Ulduzların ətrafında gəzən planetlər, səmada süzülüb gedən meteoritlər, nəhəng qaz , toz buludları və milyardlarla ulduz saxlayan qalaktikalar. Kosmos insanın hələ çox qədimlərdən marağına səbəb olan ucsuz-bucaqsız boşluqdur. İçində yasadığımız kainat hələ həll edilməmiş sirlərlə doludur. Böyük sirləri olan göy cisimlərindən biri də dünyanın həyat qaynağı olan günəşdir. Bu filmdə sonsuz güc sahibi olan Allahın günəşdəki ehtişamlı yaradılışının nümunələrinə şahid olacağıq. Müasir dövrümüzdə inkişaf edən texnologiya ilə kainatın bilinməyən istiqamətləri bir-bir üzə çıxır. Ədədləri yüz milyarddan çox olan qalaktikaların daxilində yer üzündəki bütün qum dənələrindən daha çox ulduz saxlayarlar.
Qalaktikalar eynilə planetlər kimi bir orbit üzərində hərəkət edirlər. Məsələn dünyanın da daxil olduğu samanyolu qalaktikası tam bir dövrünü 250 milyon ildə tamamladığı bir orbitdə hərəkət edir. Qalaktikamız kainatın içində saniyədə 225 milyon km-ə qədər fövqəladə bir sürətlə hərəkət edir. Samanyolu kimi digər qalaktikalar da sürətlə hərəkət halındadır. Qalaktikalar bu hərəkətləri əsnasında zaman keçdikcə bir-birinə yaxınlaşır, hətta toqquşurlar. Ancaq bu toqquşma əsnasında bir dağıntı baş vermir. Hər biri bir nizam içində işləyən iki nəhəng sistem qarşılaşsa, sistemlər zamanla birləşər, beləcə ortaya yeni bir nizam içində işləyən qalaktika çıxar. Bunun səbəbi qalaktikalarda iştirak edən göy cisimlərinin arasındakı məsafələrin son dərəcə yaxşı nizamlanmış olmasıdır. Kainatdakı bütün göy cisimlərinin tənzimlənən quruluşu həyat üçün vacib meyarlardandır. Məsələn, kosmosda böyük boşluqlar vardır. Amerikalı astronom John Greenstein "Simbiotik Kainat" adlı kitabında göy cisimlərində müəyyən məsafələrin olmasının əhəmiyyətini belə açıqlayır:
"Əgər ulduzlar bir-birlərinə bir az daha yaxın olsalar, astrofizika çox da fərqli olmazdı. Ulduzlarda, nebulalarda və digər göy cisimlərində sürətlə gedən əsas fiziki əməliyyatlarda heç bir dəyişmə reallaşmazdı. Uzaq bir nöqtədən baxıldığında qalaktikamızın görünüşü də indikiylə eyni olardı. Tək fərq, gecə çəmən üzərində uzanıb izlədiyim səmada daha çox sayda ulduz olması olardı. Amma xeyr! Bir fərq də olardı. Bu mənzərəni seyr edəcək olan mən olmazdım. Kosmosdakı bu nəhəng boşluq bizim varlığımızın vacib şərtlərindəndir".
Daha ətraflı tədqiqatlar aparan elm adamları göy cisimlərinin arasındakı məsafələrin xaricində həssas tarazlıq nümunələrini də təsbit etmişlər. Elm adamları artıq kainatın insan mərkəzli bir məqsəd daşıdığını düşünməyə başlamışdır. Bunun üçün də kainat boş yerə yaradılmamışdır, bütün bunların bir məqsədi vardır. Kainatdakı bütün fiziki tarazlıqlar insan həyatı üçün çox həssas şəkildə nizamlanmışdır. İndi insan həyatı üçün çox həssas bir tarazlıq ilə yaradılan daha bir göy cisminə yaxından baxacağıq. Günəşə.
Qovulmuş şeytandan Allaha sığınıram.
Gördüyünüz göyləri dirəksiz yüksəldən, sonra da Ərşə ucalan, müəyyən vaxta qədər göydə hərəkət edən günəşi və ayı əmrinə tabe edən Allahdır. O, işləri yoluna qoyur və ayələrini belə izah edir ki, bəlkə Rəbbinizlə qarşılaşacağınıza yəqinliklə inanasınız. (Rad surəsi, 2)
Günəşdəki dəqiq ölçü
Xəbərdarlıq
Bu filmdə qeyd edilən rəqəmlərin heç biri təsadüfən yan-yana gəlməyib.Hər bir rəqəm dünyada yaşayan hər bir canlı üçün mühüm məna kəsb edir.
Samanyolu qalaktikasındakı bilinən 200 milyard ulduzdan biri - günəşdir. Elm adamları bu ulduzun 400 milyard yaşı olduğunu düşünürlər. Halbuki onun hekayəsi çox əvvəllərə gedib çıxır. Bundan təxminən 14 milyard il əvvələ. Hələ heç bir şeyin olmadığı dövrə. O an meydana gələn böyük partlama hələ reallaşmadan əvvəl, o və digər bütün ulduzların taleyi, hansı atomları qaynaq olaraq istifadə edib enerji yayacaqları, hansı mərhələlərdən sonra öləcəkləri təyin olunmuşdu. Günəşin taleyi isə bir xüsusiyyəti ilə digərlərindən fərqlənir. O yaxınındakı mavi bir planet üçün həyat qaynağı olmaq üçün yaradılmışdı. Allah kainatın qədərini (taleyini) hələ bu hadisələrin heç biri reallaşmadan əvvəl təqdir etmiş və yaratmışdır. Günəş samanyolu qalaktikası mərkəzindən 26 min işıq ili uzaqlıqda, saatda 792 min km sürətlə hərəkət edir. Qalaktik mərkəz ətrafında bir dönüşünü təxminən 225-250 milyon ildə bir tamamlayır. Ətrafına dayanmadan işıq və istilik saçan bu ulduzun diametri dünyanın diametrinin 109 qatı, həcmi dünyanın həcminin 1,3 milyon qatı, ağırlığı isə dünyanın tam 333 000 qat çoxudur. Planetimizin yanında nəhəng ölçüdə olan günəşin sıxlığı isə dünyanın sıxlığının dörddə biri qədərdir. Çox isti və yanan bəzi qazlardan ibarət olan günəşdə vaxtaşırı böyük partlamalar olur. Bu partlamalar o qədər şiddətlidir ki, həmin vaxt boyu dünyanın böyüklüyündən 40-50 qat çox olan alovların fışqırmasına səbəb olurlar. Atəşdən çıxan bu topa bənzəyən günəşin səth istiliyi 6.000, nüvənin istiliyi isə 12.000.000 santiqrat dərəcədir. Bu xüsusiyyəti ilə günəş nəhəng bir enerji istehsal mərkəzidir. Belə ki, günəşin 3 gündə yaymış olduğu enerji yer üzündəki bütün neft, odun, təbii qaz və bənzəri yanacağa ekvivalentdir.Günəşdən çıxarılan enerjinin ancaq 2 milyonda biri, əldə edilən hərarətin 2 mində biri yer üzünə çatır. Yaxşı bəs nə üçün bütün enerjinin yalnız kiçik bir qismi yerə gəlib çatır? Bu miqdar yer üzündə həyatın var olması üçün yaradılmış xüsusi ölçülərdən yalnız bir dənəsidir. Günəşdən bizə gəlib çatan müəyyən bir miqdar enerji hesabına gecələrimiz aydınlanır, yer kürəsi isinir və canlılar qidalana bilirlər. Günəş dünyadan tam 150 milyon kilometr uzaq məsafədə yerləşir. Əgər mümkün olsaydı, günəşə ancaq kosmos raketi ilə beş min illik bir səfərdən sonra çata bilərdik. Halbuki günəşdən gələn şüalar bu məsafəni yalnız 8 yarım dəqiqədə qət edərək planetimizə çatır. Günəşin dünyamıza uzaqlığı, böyüklüyü və günəşdəki reaksiyaların gücü həmişə çox incə hesablara bağlıdır. Bizim də həyatımız bu çox incə hesablarla təyin olunmuşdur. Bütün bu dəyərlərdəki çox kiçik bir dəyişiklik belə dünya üzərindəki həyatın yox olmasına səbəb olacaq. Günəşin həm öz oxunda, həm də bir istiqamətə görə hərəkəti, dünyanın isə öz oxunda və günəşin ətrafında günəşə bağlı olaraq aydan təsirlənərək bir çox fərqli hərəkəti vardır. Çox sürətli hərəkətlərin bütünündə dünyamız günəş sistemi ilə və qalaktikası ilə hər biri əvvəlkindən fərqli olan mövqedə olurlar. Burada əhəmiyyətli olan nöqtə budur: bu hərəkətlər əsnasında günəş və dünyamızın bir-birinə olan mövqesi heç təsirlənməz və beləcə dünya üzərindəki həyat da heç bir təhlükəyə məruz qalmadan itdiham edər. Göründüyü kimi günəşin quruluşu da təsadüfi, məqsədsiz bir quruluş deyil. Allahın "Günəş və ay müəyyən bir ölçü ilə hərəkət edir" (Rəhman surəsi, 5) ifadəsi ilə Quranda bizə bildirdiyi kimi Allah, bu ulduzu insanın həyatı üçün xüsusi bir şəkildə yaratmışdır. Bura qədər bəhs etdiyimiz dəyərlər yalnız dünyadakı həyata deyil, bütün kainata təsir edəcək dərəcədə həssas ölçülərlə yaradılmış. Günəşdən yayılan işığın sürəti bunlardan yalnız bir dənəsidir. İşığın sürəti saniyədə 300 min kilometrdir. Bu Eynşteynin məşhur E=mc2 düsturunda c ilə göstərdiyi bir sabitdir. Bu düsturda E ulduzlarda termonüklər reaksiyalarda maddə enerjiyə çevrildiyi zaman ortaya çıxan enerjini işarələyir. Əgər işıq kiçik bir ölçüdə indikindən daha sürətli olsaydı, ulduzlarda termonüklər reaksiyalarda indikinə görə on minlərlə daha çox enerji çıxarılacaqdı. Bu vəziyyətdə də ulduzların nüvəsindəki enerji daha çox tez istehlak ediləcəkdi və kainatımız milyonlarla il əvvəl qaranlığa basdırılmış olacaqdı. Yaxşı, işıq kiçik bir ölçüdə indikindən daha yavaş olsaydı. Bu vəziyyətdə kainatın başlanğıcdakı genişləməsi daha çox yavaş olacaq və kainat cazibə qüvvəsinin təsirindən qurtara bilməyəcək və içinə çökəcəkdi. Yəni hər iki vəziyyətdə də bu gün yaşadığımız kainatın var olması qeyri-mümkün olacaqdı. Bu qüsursuz tarazlıq bir dəfə daha isbat edir ki, kainat təsadüfi ortaya çıxmamış, müəyyən bir məqsədlə təşkil edilmişdir. Astrofizikçi William Bassan “Nature” jurnalındakı bir məqaləsində yazdığı kimi "Kainatda ağıllı həyatın inkişafını dəstəkləyən böyük bir dizayn var."
Günəşin qalaktikadakı yeri
Bilindiyi kimi samanyolu qalaktikası spiral şəklindəki bir quruluşa malikdir. Spiral qalaktikalardakı ulduzlar və göy cisimləri qabarıq yumru bir mərkəz, bu mərkəzdən çölə doğru eyni müstəvidə və eyni bucaqda qıvrılan qolları meydana gətirəcək şəkildə yerləşmişlər. Mərkəzdən çıxan bu spiral qolların arasında qalan kosmos boşluğunda da bəzi ulduz sistemləri tapılır. Lakin bunların sayı yox deyiləcək qədər azdır. Bu bizim günəş sistemimiz də bəhs etdiyimiz spiral qolların arasında iştirak edən nadir ulduz sistemlərindən biridir. Yaxşı, günəş sisteminin spiral qolların arasında olması niyə əhəmiyyətlidir? Əvvəlcə olduğumuz nöqtə etibarı ilə spiral qollardakı qazlar və tullantılardan uzaq, təmiz və dəqiq bir kosmos görünüşünə sahibik. Əgər spiral qollardan birinin içində olsaydıq görünüşümüz diqqətə dəyər ölçüdə pozulacaqdı. Professor Michael Detone "Təbiətin Qədəri" adlı kitabında bu mövzuda bunları söyləyir;"Son dərəcə təəccüblü olan bir başqa həqiqət kainatın yalnız bizim varlığımıza və biologiya ehtiyaclarımıza fövqəladə dərəcədə uyğun olması deyil, eyni zamanda bizim onu anlamamıza da son dərəcə uyğun olmasıdır.Günəş sistemimizin bir Qalaktik yolun sahilində olması, bizim gecələri səmanı araşdıraraq uzaq qalaktikaları görə bilməmizi və kainatın ümumi quruluşu haqqında məlumat sahibi olmamızı təmin edir. Əgər bir qalaktikanın mərkəzində iştirak etsəydik, heç bir zaman bir spiral qalaktikanın quruluşunu gözləyə bilməz və ya kainatın quruluşu haqqında fikir sahibi ola bilməzdik."
Michael Dentonun da ifadə etdiyi kimi kainat tam ehtiyaclarımız olan xüsusiyyətlərə sahib olaraq yaradılmışdır. Diqqət yetirilməsi lazım olan bir başqa nöqtə isə, günəş sistemimizin qalaktik qolun sahilində, yəni samanyolu qalaktikasının tam mərkəzində deyil, kənarında iştirak etməsidir. Bu Michael Dentonun da ifadə etdiyi kimi bizim səmanı araşdıra bilməmizə imkan verməkdə və ən əhəmiyyətlisi kainat haqqında məlumat sahibi olmamıza imkan verir. Samanyolu qalaktikasında günəş və ətrafındakı planetlərin mövqeləndirildiyi yeri də, Rəbbimiz xüsusi olaraq təyin etmişdir. Bu mövqe bizim kainatı tanımamıza, dərin düşünməmizə və Allahın sonsuz qüdrətinə şahid olmamıza vəsilə olur. Allah Quranda bir ayədə bizləri bu şəkildə xəbərdar edir: "And olsun ilk insanı (yaratmağı) bildiniz, amma, öyüd alıb düşünməniz lazım deyilmi?"
Planetləri bir yerdə tutan güc
Günəşdəki həssas nizamların bir başqa nümunəsi də, cazibə qüvvəsi ilə əlaqədardır. Günəşin cazibə qüvvəsi dünyanın cazibəsinin 28 qatıdır. Planetləri xarici kosmosa sovrulmaqdan qoruyan təsir günəşin cazibə qüvvəsi ilə planetin mərkəzəqaçma qüvvəsi arasındakı tarazlıqdır. Günəş sahib olduğu böyük cazibə qüvvəsi ilə bütün planetləri cəzb edər, onlar da dönmələrinin verdiyi mərkəzəqaçma qüvvəsi ilə bu çəkilişdən xilas olarlar. Amma əgər planetlərin dönmə sürətləri bir az daha yavaş olsaydı, o zaman bu planetlər sürətlə günəşə doğru çəkiləcək və sonunda günəş tərəfindən böyük bir partlama ilə udulacaqdılar. Bu vəziyyətin tam tərsi də mümkün ola bilərdi. Əgər planetlər daha sürətli fırlansaydılar, günəşin gücü onları tutmağa çatmayacaq və planetlər xarici kosmosa sovrulacaqdılar. Amma bu saydığımız hadisələrin heç biri reallaşmaz və bütün planetlər öz orbitlərində fırlanarlar. Allah Quranda bu həqiqəti Yasin surəsində 1400 il əvvəl bizlərə bildirmişdir.
...Onların hər biri öz orbiti ilə üzüb gedir. (Yasin surəsi, 40)
Məhz bu nöqtədə bu həqiqətə diqqət çəkmək lazımdır. Dünyamızın böyük bir kütləyə sahib və enerji qaynağı olan günəşə uzaqlığı lazımi qədərdir. Beləcə həm yandırıcı - yox edici təsirindən qorunar, həm də faydalı enerjisindən olması lazım olduğu qədər yaralanar. Günəş sayəsində təmin edilən bu həssas tarazlığı kəşf edən Papaqlar, Qaliley kimi astronomlarsa, bu sistemin çox açıq bir dizaynı göstərdiyini və Allahın kainata olan hakimiyyətinin isbatı olduğunu ifadə etmişlər. Günəş sisteminin quruluşu haqqında əhəmiyyətli kəşflərdə olan və yaşamış ən böyük elm adamı sayılan Isaak Nyutonsa belə yazmışdır: "Günəşdən, planetlərdən və kometalardan ibarət olan bu çox həssas sistem, yalnız ağıl və güc sahibi bir Varlığın məqsədindən və hakimiyyətindən qaynaqlana bilir. O bunların hamısını idarə edir və Ona "Üstün Güc sahibi olan Rəbb deyilir".
Günəşdəki balanslı reaksiyalar
Biz çalışarkən, oturarkən, istirahət edərkən ağlımızın ucundan belə keçirməzkən Allah kainatda var olan bütün sistemlərin hər birini mükəmməl işləyəcək şəkildə yaradır. Varlığımızın davamı üçün meydana gələn əməliyyatların hər biri Allahın idarəsindədir. Günəş, siz gözünüzü açıb bağlayana qədər 564 milyon ton hidrogeni, 560 milyon ton heliuma çevirir. Qalan 4 milyon ton hidrogeni də enerjiyə çevirir. Günəşin bir saniyədə çıxardığı bu enerji insanlığın, mədəniyyətin başlanğıcından bəri istifadə etdiyindən belə daha çoxdur. Nəhəng bir nüvə reaktor olan günəşin içindəki reaksiyalarda böyük bir enerji ortaya çıxır. Məhz bu nöqtədə Allahın sonsuz gücü və kainatdakı hər bir atom və bu atomun içindəki proton, neytron kimi parçacıqlar üzərindəki hakimiyyəti ilə qarşı-qarşıya qalmaqdayıq. Allahın yaratdıqları üzərindəki bu gücü və hakimiyyəti bir ayədə belə xəbər verilir:
Sən hansı bir işdə olsan, Qurandan nə oxusan, siz nə iş görsəniz, başınız ona qarışarkən Biz sizə şahid olarıq. Nə yerdə, nə də göydə zərrə qədər bir şey Rəbbindən gizli qalmaz. Bundan daha kiçiyi və daha böyüyü yoxdur ki, açıq-aydın Yazıda (Lövhi-Məhfuzda) olmasın. (Yunus surəsi , 61)
Günəş bir saniyədə ikinci dünya döyüşündə Naqasakiyə atılan atom bombasının yüz milyonlarla çox enerji çıxarır. Günəşin yanında sözü belə edilməyəcək qədər enerji bu bomba üçün başda Eynşteyn olmaq üzrə zamanın ən məşhur elm adamları böyük bir səy sərf etmişdir. Ortaya çıxansa, insanları yox etmək üçün istifadə edilən bir silah olmuşdur. Halbuki Rəbbimiz nəhəng bir enerji qaynağını heç bir diametrə sərf etməmizi tələb etməyəcək şəkildə var etməkdə və zərər verməsini maneə törədərək davamlı olaraq faydalanmamızı təmin edir. Günəşdəki reaksiya dörd hidrogen atomunun birləşərək bir helium atomuna çevrilməsi şəkildə yekunlaşdırıla bilər. Yaxşı, görəsən bu reaksiyada atom nüvələrini bir-birinə yapışdıran qüvvə nədir? Bu qüvvəyə güclü nüvə qüvvəsi deyilir. Ancaq araşdırmalar göstərmişdir ki, güclü nüvə qüvvəsi bu işi etmək üçün tam lazım olan miqdardadır. Güclü nüvə qüvvəsi əgər bu anda sahib olduğu dəyərindən bir az belə daha zəif olsaydı iki hidrogen nüvəsi birləşə bilməzdi. Yan-yana gələn iki proton dərhal bir-birlərini itələyər, beləcə günəşdəki nüvə reaksiyası başlamadan bitərdi. Yəni günəş heç var olmazdı. Məşhur elm adamı Corc Greenstein bu həqiqəti "Əgər güclü nüvə qüvvəsi birazca belə daha zəif olsaydı, Dünyanın işığı heç bir zaman yanmayacaqdı" deyə açıqlayır. Görəsən güclü nüvə qüvvəsi bir azca daha güclü olsaydı nə olardı? O zaman da bir proton və bir neytrondan ibarət olan neytron deyil, iki protonlu bir proton meydana gələdi. Bu vəziyyətdə günəşin yanacağı birdən çox təsirli bir yanacaq halına gələrdi. Bu elə bir yanacaq olardı ki, günəş və ona bənzər digər bütün ulduzlar bir neçə saniyə içində havaya uçardı. Günəşin havaya uçması isə bir neçə dəqiqə sonra bütün dünyanı və üzərindəki bütün canlıları alovlara boğar, bir neçə saniyə içində kömür halına dönərdi. Amma, uca yaradıcımız olan Allahın Rəhməti sayəsində güclü nüvə qüvvəsinin gücü tam olması lazım olan səviyyədədir və günəş balanslı bir reaksiya reallaşdırır, yəni yavaş-yavaş yanır. Bütün bunlar güclü nüvə ləyənin gücünün tam insan həyatına imkan verəcək şəkildə nizamlanmış olduğunu göstərir. Əgər bu nizamlamada bir azma olsaydı, günəş kimi ulduzlar heç var olmazdılar və meydana gəldikləri andan çox qısa bir müddət sonra qorxunc bir partlama ilə yox olardılar. Allah günəşi insanın həyatı üçün xüsusi bir şəkildə yaratmışdır və bunu Qurandakı, "Günəş və Ay, müəyyən bir ölçü ilə hərəkət edir" (Rəhman surəsi, 5) ayəsi ilə bizlərə bildirmişdir.
Günəş və dünyadakı qoruyucu xüsusiyyətlər
Allah dünyanı Günəş kimi nəhəng enerji qaynağının yox edici təsirlərindən qorunacaq şəkildə yaratmışdır. Son illərdə edilən araşdırmalar günəşin bir ürək kimi atdığını ortaya çıxarmışdır. Elm adamları bu atış əsnasında günəşdən yayılan bir-birindən fərqli milyonlarla səs təsbit etmişlər. Günəş kimi samanyolunda olan 200 milyard ulduzun da bənzər şəkildə səs çıxardığını və bunu eşitdiyimizdə halımızın nə olacağını bir düşünün. Məsələn çox yüksək səsli metal musiqi konsertinə getdiyinizi düşünün. Qulaqlarımız bu nəhəng səs qaynağından yayılan tək bir notu belə eşitməz. Çünki çıxan səslərin titrəşmə tezliyi alt eşitmə sərhədimiz 20 hersdən çox aşağıda 1 ilə 4 mil hers arasındadır. Bu səsi eşitməmiz qeyri-mümkündür. Eşitmə sərhədimiz uyğun olsa belə kosmos boşluğunda səsləri çatdıra biləcək hava və ya qaz təbəqəsi olmadığından bu səslər dünyamıza çata bilməz. Günəşdən çıxacaq səsi 20 min ilə 40 min dəfə böyüdəcək olsaq pıçıltıdan daha az bir səs meydana gəlir. Maraqlı deyilmi? Yəni beynimizdə bir konsert verilir, amma, dünyamızdan qat-qat böyük konsert sahəsində. Üstəlik minlərlə nəhəng dinamiklərlə. Biz isə Allahın üstün yaradışı sayəsində bunun fərqində belə olmuruq. Dünya daimi olaraq günəşdən gələn yüksək enerji yüklü parçacıqların bombardmanına məruz qalır. Buna qarşı dünyamızın iki növ qoruyucu xüsusiyyəti vardır. Əgər bu qoruyucu xüsusiyyətlər olmasaydı, günəşdən birbaşa olaraq gələn yüksək enerji şüası və yüklü parçacıqlar həyat üçün öldürücü səviyyədə təhlükəli olardı. Dünyadakı ilk qoruyucu xüsusiyyət X və morötesi şüanın dəniz səviyyəsinə enməsini maneə törədən atmosferdir. Günəşdən gələn enerji yüklü parçacıqlar atmosferdəki molekullara dəydiyində sovrulurlar. Ölümcül xüsusiyyətli bu parçacıqlar atmosferin alt səviyyələrinə endiklərində canlılara zərər verməyəcək şəkildə uzun dalğa boylarında yayılırlar. İkinci qoruyucu xüsusiyyət isə, dünyanı çevirən maqnetik sahədir. Dünya maqnetik sahəsi sayəsində günəş küləyi şəklində günəşdən gələn yüklü parçacıqlardan canlı orqanizmləri qoruyur. Günəşdə çox böyük partlamalar olsa belə bu maqnetik qalxan vəzifəsini görür. Dünyanın maqnetik qalxanında dəyişmələr olduğu zaman, xüsusilə qütb bölgələrində açıq bir gecədə atmosferdə yaşıla çalan bir qızarıqlıq müşahidə edilər. Davamlı hərəkət edərək sanki rəqs edərmiş kimi görünən bu qızarıqlıq kosmosdan gələn sürətli elektronların atmosferdəki atomlara toxunması ilə meydana gəlir. Bu işıqlar şimal qütbündə Aurora boralis , cənub qütbündə isə Aurora austrolis olaraq adlandırılırlar. Allah bizlərə qütb işıqları ilə son dərəcə zərərli olacaq şüaları təsir edici bir işıq nümayişi yoldaşlığında necə zərərsiz hala gətirdiyini göstərir.
Günəş bizə nəyi izah edir?
Günəşin kosmosdakı mövqesi və planetləri bir yerdə tutması, dünyanı qızdırması, yaydığı şüaların xüsusiyyətləri, bu şüaların canlılar üçün həyati əhəmiyyətə sahib olması kainatın canlı həyatı üçün yaradıldığını göstərir. Necə ki, elm ətrafları artıq kainatın insan mərkəzli bir məqsəd daşıdığını söyləyir. Buna görə kainat boş yerə var olmamışdır. Bir məqsədi vardır. Başda günəş olmaqla, kainatdakı bütün fiziki tarazlıqlar insan həyatı üçün çox həssas bir şəkildə nizamlanmışdır. Allah hər şeyin hakimi olduğunu bir ayədə belə bildirir:
Qeybin açarları Onun yanındadır, Onları yalnız O bilir. O, quruda və dənizdə nələr olduğunu bilir. Onun xəbəri olmadan yerə düşən bir yarpaq belə yoxdur. Yerin qaranlıqlarında elə bir toxum, elə bir yaş və elə bir quru şey yoxdur ki, açıq-aydın Yazıda (Lövhi-Məhfuzda) olmasın. (Ənam surəsi, 59)
Ən böyüyündən ən kiçiyinə qədər ətrafımızı əhatə edən strukturların və ya sistemlərin hansına baxsaq, mütləq çox böyük bir möcüzə ilə qarşı-qarşıya gəlirik. Burada əhəmiyyətli olan bu möcüzələri fərq etməkdir. Çünki bir möcüzə nə qədər açıq və böyük olursa olsun, bu möcüzədən Allahın varlığını və sonsuz böyüklüyünü dərk edə bilmək ancaq iman edənlərə xasdır. İnkar edənlər isə açıq-aşkar bir möcüzə ilə qarşılaşsalar belə, qürurları və dünya ehtirasları səbəbiylə bunu qəbul etməzlər. Çox vaxt da ağıldan kənar şərhlərlə bu möcüzələri görməməzlikdən gələrlər. Halbuki günəşi mövzu götürdüyümüz bu filmdə qarşılaşdığımız möcüzələrdən bir dənəsi belə vicdanlı bir adamın iman etməsi üçün kifayətdir.
