23 Ocak'ta Kazakistan'ın başkenti Astana'da düzenlenen görüşmeler, 6 yıldır süregiden Suriye krizinin çözümünde kritik bir dönüm noktası oldu. 24 saat süren, Rusya, İran ve Türkiye'nin ortak açıklamasıyla sonuçlanan görüşmeler aynı zamanda çok önemli "ilk"lere de sahne oldu. Bu ilkler arasında ön plana çıkanlar şunlar:
- 2011'den bu yana devam eden iç savaş boyunca Suriye hükümeti, silahlı muhalif gruplar, İran, Türkiye ve Rusya'nın temsilcileri ilk kez uluslararası resmi bir platformda biraraya geldi. BM Suriye temsilcisi Mistura da, "daha önce hiç meydana gelmemiş bir olay" ifadesini kullanarak Astana görüşmelerinden övgüyle sözetti.
- Suriye'de kalıcı bir ateşkesin sağlanması amacıyla Rusya, İran ve Türkiye'nin garantörlüğünde üçlü bir kontrol mekanizmasının kurulması uzlaşma görüşmelerinin devamını, hızını ve istikrarını sağlayacak, çözüme yönelik çok önemli bir adım oldu;
- Toplantıya katılan tüm taraflar, Suriye'nin toprak bütünlüğü, birliği ve bağımsızlığı yanında yerini alarak derin dünya devleti ve taşeronlarının on yıllardır bölgeyi kolay yutulur küçük parçalara bölmeyi hedefleyen kirli dizaynına en can alıcı siyasi darbeyi vurdular.
- Farklı grup, mezhep ve görüşlerden de olsalar Müslümanların, söz konusu derin mekanizma tarafından kışkırtılarak içine sürüklendikleri düşmanlık ve çatışma boyutundan sıyrılabilecekleri, kolaylıkla bir masa etrafında biraraya gelebilecekleri, ve ortak fayda ve sonuçlarda birleşebilecekleri anlaşıldı;
- Müslümanların dayanışması, birlikte hareket etmesi yönünde atılacak en küçük ve iyi niyetli bir adımın dahi büyük başarılara vesile olabileceği görüldü. Zira, 4 senedir devam ettiği halde hiçbir çözüm elde edilemeyen Cenevre görüşmelerine karşın 24 saatlik Astana toplantısında çok önemli somut ilerlemeler kaydedildi;
- Ateşkes sürecini denetleyecek Rusya, İran ve Türkiye'den kurulu üçlü mekanizmanın, "Suriye'deki krizin askeri yöntemlerle çözülmesinin mümkün olmadığı, çözümün ancak siyasi bir barış süreciyle sağlanabileceği" açıklamasında taraflar ilk defa ortak bir mutabakat sağladı. Aynı açıklamada, 8 Şubat'ta Cenevre'de başlayacak görüşmelerde muhalif grupların da yer almasının desteklendiği bildirildi.
- Toplantıya katılan tüm taraflar, kriz ve kargaşa ortamını fırsat bilerek bölgede yapılanmaya ve buradan pay kapmaya çalışan PYD/YPG gibi terör örgütlerini, DAEŞ, El Nusra gibi radikal kan dökücü oluşumları kesinlikle muhatap almadıklarını net biçimde ortaya koydular. Böylece derin dünya devleti ve onun taşeron güçlerinin Suriye'nin ve bölgenin geleceğinde söz sahibi olamayacağı yönünde güçlü bir ortak duruş sergilenmiş oldu;
- Yıllar boyu emperyalizmin ağır baskı, tehdit ve yaptırımları karşısında zorlu bir sınav veren İran'ın, gerçek dost ve müttefiklerle desteklendiğinde çok önemli bir uluslararası aktör olabileceği gerçeği ortaya çıktı;
- Bundan böyle bölgede gerçek söz sahibi olma kararlılığına sahip, henüz adı konmamış yeni ve çok güçlü bir küresel ittifakın adımları atıldı: "Rusya-İran-Türkiye ittifakı"... Bu güçlü ittifakın bir sonraki aşamada özellikle Ortadoğu, Afrika ve tüm İslam aleminin geleceğinde çok büyük belirleyici aktör olacağına dair izlenimler güçlendi.
Yüzlerce yıllık tarihi tecrübeleri ve köklü devlet geleneklerinin bir gereği olarak katı politikalar izlemeyen garantör ülkelerin akılcı, sağ duyulu ve uzlaşmacı tutumları rejim ve muhalefet güçlerini de olumlu yönde etkiledi. Bunun sonucunda ılımlı, iyimser ve uzlaşmacı bir tablo ortaya çıktı. Garantör ülkelerin, derin güçlerin alışıldık sinsi, ikiyüzlü, içten pazarlıklı, gizli plan ve gündemlerle dolu davranış kalıplarının aksine, dürüst, adil ve samimi yaklaşımlarının bu olumlu tabloda ciddi katkısı oldu.
Tarafların temsilcilerinin Astana görüşmeleri sonrasında yaptıkları olumlu ve umut verici açıklamalar da Suriye' için kalıcı barış ve çözüme giden yolda sağlanan başarının göstergesi oldu.
Suriye hükümeti temsilcisi Beşar Caferi, üç garantör ülkenin ortak açıklamasına verdiği desteği ifade ederek, “Nihayet herkesin üzerinde uzlaştığı, mutabakata dayalı bir belgemiz oldu” açıklamasında bulundu. Askeri muhalefetin sözcüsü Yahya Al Aridi de, "Muhaliflerin Suriye'ye hayat vermek için herşeyi yapmaya hazır olduğunu, ateşkese bir fırsat vermek için böyle dondurucu soğuk altında bile" müzakere etmeye hazır olduğunu söyledi. Moskova, Tahran, Ankara ve BM de Suriye için politik çözüme, kalıcı barış ve ateşkesin sağlanmasına olan inançlarını her fırsatta belirtiyor.
Astana görüşmelerinin Suriye krizinin çözümünde güzel bir başlangıç olduğu kesin. Gergin, kötümser ve provokatif üslubuyla her fırsatta bu başarıyı gölgelemeye çalışan derin medyanın yorumlarına aldırmadan açılan yolda kararlı biçimde ilerlemek gerekiyor.
Ateşkesin sürekliliği ve Suriye'nin barış, istikrar ve normalleşme sürecine kavuşması bakımından tüm taraflara, özellikle de garantör devletlere büyük görev ve sorumluluklar düşüyor. Çok etnik, çok dinli ve çok mezhepli bir ülke olan Suriye için en acil ihtiyaç, gereken geçiş süreçleri de izlenerek nihai olarak tüm tarafların eşit ve adil bir biçimde temsil edileceği bir demokrasiye kavuşmak.
Rusya'nın küresel bir süper güç olarak Suriye krizinin çözümündeki rolü ve etkisi tartışılmaz. Bununla birlikte, İran ve Türkiye'nin iki Müslüman kardeş ülke olarak hem Suriye hem de tüm Müslüman toplumunun mutluluk ve refahı için güçlü bir işbirliği içinde hareket etmesi çok hayati.
Suriye ve diğer bölge ülkelerinde, mezhepsel ve etnik farklılıklar üzerinden derin güçlerin yürüttüğü provokasyonlara, bu unsurlar üzerinden alevlendirdiği savaşlara ve bu yöntemle sürdürdüğü Müslüman soykırımına verilecek en güzel cevap ve en etkin çözüm yine bu iki büyük Müslüman ülkenin birlik, kardeşlik ve dayanışma ruhu içinde sürdüreceği güzel ve sağlam bir işbirliği olacaktır.
Ayrılık yerine birlik, düşmanlık yerine sevgi, kavga yerine dostluk ve kardeşlik ruhu hakim olduğunda Allah'ın izniyle karanlık güçler tuzun suda erimesi gibi yok olacak ve İslam dünyası için yepyeni bir dönemin kapıları açılacaktır.
Adnan Oktar'ın Tehran Times & Jefferson Corner'da yayınlanan makalesi:
http://www.tehrantimes.com/news/410617/The-harbinger-of-a-strong-alliance-Astana-negotiations
http://www.jeffersoncorner.com/the-harbinger-of-a-strong-alliance-astana-negotiations/