Arılar eğitim verebilir mi?
Harun Yahya
Arılar, şüphesiz böcek alemi içerisinde, sosyal davranışları ve iletişim biçimleri nedeniyle en çok ilgi çeken ve incelenen türlerin başında gelir. Uçuş şekilleri, bal yapmak için aldıkları kilometrelerce mesafe, yön bulma yöntemleri gibi onlarca davranış, arıların bu ilgiyi ne kadar hak ettiklerini gösteren üstün yaratılış özelliklerinden bazılarıdır.
Son çalışmalardan biri de arıların öğrenme ve öğrendiğini aktarma özelliklerine ilişkin. Londra’da bulunan Queen Mary Üniversitesi (QMUL)’nden bir grup araştırmacı, bombus arılarına, besinlerine ulaşmak için ip çekmeyi öğrettiler. Daha sonra yapılan gözlemlerde, bombusların ip çekme becerilerini diğer bombuslara da aktarabildiği görüldü.
PLOS Biology dergisinde yayınlanan çalışmaya göre, bilim adamları önce şeffaf bir ekranın arkasına merkezinde besin bulunan disk şeklinde plakalar yerleştirdiler. Sonra arıların, bu plakanın kenarına bağlı olan ipi, kolları ve bacakları yardımıyla çekerek besine ulaşmasını sağladılar. 40 kişilik arı grubundan 23 tanesi bu şekilde besine ulaşmayı öğrendi. Bilim adamları daha sonra da bu beceriyi kazanan 23 arıyı, kolonilerine geri saldılar ve arıları gözlemlediler. Bir süre sonra elde ettikleri sonuç hayret vericiydi: Kolonideki diğer arıların %60’ı besine ipi çekerek ulaşabileceğini, ilk eğitim alan arılardan öğrenmişti.
Araştırmanın eş başkanı Clint Perry, yaptığı açıklamada “Bu çalışmayla, bilgi ve becerilerin öğrenilip, aktarılmasının sadece insanlara özgü olmadığını, böcekler gibi doğadaki diğer canlıların da öğrendiklerini kendi türlerine aktarabildiğini ispatlamış olduk” diyerek araştırmanın önemini vurguluyor. Ayrıca küçücük bir arının sahip olduğu minicik bir beyinle bunu nasıl başarabildiğini hayranlıkla karşıladıklarını ve bunun da detaylı araştırmasını yapmak istediklerini belirtiyor.
Bilim adamlarında ve diğer insanlarda hayranlık uyandırması gereken asıl nokta ise, arı dahil tüm canlıların sergiledikleri bu üstün özellikleri onlara veren Yüce Rabbimiz’in sahip olduğu sonsuz akıldır. Pirinç tanesinden daha küçük ve saniyede 10 trilyon işlem kapasitesi ile en iyi bilgisayardan bile yüzlerce kat üstün bir yapıya sahip olan arı beyni, Allah’ın Kendi kudretini ve gücünü çok daha iyi kavramamız için var ettiği örneklerden sadece biridir. Rabbimiz ayetinde şöyle bildirir:
...O'nun, alnından yakalayıp-denetlemediği hiçbir canlı yoktur... (Hud Suresi, 56)
Bombus Arılarının Genel Özellikleri
|
KAYNAKLAR
- http://journals.plos.org/plosbiology/article?id=10.1371/journal.pbio.1002564
- Aslan M. B. "Doğu Akdeniz Bölgesinde Bombus Arı Türleri Üzerine Faunistik ve Taksonomik Çalışmalar", Ç. Ü. Fen Bil. Ens. Bitki Koruma Ana Bilim Dalı Yük. Lisans Tezi, Adana, 1997
