Canlılardaki İlginç Savunma Sistemleri

Her bir canlı yaşamını sürdürmek için birbirinden ilginç savunma sistemleriyle yaratılmıştır. Bunlardan biri olan mantis böceğinin hiçbir canlıda bulunmayan ultrasonik kulağı mükemmel bir tasarım örneğidir. Dışarıdan gelen ses dalgalarını elektrik sinyallerine çeviren kulak, bu sinyalleri beyne ileten sinir hücreleri ve beyin, sistemin uyum içinde çalışmasını sağlar. Böylelikle mantis, düşmanı olan yarasalardan çok seri bir şekilde korunabilir...

Uzun yıllardan beri canlılardaki ses ve işitme sistemlerini inceleyen Maryland Üniversitesi nörologlarından Dr. David Yager, 1986 yılında, bir doktora öğrencisiyken mantis isimli bir böceğin başka hiçbir canlıda bulunmayan özel bir işitme sistemi bulunduğunu ortaya çıkardı. Bilim adamının böcek üzerinde gerçekleştirdiği son deneyler ise, canlının işitme sisteminin kompleksliğinin düşünülenden kat kat daha fazla olduğunu ortaya koydu.

Mantisler tek bir kulağa sahip böceklerdir. Bu tek kulak, böceğin göğsünde, bacak çıkıntılarının arasında yer alır. Kulağı sayesinde insanın duyamayacağı, 20.000 hertz'den büyük frekanslı sesleri duyabilir. Bu ultrasonik kulak, mantislerin düşmanı olan yarasalara karşı etkili bir erken uyarı sistemidir. Yarasalar çevrelerine ses dalgaları gönderirler. Çevredeki cisimlere çarparak yarasaya geri dönen dalgalar bir tür ultrasonik radar görevi görür. Yönlerini bulmada ve avlarını aramada bu ultrasonik radar son derece etkilidir. Hareketli canlıların konumu yarasa tarafından kolaylıkla belirlenir. Mantisler de benzer bir ultrasonik sistemle donatılmıştır ve etrafta bir yarasa olduğunu bu ultrasonik radarları sayesinde kolayca fark ederler. Yarasa ve mantis, birbirlerinin hareketlerini radarlarında izleyebilen yüksek teknoloji ile donatılmış savaş pilotları gibidir.

Bu üstün tasarımlı iki hayvanın savaşını inceleyen bilim adamları, mantise saldıran bir yarasanın, böceğe yaklaştıkça sıklığı giderek artan sinyaller yaydığını fark ettiler. Mantisin ise hızla yaklaşan tehlikeye rağmen, yarasadan gelen ultrasonik sinyaller belli bir sıklığa ulaşıncaya kadar konumunu muhafaza ettiğini gözlemlediler. Her ikisinin havada bulunduğu ve yarasanın mantise artık çarpmak üzere olduğu anda mantis aniden bulunduğu yerden aşağıya doğru bir hamle yaparak zor bir pike dalışı ile yarasanın saldırısını bertaraf ediyordu.

Bu ani manevra, arkadan yaklaşan bir savaş uçağından kaçmak isteyen pilotun yaptığı manevraya benzemekteydi. Mantis hızla aşağıya inerken havada dönerek spiraller çizmekte, yere çarpmadan az önce dengesini kurarak, uçmasına devam etmekteydi. Yarasanın dar manevra kabiliyeti aşağı doğru kovalamasını engelliyordu.

Bunu gözlemleyen bilim adamları, mantisin nasıl olup da bu ani dalış hamlesini gerçekleştirdiğini araştırdılar. İşitme ve sinir sistemlerinde neler olup bittiğini anlayabilmek için böceğin sinir hücrelerine elektrotlar bağladılar. Laboratuvarda kafasına elektrotlar yerleştirilmiş mantisi tavandan sarkıttılar ve bir yarasayı serbest bıraktılar. Hazırladıkları elektrot düzenekle, mantisin işitme organından beynine giden sinyalleri ölçtüler.

Sinyal kayıtlarını inceleyen bilimadamları şaşırtıcı bir şey buldular. Buna göre yarasa mantise çarpmadan sadece 300 milisaniye önce (milisaniye saniyenin binde biridir), işitme siniri devreden çıkıyor ve kulaktan beyne gönderilen sinyaller aniden kesiliyordu. Sinyallerin aniden kesilmesiyle birlikte mantis dalışa geçiyor ve av olmaktan kurtuluyordu. Bilim adamları kulaktaki işitme sinirlerinin ani dalış emrini verdiğini düşünüyorlar.

Mantisin hiçbir canlıda bulunmayan ultrasonik kulağı mükemmel bir tasarım örneğidir. Dışarıdan gelen ses dalgalarını elektrik sinyallerine çeviren kulak, bu sinyalleri beyne ileten sinir hücreleri ve beyin, sistemin uyum içinde çalışmasını sağlar. Yeryüzünü ve içindeki milyonlarca canlı türünü yoktan var eden alemlerin Rabbi olan Allah, mantis böceğini de sahip olduğu tüm sistemlerle birlikte mükemmel olarak yaratmıştır. Bunun gibi, canlılarda varolan olağanüstü sistemler, Allah'ın sonsuz kudretinin doğadaki delillerinden yalnızca bir bölümünü oluşturmaktadır. Allah sonsuz güç sahibidir.