FËMIJËRIA E PROFETIT JUSUF (as)
ËNDRRA E TIJ E FËMIJËRISË
Profeti Jusuf (as) pa një ëndërr kur ishte ende fëmijë dhe e pyeti babanë e tij se çfarë kuptimi kishte ajo. Babai i tij, Profeti Jakub (as), interpretoi ëndrrën dhe e përgëzoi atë. Ai po ashtu e paralajmëroi Jusufin (as) që të mos u tregonte vëllezërve të tij për të. Kjo ngjarje përshkruhet në Kuran:
Prophet Yusuf (as) dreamt of 11 stars, the sun and moon prostrating themselves before him. The illustration shows a representation of this.
(përkujto) Kur Jusufi, babait të vet i tha: "O baba im, unë pashë (në ëndërr) njëmbëdhjetë yje dhe diellin e hënën, i pashë duke më bërë mua sexhde!"
Ai (Jakubi) tha: "O biri im, mos u trego ëndrrën tënde vëllezërve tu, se po të bëjnë ndonjë dredhi, s'ka dyshim, djalli për njeriun është armik i hapët".
Ja, kështu Zoti yt të zgjedh ty, të mëson interpretimin e ëndrrave, plotëson dhuntinë e Tij ndaj teje dhe familjes së Jakubit, sikurse pat plotësuar atë më parë ndaj prindërve tu, Ibrahimit dhe Is-hakut. Vërtet, Zoti yt është më i dijshmi, më i urti!" (Sure Jusuf: 4-6)
Arsyeja pse babai i tij paralajmëroi Jusufin (as) që të mos u tregonte vëllezërve të tij për ëndrrën qëndron në sjelljen e tyre, e cila nuk arriti të frymëzojë çfarëdo sigurie. Si një njeri i urtë dhe i kuptueshëm, Profeti Jakub (as) ishte i vetëdijshëm se djemtë e tij kishin karakter të tillë që ngjallte grindje dhe xhelozi. Duke i njohur ata aq mirë, atij ia mori mendja se ata mund t’i përgatitnin ndonjë kurth Jusufit (as). Për këtë arsye Profeti Jakub (as) paralajmëroi Jusufin (as) për armiqësinë e shejtanit dhe e këshilloi atë që të jetë i kujdesshëm.
Mësimi që duhet të nxjerrim nga kjo është se Myslimanët duhet të jenë të kujdesshëm ndaj njerëzve që shkaktojnë përçarje dhe ngatërresa dhe ndaj njerëzve që janë të dobët në çështjet e fesë dhe të mos u tregojnë njerëzve të tillë për zhvillimet e kënaqshme ose gjasat e mira të ardhshme për Myslimanët. Kjo për arsye se njerëzit që janë vërtet të devotshëm kënaqen kur Myslimanëve u ndodhë ndonjë e mirë, bëhen më të fuqishëm apo në përgjithësi vijnë në pozitë të favorshme, ndërsa ata që shkaktojnë përçarje tmerrësisht pikëllohen nga kjo. Pasi që të tillët nuk kanë dëshirë të shohin çka do që i sjellë dobi fesë apo besimtarëve të saj, ata përpiqen që të parandalojnë që të ndodhin gjëra të tilla dhe madje bashkëpunojnë me armiqtë e besimtarëve në mënyrë që të ndodhë kjo. Allahu përshkruan sjelljen e ngatërrestarëve:
Nëse ty të takon ndonjë e mirë (në luftë), ajo u vjen keq atyre, e nëse të godet ndonjë e pakëndshme, ata thonë: "Ne edhe më parë kemi ndërmarrë për çështjen tonë dhe kthehen të gëzuar. (Sure Teube: 50)
Për këtë arsye njerëzve të tillë nuk duhet t’u tregohet për zhvillimet e kënaqshme dhe të mbara në lidhje me Myslimanët para se ato të ndodhin dhe për këtë arsye ndaj të tillëve duhet të sillemi me kujdes të madh. Paralajmërimi që Profeti Jakub (as) i bëri djalit të tij Jusufit (as) është një shembull i qartë për këtë.
KURTHI I PËRGATITUR PËR PROFETIN
JUSUF (AS) PREJ VËLLEZËRVE TË TIJ
Profeti Jakub (as) kishte të drejtë kur paralajmëroi djalin e tij. Vëllezërit tjerë ishin xheloz në të dhe në vëllain e tij më të ri. Kjo zili digjej me aq forcë përbrenda tyre sa që i shtyri ata të përgatitin kurth për Jusufin (as). Ky është edhe një tregues tjetër se sjellja e vëllezërve të Jusufit ishte shumë larg vlerave morale të Islamit dhe se ata po dështonin të shfaqnin karakterin e besimtarëve të vërtetë. Kurthi që ata përgatitën dhe ajo që ata i bënë Profetit Jusuf (as) rrëfehen në Kuran:
Kur ata (vëllezërit) thanë: "Pasha Zotin, Jusufi dhe vëllai i tij, janë më të dashur te baba ynë se sa ne, ndërsa ne jemi grup (i fortë). Vërtet, babai ynë është në gabim sheshazi. Mbyteni Jusufin ose hidheni diku larg në një vend e babai juaj t'ju dojë juve e pas asaj (pendohuni) bëheni njerëz të mirë. (Sure Jusuf: 8-9)
A painting of the Prophet Ya'qub (as) and his children. The main motivation behind the trap his brothers set for Prophet Yusuf (as) was jealousy. It was the fact that they believed that their father loved Yusuf (as) and his brother more than he did them that spurred this jealousy.
Siç duket fare qartë në këto vargje, zilia ishte arsyeja kryesore që qëndronte prapa kurthit që vëllezërit e Jusufit përgatitën për të. Mendimi se babai i tyre e donte Jusufin (as) dhe vëllain e tij më shumë ishte ajo që i çoj ata drejt kësaj xhelozie. Ata dëshironin një dashuri të drejtuar vetëm nga ata, dhe menduan, për shkak të numrit të tyre dhe mënyrës se si i jepnin zemër njëri tjetrit, se ata kishin më shumë të drejtë në atë dashuri.
Është e qartë se kjo është mënyra më e shtrembëruar e të menduarit. Sipas Kuranit, masa e vërtetë e dashurisë së një besimtari është se deri në çmasë është e motivuar ajo nga vetëdija për Zotin. Kushdo që është më se i vetëdijshëm për Allahun më së shumti i frikësohet Atij dhe qëndron me përpikëri përbrenda kufijve të sjelljes të përcaktuar prej Tij. Prandaj, njerëzit që ata duan më së shumti janë ata që shfaqin vlerat më të drejta morale. Ky është kuptimi i dashurisë i besimtarëve. Është e qartë se Profeti Jakub (as) përvetësoi këtë masë të njëjtë kur iu dha dashurinë djemve të tij. Është plotësisht e natyrshme se pasi që Profeti Jusuf (as) ndjente më shumë frikërespekt ndaj Zotit dhe posedonte vlera më të larta morale se vëllezërit e tjerë të tij ai duhej ta kishte dashur atë më së shumti. Mirëpo, pasi që vëllezërit e Profetit Jusuf (as) nuk ndanin atë pikëpamje, ata nuk ishin në gjendje të kuptojnë dashurinë që babai i tyre ndjente për Jusufin (as) dhe për vëllain e tyre më të ri. Ky është një tregues i rëndësishëm i asaj se sa shumë kishin devijuar karakteret e tyre nga feja e tyre.
Një aspekt tjetër i sjelljes së tyre që vlen të përmendet është mënyra e pasjellshme me të cilën ata u sollën ndaj babait të tyre. Përkundër asaj se babai i tyre ishte profet i zgjedhur dhe njeri me zgjuarsi dhe arsye të lartë, ata pretendonin se babai i tyre “po gabonte haptazi” për shkak të dashurisë së tij ndaj Jusufit (as) dhe vëllait të tij. Kjo sjellje e paturpshme ndaj një profeti tregon se sa i dobët ishte besimi i tyre. Veç kësaj, mënyra se si ata u përpoqën ta mbysin Profetin Jusuf (as) është edhe një dëshmi e dobësisë së besimit të tyre dhe e natyrës së tyre ngatërrestare. Është fare e qartë se asnjë njeri që i frikësohet Allahut, që beson se do të jap përgjegjësi për veprimet e tij në jetën e përtejme (në ahiret) dhe që e di se Allahu e sheh dhe e dëgjon atë në çdo çast asnjëherë nuk do të mund të përkrahte ndërmarrjen e një veprimi të tillë dhe madje kurrë as që do të mund ta mendonte një gjë të tillë as edhe për një moment të vetëm. Mirëpo, për ta bërë babën e tyre që t’i don apo t’i kënaqë ndjenjat e tyre të xhelozisë, këta njerëz besuan se zgjidhja ishte ta mbysin Profetin Jusuf (as) apo ta braktisin atë diku në rrugë.
Another representation of Prophet Yusuf's brothers. Their jealousy of the Yusuf (as) was so fierce that they were able to ruthlessly throw him into a well, despite his youth.
Vrasja është gjithsesi një mëkat dhe braktisja e një fëmije të ri buzë rrugës është një veprim shumë i lig. Njerëzit të cilët madje do të mendonin të bëjnë një gjë të tillë është e qartë se nuk kanë vetëdije apo ndjenjë keqardhjeje. Prandaj, vëllezërit e Profetit Jusuf (as) ishin të pandjenja dhe të pamëshirë.
Mënyra e të menduarit të tyre ishte po ashtu plotësisht e gjymtë. Ata shpresuan se pas kryerjes së një mëkati të tillë dhe pas bërjes së një gjëje kaq të lig ndaj Jusufit (as) mund të mbeteshin ende prej atyre “që veprojnë drejt.” Natyrisht se nëse dikush me të vërtetë dëshiron që Allahu ta falë atë pasi të ketë bërë mëkat ai po ashtu mund të shpresoj që të ndryshojë sjelljen e tij dhe të jetë prej atyre që ndjejnë frikërespekt ndaj Zotit. Megjithatë, këta burra shpresuan të mbeten prej atyre që ndjejnë frikërespekt ndaj Zotit edhe duke qenë plotësisht të vetëdijshëm se veprimet e tyre ishin të gabueshme. Kjo është edhe një dëshmi tjetër se atyre u mungonte aftësia e të gjykuarit dhe karakteri i besimtarit të vërtetë.
Kjo mund të shihet në vazhdim të këtij vargu se në momente të rrezikut të skajshëm Allahu ndihmoi Profetin Jusuf (as), duke i frymëzuar vëllezërit e tij që ta hedhin atë në pus në vend se ta mbysin:
Njëri prej tyre tha: "Mos e mbytni Jusufin, e në qoftë se jeni për të bërë diç, lëshojeni atë në fund të bunarit, do ta marrë atë dikush prej udhëtarëve". (Sure Jusuf: 10)
Siç kemi parë, pa marrë parasysh se çfarë plane sajuan ata në lidhje me Profetin Jusuf (as) dhe pa marrë parasysh se çfarë kurthe kurdisën për të, profeti ishte gjithnjë i nënshtruar ndaj fatit që Allahu kishte përcaktuar për të. Askush kurrë nuk mundet të ndalojë fatin i cili i është ndarë atij. Allahu e ka krijuar fatin e Profetit Jusuf (as) madje para se ai të lindte dhe profeti përjetoi atë fat pikërisht ashtu si e kishte përcaktuar Allahu.
Duhet të jemi të vetëdijshëm në këtë pikë se nuk ishte vëllai ai që i mundësoi Jusufit (as) të mbijetoj duke sugjeruar që ta hedhin atë në pus, por se ishte Allahu Ai që ndaloi vdekjen e tij. Po të kishte dashur Allahu, mund të mos ia kishte dhënë vëllait kurrë idenë që ta hedhin Jusufin (as) në pus. Mirëpo, ishte e shkruar si fat i Profetit Jusuf që ata të planifikonin ta mbysin atë por pastaj në vend të kësaj e hodhën në pus. Ja pse vëllait të tij iu kujtua kjo ide. Mendimi i rëndomtë që dikush mund ta mashtroj fatin e vet është i pamundur. Fati i Profetit Jusuf (as) ishte përcaktuar deri në hollësinë më të vogël. Fakti se ata nuk e mbytën atë nuk ishte rezultat i asaj se plani i tyre kishte dështuar, por për shkak se Allahu e kishte planifikuar ndryshe që nga fillimi.
Në të vërtetë, Allahu ia kishte zbuluar këtë plan atij në ëndrrën e tij kur ai ishte ende fëmijë. Jeta e Profetit Jusuf (as) u shpalos në mënyrë të tillë për të vërtetuar vërtetësinë e kësaj ëndrre. Allahu ndonjëherë mund t’u jap disa prej robërve të Tij shenja në lidhje me të ardhmen. Ai i zbuloi Profetit Muhammed (saas) në një ëndërr që ai do të pushtonte Mekën dhe se do të shkonte në pelegrinazh (haxhillëk) me besimtarët në siguri të plotë. Vargu në fjalë lexon:
Allahu ëndrrën e të Dërguarit të Vet e vërtetoi me realitet: se me vullnetin e Allahut do të hyni në xhaminë e shenjtë (në Qabe) të siguruar, të rruani flokët e kokave tuaja, t'i shkurtoni e nuk do të keni frikë! Pra Ai ka ditur atë që ju nuk e dinit, para kësaj ju dha një fitore të shpejtë (Hajberin). (Sure Fet’h: 27)
Çelësi i të kuptuarit të aftësisë së Allahut për të zbuluar atë që është “e panjohur” deri më sot me ndodhi që ndodhin pikërisht ashtu si i zbuloi Ai, është që të vlerësohet se gjithçka që është e panjohur për ne tashmë ka ndodhur në praninë e përjetshme të Allahut dhe tashmë është kryer dhe ka marrë fund. “E panjohura” vlen për qeniet njerëzore. Është Allahu, i Cili nuk është i kufizuar nga koha dhe hapësira, i Cili krijon dhe din gjithçka. Ai ka krijuar gjithë kohën dhe gjithë historinë si një çast të vetëm.
Ne nuk guxojmë ta harrojmë këtë të vërtetë ndërsa vazhdojmë të shqyrtojmë pjesën tjetër të historisë jetësore të Profetit Jusuf (as). Çdo gjë që ndodhë ndodh në përputhje me vullnetin e Allahut dhe për besimtarët ka dobi në çdo gjë që ndodhë. Pas çdo vështirësie dhe fatkeqësie që kërkon durim, Allahu dhuron mirëqenie dhe mirësi në këtë botë si edhe shpërblim në jetën e përtejme (ahiret). Për atë arsye, ndodhitë që duket të jenë “fatkeqësi” nga ana e jashtme, si për shembull të qenit i robëruar, i futur në burg dhe i përgojuar, janë të gjitha në të vërtetë ndodhi të mbara për besimtarët.
PLANI DINAK I VËLLEZËRVE
Në Kuran, Allahu zbulon se vëllezërit e Profetit Jusuf (as) përgatitën një plan dinak kundër tij, plan të cilin ata pastaj e vunë në veprim. Për ta realizuar planin e tyre ata së pari e pyetën babanë e tyre, Profetin Jakub (as), që ta lejonte Jusufin (as) që të shkonte së bashku me ta dhe pastaj filluan ta bindin atë, megjithëse ishin të vetëdijshëm se ai nuk u besonte atyre:
Ata thanë: "O baba ynë ç'ke që nuk na beson për Jusufin, e ne ia duam të mirën atij? Dërgoje nesër atë me ne, le të hajë pemë dhe le të luajë me siguri do ta ruajmë atë. (Sure Jusuf: 11-12)
Prophet Yusuf's brothers around the well they threw him into. They are unaware of what awaits them as they drop him into its depths. However, everything happens according to the fate decreed by Allah.
Siç mund të shihet prej mënyrës se si është shprehur ky varg, babai i tyre ngurronte ta dërgonte Profetin Jusuf (as) së bashku me ta dhe madje u lejoi atyre që të ndjejnë mungesën e besimit të tij në ta, duke i vënë ata menjëherë në pozitë për t’u mbrojtur. Ata pohonin se dëshironin vetëm atë që ishte e mirë për Jusufin (as). Arsyeja se ata ishin në gjendje ta thonë një gënjeshtër të tillë me aq lehtësi gjersa po përgatiteshin ta mbysin apo ta braktisin atë duke e hedhur në pus, është dëshmi se ngatërrestarët nuk e kanë të vështirë të gënjejnë. Në të vërtetë, ata vazhduan të gënjejnë, duke thënë se dëshironin që Jusufi (as) t’i shoqëronte ata për kënaqësinë e tij. Ata gjithashtu premtuan ta mbrojnë dhe të kujdesen për të. Edhe një çështje tjetër e cila meriton t’i kushtohet vëmendje e veçantë këtu është mënyra se si ngatërrestarët gjithnjë provojnë ta paraqesin veten si qëllimmirë. Mënyra se si ata pohuan se dëshironin atë që ishte më e mira për Jusufin (as), duke lënë përshtypjen se po mendonin vetëm për të mirën e tij, ishte pjesë e natyrës së tyre dinake. Sidoqoftë, Profeti Jakub (as) ishte një person mendjehollë dhe i urtë dhe qartë mund të kuptonte natyrën e dyshimtë të tyre:
Ai tha: "Unë mallëngjehem po të vijë me ju, e edhe kam frikë se do ta hajë ujku, kur mungon kujdesi juaj për të". Ata thanë: "Për Zotin, nëse e ha ujku, duke qenë ne grup kaq i fortë, atëherë ne mos qofshim fare!" (Sure Jusuf: 13-14)
Arsyeja pse Profeti Jakub (as) nuk u besonte djemve të tij dhe dyshonte se ata mund t’i shkaktonin ndonjë të keqe Jusufit (as) e shtyri atë që të shfaqte këto dyshime. Atij ia mori mendja se ata do të mund t’i bënin ndonjë të keqe Jusufit (as) dhe pastaj të ktheheshin tek ai pasi të kishin përgatitur ndonjë mënyrë shfajësimi. Ata kundërshtuan këtë ide me forcë dhe u përpoqën që ta bindin atë se asgjë e tillë nuk do të ndodhte. Kjo është një teknikë tjetër që shpesh përdorin njerëzit me karakter ngatërrestar. Në të vërtetë, josinqeriteti i tyre shfaqet në pjesën tjetër të tregimit prej fjalëve që ata thanë:
E në mbrëmje erdhën duke qarë te babai i tyre. Thanë: "O baba ynë, ne shkuam të bëjmë gara, e Jusufin e lamë te teshat tona edhe atë e kishte ngrënë ujku. Ti nuk do të na besosh neve, edhe po të jemi të vërtetë!" (Sure Jusuf: 16-17)
Siç mund të shihet, rrjedha e ngjarjeve ishte pikërisht ashtu siç kishte menduar Profeti Jakub (as). Sjellja e vëllezërve të Jusufit vërtetoi saktësinë e dyshimeve që babai i tyre kishte parandier në lidhje me ta. Fakti se ata erdhën duke qajtur ishte një shenjë e qartë e degjenerimit të sjelljes së tyre. E vërteta është se një qëndrim i tillë i dobët është qëndrim që asnjë besimtar kurrë s’do ta përvetësonte. Pasi që besimtarët e dinë se në çdo gjë ka mirësi dhe mbarësi, ata kurrë as nuk mjerohen dhe as nuk ankohen, pa marrë parasysh se çfarë iu ndodhë atyre.
In this painting can be seen Prophet Yusuf's brothers telling their father Ya'qub (as) that a wolf had eaten Yusuf (as) and showing him a bloody shirt as false evidence.
Veç kësaj, vaji që e bënë vëllezërit e Jusufit ishte i llojit që përdorin ata me karakter jo të sinqertë. Njëra prej teknikave dinake të ngatërrestarëve është përdorimi i lotëve si armë për të mashtruar anën tjetër. Në këtë mënyrë ata përpiqen t’i bëjnë njerëzit tjerë të ndiejnë keqardhje për ta dhe e paraqesin veten si të pafuqishëm. Ata përpiqen që të lënë përshtypjen se meritojnë t’ju besohet ndërsa ata në të vërtetë nuk janë fare të tillë. Ky është një tipar i pandryshueshëm i ngatërrestarëve gjatë shekujve. E vërteta është se vëllezërit e Jusufit nuk ndien as brejtjen më të vogël të ndërgjegjes kur hodhën vëllain e tyre, një fëmijë të vogël, në thellësitë e pusit, mirëpo kur erdh koha që të arsyetoheshin ata erdhën duke qajtur në praninë e babait të tyre. Është e qartë se ata nuk ishin fare të sinqertë dhe lotët e tyre ishin një mashtrim.
Kjo situatë është një mjet për besimtarët që të fitojnë dituri të vlefshme. Kur i kushtohet kujdes i veçantë gënjeshtrës që vëllezërit sajuan për Profetin Jusuf (as), shqetësimi i shprehur nga Profeti Jakub (as) është plotësisht i kuptueshëm. Djemtë e tij kishin ardhur me arsyetime, ashtu siç kishte thënë ai vet. Profeti Jakub (as) kishte shprehur qartë shqetësimet e tij në atë që kishte thënë më herët, duke thënë se frikësohej se Jusufin (as) do ta hante ndonjë ujk. Djemtë e tij, besnik ndaj karakterit të ngatërrestarëve, përfshinë këtë shqetësim në gënjeshtrën që ia thanë babait të tyre pasi që e hodhën Jusufin (as) në pus. Ata menduan se në këtë mënyrë kishte më shumë mundësi që babai i tyre t’ju besonte. Mësimi që besimtarët duhet të nxjerrin nga ky tregim është që t’i shmangen shprehjes së dyshimeve apo shqetësimeve të sinqerta të tyre në afërsi të ngatërrestarëve. Kjo për arsye se, siç kemi parë në këtë shembull, ata mund t’i shfrytëzojnë fjalët e sinqerta të besimtarëve kundër tyre.
Siç mund të shihet në vazhdim të këtij ajeti, ata në të vërtetë ishin të vetëdijshëm se babai i tyre nuk u kishte besuar. Kjo gjendje rezulton nga një gjendje shpirtërore që vlen jo vetëm për vëllezërit e Profetit Jusuf, por për çdo njeri me karakter të dyfytyrëshit. Ata që ngrenë kurthe për besimtarët ndiejnë në vetvete një ndjenjë të përhershme të fajësisë. Ata s’mund të ndalojnë së menduari për veprimet e tyre dhe madje t’i përmendin ato. Ata përdorin konstruksione fjalësh si: “Ti s’do t’na besosh ne kurrë ndonëse ne me të vërtetë po e tregojmë të vërtetën,” që asnjë person i ndershëm s’do të përdorte ndonjëherë. Kjo e bën plotësisht të qartë mungesën e tyre të vetëbesimit, që logjikisht buron nga paaftësia e tyre për të shfaqur karakterin dhe vlerat morale të besimtarit. Në Kuran Allahu jap një shembull të mënyrës së të folurit të rrejshëm dhe të ekzagjeruar të ngatërrestarëve:
In a film about Yusuf (as), the brothers are shown trying to portray themselves as trustworthy, together with Prophet Yusuf's shirt which they had falsely bloodied.
Kur të erdhën ty hipokritët, të thanë: "Ne dëshmojmë se vërtet ti je i dërguar i Allahut!" E, Allahu e di se ti je i dërguar i Tij, por Allahu dëshmon se hipokritët janë rrenacakë (kur thonë ashtu). Ata betimin e tyre e bëjnë për t'u mbrojtur, andaj ata penguan nga rruga e Allahut. Veprimi që ata bënë është shumë i keq. (Sure Munafikun: 1-2)
Siç kemi parë, një mënyrë e vetëmbrojtjes për ngatërrestarët është të përpiqen “të betohen për t’u mbrojtur,” me fjalë tjera të betohen se diçka është e vërtetë ndërsa në të vërtetë ajo është e pavërtetë. Besimtarët, në anën tjetër, u besojnë fjalëve të njëri tjetrit dhe kurrë nuk ndiejnë ndonjë dyshim. Veç kësaj, ngatërrestarët janë të paaftë t’u shkaktojnë çfarëdo dëmi besimtarëve, madje edhe nëse paramendojnë se i kanë mashtruar ata. Allahu përshkruan gjendjen e tyre në këtë varg:
Ka disa njerëz që thonë: "Ne i kemi besuar Allahut dhe jetës tjetër (Ahiretit), po në realitet ata nuk janë besimtarë. Ata përpiqen ta mashtrojnë Allahun dhe ata që besuan, po në të vërtetë ata nuk mashtrojnë tjetër, pos vetvetes, por ata nuk e hetojnë. (Sure Bekare: 8-10)
VËLLEZËRIT JAPIN DËSHMI TË RREJSHME
Vëllezërit e Profetit Jusuf ishin, në të vërtetë, plotësisht të vetëdijshëm se ata nuk ishin as edhe një grimë të besueshëm. Për këtë arsye ata sajuan dëshmi të rrejshme, ata po shpresonin se kjo do të mund t’i bënte ata më bindës. Ata lanë këmishën e Jusufit me gjak dhe e sollën te babai i tyre, duke u përpjekur që të krijojnë përshtypjen se ai vërtetë kishte vdekur.
Kjo ndodhi është tregues se ata që kurdisin kurthe për Myslimanët janë gjithashtu në gjendje që të sajojnë dëshmi të rrejshme për të mbështetur komplotet e tyre. Duke marrë parasysh nevojën për të qenë i vetëdijshëm dhe i përgatitur për metoda të tilla, është e domosdoshme që të shqyrtohet “dëshmia” e paraqitur me shumë kujdes meqenëse Allahu kështu ka urdhëruar:
O ju që keni besuar, nëse ndonjë i pandërgjegjshëm u sjell ndonjë lajm, “shqyrtojeni atë mirë”… (Sure Huxhurat: 6)
Mirëpo, Profeti Jakub (as) refuzoi t’u besoj atyre kategorikisht, e kuptoi se çfarë po përpiqeshin të bënin dhe pohoi se e tërë kjo ishte një gënjeshtër që ata kishin përgatitur:
E erdhën (i sollën) e në këmishën e tij me gjak të rrejshëm. Ai tha: "Jo, (nuk e ka ngrënë ujku), por epshet tuaja ua hijeshuan punën…" (Sure Jusuf: 18)
Duke iu thënë djemve të tij se epshet e tyre i kishin mashtruar ata dhe i shtynë ata të ndërmarrin veprime të tilla, Profeti Jakub (as) po tërhiqte vëmendjen në faktin se njerëzit munden me të vërtetë të bëjnë gjëra të tmerrshme nëse ndjekin prirjet e dëshirave të tyre, se dëshirat trupore janë mashtruese dhe se të gjitha të këqijat e tilla burojnë nga shkaku se njerëzit i ndjekin ato dëshira. Ky është një fakt tjetër për të cilin besimtarët duhet ta vrasin mendjen shumë. Dëshirat e kësaj bote i shpien njerëzit nga e liga dhe secili duhet të jetë i vëmendshëm dhe i kujdesshëm gjatë gjithë kohës, të dëgjoj zërin e ndërgjegjes së tij dhe jo atë të epsheve të tij. Veç kësaj, një pjesë tjetër e urtësisë që shfaqet në këtë ajet është se ngatërrestarët nxiten nga epshet e tyre.
Njëri prej momenteve më mahnitës këtu është sjellja modeste e Profetit Jusuf (as). Kjo sjellje është një shembull i rëndësishëm për mënyrën se si besimtarët duhet ta mbështesin besimin e tyre vetëm në Allahun dhe të kenë guxim, pa marrë parasysh rrethanat me të cilat ndeshen. Siç kemi parë, Profeti Jakub (as) ishte në të vërtetë plotësisht i vetëdijshëm se djemtë e tij kishin ngritur kurth për Jusufin (as). Megjithatë, duke u sjellë me durim dhe përmbajtje të pamasë, ai kërkoi ndihmë prej Allahut. Fjalët që u tha djemve të tij, edhe njëherë zbulojnë se çfarë personi i durueshëm dhe besimtar ishte ai:
…Halli im është: durim i mirë. Allahu është nga i cili kërkohet ndihmë për këtë që përshkruani ju". (Sure Jusuf: 18)
PROFETI JUSUF (AS) HIDHET NË PUS
Ekziston një çështje shumë me rëndësi që nuk duhet harruar kur lexojmë për ndodhitë në jetën e Profetit Jusuf (as) – përderisa përjetonte këto ngjarje ai ishte gjithmonë i vetëdijshëm se Allahu ishte pranë tij dhe se Ai dëgjonte dhe shihte vëllezërit e tij kur ata po i përgatitnin kurthin atij. Allahu e siguroi Profetin Jusuf (as):
Pasi që ata shkuan me të dhe vendosën ta vënë në fund të pusit, Ne i shpallëm: "Ti do t'i njoftosh ata për këtë vepër të tyre, e duke mos ditur ata (do të vijë koha t’ju thuash për këtë vepër e ata nuk do të dinë se ti je Jusufi)". (Sure Jusuf: 15)
Vargu i mësipërm e vë theksin mbi dy çështje tjera. E para është mënyra se si vëllezërit e tij bashkëpunuan kur e hodhën Profetin Jusuf (as) në pus. Mbase menduan se do të mund të merrnin përgjegjësi të përbashkët për këtë vepër por të menduarit e tyre ishte shumë i gabuar. Në të vërtetë, sjellja e tyre vetëm dëshmon se atyre u mungonte vetëdija pasi që asnjëri prej tyre nuk u ngrit kundër rrjedhës së veprimit që kishin ndërmarrë.
"O truthful Yusuf, tell us of seven fat cows which seven thin ones ate and seven green ears of wheat and some others which were dry so that I can return to them and let them know." (Surah Yusuf: 46)
Prej kësaj mund të vijmë në përfundim se ngatërrestarët jo vetëm se janë në gjendje të ndërmarrin veprim të organizuar kundër besimtarëve, por se ata gjithashtu përbëjnë lëndë të përsosur për protesta masive shoqërore.
Gjithashtu, në ajetin e mësipërm mund të shihet se Allahu e ndihmoi Profetin Jusuf (as) me anë të frymëzimit të Tij, duke e njoftuar për të ardhmen madje në atë moment që dukej të ishte momenti më i errët i jetës së tij. Kjo në vetvete është një mrekulli. Nëse e shikojmë këtë nga këndvështrimi i Profetit Jusuf (as), kjo ishte një mirësi e madhe. Marrja e frymëzimit prej Allahut atëherë kur po e hidhnin në pus dhe sigurimi i tij nga ana e Allahut ishte ndihma dhe përkrahja më e madhe që ai mund të kishte. Me fjalë të tjera, që nga momenti që ishte hedhur në pus, Profeti Jusuf (as) dinte përmes frymëzimit të Allahut se të gjitha kurthet e tyre do të asgjësoheshin. Ai ishte i sigurt dhe i qetë për shkak të besimit të tij në premtimin e Allahut.
Mirëpo, nuk duhet harruar se një besimtar i sinqertë gjithnjë mbështetet në Allahun, pa marrë parasysh se me çfarë vështirësi apo fatkeqësi ndeshet, madje edhe nëse nuk është frymëzuar dhe pranon çfarëdo që ndodhë. Kjo për shkak se Allahu ka njoftuar besimtarët se Ai do të jetë gjithmonë pranë tyre:
Allahu kurrsesi nuk iu mundëson jobesimtarëve mbizotërim të plotë mbi besimtarët. (Sure Nisa: 141)
Askush që sinqerisht beson në këtë premtim të Allahut kurrë s’mund të shqetësohet prej kurtheve të kurdisura nga ngatërrestarët dhe jobesimtarët.
Natyra superiore e Profetit Jusuf (as) buron prej vlerave të tij morale dhe nënshtrimit ndaj vullnetit të Allahut. Edhe pse ai ende ishte një fëmijë i vogël, ai ishte shumë i pjekur. Duhet ta marrim me mend se çfarë ndjenje duhet të ketë qenë hedhja në pus për një fëmijë aq të vogël. Vargu flet për hedhjen e tij në thellësitë e pusit, që domethënë se ai ishte në një vend të errët. Ishte në një vend ku kërcënimi për vdekje ishte i madh dhe nuk ishte e sigurt se do të mund të gjendej ndonjëherë. As që mund ta merrte me mend se çfarë njerëz, nëse kushdo, do ta gjenin atë dhe nëse ata do të ishin të mirë apo të këqij. Dikujt që i mungon nënshtrimi ndaj vullnetit të Allahut mund të ketë vështirësi të mëdha dhe të dërmohej prej dyshimeve në rrethana të tilla. Mirëpo, përkundër gjithë kësaj, Profeti Jusuf (as) ishte i durueshëm dhe i nënshtruar ndaj vullnetit të Allahut. Ky është një tregues i qartë i vetëdijes së tij superiore. Është po ashtu e qartë nga fakti se ai ishte sprovuar në këtë mënyrë në një moshë aq të re se kjo nënkuptonte se ai kur të rritej do të ishte prej të zgjedhurve, pasi që vetëm ata që janë sinqerisht të devotshëm ndaj Allahut dhe që i nënshtrohen vullnetit të Tij mund të kalojnë sprova të tilla.
Prophet Yusuf (as) was thrown into a well by hiss brothers when he was very young. What is more, it was uncertain whether he could be rescued from the well or not. In spite of this, Prophet Yusuf (as) shows an attitude of great patience and trust in Allah.
Në vështrim të parë, rrethanat në të cilat u gjend Profeti Jusuf (as) dukeshin vërtetë të frikshme. Ai po kalonte nëpër një sprovë të vështirë. Mirëpo, në dritën e vargut: “Epa dyshim se pas vështirësisë është lehtësimi…” (Sure Inshirah: 5) Allahu e ndihmoi atë dhe i bëri një premtim që e qetësoi atë dhe i dha qetësi dhe siguri.
