Su Altı Dünyasında Temizlik

Suların altında yaşayan ve sudan hiç çıkmayan canlıların da temizliğe ihtiyaç duyması ilk başta şaşırtıcı gelse de, temizlik su altındaki tüm canlılar için de büyük önem taşımaktadır. Örneğin balıkların, üzerlerinde yaşayan asalaklardan arınmaları gerekir. Asalaklar, balıkların derisinde, pullarının arasında ve ağızlarının içinde yaşarlar. Bir an önce temizlenmeyen asalaklar ise oldukça çabuk çoğalarak balıkların ölmesine dahi neden olabilmektedir. Bazı balık türleri kendi kendilerini temizleyebilecek herhangi bir sisteme sahip olmadıkları için de başka canlılar tarafından temizlenmeye gereksinim duyarlar. Böyle durumlarda bazı balık ve karides türlerinin yaşadığı mercan kayalıklarına gider ve başka canlılarla yardımlaşırlar. Bu şekilde, bir taraf kendisine yiyecek temin ederken, diğer taraf temizlenmiş ve zararlı organizmalardan arınmış olur. Örneğin çöpçü balığı adı verilen küçük balıklar dişleriyle balıkların üzerindeki parazitleri toplayarak beslenirler. Parlak siyah-mavi çizgili vücutları ve özel zigzag dansları olan çöpçü balıkları büyük balıkların ağzının içine girerek dişlerini de temizlerler.

Temizlikçi karideslerin görevi, okyanustaki balıkları temizlemektir. Birçok temizlikçi karides çeşidi vardır. Bir karides türünün kırmızı ve beyaz çizgileri bir deniz feneri gibi işlev görerek, temizlenmeye ihtiyacı olan balığın karidesi bulmasına yardımcı olur. İki uzun beyaz anteni olan karides, balığın üzerine yerleşir yerleşmez balık, sabırla derisinin ya da yarasının üzerindeki ve ağzının içindeki parazitlerin yenmesini bekler. Bu temizlik ekibi, balığın tamamen temizlendiğinden emin olana kadar görevini sürdürür.

Mercanlarda yaşayan balıkların birçoğu dipteki kayaların üzerinde buldukları su yosunları ile beslenirler. Ancak bu balıkların tek yiyecek kaynağı su yosunları değildir. Bazı mercan balıkları, deniz kaplumbağalarının kabuklarına yapışmış olan mantarları da yerler. Yüzerek bu balıkların yanına gelen deniz kaplumbağaları, sanki sözleşmiş gibi, balıkların yaşadığı bölgeye yakın bir yerde durarak balıkların gelmesini bekler. Böylece kendilerinin yapamayacağı temizliği, mercan balıklarına yaptırmış olurlar. Temizleyici balıkların sırt yüzgeçleri bir vantuz gibidir. Oxyjulus californica, diğer adıyla senyorita, bu balıkların en bilinenidir. Temizleyici balıklar da çok rahat bir şekilde bazen balığın dişlerini, bazen de vantuza benzer yüzgeçleri sayesinde balığın solungaçlarını temizler, bu sayede karınlarını doyurmuş olurlar. Allah bu canlıları birbirlerinden fayda sağlayacak şekilde yaratmış ve onlara neler yapacaklarını ilham etmiştir.