voordelig’. Allah is eveneens de Schepper van leed, ongemakken en moeilijkheden; maar dit allemaal schept Hij opdat zijn gelovige dienaren veel schonere morele waarden kunnen aanleren en als een middel zodat ze in het Hiernamaals een veel mooiere beloning kunnen krijgen. Dus als een gelovige in armoede leeft, lijdt, ziek is, eenzaam is of als hij volgens zichzelf alles ontnomen en slachtoffer is (Allah is verheven, Allah is oneindig rechtvaardig), ziet hij hier niets in om verdriet te hebben. Uiteraard brengen al deze omstandigheden van leed en pijn, moeilijkheden met zich mee. Een mens kan incidenten meemaken waarbij hij het materieel en geestelijk echt moeilijk kan hebben. Maar het gepaste is dat iemand zelfs bij deze omstandigheden zeker is van Allahs liefde, de vreugde en blijheid beleeft van het hopen op Allahs barmhartigheid, zijn hoop niet verliest bij ongemakken (Allah is verheven) en pijn en moeilijkheden niet ziet als ‘de betreurenswaardige toestanden van het aardse leven’.
Mensen worden van kleins af aan sommige geloven aangeleerd. Deze opvattingen vormen meestal een deel van de heersende opvatting van de samenleving. Informatie zoals waarvoor een mens bang of blij moet worden, mokken en verdrietig zijn wordt rond deze leeftijden ingeboezemd. Een reden waarom mensen meteen de neiging hebben om verdrietig te worden wanneer ze een toestand tegenkomen die ze niet graag hebben, is deze jarenlange beïnvloeding.
Het lagere zelf heeft al de neiging om de mens mee te sleuren naar frustratie, wanhoop en verdriet en om hem te laten geloven dat hij reddeloos en hulpeloos is. Wanneer hier ook nog eens de invloeden van de samenleving bij komen, geven vele mensen – die hun wil, verstand en geweten niet kunnen gebruiken – zich gemakkelijk over aan het verdriet. Wanneer verdriet hem helemaal binnengedrongen is, wordt het meestal zeer moeilijk om deze persoon met een ingreep van buitenaf een verstandige, consistente en evenwichtige houding te laten aannemen. Zulke mensen omarmen verdriet doorgaans als een levensstijl. Ze willen niet denken aan Allahs macht, rechtvaardigheid, genade en liefde en dat Hij de gebeden verhoort en alles schept als een voordeel. In plaats daarvan bedenken ze steeds (Allah is verheven) argumenten die zogezegd aantonen dat zij echte slachtoffers zijn en kiezen ze ervoor om nog verdrietiger te worden.
Een mens kan echt veel lijden. En het kan zijn dat buitenstaanders dit niet helemaal begrijpen. Het kan zijn dat ze de omvang niet kunnen raden van de lichamelijke en geestelijke ongemakken die deze toestand de mens bezorgt. Maar wat er ook gebeurt, de oplossing is nooit verdrietig zijn. Verdrietig zijn is eerst en vooral een gedraging die verboden is door Allah. Dat een gelovige enkel dit weet, is al genoeg opdat hij meteen afstand zal nemen van deze houding.
Daarnaast moet een mens zich het volgende zeker afvragen:
- Draagt verdrietig zijn op een of andere manier bij om de toestand waarin ik me bevind, te veranderen?
- Wordt er iets opgelost door verdrietig te zijn?
- Biedt verdrietig zijn mij een of ander voordeel?
- Beïnvloedt mijn verdriet mijn leven positief?
Het antwoord op geen enkel van deze vragen biedt een bewijs om verdriet aannemelijk te maken. Er bestaat zelfs geen zeer klein voordeel in om het even welk opzicht dat verdrietig zijn kan bieden. Verdriet is een houding die op geen enkele bijdraagt aan het veranderen van de omstandigheden waarin iemand zich bevindt. Bij verdriet is er ook geen sprake van zich ontdoen van ongemakken. Verdriet heeft ook geen aspect dat iemand gerust stelt, comfort biedt of bijdragen levert. Verdriet beïnvloedt het leven van een mens nooit in positieve zin.
Wat doet verdriet dan met de mens?
- Zowel lichamelijk als geestelijk kwetst verdriet de mens enkel.
- Het vergrendelt het verstand van de mens en belet helemaal dat hij adequaat denkt, de gebeurtenissen realistisch benadert en de oplossingsmethoden inziet.
- Het ontneemt al de kracht van de persoon. Een dergelijke mens verzwakt zowel lichamelijk als geestelijk enorm. Hij houdt nagenoeg geen kracht over om te strijden of zich in te spannen.
- Verdriet laat de mens snel verouderen.
- Het maakt de mens ziek. Een dergelijk iemand loopt onophoudelijk nieuwe ziekten op. Zijn lichaam verlies zijn weerstand en komt open te staan voor alle soorten aandoeningen.
- Hij wordt ongelukkig en hij blijft steeds ongelukkig. Schoonheden en deugden zijn niet genoeg om hem gelukkig te maken.
- Hij kan de zegeningen om zich heen niet zien.
- Hij begint van verdriet te houden. Hij wil steeds denken aan zijn pijn en leed om nog verdrietiger te worden.
- Hij verliest zijn doorzetting om van verdriet af te geraken en het te bestrijden. Verdrietig worden bij elke opportuniteit wordt voor hem een levensstijl.
- Hij begint van eenzaamheid te houden. Hij verkiest alleen blijven, aan zijn verdriet denken, scenario’s fantaseren en lijden, de toekomst aankijken (Allah is verheven) zonder hoop en huilen, boven de vele zegeningen in zijn omgeving.
- Hij verliest zijn levensvreugde en levenskracht.
Zelfs enkele details die hier samengevat worden, illustreren duidelijk dat verdriet de mens helemaal niet vooruit helpt, maar juist lichamelijk en geestelijk zwaar beschadigt. Verdriet is een serieuze tijdverspilling. Het heeft geen enkel voordelig aspect. Het is een systeem dat de mens kwetst. Daarom is het een grote immoraliteit dat de mens zich overlaat aan verdriet. Tezelfdertijd is het helemaal strijdig met zijn eigen doel. Zijn doel is af geraken van zijn leed. Maar verdriet helpt hem daarbij niet, het laat de mens juist lijden aan allerlei nieuwe ongemakken.
Het is uiterst belangrijk dat iedereen dit belangrijk feit kan inzien. Dat iemand die zijn verstand gebruikt, een systeem dat hem geen enkele voordeel verschaft, maar enkel kwetst, schaadt en laat lijden, goedvindt en accepteert, is onmogelijk. Het maakt niet uit hoezeer de tradities, de oude gewoonten en de algemene reacties van de samenleving verdrietig zijn als aannemelijk tonen, een verstandige persoon moet de effecten van deze beïnvloedingen weten te ontwijken.
Als iemand een middel aangeboden wordt dat zijn lichaam helemaal zal vergiftigen, als hem gezegd wordt: ‘Hier, drink dit’, zou hij zeggen: ‘Waarom zou ik dat drinken, dat zou zeer gevaarlijk zijn, ik drink het niet’ en zou hij zeker afstand houden van dat middel. Hij zou klaarblijkelijk inzien dat het tegendeel een grote verstandeloosheid zou zijn. Verdriet verschilt hier helemaal niet van. Net zoals dat een mens inziet dat een giftig middel zijn lichaam, geest en leven kan beschadigen en daar afstand van houdt, moet hij de effecten van verdriet inzien en het vermijden als een gif.
Allah toont de schade veroorzaakt door verdriet nadrukkelijk aan de mensen. Iedereen ziet, zonder dat het nodig is dat iemand anders het hem vertelt, de schadelijke effecten van verdriet proefondervindelijk in zijn eigen leven. Dit is een manifestatie van Allahs barmhartigheid. Anders had Allah in de Koranverzen vermeld dat hij verdriet verbiedt. Maar op deze manier maakt Allah het ook mogelijk dat mensen deze morele stoornis met hun verstand en geweten merken en vermijden.
Er zijn bovendien zoveel dingen op de wereld waarvoor de mens blij mag zijn, mag verheugen en gelukkig mag zijn, dat het voor een gelovige onmogelijk is dit allemaal te kunnen negeren. Weten dat we een Heer hebben Die veel van zijn dienaren houdt, hun gebeden verhoort, oneindig genadig, rechtvaardig en verstandig is, de oneindige kracht bezit om te scheppen en almachtig is en hartstochtelijk in Allah geloven met deze wetenschap, is een van de grootste zegeningen op aarde. Allah heeft voor zijn onderdanen ontelbare zaligheden geschapen en Allah heeft zijn dienaren die goedaardig en oprecht zijn, met Zijn Eigen wil, het goede nieuws verkondigt over het oneindige leven en oneindige zegeningen in het Paradijs.
Ook al maakt de mens de moeilijkste omstandigheden op aarde mee – deze moeilijkheden zijn ook manifestaties van Allahs barmhartigheid en beproevingsmiddelen die met een achterliggende wijsheid geschapen worden – de vreugde van deze grote zegeningen zijn genoeg opdat de mens niet verdrietig wordt, gelukkig is en hoop heeft.
En voorzeker, er was voor Saba een teken in hun woonplaatsen, twee tuinen aan de rechter- en aan de linkerhand; er werd gezegd: "Eet van de spijzen van uw Heer en weest Hem dankbaar. Een schone stad en een vergevende Heer!" (Soera Saba, 15)
Hij is het Die schept en weder voortbrengt;
En Hij is de Vergevende, de Liefderijke;
De Heer van de Troon, de Roemrijke;
Uitvoerder van wat Hij wil.
(Soera el-Boroej, 13-16)