Dr. Jeff Zweerink: Dünya Özel Bir Gezegen mi?

- Dr., Güneş Sistemi dışında tamamen suyla kaplı gezegenlerin bulunuyor olma ihtimali var; fakat bunların Dünya’daki gibi gerekli su ve kara oranlarına sahip olmaları ihtimali çok düşük. Siz bu konuda ne düşünüyorsunuz? Gezegenimiz özel ve ayrıcalıklı mı?

- Bilim dünyasında Dünya’nın çok da özel olmadığına dair yaygın bir görüş hakim. Yani özel bir konumda değil, Güneş Sistemi’nin merkezinde değil, galaksinin merkezinde değil, galaksi evrenin merkezinde hiç değil. O nedenle Dünya’nın bir özelliği olmadığı düşünülüyor, ancak ben Dünya’nın yaşama ne kadar elverişli olduğuna bakınca bunun geçerli olmadığını düşünüyorum çünkü Dünya’yla ilgili dikkat çekici olan, suyla kaplı olmasına rağmen, üzerinde olması gerektiğini düşündüğünüzden çok daha az su bulunuyor olması. Dünya üzerindeki suyun büyük kısmını yok eden bir olay yaşanmış gibi görünüyor, o yüzden de yüzeyini kaplayacak kadar suyu var ama karaların su yüzeyinin üstüne çıkamayacağı kadar da çok değil. Su seviyesinin üzerinde kara olabilmesi için plaka tektoniği olmalı; yani gezegen doğru büyüklükte olup, Ay gibi bir şeye sahip olmalı. Gördüğünüz gibi daha pek çok gereklilik saymaya başlıyorsunuz. Kayalık bir gezegen için sıvı halde su sahibi olmak aslında görece kolay, fakat bu suyun uzun süre korunabilecek kadar çok olması fakat aynı zamanda bütün gezegeni hiç kıta oluşamayacak şekilde kaplamaması, işte bu çok zor. Dünya üzerinde bile yaşamın yaklaşık %70’i ya kıtalarda ya da kıta sınırlarında yer alıyor. Bu nedenle bir gezegenin sağlam ve çeşitçe zengin bir canlılığa ev sahipliği yapabilmesi için kıtalar çok önemli.

- Bunun üzerinden devam edelim. Bu durum sizce Dünya’yı özel kılıyor mu?

- Bence bu, Dünya’nın yaşama elverişlilik açısından tek ya da çok ender olduğu anlamına geliyor. Sıvı suyun var olabileceği yelpazede yörünge izleyen pek çok gezegenle karşılaşacağız. Bu gezegenlerde gerçekten su olup olmadığını anlayacak teknolojimiz henüz yok ama olsa bile yaşam için tek gereklilik su değil. Suya ihtiyaç var fakat kıtalar da olmalı, stabil bir su döngüsü olmalı, atmosferde bulut olmalı, plaka tektoniği olmalı. Bunların hepsini birleştirince bir gezegenin Dünya'da olduğu gibi bunların hepsine sahip olma ihtimali oldukça uzak. O yüzden, evet, Dünya’nın çok özel olduğuna inanıyorum.