JETA NË SHOQËRINË E PADITUR

Në temat e mëparshme, përmendëm që ndryshimi kryesor mes mosbesimtarëve dhe besimtarëve është njohja e fuqisë të pafundme të Allahut nga këta të fundit. Gjithashtu folëm se si një besimtar, që njeh ekzistencën e Allahut, duhet ta orientojë gjithë jetën e tij për të fituar pëlqimin e Allahut.

Një nga karakteristikat e këtij personi është se ai e çliron veten nga të gjitha qeniet e tjera përveç Allahut. Duke pasur jetën të përqendruar në arritjen e pëlqimit të Tij dhe duke qenë shërbyes ndaj Tij, ai zhvillon një këndvështrim tjetër të universit, i cili ai e di se është krijuar dhe kontrolluar nga Allahu. Meqë ai e konsideron Allahun si hyjni të vetme, hyjnitë fallso rreth tij humbin çdo kuptim.Në Kur’an, kjo temë theksohet në historinë e Profetit Ibrahim (as) e shpallur Profetit Muhammed (s.a.u.s.):

Ai ishte njeri i së vërtetës, Pejgamber. Kujto kur i tha babait t tij: 'O babai im! Pse adhuron atë që as nuk dëgjon, as nuk sheh dhe nuk të sjell dobi për asgjë?'(Sure Mejrem: 41-42)

Meqë besimtari kërkon pëlqimin vetëm të Allahut, i lutet Atij dhe i kërkon mëshirë vetëm Atij, ai është bërë i pavarur nga krijesat e tjera. Ai nuk ka nevojë të kërkojë pëlqimin e njerëzve të tjerë dhe nuk i var shpresat tek askush tjetër veç Allahut. Fitimi i lirisë së vërtetë është në fakt, i mundur nëse kuptohet ky dhe kthehet drejt Allahut.

Jetët e atyre ku mungon besimi i vërtetë, ndryshe nga ato të besimtarëve, i nënshtrohen hyjnive fallso, të panumërta. Njerëz të tillë, përkushtojnë tërë jetën e tyre për të fituar pëlqimin e shumë të tjerëve, dhe kur kanë nevojë për ndihmë ia kërkojnë prapë njerëzve. Në të vërtetë, krijesat që mosbesimtari hyjnizon në mendjen e tij nuk janë gjë tjetër veç "shërbyes"të dobët, si ai vetë. Këto qenie janë shumë larg aftësisë së përmbushjes të dëshiravë të tij, e aq më tepër shpëtimit të tij. Vdekja është, padyshim, fakti më evident që tregon se këto qenie të hyjnizuara janë të pafuqishme. Megjithatë, do të ishte shumë vonë të prisje vdekjen për të kuptuar natyrën imagjinare të këtyre qenieve. Kjo tregohet në Kuran, si më poshtë:

Dhe kanë marrë në vend të Allahut të adhuruar të tjerë duke shpresuar se mund të ndihmohen. Ata nuk mund t’u sjellin ndihmë atyre, por do të sillen si turmë kundër atyre të cilët i patën adhuruar. (Sure Ja Sin: 74-75)

Mosbesimtarët e bazojnë jetën e tyre mbi këtë arsye mjaft të shtrembër. Këtu del në pah një ndryshim tjetër kryesor mes besimtarëve dhe mosbesimtarëve: Besimtarët e pranojnë kushtin e zbritur nga Allahu, si udhërrefyesin e tyre të vetëm. Ata vëzhgojnë urdhërat e Kur’anit, vetëm Librin dhe Sunnetin e Profetit (s.a.u.s.). Feja e tyre është Islami, i cili është i shpjeguar në detaje në Kur’an dhe na është treguar nëpërmjet jetës shembullore të Profetit (s.a.u.s.)

Njerëzit që jetojnë të papërqëndruar ndaj Allahut me siguri do pranojnë kushtet e parashtruara nga hyjnitë imagjinare sesa kushtin e vënë përpara nga Allahu.Ndryshe nga Islami (ligji i vetëm dhe i pandryshueshëm i Allahut), feja e tyre është politeiste. Këta njerëz kanë rregulla të shumta të paqarta dhe qëllime të imponuara nga shoqëria. Kështu, fetë politeiste që ata ndjekin mund të marrin forma të ndryshme.

Disa prej tyre synojnë te paratë dhe pushteti, ndërsa të tjerët dëshirojnë një gjëndje të lartë dhe prestigjoze shoqërore. Disa shpresojnë të gjejnë një "grua të mirë" dhe të kenë një "jetë të lumtur familjare" . Kjo shumllojshmëri mënyrash të ndryshme jetese dhe si rrjedhim shumllojshmëri “besimesh fetare” , vjen nga mungesa e kuptimit të ekzistencës të Allahut dhe kufijve të Tij.

Megjithatë, njeriu ka prirje të besojë Allahun dhe të jetë shërbyes i Tij. I paaftë të përmbushë nevojat dhe dëshirat e tij të panumërta vetë, ai priret të kthehet vetëm drejt Allahut. Pra, natyra njerëzore anon drejt njohjes së Allahut si Zot i saj:

Kështu drejto ti fytyrën tënde drejt Besimit të Pastër Islam në një Zot të vetëm me të cilin Ai ka krijuar njerëzimin. Le të mos ketë asnjë ndryshim në Rrugën e Allahut. Kjo është feja e drejtë por shumica e njerëzve nuk e dinë. (Sure er-Rum: 30)

Një besimtar i sinqertë që nuk tundohet nga dëshirat e këqija të shpirtit të tij por që beson në Allahun, mëson si ta drejtojë jetën e tij nëpërmjet librit të shpallur nga Allahu dhe ndjek profetët si modelë të tij. Jeta e një besimtari është komplet ndryshe nga ajo e një mosbesimtari. Përveç kësaj, nga Kur’ani dhe sunneti i Profetit (s.a.u.s.) një besimtar mëson gjëra ndaj të cilave mosbesimtarët janë krejtësisht të shkujdesur. Për shembull, Allahu ka dhënë lajmin e mirë se çdokush që përmbush detyrimet e Allahut, do ketë shpëtim:

... Kushdo që ka frikë Allahun dhe përmbush detyrimin ndaj Tij, Ai do të sjellë rrugë për të për të dalë (nga vështirësitë). Dhe Ai do t’i sjellë atij Risk prej nga ai as nuk mund ta mendonte. Dhe kushdo që mbështetet e vë shpresat tek Allahu, atëherë Ai do t’i mjaftojë atij plotësisht. Padyshim që Allahu do t’ia përmbushë qëllimin atij. Sigurisht që Allahu ka vendosur masë për çdogjë. (Sure et-Talak: 2-3)

Një besimtar që njeh siç duhet fuqinë e Allahut, "do t’i përkushtojë jetën e tij, pasi Allahu i mjafton ". Kjo shprehet në ajetin e mëposhtëm Kur’anor:

... Ai (Jakubi) tha: O bijtë e mi!…jo se unë mund t’u sjell juve ndonjë përfitim përkundër Allahut. Vërtetë që gjykimi është vetëm i Allahut; tek Ai unë e kam lidhur besimin dhe ata që kërkojnë mbështetje, le të mbështeten vetëm tek Ai. " (Sure Jusuf: 67)

Një besimtar që e kupton drejt këtë fakt do shikojë që detyra e tij në këtë botë është të përmbushë urdhrat e Allahut. Ky është dhe "profesioni" i tij. Ai është thjesht përgjegjes të përpiqet në rrugën e Allahut. Ai i kërkon Allahut çdogjë, sepse vetëm Allahu mund t’i japë atij çdogjë. Arsyeja e krijimit të njerëzve është e cituar në Kur’an:

Dhe Unë nuk i krijova njerëzit dhe xhinët vetëm për të më adhuruar vetëm Mua. Dhe nuk dua prej tyre ndonjë furnizim dhe as nuk dua që ata të më ushqejnë Mua. Vërtetë që Allahu, Ai është padyshim Gjithëfurnizuesi, Zotëruesi i Fuqisë, i Përhershmi më i Fortë. (Sure edh-Dharijjat: 56-58)

Prandaj, është e pamundur që një besimtar, që shfaq vlerat morale të theksuara në Kur’an, të mund të ketë"frikë për të ardhmen" e tij. Kjo frikë është veçanti e atyre që e perceptojnë jetën si një përleshje ndërmjet miliona hyjnive të rreme. Duke mos ditur se të gjitha ngjarjet ndodhin nën kontrollin e Allahut dhe duke besuar tek fati, ata mendojnë se duhet të luftojnë për të mbijetuar. Mendojnë se do përfitojnë po të "shkelin mbi të tjerët" dhe të "abuzojnë me ta" për të arritur qëllimet dhe interesat e tyre. Në të vërtetë, mendimi i tyre përputhet me atë që marrin… Said Nursi shpjegon se si njeriu nuk kupton që detyra e tij e vërtetë është të jetë shërbyes i Allahut dhe gjithashtu shton:

"...'Ata më kot nxorrën përfundimin se jeta është një betejë."

Kjo llogjikë, e atyre që nuk jetojnë në përputhje me vlerat morale të Kur’anit, është një nga dogmat bazë të besimit të tyre.Është për shkak të kësaj llogjike në fjalë që këta njerëz ndjejnë gjithmonë vuajtje dhe tensione:

-Shumica e këtyre njerëzve, ndryshe nga besimtarët, janë egoistë që shqetësohen vetëm për përfitimet e tyre.

-Dashuria e tyre bazohet në arritjen e avantazheve; duan një njeri sepse kjo është në interesin e tyre dhe jo për vlerat apo vetitë e tyre të mira.

-Edhe ata që i konsiderojnë si të dashurit e tyre, afrohen për të njëjtat arsye, duke krijuar kështu një shoqëri të pandershme. Ata gjithmonë ndjejnë brengën e mosbesnikërisë të partnerëve të tyre, meqë e dinë se ata në çdo kohë mund të gjejnë të tjerë më të pasur apo më të bukur…

-Ata vuajnë nga xhelozia, gjë që i pengon ata të shijojnë të bukurën dhe të mirat. Për shembull, në vend që t’i kënaqet syri me bukurinë e dikujt dhe të thonë "Sa bukur e ka krijuar Allahu" , ata ndihen jo të qetë dhe pyesin, "Pse nuk jam dhe unë aq i bukur sa ai apo ajo?"

-Ata nuk i janë mirënjohës Allahut ose janë të pakënaqur me të mirat e tyre. Në këtë situatë, ata duan të kenë sa më shumë. Kjo dëshirë e pashtershme bëhet burim i vazhdueshëm turbullirash.

-Të pazotë për të kuptuar dobësinë e tyre, ata nuk i kërkojnë ndihmë Allahut. Mendojnë se do shpëtojnë nga dobësitë e tyre nëse i kthejnë kurrizin Allahut me kryelartësi pa i kërkuar ndihmë Atij. Por, nuk është vetëm kjo zgjidhja e tyre. Në këtë kohë, ata i drejtohen të tjerëve dhe i varin shpresat tek ata, të cilët nga ana e tyre janë individë të dobët që mendojnë për veten e tyre. Për më tepër, ata s’mund të jenë mëshirëplotë. Për këtë arsye ata shpesh ndihen "të depresionuar" pasi nuk kënaqin dot parashikimet e tyre.

-Atyre u mungon falja dhe toleranca. Për këtë, edhe mospajtimi më i vogël mund të shpërthejë në konflikt të vërtetë. Dhe, secila palë ndjen krenari të pranojë se ka bërë gabim. Prandaj, shpesh ndihen të përvuajtur.

-Ata, nuk besojnë se jetojnë nën kontrollin dhe mbrojtjen e Allahut, por në një xhungël të pamëshirshme ku u duhet të "mundin" të tjerët, për të mbijetuar. Në bazë të kësaj ideje, ata mundohen të krijojnë një karakter të ashpër, agresiv dhe egoist për të mbijetuar në këtë "xhungël". Në të vërtetë, sjellja e tyre përputhet me atë që i pret. Kështu, ata gëlltiten, si në shembullin e "peshkut të vogël" , ose bëhen "peshq të mëdhenj" dhe gëlltisin të tjerët.

Këto ligje aplikohen pothuajse në të gjitha shoqëritë ku njerëzit nuk praktikojnë fenë e vërtetë por sillen sipas moraleve të gabuara të përshkruara më lart. Kur’ani i quan këto shoqëri "mohuese dhe të paditura" pasi ato janë komplet të shkujdesura ndaj Allahut dhe botës tjetër.Kur’ani na tregon se Profeti Musa (a.s.) i përshkruan bijtë e Izraelit, një turmë njerëzish që nuk treguan asnjëherë urtësi apo nënshtrim ndaj Allahut, si mohues:

Dhe Ne i sollëm të sigurtë Bijt e Izraelit përmes detit derisa arritën te një popull i dhënë në adhurimin e idhujve. Ata thanë: "O Musa! Na bëj dhe ne një Zot siç kanë edhe këta zotat e tyre." Ai u tha: "Vërtet që ju jeni një komb që nuk dini. Padyshim që këta njerëz do të shkatërrohen për çfarë po veprojnë dhe e gjitha kjo që po veprojnë është krejt boshe dhe e kotë" . Ai tha: "A të kërkoj për ju të adhuruar tjetër përveç Allahut, ndërkohë që Ai ju ka zgjedhur ju përmbi gjithë Alemin?" (Sure al-A’raf: 138-140)

Megjithatë, ashtu si e thamë më parë, "shoqëria e paditurisë" nuk është uniforme. Mund të ketë pjesë të ndryshme në një shoqëri, të cilat shfaqin karakteristika të ndryshme. Zakonisht shoqëria segmentohet në bazë të shkallës së arritjes së kritereve - përgjithësisht, fuqia ekonomike - të vendosur nga vetë shoqëria.

Kriteret e vlerësimit të njerëzve në shoqërinë e "paditur"

Muslimanët pranojnë «takua’-në» (respekti apo frika ndaj Allahut që frymëzon secilin për tu ruajtur nga veprat e ulëta) si kriteri i vetëm me të cilin të vlerësojnë njerëzit. Siç thotë dhe Profeti (s.a.u.s.), ata e dinë se "njeriu më perfekt në besimin e tij mes besimtarëve është ai, sjellja e të cilit është më e përsosur". (Tirmidhiu). Në shoqëritë mohuese (injorante), të përbëra nga njerëz të pafé, kriteri kryesor, me të cilin të vlerësosh të tjerët, është "paraja":

Meqë ra fjala, shfaqen dhe shumë baza llogjike të gabuara në këto shoqëri:

-Një person i pasur, edhe pse i pandershëm dhe i korruptuar, gëzon respekt.

-Sipas këtij rregulli të përcaktuar nga shoqëria, kush është "i pasur por i pandershëm" beson se është një person i "respektueshëm" .

-Meqë shoqëria i jep kaq rëndësi parave, i varfri do ndjejë më pak vetëbesim. Ky qëndrim i të varfërve bëhet më i dukshëm kur ata rrinë mes të pasurve. Një njeri i varfër mund të ndihet fare mirë më superior ndaj të pasurit pranë tij pasi ky i fundit është i shthurur. Megjithatë, nën ndikimin e ideve të shtëna nga shoqëria, ai nuk arrin ta mundë ndjenjën e tij të mospërshtatjes.

-Në shoqërinë e injorancës, ku zotërimi i parave është kushti kryesor, mbizotëron degjenerimi moral. Një shthurje e tillë shfaqet në forma të ndryshme, si rryshfetet, abuzimi i autoritetit, falsifikimi, etj, dhe është e përzier pothuajse totalisht në jetën e përditshme. Për këtë, janë të ligjshme të gjitha metodat, sado imorale apo të padrejta qofshin, për të bërë parà.

Historia e Karunit në Kur’an e shpjegon këtë aspekt:

Vërtetë që Karuni ishte prej popullit të Musait, por ai u soll me kryeneçësi ndaj tyre. Dhe Ne i dhamë atij gjithë thesaret e begatitë, aq sa çelësat ishin një peshë e madhe për t’u mbajtur për një grup të madh burrash të fortë. Kur populli i tij i tha atij: "Mos u ngazëlle. Vërtetë që Allahu nuk i do ata që ngazëllehen. Por kërko me atë që Allahu ta ka dhuruar , Botën e Pastajme dhe mos e harro edhe pjesën e lejuar të kënaqsisë së kësaj bote, edhe bëj mirësi siç ka qenë Allahu i Mirë me ty dhe mos kërko rast për të bërë padrejtësi e djallëzi në tokë. Vërtetë që Allahu nuk i do të padrejtët." Ai tha: "Kjo më është dhënë mua vetëm për shkak të diturisë që kam unë." A nuk e dinte ai se Allahu ka shkatërruar para tij breza të tërë, njerëz më të fuqishëm se ai dhe me pasuri të mbledhur akoma më të madhe? Por keqbërësit as që do të pyeten për mëkatet e tyre. Kështu ai doli para popullit të tij me kryelartesinë e tij. Thanë ata që ishin të dëshiruar për jetën e kësaj bote: Ah, sikur edhe ne të kishim ashtu siç i është dhënë Karunit! Vërtetë që ai ka në dorë një fat të madh! "Po ata të cilëve u ishte dhuruar dija thanë: " Mjerë për ju! Shpërblimi i Allahut është tejet më i mirë për ata të cilët besojnë dhe që punojnë mirësi e drejtësi dhe këtë askush nuk do ta arrijë përveç atyre që janë të duruar". Kësisoj Ne e bëmë atë që ta përpijë toka bashkë me shtëpinë e tij. Pastaj ai nuk pati asnjë grusht njerëzish ta ndihmonin atë përkundër Allahut, as nuk ishte prej atyre që mund të shpëtojnë vetveten. Dhe ata që kishin dëshiruar për një pozitë të atillë si e tij një ditë më parë, filluan të thonë: " A nuk e dini se është Allahu Ai i Cili shton Riskun ose e pakëson atë për kë ai do nga robt e Tij? Po të mos kishte qenë Allahu i Mëshirshëm ndaj nesh, Ai do ta kishte bërë tokën të na gëlltiste edhe ne të gjithëve! A nuk e dini ju se mosbesimtarët nuk do të jenë kurrë të fituar?! "Banesën e Jetës së Fundit Ne do ta paracaktojmë për ata të cilët nuk kundërshtojnë të vërtetën me krenari dhe shtypje në tokë dhe që nuk bëjnë as poshtërsi e as krime. Dhe fundi i mirë është për të përkushtuarit ndaj Allahut. (Sure el-Kasas: 76-83)

Si mund të kuptohet nga ajetet, Karuni dhe ata që e kishin zili ishin pjesë e një shoqërie tipike të injorancës. Ata nuk arritën të kuptonin se Allahu është Zotëruesi i gjithçkaje dhe se Allahu i jep pozita atij që do. Karuni mendonte se, pasuria që kishte i ishte dhënë meqë ishte superior ndaj të tjerëvë, gjë që s’ishte e vërtetë.

-Meqë Allahu është krijues i çdo gjallese, Ai është Pronari i vërtetë i çdogjëje. Kështu, ai që zotëron diçka, mund të konsiderohet si "njeri i besuar" , që përkohësisht ka një pronë, e cila në fakt i takon Allahut.

-Të mirat, i jepen njerëzve, jo sepse ata janë superiorë apo sepse kanë ndonjë gjë të veçantë. Ato i jepen njeriut si një favor apo si provë. Nga kjo, pritet që ai të mos jetë "arrogant" , por "mirënjohës" ndaj Allahut. Nëse dikush nuk e kupton këtë, pasuria që ka nuk i sjell as shpëtim e as lumturi, si në këtë botë ashtu dhe në tjetrën.

-Pasuritë nuk jepen që njeriu t’i grumbullojë ato e të bëhet dorështrënguar. Allahu i jep, në mënyrë që njeriu t’i shpenzojë në rrugën e Tij. Përfundimi i atyre që nuk bëjnë këtë, përshkruhet në Kur’an:

Le të mos mendojnë ata të cilët me zili mbajnë dhe nuk japin nga ato gjëra që u ka dhuruar Allahu nga Begatitë e Tij se kjo është më mirë për ta. Përkundrazi, do të jetë akoma më keq për ta; gjërat që ata nga zilia nuk i jepnin do t’u varet si kular në qafë në Ditën e Ringjalljes. (Sure Al ‘Imran: 180)

-Që njeriu të fitojë pëlqimin e Allahut, duhet që individi t’i përdorë të mirat materiale, që i ka dhuruar Allahu, sa më mirë, pa u frikësuar se këto burime do të mbarojnë. Në Kur’an, Allahu tërheq vëmendjen ndaj këtij rreziku dhe na kujton se Shejtani e kërcënon njeriun me "varfëri" (Sure el-Bekare: 268) Më tepër thuhet se Allahu shpërblen çdogjë që shpenzohet në rrugën e Tij. Ajeti për këtë çështje, është ky që vijon.

Thuaj: "Padyshim se Zoti im shton Riskun për kë Ai do nga robt e Tij dhe pakëson për ta dhe çfarëdo që të shpenzoni ju nga ndonjë gjë, Ai do t’jua zëvendësojë atë. Dhe Ai është më i miri Furnizues" (Sure Sebe’: 39)

Historia e Karunit në fakt na tregon një veti të përgjithshme të shoqërisë injorante. Një vështrim më nga afër i historisë tregon se Karuni mund të ishte një përfaqësues i kësaj shoqërie e cila përfshinte njerëz të pasur dhe prestigjozë.

Në këto ajete i referohet edhe atyre që e kanë zili Karunin. Këta njerëz përdorin të njëjtin arsyetim të gabuar si të Karunit dhe nuk kuptonin se është Allahu Pronari i vërtetë. Kështu, ata i japin shumë rëndësi Karunit dhe të mirave të tij materiale.

Ata që largohen nga influencat e shoqërisë janë besimtarë të vërtetë:

-Meqë kriteri i besimtarëve nuk është paraja por feja dhe meqë dinë se çdogjë i përket Allahut, ata kuptuan se nuk ishte e mënçur të kishin zili Karunin. Më tepër akoma, ata kuptuan se ai ishte në një pozitë të mjerë.

-Ndryshe nga njerëzit injorantë, ata nuk thanë: "Allahu i jep begati atij që e do më shumë" pas vdekjes së Karunit por e dinin këtë fakt që në fillim.

Një situatë e ngjashme lidhet me historinë e "pronarëve të vreshtave". Dallimi mes një njeriu të cilit i është dhënë shumë nga begatitë dhe tokat, si në rastin e Karunit, dhe një besimtari, i cili kryen detyrimet e tij ndaj Allahut, tregohet në Kuran në këto ajete:

Dhe sillu atyre shembullin e dy vetave: njerit prej tyre Ne i patëm dhënë dy kopshte me vreshta dhe ia patëm rrethuar që të dy me hurma ndërsa ndërmjet tyre patëm vendosur fusha të gjelbëruara bereqeti. Secili prej atyre dy kopshteve jepte prodhimet e tij dhe nuk e humbën aspak begatinë e frutave të tyre; po kështu Ne bëmë edhe lumë të gurgullojë mes tyre. Dhe kështu ai pati fruta të bollshëm. I tha shokut të tij gjatë një bisede të rastit me të: "Unë kam më shumë se ti pasuri dhe jam më i fortë e i nderuar ndër njerëz." Dhe shkoi pastaj në kopshtin e tij në gjendje të tillë i padrejtë për veten e vet. Tha: "Nuk më duket se do të shterojë gjithë kjo ndonjëherë. Edhe nuk mendoj se Ora e Fundit do të vijë ndonjëherë dhe vërtetë nëse do të sillesha prapë te Zoti im , sigurisht që do të gjeja më tepër begati se kjo kur të kthehesha tek Ai." Shoku i tij i tha gjatë bisedës me të: "A shpreh mosbesim në Atë i Cili të krijoi ty nga dheu pastaj nga lëngu i ngjizur pastaj të dha formën e burrit? Sa për mua, unë besoj se Ai është Allahu, Zoti im dhe nuk do të bashkoj kurrë ndokënd ose ndonjë gjë me Zotin tim. Do të ishte më mirë për ty të thoje kur hyre në kopshtin tënd: ‘Kjo është ajo që do Allahu! Nuk ka fuqi veçse në Allahun’. Nëse më sheh mua me më pak pasuri dhe fëmijë, mundet që Zoti im të më jap mua më tepër mirësi se kopshti yt dhe të dërgoj mbi tëndin papritur rrufe nga qielli, pastaj do të bëhet veçse hapësirë dheu e rëre. Ose uji prej andej mund të humb e të fundoset në tokë saqë ti nuk do të mundesh as ta kërkosh."Kështu frutat e tij u mbështollën dhe ai mbeti duke fërkuar duart me keqardhje për çfarë kishte shpenzuar në të, ndërkohë që ajo pasuri u shkatërrua e gjitha që nga rrënjët nga të gjitha anët, ai vetëm mundi të thoshte: "Ah! Vetëm sikur të mos i kisha vënë shok Zotit tim! "Dhe ai nuk pati asnjë grup njerëzish që ta ndihmonin atë kundër Allahut dhe as nuk ishte në gjendje të mbronte e të shpëtonte veten e vet. Ditën e Llogarisë fuqia do të jetë vetëm për Allahun, Zotin e Vërtetë. Ai është më i Miri për shpërblim dhe më i Miri për suksesin e fundit. (Sure el-Kehf: 32-44)

Prijësit e Shoqërive ku Zotërimi i Parave është Kriteri Bazë

Pothuajse në çdo histori në Kur’an, Allahu përmend një grup njerëzish, të cilëve Muslimanët u njoftojnë mesazhin e Tij. Megjithatë, në vend që t’i ndreqë, komunikimi i fesë së vërtetë këtyre njerëzve, i bën ata më arrogantë dhe shtypës. Kur’ani na jep veçoritë e këtij grupi njerëzish që shfaqen gati në të gjitha historitë e profetëve.

Në Kur’an, ky segment i shoqërisë përkufizohet me fraza si "prijës arrogantë të njerëzve", "ata që këmbëngulin në veprat e këqija"dhe "ata që ishin më kot mendjemëdhenj mbi tokë". Në Kur’an, "prijësit" përshkruhen në Suren Sebe’:

Ne nuk dërguam këshillues në ndonjë vendbanim, veçse gjithnjë ata të cilëve u ishte dhënë pasuria dhe begatia e kësaj bote nga mesi i tyre do të thoshin: Ne nuk besojmë në Mesazhin me të cilin ju jeni dërguar. Dhe ata thonë: Ne kemi më tepër pasuri e fëmijë dhe nuk do të ndëshkohemi. (Sure Sebe’: 34-35)

-Pasuritë dhe fëmijët e këtyre njerëzve u shtohen arrogancës dhe mohimit të tyre ndaj Allahut.

Sa për Aadin, ata qenë mospërfillës në tokë, pa të drejtë dhe për më tepër thanë: "Kush është më i fortë se ne në fuqi e pushtet?" Po a nuk e shihnin ata se Allahu i Cili i krijoi ata, ishte më i fortë se ata në fuqi e pushtet? Dhe qenë që gjithnjë i mohonin Ajetet Tona! (Sure Fusilet: 15)

Ky segment shoqërie krijon një armiqësi të qëndrueshme kundër atyre që besojnë te Allahu. Njëlloj, besimtarët shpesh hasin sjellje të ashpra nga këta njerëz të cilët ushqejnë zemërim dhe urrejtje ndaj tyre. Si pasojë e kësaj urrejtjeje, disa prej tyre u përpoqën t’i zhduknin ata:

Prijësit kryelartë nga populli i tij i thanë: Me të vërtetë që do t’ju nxjerrim jashtë qytetit tonë, o Shuajb dhe ata që kanë besuar me ty, ose përndryshe ju të gjithë do të ktheheni në fenë tonë. Ai tha: Edhe sikur ne ta urrejmë atë! (Sure al-A’raf: 88)

Shembuj njerëzish të tillë, që hasen shpesh në Kur’an, ekzistojnë edhe në shoqëritë e sotme. Kur vëzhgojmë vetitë kryesore të atyre që jetojnë mirë siç përmendet në Kur’an, çështja bëhet evidente, pasi ka disa linja paralele mes tyre dhe një shtrese të caktuar të shoqërisë që kanë përshtatur treguesit e injorancës. Kjo shtresë quhet shtresa e lartë e gjendur pothuajse në gjithë botën. Jeta e anëtarëve të këtij komuniteti, që ka një standart shumë më të lartë se mesatarja, është thjesht e degjeneruar. (Sigurisht, ka nga ata me sjellje të mirë dhe me sjellje të keqe). Festat që filojnë tek klubet e mbarojnë në shtëpi, spektaklet e bazuara në një argëtim të ekzagjeruar, të rinj të shkatërruar nga abuzimi i drogave, disfata morale që paaftësojnë individët nga të qenit të ndershëm dhe të besueshëm, alkooli i tepruar, shpenzime ekstravagante, etj ., paraqiten si naturale në këtë ambient social të pakontrolluar. Disa nga anëtarët e kësaj shoqërie shfaqin të gjitha karakteristikat e shoqërive perverse të përmendura në Kur’an: homoseksualizmi i njerëzve të Lutit, ngacmimi i besimtarëve, si në rastin e Nuhut (Sure Hud:38), shfrytëzimi i të mirave materiale të njerëzve me kamatë nga bijtë e Izraelit (Sure an-Nisa’:161)

Ata paraqesin një jetë pa moral, ndërsa njerëzit e thjeshtë mezi mbijetojnë edhe pse punojnë shumë dhe ndershmërisht. Këta njerëz, që harxhojnë shuma të mëdha parash, më tepër se një pagë mesatare, në një natë të vetme, i shkaktojnë dëm të madh shpirtëror shoqërisë në përgjithësi. Në këtë pikë, rikujtojmë që Kur’ani na informon për fundin e këtyre udhëheqsve që jetojnë pa frikë, përderisa ata nuk pendohen dhe nuk heqin dorë përfundimisht nga kjo jetë.:

Derisa, kur Ne i mbulojmë ata që jetojnë në rehati e luks, me ndëshkim, ç’të shohësh! Luten të nënshtruar me rënkim. Mos u lutni me zë të lartë këtë ditë! Sigurisht që nuk do të ndihmoheni prej Nesh. (Sure al-Mu’minun:64-65)

Moralet në shoqërinë e të paditurve

Morali i besimtarëve të përshkruar në Kur’an bazohet në frikë-respektin ndaj Allahut. Meqë të tjerët nuk gjykojnë duke u bazuar mbi këtë devocion, edhe vlerat e tyre morale devijojnë.

- Meqë shoqëria e "të paditurve" nuk sheh fuqinë e pafund të Allahut, botëkuptimi i tyre moral varet nga opinioni i të tjerëve. Ky botëkuptim lejon kryerjen e veprimeve të papranueshme në një ambjent ku nuk i sheh apo dëgjon njeri. Ndryshe, kjo shpjegohet kështu. Shumë njerëz në këtë shoqëri, i konsiderojnë marrëdhëniet seksuale jashtë martese si imorale. Disa nga individët që e bëjnë këtë vështirë se e pranojnë. Megjithatë, nuk e evitojnë aspak përderisa nuk i sheh njeri tjetër.

Mund të shohim forma të ngjashme me këtë në jetesat e njerëzve të paditur.

Dëshira për të jetuar përgjithmonë.

Thuaju: "Sigurisht që vdekja prej së cilës ju ikni, padyshim që do t’ju kapë, pastaj do të ktheheni prapë tek i Gjithëdituri i së fshehtës dhe i së shfaqurës dhe Ai do t’ju tregojë juve çfarë keni punuar." (Sure el-Xhumuah: 8)

Duke mos njohur ekzistencën e Allahut dhe të botës tjetër, anëtarët e shoqërisë "mohuese" sillen "sikur nuk do vdesin kurrë" Në këtë shoqëri, vdekja është një nga fjalët që nuk përmendet kurrë. Ata grumbullojnë të ardhura sikur jeta e kësaj bote të ishte e pambarueshme. Planet e tyre i përkasin vetëm kësaj bote.

Ky është një nga treguesit kryesorë të konceptimit të shtrembër mbi të cilin mosbesimtarët bazojnë jetët e tyre. Meqë "gjithsecili do ta shijojë vdekjen" (Sure Al’Imran: 185), jeta në harresë të vdekjes padyshim është drejt prishjes. Megjithatë, njeriu duhet të përdorë intelektin e tij:

- Meqë ka dëshirë të jetojë përgjithmonë, duhet edhe të mendojë pse jeta e tij kufizohet brenda 60-70 vjetëve.

- Duhet ta pranojë llogjikën e gabuar, d.m.th. sikur të mos mendojë për vdekjen është një mënyrë për ta mbajtur atë larg tij. Kjo është si sjellja e strucit që e fut kokën nën rërë.

- Duhet të kuptojë faktin që Allahu, I Cili e formoi trupin e tij në formën më të bukur, ka fuqinë ta rikrijojë atë dhe t’i japë një jetë të re.

-Së fundi, të ngulitë mirë në mend që Allahu, I Cili premtoi dhe deklaroi në qindra ajete se Ai do ta rikrijonte atë pas vdekjes, padyshim që do ta mbajë premtimin e Tij.

Të gjitha këto më lart do ta çojnë njeriun të kuptojë se vdekja nuk është një formë zhdukjeje, por një shndërrim në botën tjetër.

- Në këtë rast, ai mund të kuptojë gjithashtu se frika për vdekjen është e pakuptimtë. Në fakt kjo nuk do ta ndihmojë; vdekja është e paevitueshme. Të gjithë do vdesim në një moment të paracaktuar. Ata që e kanë frikë vdekjen përmenden dhe në Kur’an si më poshtë:

... Ata fshehin në veten e tyre çfarë ata nuk guxojnë të ta shprehin ty, duke thënë: "Në qoftë se nuk do të kishim lidhje me këtë çështje, atëherë askush prej nesh nuk do të ishte vrarë këtu." Thuaju: "Edhe sikur ju të kishit ndenjur në shtëpitë tuaja, ata për të cilët ishte përcaktuar vdekja, padyshim që do të ishin drejtuar vetë për te vendi i caktuar për vdekjen e tyre...." (Sure Al’Imran: 154)

Vdekja, që eshtë një derë për botën tjetër, i sjell lumturi dhe shpëtim vetëm atyre që kaluan jetën në përputhje me kënaqësinë e Allahut. Për ata që u larguan nga Allahu, nga ana tjetër, vdekja nënkupton shkatërrim total dhe fillimin e një katastrofe. Kur’ani na informon se kur vjen vdekja, nuk do të vlejë pendimi i atyre që e kanë harruar Allahun:

Dhe pa asnjë përfitim është pendimi i atyre të cilët vazhdojnë të bëjnë vepra të këqija deri sa t’u vijë përballë vdekja dhe pastaj thotë: "Tani pendohem" ; as edhe i atyre që vdesin duke qenë jobesimtar. Për ta Ne kemi përgatitur dënim të dhimbshëm. (Sure an-Nisa’: 18)

Kur vdekja vjen mbi një keqbërës thotë: "Zoti im! Më kthe prapë, që të mund të bëj mirësi në çfarë kam mbetur mbrapa!" Jo! Është veçse një fjalë që ai e flet, ndërsa pas është perde deri Ditën kur do të sillen përsëri në jetë. (Sure el-Mu’minun: 99-100)

Çdokush që nuk i ka kushtuar jetën e tij Allahut do të jetojë duke vuajtur këtë pendim përderisa Allahu të dojë.

Konsiderojeni jetën shumë të shkurtër, se ka me të vërtetë një jetë reale, të përjetshme, pas jetës së kësaj bote dhe se mund ta fitoni atë vetëm duke fituar pëlqimin e Allahut në këtë botë.

- Duhet të kujdesemi për jetën e vërtetë, atë pas vdekjes, më shumë se për jetën e kësaj bote e cila është e shkurtër dhe e pakrahasueshme me mirësitë e pafundme të premtuara. Për këtë arsye, besimtarët janë nga ata që "u zgjodhën duke u dhuruar mirësinë e mesazhit të përkujtimit të Shtëpisë". (Sure Sad: 46)

- Eshtë e pakuptimtë të mashtrohesh nga luksi i kësaj bote dhe të lidhesh ngushtë me të. As pasuria, bukuria, pushteti, familja apo fama nuk do ta shoqërojnë njeriun në varr.

- Çfarë do të merret me vete në botën tjetër janë veprat e mira dhe të devota të kryera me qëllim për të fituar aprovimin e Allahut. Atje, të mirat e përkohshme të kësaj bote (shëndeti, bukuria, pasuria e me rradhë), do t’u jepen njeriut, në formën e tyre më të mirë, për përjetësi.

- Ai që nuk e kupton këtë fakt, dhe nga kopracia nuk shpenzon në rrugë të Allahut, padyshim shkatërron jetën e tij të përjetshme dhe në botën tjetër dhe dëmton vetëm veten e tij:

Vini re, pra! Ju jeni ata që ju është bërë thirrje të shpenzoni për çështjen e Allahut, megjithatë mes jush ka prej atyre që janë dorështrënguar. Dhe kushdo që është dorështrënguar është i tillë vetëm për llogari të tij. Por Allahu është më i Pasuri dhe ju jeni të varfër. Edhe nëse ju braktisni, Ai do t’ju zëvendësojë ju me një popull tjetër, pastaj ata nuk dotë jenë në shembullin tuaj. (Sure Muhammed: 38)

Ata që nuk e kuptojnë këtë dhe lidhen ngushtë me këtë botë përpiqen të fitojnë të ashtuquajturën "pavdekshmëri"duke dëshiruar "të lënë diçka në këtë botë me të cilën njerëzit të mund ta kujtojnë atë" Kjo dëshirë shfaqet në forma të ndryshme:

- Disa përpiqen të lënë pas "vepra arti" që emri i tyre të jetojë mbi to: Për këtë sjellje Kur’ani thotë:

"A ndërtoni pallate të larta në çdo kodrinë, ndërsa nuk banoni në to, dhe mbani për vete pallate sikur do të jetoni në to përgjithmonë?" (Sure esh-Shu’ara: 128-129)

-Ky arsyetim shprehet më mirë në dëshirën për të "pasur fëmijë" . Ata që nuk shpresojnë në botën tjetër shpresojnë të kenë fëmijë që të mbartin emrin e familjes në të ardhmen. Kjo është arsyeja kryesore pse familjet preferojnë djem. Thuhet në një ajet tjetër që dëshira për të "pasur fëmijë" është pjesë e madhështisë së përkohshme të kësaj bote:

Dijeni se jeta e kësaj bote është vetëm lojë dhe qejf dhe salltanet dhe mburrje e ndërsjellë mes jush dhe rivalitet për pasuri e fëmijë tamam si bimësia pas shiut ku rritja e saj e kënaq bujkun; më pas ajo thahet dhe e shihni të zverdhet, pastaj ajo bëhet kashtë. Por në Jetën e Pastajme është dënimi i ashpër dhe Falje nga Allahu dhe Kënaqësia e Tij. Jeta e kësaj bote është vetëm kënaqësi mashtruese. (Sure el-Hadid: 20)

Sigurisht që është më e pranueshme të dëshirosh fëmijë me vlera të mira morale. Por në sistemin e shtrembër të shoqërisë mohuese, arsyeja e kësaj dëshire nuk është të kënaqësh Allahun por të kënaqin arrogancën e tyre dhe të lënë një shenjë pas tyre në këtë botë.

Megjithatë, kur i referohemi Kur’anit, dëshmojmë qëndrimin e besimtarëve të vërtetë; ata i kërkojnë Allahut fëmijë vetëm nëse kjo është për kënaqësinë e Tij. Shumë nga profetët jetuan pa pasur fëmijë meqë nuk e patën këtë mundësi gjatë kohës së tyre dhe kërkuan fëmijë nga Allahu vetëm kur u plakën dhe kishin nevojë për dikë që të vazhdonte komunikimin e mesazhit tëAllahut dhe përhapjen e fesë së Tij.Prandaj, pasja e fëmijëve është e nevojshme vetëm nëse kjo përputhet me dëshirën e Allahut. Është gabim i madh ta bësh këtë vetëm për dëshirën instinktive të vazhdimit të emrit të familjes apo për sy të njerëzve, ashtu siç bëjnë mosbesimtarët.

Konceptimi i Fesë në Shoqërinë e Paditurisë.

Njerëz të tillë, të përshkruar më lart, të cilët nuk i japin Allahut vlerësimet e duhura pra janë "të paditur" , e kanë interpretuar besimin, fenë sipas llogjikës dhe bestytnive të tyre të shtrembëra. Konceptimi rezultant i fesë tregon devjime të dukshme nga feja origjinale e parashtruar nga Kur’ani. Kur’ani e përkufizon fenë e sjellë me Profetin Muhammed (s.a.u.s.) si një fe që : "... i çliron njerëzit nga barrët e rënda dhe nga prangat që qenë mbi ta..." (Sure al-A’raf: 157), "dhe si një fe që " nuk përmban vështiësi në të:

... Ai ju ka zgjedhur ju dhe nuk ka venë ndonjë mundim në fè; është feja e babait tuaj Ibrahimit. Është Ai që ju ka emërtuar Muslimanë... (Sure el-Haxh: 78)

Në Kur’an, Allahu thërret njerëzit të reflektojnë dhe, pasi të shohin bestytnitë e gabuara dhe metodat që ndjekin, të kthehen në atë jetë që mendohet nga Allahu si më e përshtatshme.

Të paditurit, që bëjnë sikur nuk kuptojnë mesazhin e qartë dhe të kuptueshëm të Kur’anit, kanë fabrikuar, në emër të Islamit, një fè jotolerante dhe të cekët. Disa nga karakteristikat e kësaj feje të shtrembër janë si më poshtë:

- Feja e prezantuar në Kur’an i thërret njerëzit të shërbejnë vetëm Allahun dhe kështu i çliron ata nga pesha e të gjitha qenieve të tjera. Meqë nuk detyrohet të arrijë kënaqësinë e njerëzve të tjerë, individi është përgjegjës vetëm të fitojë pëlqimin e Allahut. Njerëzit e shoqërisë së paditur kanë zhvilluar një konceptim të fesë që nuk kërkon të arrijë këtë por thjesht është një institucion shoqëror. Duke veshur këtë perceptim, kjo fè fallso bie në një formë që së pari shqetësohet me faktin "çfarë do mendonin njerëzit" mendim shumë i largët nga feja e vërtetë.

-Me këto keqkutime rreth fesë, shoqëria e paditur ka ekuivalentuar, në masë të gjërë, fenë me traditën. Ritet dhe bestytnitë lokale apo faktorët kulturorë janë shkrirë me fenë e cila, «duke qenë kaq e devotshme», ka prishur «traditat e stërgjyshërve të tyre». Feja e sjellë nga Kur’ani dhe e mishëruar në jetën shembullore të Profetit (s.a.u.s.) nuk ka aspak ngjasim me këto. Në Kur’an, Allahu urdhëron njeriun të ruajë kufijtë e Tij dhe të konsiderojë sunnetet e Profetit (s.a.u.s.) si një matje apo vlerësim. Gjatë historisë, profetët kanë luftuar me ata që kërkonin të mohonin të vërtetën vetëm për ruajtjen e bestytnive të trashëguara nga stërgjyshërit e tyre. Morali që ata shfaqën tregohet në ajetin e mëposhtëm:

Kur u thuhet atyre: "Ndiqni atë që ka zbritur Allahu" , ata thonë: "Jo! Më mirë ne do të ndjekim çfarë gjetëm nga baballarët tanë". Edhe pse baballarët e tyre nuk kuptonin gjë dhe nuk ishin të drejtuar!(Sure el-Bekare: 170)

E njëjta temë përsëritet në suret el-Ma’ideh: 104, An’am:91, al-A’raf: 28 dhe në shumë ajete të tjera

- Ata që e konsiderojnë fenë si një institucion shoqëror dhe e identifikojnë atë me traditat në të vërtetë e kanë larguar fenë nga llogjika bazë. Megjithatë, ashtu siç na informon dhe Kur’ani, të jesh Musliman do të thotë të jesh i mençur, i urtë. Besimtarëve u kërkohet gjithmonë të mendojnë, të vëzhgojnë dhe kështu pra të shohin ajetet e Kur’anit. Feja dhe urtësia janë të ndërlidhura; duke praktikuar urtësinë fiton besim dhe besimi rritet sa më shumë të përdorësh urtësinë. Kurse, të paditurit e mendojnë fenë të përbërë vetëm nga besimi, por urtësia është çelësi i aftësisë së të kuptuarit të ekzistencës së Allahut dhe veçorive të Tij. Për pasojë, besimi në Allahun në këtë shoqëri ka natyrë shumë të dobët. Për të mos tronditur këtë fè të dobët, anti-Kur’anore, ata zhvillojnë një qëndrim të paarsyeshëm që nënkupton se të mendosh thellë mbi çështjet fetare mund të jetë e dëmshme për besimin

- Kjo llogjikë, që lind nga mosdija, nuk pengon futjen e principeve të reja në fè si dhe lejon bërjen të paligjshme asaj që është e ligjshme.Kur’ani shpesh tërheq vëmendjen ndaj kësaj llogjike ndaluese që shqetëson shumë njerëz:

Thuaj: "Kush e ka ndaluar veshjen bukur me rrobat e dhuruara prej Allahut, të cilat Ai i ka krijuar për robt e Tij si dhe ushqimet e pastra si mirësi për ju?" Thuaj: "Gjërat që ka ndaluar Zoti im janë gjynahet e mëdha që kryhen hapur ose fshehur, gjynahet e çdolloji, shtypja pa të drejtë, vënia shok Allahut në adhurim, gjë për të cilën Ai nuk ka dhënë asnjë të drejtë e asnjë provë si dhe përfolja për Allahun për gjëra për të cilat ju nuk keni asnjë dijeni." (Sure al-A’raf: 32-33)

Dhe pse të mos hani nga ai (mish) mbi të cilin është përmendur Emri i Allahut, në një kohë kur Ai jua ka shpjeguar juve me imtësi se çfarë ju ndalohet përveçse rastet e shtrëngesës nga mospasja? Dhe vërtetë, shumë e shtyjnë në gabim popullin me dëshirat e tyre me dije e pa dije. Padyshim që Zoti yt i di më mirë ata që i kalojnë kufijtë.(Sure En’am:119)

O ju që keni besuar! Mos i bëni të paligjshme gjërat e mira të cilat Allahu i ka bërë të ligjshme për ju dhe mos i kaloni kufijtë. Është e vërtetë se Allahu nuk i do thyerësit e ligjeve. (Sure al-Ma’ideh: 87)

- Si rezultat i këtij degjenerimi të shkaktuar nga shoqëria e mosdijes, Islami po paraqitet si një fè e posaçme për beduinët. Por faktet janë ndryshe. Profetët kanë qenë gjithmonë më të civilizuarit e kohës së tyre. Ata ishin njerëz të kulturuar dhe të ndriçuar me vlera estetike të rafinuara. Me pallatin e tij, i cili njihet të jetë një kryevepër arkitekturale, Profeti Sulejman (a.s.) është një nga shembujt më të shquar të përmendur në Kur’an.

Të jësh Musliman nuk do të thotë të jesh i ngjitur pas një tradite kulturore apo vlerave nostalgjike. Padyshim që nuk do të thotë të jesh patjetër «lindor» apo as të jesh ndjekës i një kulture të vetme. Të jesh Musliman do të thotë të jesh shërbyes i Allahut dhe të jesh mirënjohës për të mirat e Tij. Do të thotë të përpiqesh ta njohësh Allahun, t’i afrohesh Atij dhe të jesh një qenie njerëzore me karakter fisnik.

Një Musliman i vërtetë është ai që kërkon pëlqimin e Krijuesit të tij, Allahut, të Gjithfuqishmit, dhe që rri larg çdo parashikimi material apo shpirtëror përveç atyre që i bëjnë të fitojë kënaqësinë e Tij.

Ky është pra, përkufizimi i Muslimanit.