بحران قطر و دادن دست یاری به مسلمانان

بیشتر جمعیت منطقه حساس خاورمیانه را مسلمانان تشکیل می دهند.. این منطقه به دلیل موقعیت حساس جغرافیایی و وجود منابع عظیم نفت و گاز همواره مکانی برای کشمکش بیگانگان و توطئه های آنها بوده است.

در سال 2003 عراق به بهانه واهی سلاح کشتار جمعی هدف حمله بیگانگان قرار گرفت که تا کنون نیز از پیامدهای آن رهایی نیافته است. پس از عراق نوبت به لیبی، سوریه و یمن رسید. برنارد لوییس، طراح اصلی حملات افغانستان و عراق و تجزیه خاورمیانه که یکی از افسران سازمان جاسوسی بریتانیا بود را نیز نباید فراموش کرد.

حال نوبت قطر فرارسیده است تا قربانی همان سیاست های بیرحمانه شود. از تاریخ پنجم ژوئن، زمان شروع ناگهانی بحران قطر (قطع روابط دیپلماتیک کشورهای خلیج با قطر) به بهانه حمایت مالی از گروه های تروریستی، جزئیات بیشتری از پشت پرده این ماجرا افشا شده است.

برخی از کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس به رهبری عربستان و مصر به یکباره تحریم های شدیدی علیه قطر اعمال کردند هرچند این اولین باری نیست که قطر در چنین شرایطی قرار می گیرد. در سال 2014 برخی از همین کشور روابط سیاسی خود را با دوحه برای چندین ماه به حالت تعلیق درآوردند. اما شرایط کنونی با آنچه در آن سال اتفاق افتاد، متفاوت است. در این باره، دکتر مهران کامروا، رئیس مرکز مطالعات بین المللی و منطقه ای دانشگاه جرج تاون در قطر می گوید:شرایط کنونی به مراتب پیچیده تر از بحران سیاسی سال 2014 است.  

بلافاصله پس از شروع بحران، دو کشور ایران و ترکیه کمک های بشردوستانه خود را از راههای هوایی و زمینی به قطر ارسال کردند. رجب طیب اردوغان رییس جمهور ترکیه در صحبت های خود از رفتار همسایگان عرب دوحه به عنوان یک اشتباه بزرگ "غیر انسانی و  متضاد با ارزشهای اسلامی" نام برد. در کنار ترکیه و ایران، روسیه نیز حمایت خود را از قطر اعلام کرده است. دوباره بازیگران اصلی بحران سوریه وارد میدان شده اند و امید می رود اتحاد آنها (اتحاد بازیگران اصلی بحران سوریه) نقش تاثیرگذاری در پایان دادن به این بحران ایفا کند.

 ترکیه به نوبه خود رایزنی های سیاسی گسترده ای را با کشورهای اصلی درگیر این بحران و همچنین آمریکا داشته است. شهروندان بی گناه قربانیان اصلی چنین تحریم های ظالمانه ای هستند. علاوه بر این، انزوای یک کشور راه حل مناسب برای رفع اختلافات بین کشورها نیست.

امروز عوامل بدخواه به دنبال منزوی کردن قطر و ترکیه هستند همچنانکه در گذشته همین سیاست را در مورد ایران و روسیه بکار گرفتند. شکل گیری یک اتحاد قوی و منسجم از دولت هایی که قربانی این سیاست بوده اند ضربه بزرگی به توطئه گران خواهد زد. مشابه چنین اتحادی در مذاکرات صلح آستانه  که در پی راهی برای پایان یافتن بحران سوریه بود، ایجاد شد.

ترکیه همواره در شرایط سخت در کنار متحدان خود ایستاده است و با پیروی از چنین رویکردی است که آنکارا به یکی از مهم ترین بازیگران منطقه تبدیل شده است. به عنوان نمونه ترکیه در زمان انزوای روسیه از طرف غرب در کنار این کشور ایستاد و در طی این سالیان پذیرای پناهجویان عراقی و سوری بوده است. آنکارا هرگز ایران را در زمان تحریم ها تنها نگذاشت و اکنون نیز در سخت ترین شرایط در کنار قطر مانده است. بدون حمایت ایران و ترکیه، قطر توانایی مقابله با تحریم های گسترده کشورهای عربی را نداشت.

ترکیه پس از امضای قرارداد همکاری نظامی با قطر در سال 2014 یک پایگاه نظامی در این کشور تاسیس کرد و بدنبال موافقت مجلس ملی ترکیه، بیش از 5.000 نیروی نظامی ترکیه در قطر مستقر شده اند. اگرچه این قضیه توجه زیادی را به خود جلب کرده است نباید اینگونه پنداشت که ترکیه فعلی و دامن زدن به بحران است. بلکه در عوض اعزام نیروی های ترکیه به قطر باعث حل این بحران از راه گفتگوهای سیاسی خواهد شد.

 شاید بی راه نباشد اگر بگوییم که هدف بحران فعلی علاوه بر قطر، متحدان بلند مدت آن  یعنی ایران و ترکیه نیز هستند چرا که در لیست درخواست های عربستان و متحدانش از قطر قطع روابط دیپلماتیک با ایران، بستن پایگاه نظامی ترکیه در قطر و تعطیلی شبکه خبری الجزیره نیز وجود دارد. اردوغان این لیست را "مخالف قوانین بین الملل" دانست. همینطور رئیس جمهوری ایران حسن روحانی محاصره قطر را محکوم کرد و ابراز داشت: حریم هوایی، زمینی و دریایی ایران به روی قطر به عنوان یک ملت دوست باز است. بر اساس آخرین گزارش ها، وزیر امورخارجه قطر محمد بین عبدالرحمان آل ثانی گفته است از همان ابتدا نیز این لیست به این منظور نوشته شده بود که قطر آنرا رد کند.

ترکیه و ایران به عنوان دو دولت قدرتمند خاورمیانه همواره دوست کشورهای نیازمند بوده و همیشه مسیر انسان دوستانه را انتخاب کرده اند. اینکه چگونه عوامل پشت پرده باعث بروز فتنه و دشمنی در بین کشورهای مسلمان شده و این کشورها نیز گرفتار توطئه آنها شده اند، بسیار مایه تاسف و نگرانی است.

 زمان آن رسیده است که مسلمانان به مقاصد واقعی نهفته در پشت این نقشه های شوم واقف گردند و آنها را به الگوبردای از ایران و ترکیه خنثی سازند. لازم است که رهبران جهان از قطر طرفداری کرده و پیوسته پیام صلح و آشتی به منطقه بفرستند و نشان دهند که آنها طرفدار یک چارچوب سیاسی برای پایان دادن به این بحران ناخوشایند هستند.