İris, gözün ön bölümünde bulunan ve göze rengini veren damarlı bölgedir.
Parmak izi gibi iris de kişilerin kendilerine özeldir.
Tek yumurta ikizleri aynı DNA yapısına fakat farklı iris yapısına sahiptir.
Göz irisi genetik oluşumlardan en az derecede etkilenir. Kalıtımsal hastalıklardansa etkilenmez.
İris insanın doğumunun 16. ayından itibaren ölüme kadar değişmez.
Ömür boyu değişmeyen tek organdır.
Korneanın hemen arkasında yer alan iris, ortasındaki boşluğu genişletip daraltarak göze giren ışık miktarını ayarlar. Göz bebeği adı verilen bu boşluk, parlak bir ışıkta hemen daralır. Karanlıkta ise göze daha çok ışık alabilmek için genişler.
İristekine benzer bir ışık ayar sistemi kameralarda da kullanılır. Ama hiçbir kamera göz kadar başarılı değildir.
Eğer gözümüz böyle bir işleve sahip olmasıydı, sadece belirli bir ışıkta etrafı iyi görebilirdik. Biraz daha loş bir ortam zifiri karanlık haline gelir, biraz daha aydınlıkta gözleriniz tamamen kamaşırdı.
Genel olarak, her iki göz de aynı miktarda ışık alır; fakat gözlerden birine düşen ışık miktarı değiştirildiğinde, sadece bir gözün gözbebeğinde değişiklik olmaz, diğeri de hemen buna katılır.
Sistemin diğer bir mucizevi yönü ise bütün bu haberleşme, hesaplama ve fonksiyonların saniyeden daha alt birimlerdeki bir zaman aralığında gerçekleşmesidir.
Göze gelen ışığın şiddetinin otomatik olarak ölçülmesi ve bu bilginin beyne haber verilmesi, beynin de duruma göre iris kasları sayesinde içeri giren ışığın şiddetini ayarlaması ve istisnasız şimdiye kadar yaşamış olan ve şu anda yaşayan bütün insanların beyninde bu ince ve kompleks hesaplamaların gerçekleşiyor olması çok açık bir yaratılış mucizesidir. İnsan bedeninde yaratılmış olan bu muhteşem sistemle ilgili bilgi sahibi olmak, insanın kendisini yaratan Yüce Allah’ın gücünü ve ilmini görüp O'nu gereği gibi takdir edebilmesi için bir vesiledir.
Ey insan, 'üstün kerem sahibi' olan Rabbine karşı seni aldatıp-yanıltan nedir? Ki O, seni yarattı, 'sana bir düzen içinde biçim verdi' ve seni bir itidal üzere kıldı. Dilediği bir surette seni tertib etti. (İnfitar Suresi, 6-8)