3-Бөлүм: Табияттагы Ылдамдык Коробкалары (Кутулары) Жана Реактивдүү Учак Моторлору

Мотордуу унааларга кызыккандардын дээрлик баары бул унаалардын кыймылдашында ылдамдык коробкаларынын (кутуларынын) жана реактивдүү моторлордун канчалык маанилүү экенин билишет. Бирок табиятта биз колдонгондордон бир топ жакшы долбоорго ээ ылдамдык кутуларынын жана реактивдүү учак моторлорунун бар экенин абдан аз адам билсе керек.

akıllı malzeme

Ылдамдык кутусу бир унаанын ылдамдыгы өзгөргөндө мотордун эң натыйжалуу колдонулушун камсыздайт. Табияттагы ылдамдык кутулары болсо унаалардыкына окшош ыкмада иштейт. Мисалы, чымындар кадимки бир учуш учурунда абада үч баскычтуу ылдамдыкты камсыздаган табигый бир ылдамдык кутусун колдонушат. Бир чымын мындай система урматында канаттарын каалаган ылдамдыкта кагып, кокустан ылдамдай же жайлай алат.54

Унааларда мотордон алынган күчтү дөңгөлөктөргө өткөрүү үчүн көп санда чарк колдонулат. Жакшы бир кыймыл чарктар баскыч баскыч колдонулганда гана мүмкүн болот. Унаалардагы болушунча оор жана көп орун ээлеген бул чарктардын ордуна, чымындарда болгону бир канча миллиметр квадратка баткан бир механизм бар. Бир топ колдонууга ыңгайлуу болгон бул механизм урматында чымындар канаттарын эч кыйналбастан кага алышат.

mürekkep balığı

A jet engine takes in air from one end and expels it from the other at a much greater speed. The jet engines in vertical take-off aircraft like the Harrier have nozzles to direct the exhaust down. Thanks to this system, the Harrier can land and take off vertically. After takeoff, the nozzles are pointed backwards, so that the aircraft flies forwards.55

The squid use a form of propulsion system similar to jet planes. A squid's body contains two open spaces like pockets. Water taken in from them is drawn into a powerful elastic bag of contracting muscles. In this bag is a backward-pointing nozzle. The muscles contract, expelling water out of that nozzle at high speed. The animal can reach speeds of up to 32 km (20 miles)an hour to flee predators, sometimes even leaping out of the water and onto the decks of ships. (Phil Gates, Wild Technology, 38.)

Бойок балыгы, осьминог жана наутилус (Nautilus) сууда кыймылдап баратканда, реактивдүү моторлордогу сыяктуу бир түртүү күчүн колдонушат. Бул системанын канчалык натыйжалуу экенин түшүнүү үчүн илимий булактардагы аты Loligo Vulgaris болгон кальмардын суунун ичиндеги ылдамдыгынын саатына 30 киллометрден ашканын айтуубуз жетиштүү болот.56

Бул багыттагы эң теңдешсиз мисалдардын бири болгон наутилус осьминогго окшош бир суу жаныбары жана реактивдүү учак мотору менен иштеген бир кеме сыяктуу. Башынын астындагы бир түтүк менен сууну ичкери алат жана анан кайра чыгарат. Ушундай жол менен жараткан агымы бир багытты көздөй кыймылдап баратканда, наутилус башка багытты көздөй кыймылдайт.

Бул жандыктардын илимпоздорду суктандырган дагы бир өзгөчөлүгү – бул алар ээ болгон табигый реактивдүү моторлордун деңиз тереңдиктериндеги абдан күчтүү басымдардан таасирленбеши. Мындан тышкары, кыймыл-аракетти камсыз кылган системалары үнсүз жана абдан жеңил. Натыйжада наутилустун жаратылышындагы мындай артыкчылык суу-асты кемелер үчүн модел болду.

deniz yıldızı kavun bitkisi

Left: When threatened by a starfish, the scallop suddenly closes the two halves of its shell. It thus expels a quantity of water in such a way as to set up jet propulsion and forces itself forward.

Right: Known by its scientific name of Ecballium elaterium, the squirting cucumber disperses its fruit's seeds in a sudden explosion. As the fruit ripens, it fills with a slimy juice, which gradually creates pressure. Through the buildup of internal pressure, it then propels its seeds with an initial velocity of 56 km (35 miles) per hour. (Helmut Tributsch, How Life Learned to Live, Cambridge: MITPress, 1982, 59.)57

Суу Астындагы 100 Миллион Жылдык Жогорку Технология

nautilus

Nautilus

denizaltı

1. A Submarine on the Surface
2. A Submarine under Water
3. Tanks filled with Water

In order to dive or surface, submarines employ special compartments that serve the same purpose as those in the nautilus. When these compartments (tanks) are filled with air, the submarine floats. When the air is replaced with water, it sinks. The number of tanks that are filled with water determines the underwater depth at which the submarine runs.

Суу-асты кемелердеги чумкуу цистерналары сууга толгондо, кеме суудан оор болуп калат жана ылдый чөгөт. Эгер танкадагы суу басымдуу аба менен алмаштырылса, суу-асты кеме кайрадан суунун бетине чыгат. Наутилус да кыймылдап баратканда ушундай ыкманы колдонот. Наутилустун денесинде 19 см чоңдугунда үлүл кабыгы сыяктуу спиралдуу бир орган бар. Бул спиралда бири-бири менен байланыштуу 28 даана «чумкуу клеткасы» жайгашкан. Бирок бул сууну чыгаруу үчүн жетиштүү эмес, күчөтүүчү катары басымы бар абага да муктаждык бар. Анда наутилус сууну чыгаруу үчүн керектүү басымы бар абаны кайдан табат?

Наутилустун денесинде биохимиялык жол менен өзгөчө бир газ өндүрүлөт жана бул газ кан айлануу аркылуу клеткаларга өткөрүлүп, клеткалардан суунун чыгышы камсыздалат. Мунун урматында наутилус аңчылык кылып жатканда же душмандарынан качкысы келгенде, төмөнүрөөккө түшө алат же суунун бетине чыга алат.

Бир деңиз-асты кеме болгону 400 метр тереңдикке түшө алса, наутилус үчүн 450 метр тереңдикке чумкуу абдан оңой.58

Бул – көп жандык үчүн абдан кооптуу бир тереңдик. Бирок ошого карабастан, наутилус мындан эч таасирленбейт, кабыгы басымдан талкаланбайт же денесине кандайдыр бир зыяндуу таасир болбойт.

Бул жерде көңүл буруу керек болгон абдан маанилүү дагы бир жагдай бар. Наутилус жаратылгандан бери бул системага ээ. Анда 450 метр тереңдиктеги басымга чыдамдуу мындай өзгөчө кабык түзүлүшүн наутилус өзү долбоорлогон болушу мүмкүнбү? Же денесиндеги сууну чыгаруу үчүн жогорку басымга ээ аба ала алчу газды өзү тапкан болушу мүмкүнбү? Албетте, наутилустун өз башынча газ өндүрө турган бир химиялык реакцияны билиши да, бул реакцияны ишке ашыра турган түзүлүштү өз денесинде курушу да же болбосо суунун басымынан улам үстүндө пайда болгон тонналаган жүккө чыдамкай бир кабык долбоорун жасашы да эч мүмкүн эмес.

Бул – бүт нерсени өрнөксүз жараткан Аллахтын чыгармасы. Куранда Аллахтын Беди (өрнөк албастан жаратуучу) сыпаты мындайча кабар берилет:

«Асмандарды жана жерди эч нерсени өрнөк албастан жаратуучу…» (Энъам Сүрөсү, 101)

yunus

Submarines' diving techniques resemble those of fish, which are able to control their relative density in order to rise or dive in the water. In their bodies, bony fish have a swim bladder that gives them their buoyancy. When air is added to the swim bladder, by diffusion through the blood vessels in the bladder walls, the fish becomes less dense overall;when air is removed the fish becomes more dense. By changing the volume of air in the bladder, the fish's density can be made equal to that of the surrounding water at a given depth.

nautilus deniz altı

The depth of a submarine in water is adjusted by special command systems, the product of human intelligence, after many years of engineering research. No rational person can claim that these devices came about by chance.
Evolutionists, however, make the unrealistic claim that although the nautilus can do exactly what a submarine does, it is actually the product of blind chance.

nautilus nautilus

This 100-million-year-old nautilus fossil is proof that the animal never underwent evolution. God created the creature in an instant, and with all its flawless design.

Бележки

54 http://www. watchtower. org/library/g/2000/1/22/article_02. htm

55 Wild Technology, Phil Gates s. 38

56 Stuart Blackman, "Synchorinised Swimming", BBC Wildlife, Şubat 1998, s.57

57 Bilim ve Teknik Nisan 1985, "İşte Doğa"

58http://waquarium. mic. hawaii. edu/MLP/root/html/MarineLife/Invertebrates/Molluscs/Nautilus. html; Waikiki Aquarium Education Department, December 1998