|
Pjesën më të madhe të bisedave tona ditore e zë ekonomia. Si në vendet e pasura ashtu edhe në ato të varfëra, disa komunitete janë imune ndaj eskalimit të problemeve ekonomike. Pjesa dërrmuese e njerëzve në botë jetojnë në kufirin e skajshëm të varfërisë përderisa ekzistenca e shumë vendeve varet nga “ndihma” e huaj. Të pranuarit e “ndihmës” i shton problemet e tyre edhe më, meqë, duke qenë të paaftë për të paguar madje edhe interesin, këto vende ballafaqohen me varfëri edhe më të madhe.
Nga shëndeti në arsimim, të gjitha çështjet mbahen në lëvizje duke iu falënderuar mjeteve financiare. Siqodoftë, pavarësisht a janë vende të zhvilluara apo jo, kushtet ekonomike i godasin njerëzit shumë. Pasuria, ekstravaganca dhe pasojat natyrore të saj, siç është degradimi, qëndrojnë afër varfërimit. Të paaftë për të plotësuar nevojat e tyre esenciale, njerëzit luftojnë me njëri tjetrin. Shumë raporte e studime, programe të përmirësimit, dhe seminare për të ngritur vetëdijën ngecin për shkak të dëshirës për të gjetur zgjidhje të zbatueshme dhe mbetet fakti se, secila ditë përforcon dëshpërimin e mjerimin e shumicës së botës.
Papunësia është problem i madh global. Madje edhe kur njerëzit janë të punësuar, pagat e tyre nuk janë të mjaftueshme për të siguruar kushte të mira jetese. Përkundër kësaj, qindra kandidatë konkurrojnë për disa vende të lira në shërbimin publik, vende që do të sjellin të ardhura solide. Njerëzit presin në rradhë me orë të tëra para zyreve të të papunësuarve me shpresa të dobëta për të gjetur punë.
Pra, cila është zgjidhja? Pse dështojnë masat për të zhdukur këto probleme?
Në çdo vend, zhvillimi ekonomik, prodhueshmëria, rastet e begatshme të punës, dhe forca produktive e punës janë esenciale për të mirëmbajtur stabilitetin ekonomik. Sërish, statistikat indikojnë se ka gati 820 milion të papunësuar në tërë botën. Kur kësaj shifre ia shtojmë numrin e të varurve, dimensionet e problemit bëhen edhe më serioze.
Në ditët tona, sistemet ekonomike, veçanërisht në vendet e varfëra, qëndrojnë në interesin bankar. Përqindja më e lartë e kamatave që u ofrohet depozitorëve nga bankat, ka një ndikim destruktiv në ekonomitë kombëtare. Kjo është arsyeja kryesore pse njerëzit i fusin më me dëshirë paratë në banka se sa që i investojnë ose përdorin ato në mënyrë produktive. Të pasurit e gjejnë më të lehtë të jetojnë në saje të kamatave që marrin se sa të punojnë, kurse në shoqëritë ku shumë njerëz nuk punojnë nuk ka fort gjasa që të rriten investimet, që është esenciale për përmirësimin e vendit.
Në këto sisteme, gazetat bartin reklamat bankare duke dhënë porositë vijuese:” ju mund të pushoni së investuari në biznesin tuaj dhe të shkoni në pushime…” kjo përsiatje, megjithëse duket e thjeshtë e atraktive, sjell më parë rrënim të vendit se sa mirëqenie e pasuri. Një ekonomi që nuk rritet nga investimet e ka fundin në shkatërrim. Paratë e grumbulluara nëpër llogaritë bankare dhe sefe janë burim kryesor për problemet ekonomike siç është infacioni. Ata që nuk i kontribuojnë ekonomisë dhe që i vënë paratë në bankë e “shkojnë në pushime” do t’i bartin vetë pasojat afatgjate. Paratë e atyre që rrijnë në bankë do të humbin vlerën e tyre në mënyrë konstante, sipas kursit të kohës, dhe nuk do të mbajnë përqindjen në ngritje të inflacionit.
Në një ekonomi që mbështetet në prodhim, paraqitet një prodhim i përgjithshëm nga i cili përfiton secili. Vërtetë, Allahu na urdhëron që të shpenzojmë paratë për të mirën e njerëzve. Në Suren Tavba, Allahu na jep lajmin e dënimit të dhimbshëm për ata që grumbullojnë posedimin e tyre:
The Daily News Zimbabëe, 3 prill. 2001 |
The Middle Path, tetor 2000 - The Economist, 22 shkurt. 2001 |
Interesi, që nga shumë vetë shihet si mënyrë për të akumuluar pasuri, ndikon negativisht në ekonomi dhe në mënyrë ultimative dëshmon të jetë destruktiv për individët dhe vendet e ngjashme. |
O ju që besuat, vërtet një shumicë e parisë fetare e jehudive dhe e të krishterëve, në mënyrë të paligjshme e hanë pasurinë e njerëzve dhe pengojnë të tjerët nga rruga e All-llahut. Ata të cilët e ruajnë arin e argjendin e nuk e japin për rrugën e All-llahut, lajmëroji për një dënim të dhëmbshëm. (Surja Tavba: 34)
Në shoqëritë ku aplikohen parimet e Kuranit, sistemin e mbajnë në lëvizje praktikat që janë esenciale për dobinë e njerëzve. Kështu, Allahu, ndalon fajden dhe pengon njerëzit që të vuajnë nën barrën e borxhit:
Ata që e hanë kamatën, ata nuk ngrehen ndryshe pos siç ngrehet i çmenduri nga të prekurit e djallit. (Bëjnë) kështu ngase thanë: "Edhe shitblerja nuk është tjetër, por njësoj edhe kamata!" e All-llahu ka lejuar shitblerjen, ndërsa ka ndaluar kamatën. Atij që i ka aritur këshillë (udhëzim) prej Zotit të tij dhe është ndalë (prej kamatës) atij i ka takuar e kaluara dhe çështja e saj mbetet te All-llahu, e kush e përsërit (pas ndalimit), ata janë banues të zjarrit, ku do të mbesin përgjithmonë. (Surja Bekare: 275)
Në një ajet tjetër, është theksuar se fajdja nuk sjell prosperitet te njeriu:
All-llahu e zhduk kamatën dhe e shton lëmoshën, All-llahu nuk e do asnjë besëprerë dhe mëkatar. (Surja Bekare: 276)
Për të përmirësuar standardet e jetesës, në të gjitha fushat e jetës, stabiliteti dhe rendi janë esenciale. Kjo vlen gjithashtu edhe për ekonominë. Besimtarët janë ata që duhet të supozojnë përgjegjësinë për ofrimin e zgjidhjeve. Në këtë kuptim, askush nuk ka kohë që të humbasë duke pritur të tjetërt që të ndërmarrin iniciativën. Kjo është sepse Allahu i ka dhënë këtë përgjegjësi secilit besimtar. Për ta plotësuar këtë, njeriu duhet që fillimisht të komunikojë religjionin dhe bekimin që religjioni i jep jetës së secilit.
Popullsia botërore
TË PASUR
TË VARFËR
74% e popullsisë botërore
26% e popullsisë botërore
67% e popullsisë botërore
33% e popullsisë botërore
80% e popullsisë botërore
20% e popullsisë botërore
1800 Popullsia botërore 994.000.000
1950 Popullsia botërore 2.417.000.000
1995 Popullsia botërore 5.716.000.000
World Population 6.852.472.823 (2010 estimate)
Derisa të pasurit bëhen edhe më të pasur...
GDP-ja e vlerësuar (rata e dollarit 1980)
TË PASUR
TË VARFËR
56% e GDPsë së botës
44% e GDPsë së botës
17% e GDPsë së botës
83% e GDPsë së botës
1800 GDP-ja botëtrore 229.095.000.000
1950 GDP-ja botërore 2.626.407.000.000
1995 GDP-ja botërore 17.091.479.000.000
20% e GDP-së së botës
80% e GDP-së së botës
Numri I të varfërve po rritet |
Anëtarët e një komuniteti që kanë besim të sinqertë se, për dallim nga fajdja, pasuria që shpenzohet për të mirën e njeriut sjell prosperitet, do ta shpenzojnë pa hezitim një pjesë të kësaj pasurie, që nuk u duhet, për një shkak të mirë. Përfitimet nga një sistem i tillë janë evidente në shoqëri. Sidoqoftë, njerëzit nuk duhet ta shohin një sistem të këtillë si të paarritshëm. Mënyra për ta parandaluar këtë është që të mësojmë njerëzit për Kuranin.
Është me rëndësi të thuhet se në mënyrën e jetës sociale që udhëzon Kurani e Suneti njerëzit luftojnë jo vetëm për mirëqenien e vet, por edhe për mirëqenien e publikut, meqë vlerat e Islamit kërkojnë bashkëpunim, solidaritet e bashkim.
Duke qenë të ndaluar nga Allahu për të bërë këtë, njerëzit nuk dhunojnë të drejtat e njëri tjetrit. Askush nuk provon që në mënyrë të paligjshme të marrë të drejtat e tjetrit. Askush nuk mashtron gjatë matjes ose numërimit. Në shoqëritë që jetojnë sipas Kuranit, padrejtësia nuk lejohet kurrë. Rrjedhimisht, raportet u nxitura nga fajdja marrin fund. Pasanikët nuk grabisin të varfërit dhe njerëzit nuk tentojnë që në mënyrë të paligjshme të marrin hisen e tjetrit.
Në shoqëritë ku aplikohen vlerat religjioze, nuk humbet asgjë. Njerëzit konsumojnë por shmangin ekstaravagancën. Bashkëpunimi dhe drejtësia mirëmbajnë standarde më të mira jetese e mirëqenjeje. Periudha e bekuar e komunitetit të parë islam, një kohë e mirëqenjes kur njerëzit në përgjithësi zbatonin Kuranin e Sunnah, është një shembull eksplicit i këtij fakti.