Yüce Allah her şeyi bir kader ile yaratmıştır ve yarattığı kader kusursuzdur. Yaşanan her olay, şahit olunan her durum ve her detay bir hayır ve hikmetle yaratılır. Bu hayrı ve hikmeti görebilmek için ise kaderdeki tüm detayların Allah tarafından belirlenmiş olduğunu her an akılda tutmak, olaylara hikmet gözüyle bakmak ve işaretleri iyi değerlendirmek gerekir.
Kuşkusuz her konuda olduğu gibi bu konuda da en güzel örnekler, Kuran`da bildirilen peygamberlerin ve salih müminlerin hayatlarından aktarılan kıssalardır.
Hz. Musa ve Genç Yardımcısının Balığı Unutmaları
Hz. Musa, genç yardımcısıyla çıktığı yolculukta yanlarında yiyecek olarak taşıdıkları balığı mola verdikleri yerde unuttuklarını fark etmiş ve balığın yüzerek uzaklaşması üzerine bunu hemen bir işaret olarak değerlendirmiştir. Yüce Allah onlara ilk önce balığı unutturmuş, daha sonra da kaderlerinde belirlenmiş bir anda onların bu unuttukları konuyu hatırlamalarını sağlamıştır. Bu hatırlama ile de buluşma yerine ve buluşulacak noktaya dikkatlerini çekmiştir. Hz. Musa, Allah`ın ona kazandırdığı samimi imanından kaynaklanan ferasetiyle bu işareti geri gitmeleri yönünde yorumlamıştır. Ayetlerde Hz. Musa`nın bu yorumu şöyle bildirilmiştir:
"Böylece ikisi, iki (deniz)in birleştiği yere ulaşınca balıklarını unutuverdiler; (balık) denizde bir akıntıya doğru (veya bir menfez bulup) kendi yolunu tuttu. (Varmaları gereken yere gelip) Geçtiklerinde (Musa) genç-yardımcısına dedi ki: "Yemeğimizi getir bize, andolsun, bu yaptığımız-yolculuktan gerçekten yorulduk." (Genç-yardımcısı) Dedi ki: "Gördün mü, kayaya sığındığımızda, ben balığı unuttum. Onu hatırlamamı şeytandan başkası bana unutturmadı; o da şaşılacak tarzda denizde kendi yolunu tuttu." (Musa) Dedi ki: "Bizim de aradığımız buydu." Böylelikle ikisi izleri üzerinde geriye doğru gittiler. " (Kehf Suresi, 61-64)
Nitekim Kehf Suresi`nde haber verildiğine göre geri gittikleri yerde ``ilim sahibi kişiyle`` karşılaşmışlardır. İslam alimleri bu kişinin Hz. Hızır olduğu yönünde hemfikirdirler. Hz. Musa balık vesilesiyle, Hz. Hızır ile buluşacakları yeri tam olarak tespit edebilmiştir. Hz. Musa`nın bu kutlu şahıs ile buluştuğu Kuran`da şöyle bildirilmiştir:
"Derken, Katımızdan kendisine bir rahmet verdiğimiz ve tarafımızdan kendisine bir ilim öğrettiğimiz kullarımızdan bir kulu buldular." (Kehf Suresi, 65)
Allah, Hz. Musa`nın kendisine tabi olmak istediği ilim sahibi bu kişiyle karşılaşmaları için kaderde bir detay yaratmış ve hikmet gözüyle bakan Hz. Musa bu detayı en doğru şekilde yorumlayarak takip etmiştir.
Hz. Musa'nın Medyen Suyunda Karşılaştığı Bayanlara Yardım Etmesi
Hz. Musa, dünyaya geldiği yer olan Mısır`ı terk ettikten sonra, Medyen'e doğru yönelmiştir. Medyen suyunda hayvanlarını sulayamayan iki bayan görmüştür. Kuran`da bildirildiği üzere bayanlar çobanlardan çekindikleri için onların yanına gidip sahip oldukları sürüyü sulayamıyorlardı. Bunun üzerine Kuran`da Hz. Musa`nın bu bayanlara yardım edip onların hayvanlarını suladığı bildirilmiştir (Kasas Suresi, 23-24). Allah`ın izniyle bu iki hanımla karşılaşmasında bir hikmet olduğunu düşünen Hz. Musa`nın, Allah'a tamamen teslim olmuş bir ruh hali içinde şöyle dua ettiği haber verilmiştir:
"... Sonra yine gölgeye çekilerek dedi ki: "Rabbim, doğrusu bana indirdiğin her hayra muhtacım." (Kasas Suresi, 24)
Hz. Musa'nın ayette bildirilen duası, Allah`ın kaderdeki her ayrıntıyı bir hikmetle yarattığını tamamen bilerek, tam olarak Allah'a teslim olarak ve karşısına çıkardığı bu olaydaki incelikleri kavrayarak yaptığı bir duadır. Yüce Allah onun bu samimi duasına icabet etmiş ve Hz. Musa'ya rahmetini Medyen`de açmıştır.
Hz. Musa'nın yeni tanıştığı iki hanıma karşı gösterdiği nezaket, onun için yeni bir hayata vesile olmuştur. Bu durum bir ayette şöyle bildirilmiştir:
"Çok geçmeden, o iki (kadın)dan biri, (utana utana) yürüyerek ona geldi. "Babam, bizim için sürüleri sulamana karşılık sana mükafat vermek üzere seni davet etmektedir." dedi. Bunun üzerine ona gelip de olup bitenleri anlatınca o: "Korkma" dedi. "Zalimler topluluğundan kurtulmuş oldun." (Kasas Suresi, 25)
Ayette bildirildiği gibi sonsuz rahmet sahibi olan Rabbimiz Kendisi'nden gelecek olan her hayra muhtaç olduğunu belirterek dua eden Hz. Musa'nın duasına icabet etmiştir. Mısır`da yaşadığı öldürülme tehlikesinin ardından onu Medyen`de güvenliğe çıkarmış, kendisini güvende hissedeceği ve ona yardımcı olacak kişilerle bu kutlu elçisini desteklemiştir. Böylece Hz. Musa`nın Medyen suyunda umut ettiği hikmet, ortaya çıkmıştır.
Hayatımıza giren insanlar, etkili bir söz, vicdanımızı rahatsız eden bir ayrıntı, şer gibi görünen bir olay, neden yaşadığımızı anlayamadığımız şahit olduğumuz onlarca hadisenin her biri Allah`ın kaderde yarattığı inceliklerdir. Her insan bunlardaki hayırları görebilmek için vicdanının sesini dinlemeli ve Kuran ahlakına göre düşünüp hareket etmelidir.
