Nëse kompleksi i punëve të realizuara në thellësi të natyrës kuptohet me vështirësi edhe nga njerëzit më inteligjentë të botës, si mund të mendojmë që këto (punë) janë fryt i aksidenteve apo i një rastësie të verbër? Pol Devis, profesor i fizikës teorike
Sipas mendimit të përbashkët të shkencëtarëve, Big Bengu ngjau 17 miliard vjet më parë. Tërësia e materieve që përbëjnë universin, ashtu siç e theksuam edhe në pjesët e kaluara, janë të krijuara nga mosekzistenca dhe të formuluara në një ekuilibër të jashtëzakonshëm. Por universi i shfaqur pas Big Bengut mund të ishte një vend krejt ndryshe nga ky që jetojmë ne sot.
Psh, sikur vlerat e katër forcave themelore që i përmendëm në faqet e mëparshme të ishin pak më ndryshe, universi do të formohej vetëm nga rrezatimi. Në një univers të tillë sigurisht që nuk mund të ekzistonin galaktikat, yjet, planetet dhe të jetonin njerëzit. Por falë krijimit të këtyre katër forcave fizike në një mënyrë të përsosur pas Big Bengut, erdhën në jetë atomet themeli i asaj që ne e quajmë “materie”.
Sipas pohimit të përbashkët të shkencëtarëve, 14 sekonda pas Big Bengut filluan të formoheshin 2 atomet më të thjeshtë të universit: Hidrogjeni dhe Heliumi. Pas Big Bengut nxehtësia e universit filloi të ulet me shpejtësi dhe ato-met e hidrogjenit dhe të heliumit filluan të shfaqen me përhapjen me shpejtësi të materies në univers. E thënë ndryshe “universi fillestar” pas Big Bengut ishte një “grumbull gazi” hidrogjeni dhe heliumi. Në qoftë se universi do të qëndronte gjithmonë në këtë gjendje, në të nuk do të formohej kurrë jeta, yjet, planetet, gurët, toka, pemët apo njerëzit. Do të ishte një univers ku notojnë në hapësirën boshe dy gaze të ndryshëm, dmth, një univers i pajetë.
Por si është e mundur që në një univers të përbërë nga gaze, të shfaqen elemente më të rëndë, si karboni, i cili është elementi themelor i jetës për gjallesat?
Shkencëtarët, duke bërë kërkime mbi këtë pyetje u përballën me zbulimet më të habitshme të shekullit të 20-të.
1. neutroni (i pa ngarkuar), |
Kimia është shkenca që studion strukturën e brendshme të materies, përbërjen e saj kimike, vetitë dhe transformimet që pësojnë. Baza e kimisë moderne është tabela periodike. Kjo tabelë e formuar për herë të parë nga kimisti i njohur rus Dimitri Ivanoviç Mendelejev, është formuluar sipas strukturës së tyre atomike. Në krye të tabelës zë vend hidrogjeni sepse është elementi më i thjeshtë. Në bërthamën e tij gjendet vetëm një proton dhe gjithashtu rreth bërthamës së tij rrotullohet vetëm një elektron.
Protonet janë grimca që zenë vend në bërthamë të atomit dhe mbartin ngarkesë elektrike pozitive (+). Në tabelë vendin e dytë e zë heliumi, i cili ka vetëm 2 protone. Karboni 6 dhe oksigjeni 8 të tilla. Elementet mund t’i veçojmë nga njëri-tjetri sipas numrit të protoneve që mbartin në bërthamë.
Së bashku me protonin grimca tjetër që merr pjesë në bërthamë, është neutroni. Neutronet nuk kanë ngarkesë elektrike, edhe vetë emri i tyre do të thotë “i pangarkesë”.
Elementi i tretë themelor përbërës i atomit është elektroni me ngarkesë elektrike negative (-). Elektronet në të kundërt të 2 elementeve të tjerë që ndodhen në bërthamë, zënë vend përreth saj. Në çdo atom ka aq elektrone sa numri i proto-neve. Ngaqë kanë ngarkesë elektrike të kundërt, elektronet tërhiqen nga ana e protoneve për në qendër por në saje të shpejtësisë së tyre të madhe mbrohen nga kjo tërheqje.
Siç e thamë edhe më parë elementet ndryshojnë nga njëri-tjetri nga struktura e tyre atomike. Diferenca që e veçon atomin e hidrogjenit nga ai i hekurit është numri i elektroneve/protoneve; të hidrogjenit që është 1 dhe ai i hekurit që është 26.
E rëndësishme në këtë pikë është se ligjet e natyrës nuk e lejojnë transformimin e tyre në një tjetër element. Sepse transformimi i një elementi në një tjetër kërkon ndryshim të numrit të protoneve në bërthamë. Protonet lidhen me njëri-tjetrin nga forca më e madhe fizike, ajo e forcës së fuqishme bërthamore dhe vetëm me një reaksion “bërthamor” mund të ndryshojnë vend. Vetëm se të gjithë ato reaksione të realizuara në kushte tokësore, janë reaksione me bazë elektronin që nuk ndikon fare në bërthamë.
Alkimia (parashikuese, lajmëtare) ka qenë një nga shkencat më popullore në Mesjetë. Alkimistët për vetë shkakun se nuk i dinin përfundimet e mësipërme mbi elementet dhe tabelën periodike, fantazonin sikur elementet transformoheshin në njëri-tjetrin dhe u munduan për një kohë të gjatë të transformonin në ar, elementë si hekuri. Faktikisht alkimia në kushtet tokësore është e pamundur. Shndërrimi i një elementi në një tjetër arrihet vetëm në nxehtësi tmerrësisht të larta. Nxehtësia e duhur është aq e lartë aq sa mund të gjendet vetëm në zemër të yjeve.
Gjigandët e kuq janë yje 50 herë më të mëdhenj se Dielli ynë. Në thellësi të këtyre yjeve realizohet një funksion shumë i jashtëzakonshëm. |
Temperatura e kërkuar për transformimin e një elementi në një tjetër është përafërsisht 10 milion oC. Prandaj një “alkimi” reale mund të zbatohet vetëm ndër yje. Në yjet me madhësi mesatare si të Diellit vazhdimisht hidrogjeni shndërrohet në helium dhe kështu çlirohet një energji e madhe.
Tani duke i marë parasysh këto dije themelore mbi kiminë, le të kujtojmë gjendjen pas Big Bengut. Në univers ekzistonin vetëm atomet e hidrogjenit dhe heliumit. Astronomët besojnë se Dielli dhe tipet e yjeve si ai janë të formuar nga shtëllunga të mëdha resh (nebula) të formuara nga këto atome të ndikuara nga kushte atmosferike të programuara posaçërisht. Por përsëri universi do të mbetej një lëmsh i madh gazi i pajetë. Për të mundësuar jetën duhet të kryhet një funksion tjetër, kthimi i këtyre dy gazeve në elemente të tjerë më të rëndë si karboni, oksigjeni etj.
Qendra e prodhimit të këtyre elementeve të rëndë janë gjigandët e kuq, pra, Dielli dhe yjet e tjerë 50 herë më të mëdhenj se ai.
Gjigandët e kuq janë më të nxehtë se tipet e yjeve si Dielli dhe për këtë shkak arrijnë të kryejnë gjëra që nuk mund t'i bëjnë yjet normale: transformojnë në atome karboni ato të heliumit. Por ky shndërrim nuk realizohet aq lehtë. Siç shprehet edhe astronomi amerikan Grinshtajn "në thellësi të këtyre yjeve realizohet një funksion shumë i jashtëzakonshëm".32
Pesha atomike e heliumit është 2; dmth, në bërthamën e tij ka 2 protone. Ndërsa pesha atomike e karbonit është 6, dmth, ka 6 protone. Në mes të nxehtësisë marramendëse të këtyre gjigandëve të kuq bashkohen 3 atome heliumi dhe formojnë një atom karboni. Kjo është periudha më themelore “alkimike” pas Big Bengut për të mundësuar ekzistencën e elementeve të rëndë në univers.
Por na duhet t’iu tërheqim vëmendjen në një pikë. Atomet e heliumit nuk janë materie që kur bashkohen ngjiten si magnet. Prandaj duket si e pamundur që tre atome të tillë të bashkohen dhe të formojnë një atom të karbonit. Po, si pro-dhohet karboni atëherë?
Kjo realizohet me anë të një procesi me dy faza. Fillimisht bashkohen dy atome heliumi dhe formohet kështu një “formulë e ndërmjeme” me katër protone e katër neutrone. Me ndërhyrjen e një atomi tjetër të heliumit në këtë formulë të ndërmjeme formohet atomi i karbonit me 6 protone e 6 neutrone.
Formula e ndërmjeme quhet “berilium”. Ky i fundit që shfaqet te gjigandët e kuq përmban 4 protone e 4 neutrone. Beriliumi ka një strukturë të paqëndrueshme në krahasim me beriliumin që gjendet në tokë. Beriliumi, i cili formohet te gjigandët e kuq është një version ndryshe i tij. Në gjuhën e kimisë këtij i thonë “izotop”.
Ajo pikë, e cila i habiti fizikantët që vite me radhë studionin mbi këtë çështje është paqëndrueshmëria anormale e gjendjes së izotopit të beriliumit, i cili formohet te gjigandët e kuq. Është aq i paqëndueshëm saqë pikërisht pas 0.000000000000001 sekondash shkatërrohet plotësisht!
Atëherë si është e mundur që një atom i heliumit të bashkohet rastësisht dhe të transformojë në karbon, një izotop beriliumi, i cili në çast sa formohet zhduket? Është aq e pamundur saqë një person që hedh (flak) dy tulla ku brenda 0.000000000000001 sekondash t’i bashkangjisë atyre një të tretë dhe në këtë mënyrë të ndërtojë një ndërtesë. Po, si arrihet atëherë ky proces te gjigandët e kuq? Kjo pyetje për dhjetra vjet me radhë i bëri kuriozë të gjithë fizikantët e botës e askush nuk arriti të gjejë një përgjigje të saktë. I pari që hodhi dritë mbi këtë çështje ishte astrofizikanti amerikan Edvin Salpeter. Salpeter për herë të parë iu përgjigj pyetjes misterioze me konceptin “rezonancë atomike”.
1. Bërthama e Heliumit, |
Rezonanca është harmonia e dy frekuencave (dridhjeve) me njëra-tjetrën të dy materieve të ndryshme.
Fizikantët aplikuan shembuj të ndryshëm për të shpjeguar “rezonancën atomike”. Një nga këto është shembulli i lisharëses: Mendoni sikur keni shkuar në një park lodrash dhe atje po tundni një fëmijë në lisharëse. Lisharësja, e cila në fi-llim nuk lëvizte fillon të fitojë shpejtësi me shtytjen tuaj dhe fillon të lëvizë sa para-mbrapa. Ju qëndroni pas lisharëses dhe ndërsa ajo ju afrohet pranë e shtyni përsëri. Por nëse e vëreni me kujdes, duhet ta tundni në mënyrë harmonike. Nëse nuk e llogaritni mirë kohën e saj, lisharësja përplaset në anë duke prishur ritmin dhe humbur ekuilibrin.
Nëse do të mundohemi ta shprehim me gjuhën e fizikës, kjo përbën atë që quhet harmonia e frekuencave, pra, koncepti rezonancë. Lisharësja ka një frekuencë; psh, çdo 1.7 sekonda vjen te pika që ndodheni ju. Edhe ju duke përdorur duart e shtyni atë në një interval prej 1.7 sekondash. Nëse do ta shtynit pak më fort atëherë frekuenca do të ulet dhe ju duhet ta shtyni atë çdo 1.5 apo 1.4 sekondash. Nëse e arrini këtë harmoni, pra, nëse kapni rezonancën, arrini ta shtyni në mënyrë të ekuilibruar lisharësen. E nëse nuk e arrini dot rezonancën e saj as lisharësja nuk do të tundej.33
Ashtu si lëkundja në harmoni e dy objekteve jep rezonancë, rezonanca e një trupi realizon edhe lëvizjen e një trupi të palëvizshëm. Shembujt e saj përjetohen tek instrumentet muzikore. Kjo quhet "rezonancë akustike" dhe psh, mund të përjetohet midis dy violinave të akorduara njëlloj. Nëse i biem njërës prej këtyre dy violinave, i njëjti akord do të përsëritej edhe te violina tjetër si pasojë e dridhjeve të zërit. Për shkak se të dyja violinat janë programuar në të njëjtën dridhje, lëvizja e njërës ka ndikuar edhe tjetrën.34
Këto rezonanca që i vëzhguam te lisharësja apo te violinat, janë rezonanca të thjeshta dhe të lehta për t’u kapur. Por disa rezonanca të tjera në fizikë nuk janë kaq të thjeshta. Veçanërisht rezonancat midis bërthamave të atomeve, të cilat janë të ndërtuara mbi ekuilibra tepër delikatë.
Çdo bërthamë ka një nivel energjie natyral. Fizikantët këtë arritën ta zbulonin pas shumë kërkimesh të gjata. U dallua se nivelet e këtyre energjive ishin shumë të ndryshme. Por në disa raste shumë të rralla u zbulua se midis disa bërthama atomesh përjetoheshin rezonanca. Në saje të kësaj rezonance bërthamat e atomeve fitojnë një harmoni midis njëra-tjetrës. Kjo ndihmon reaksionet bërthamore, të cilat ndikojnë bërthamat.35
Fredi Hoil ishte ai person, i cili zbuloi se te gjigandët e kuq realizoheshin në një ekuilibër të jashtëzakonshëm, reaksione bërthamore. Hoil edhe pse ishte një ateist, pohoi se ky ekuilibër nuk mund të formohet rastësisht dhe se kjo është “një punë e programuar”. |
Edvin Salpeter që kërkoi të kuptonte se si arrihej prodhimi i karbonit te gjigandët e kuq, parashtroi se një rezonancë e tillë ekziston edhe midis bërthamave të beriliımit dhe heliumit. Ai deklaroi se është një mundësi e madhe që në saje të kësaj rezonance atomet e heliumit ngjiten (bashkohen dhe shkrihen) me ato të beriliumit dhe kjo ngjarje te gjigandët e kuq mund të shpjegohet vetëm në këtë mënyrë. Por llogaritjet e bëra i hodhën poshtë pretendimet e tij.
Fredi Hoil ishte personi i dytë i rëndësishëm i adresuar në këtë pyetje. Hoil idenë e Salpeterit mbi rezonancën e shpuri më tej dhe propozoi një koncept të ri, “rezonancë e dyfishtë”. Sipas tij te gjigandët e kuq duhet të ekzistojë një rezonancë, e cila dy atome heliumi i kthen në berilium dhe rezonanca tjetër, e cila e bën strukturën e beriliumit të paqëndrueshme dhe në atë çast kushtëzon që një atom heliumi të ndërhyjë në reaksion. Hoil nuk gjeti mbështetje në tezën e tij sepse ishte një mundësi shumë e vogël ekzistenca e një rezonance dhe kur flitej për dy të tilla kjo dukej si e pamundur. Hoil pa u dorëzuar vazhdoi kërkimet e tij dhe pas shumë matjesh e llogaritjesh të holla arriti në një konkluzion real për të cilin më parë askush nuk i jepte probabilitetin më të vogël. Tek bashkoheshin me anë të rezonancës dy atomet e heliumit dhe formonin beriliumin brenda 0.000000000000001 sekondash një helium i tretë duke bërë po të njëjtën rezonancë merr pjesë në reaksion dhe formojnë atomin e karbonit.
Xhorxh Grinshtajn shkakun se pse kjo "rezonancë e dyfishtë" ishte një mekanizëm kaq i jashtëzakonshëm, e tregon kështu:
"Kjo ngjarje përbëhet nga tri struktura shumë të ndryshme nga njëra-tjetra (helium, berilium, karbon) dhe dy rezonanca të veçanta. Është e vështirë të kuptosh pse këto bërthama atomesh punojnë në kaq harmoni me njëra-tjetrën... Reaksionet e tjera bërthamore nuk funksionojnë në një gradë kaq të jashtëzakonshme me hallka të tilla të rastësishme e me kaq fat... Kjo është e njëjtë sikur të zbulosh rezonancat e thella dhe të komplikuara midis një kamioni, një makine dhe një biçiklete. Pse këto struktura kaq të ndryshme me njëra-tjetrën veprojnë me kaq harmoni së bashku? Të gjitha format e ekzistencës së jetës në univers janë formuar vetëm në saje të këtij funksioni të mahnitshëm".36
Në vitet vijuese u zbulua se edhe oksigjeni dhe disa elemente të tillë formoheshin me të njëjtat rezonanca të mahnitshme. Fredi Hoil ishte i pari që zbuloi këtë "funksion të jashtëzakonshëm" në librin me titull "Galaxies, Nuclei and Quasars (Galaktikat, Bërthamat dhe Kuazarët)" pati arritur në konkluzionin se ky është një funksion aq i planifikuar saqë kurrë nuk mund të jetë fryt i rastësisë megjithëse ai ishte një ateist i betuar pohon se te rezonancat, të cilat arriti t'i zbulonte, ekzistonte "një punë e programuar". 37Ndërsa në një shkrim tjetër shkruan se:
"Nëse kërkojmë të përfitojmë karbon apo oksigjen me anë të nukleosintezës (bashkim bërthamor) të yjeve, na duhet të programojmë dy nivele të veçantë dhe ai programim që do të na duhet të bëjmë është i njëjti me atë që ndodh këto çaste në yje... Duke i filtruar këto fakte në arsyen tonë arrijmë të bëjmë këtë koment: një Inteligjencë mbinatyrore ka ndërhyrë në fizikë, kimi, biologji e nuk ekziston asnjë forcë e errët në natyrë. Shifrat e dala në pah pas llogaritjeve ishin aq marramendëse saqë më detyrojnë mua t'i pranoj pa diskutuar". 38
Hoil deklaron se edhe shkencëtarët e tjerë, të cilët sillen sikur nuk kanë kuptuar gjë, nuk do t’i rezistojnë më tepër këtij fakti:
"Çdo shkencëtar, i cili i studion këto argumente, besoj se do të arrijë në të vetmin përfundim: Ligjet e fizikës, duke vëzhguar përfundimet e dhëna në yje, padyshim që janë të organizuara me dijeni (vullnet)".39
Përfundimi që arritën shkencëtarët mbas studimeve të gjata dhe të lodhshme mbi këto fakte, Kurani i ka deklaruar para 1400 vjetësh. Allahu në një ajet e tregon harmoninë në krijimin e qiejve si më poshtë:
"A nuk e keni parë se si Allahu krijoi shtatë palë qiej (në kate)". (Nuh, 15)
1. Shtresa e hidrogjenit, |
Në të vërtetë Dielli është një reaktor i madh bërthamor. Ai transformon vazhdimisht atomet e hidrogjenit në helium dhe në saje të këtij reaksioni çliron nxehtësi. Por ajo që është e rëndësishme është programimi aq mahnitës i përllogaritur me një ndjeshmëri (delikatesë) të jashtëzakonshme e këtyre reaksioneve brenda tij. Më i vogli ndryshim te forcat, të cilat përcaktojnë reaksionin, do të shkaktonte shuarjen e Diellit apo hedhjen e tij në erë brenda disa sekondash. |
Transformimi i heliumit në karbon, të cilin e shpjeguam më lart është alkimia e gjigandëve të kuq. Ndërsa te Dielli ynë dhe tek yjet e tjerë të ngjashëm realizohet një funksion alkimik më modest. Ashtu siç e theksuam edhe në fillim, Dielli kthen atomet e hidrogjenit në helium dhe energjinë e tij e fiton nga ky reaksion bërthamor.
Edhe ky reaksion bërthamor te Dielli është aq i domosdoshëm për jetën tonë po aq sa reaksionet e gjigandëve të kuq. Përveç kësaj, reaksioni bërthamor te Dielli është “një punë e programuar” njësoj si te gjigandët e kuq.
Elementi i parë i reaksionit te dielli, i cili është hidrogjeni, është elementi më i thjeshtë i universit. Në bërthamën e tij zë vend vetëm një proton. Ndërsa në atë të heliumit gjenden dy protone dhe dy neutrone. Procesi që ngjet te dielli është bashkimi i katër atomeve të hidrogjenit për të formuar një atom heliumi. Gjatë këtij procesi çlirohet një energji shumë e madhe. Pothuajse e gjithë drita dhe nxehtësia që vjen në tokë, formohet nga ky reaksion bërthamor brenda Diellit.
Por ashtu siç ndodh edhe te gjigandët e kuq, ky reaksion bërthamor diellor vjen me një ndërthurje procesesh të papritshme. Nuk mund të jetë e mundur që katër atome, të cilat sillen rastësisht përreth, për një çast të formojnë heliumin. Për këtë përsëri nevojitet një proces me dy faza. Fillimisht bashkohen 2 hidrogjene dhe na del në pah një “formulë ndërmjetëse” me një proton e një neutron. Kjo formulë quhet “deuteron”.
Kush është ajo forcë, e cila bashkon dy bërthama të ndryshme dhe e mban të qëndrueshëm deuteronin? Kjo forcë është “forca e fuqishme bërthamore”, të cilën e prekëm në kreun e kaluar. Kjo është forca fizike më e madhe e universit. Është të miliardat e miliardit, të miliardit herë më e madhe se forca tërheqëse e tokës. Në saje të kësaj force dy bërthamat e hidrogjenit bashkohen me njëra-tjetrën.
Studimet kanë treguar se forca e fuqishme bërthamore është e mjaftueshme vetëm për t'i mbajtur të bashkuara. Nëse do të ishte pak më e vogël se vlera reale që zotëron, nuk do të arrinte të bashkonte këto dy bërthama të hidrogjenit. Dy protonet, të cilët afrohen, menjëherë do të shtynin njëri-tjetrin dhe ky reaksion bërthamor te Dielli do të mbaronte pa filluar mirë. Pra, Dielli nuk do të ekzistonte kurrë. Xhorxh Grinshtajn këtë e shpjegon kështu: "Sikur qoftë vetëm pak më e vogël të ishte forca e fuqishme bërthamore drita e Tokës nuk do të ndizej kurrë".40
1.Bërthama hidrogjeni me nga një proton |
Reaksioni kritik në Diell |
1-Në Diell me bashkimin e katër bërthamave të ndryshme të hidrogjenit formohet një atom 2-Ky proces realizohet në dy faza. Fillimisht bashkohen dy hidrogjene dhe nxjerrin në pah 3-Sikur forca e fuqishme bërthamore të ishte pak më e madhe, në këtë rast në vend të |
Vallë çdo të ndodhte sikur kjo forcë të ishte pak më e madhe? Para se t’i përgjigjemi kësaj pyetjeje le të shohim edhe një herë transformimin e dy atomeve të hidrogjenit në deuteron. Nëse do të vëzhgohet me kujdes, ky proces ka dy anë të veçanta. Fillimisht një proton duke e lëshuar (humbur) ngarkesën e tij elektrike kthehet në neutron. Më pas ky neutron bashkohet me një proton tjetër ku formojnë atomin e deuteronit. Fuqia, e cila mundëson këtë bashkim është forca e fuqishme bërthamore. Ndryshe nga kjo, fuqia që shndërron protonin në neutron, është “forca e dobët bërthamore”. Kësaj force i duhet pothuajse 10 minuta për të kthyer një proton në neutron. Kjo është një periudhë shumë e gjatë për atomin por, e cila siguron që reaksioni bërthamor në Diell të vazhdojë “ngadalë”.
Duke u mbështetur në këto informacione le t’i rikthehemi edhe njëherë pyetjes: Çfarë do të ndodhte sikur forca e fuqishme bërthamore të ishte pak më e madhe? Nëse do të ishte me të vërtetë kështu, reaksioni në Diell do të ndryshonte kategorikisht. Sepse në këtë rast, forca e dobët bërthamore do të mbetej jashtë reaksionit e nuk do të kishte forcë të ndërhynte. Forca e fuqishme e bërthamës pa e pritur procesin 10 minuta të shndërrimit të njërit proton në neutron, do t’i bashkonte në çast të dy protonet. Si përfundim në vend të deuteronit do të formohej një bërthamë atomi me dy protone.
Këtë strukturë që do të shfaqej shkencëtarët e emërtuan “di-proton”. Në të vërtetë nuk ekziston diçka e tillë. Ky është plotësisht një element imagjinar. Nëse forca e fuqishme bërthamore do të kishte vlerë pak më të madhe atëherë brenda në Diell do të shfaqej ky atom i “di-protonit”. Edhe ajo strukturë e djegies së Diellit “dalëngadalë”, do të ndryshonte rrënjësisht. Xhorxh Grinshtajn për rastin “nëse forca e fuqishme bërthamore do të ishte pak më e madhe” ka thënë:
"Në këtë rast struktura e Diellit do të ndryshonte plotësisht sepse faza e parë e reaksionit nuk do të ishte prodhimi i deuteronit por do të ishte prodhimi i di-protonit. Roli i forcës së dobët bërthamore në reaksion do të eleminohej dhe në të do të mbetej vetëm forca e fuqishme bërthamore... Dhe në këtë gjendje lënda djegëse e Diellit dhe e të gjithë yjeve të ngjashëm me të, do të ishte aq e fuqishme sa brenda disa sekondash do t'i shpërthente në erë".41
Pak minuta pas shpërthimit në erë të Diellit, të gjitha gjallesat mbi tokë do të mbyteshin në flakë dhe planeti blu, brenda pak sekondash do të shkrumbohej. Por meqë forca e fuqishme bërthamore është në vlerën e duhur, Dielli realizon një reaksion bërthamor të ekuilibruar dhe digjet “dalëngadalë”.
Të gjitha këto janë për të treguar se forca e fuqishme bërthamore është e programuar në atë mënyrë që të mundësojë jetën në Tokë. Nëse do të kishte qoftë edhe një gabim sado të vogël, Dielli dhe yjet si ai ose nuk do të ishin fare ose në një kohë të shkurtër pas formimit të tyre do të zhdukeshin me një shpërthim të frikshëm.
E thënë ndryshe, edhe struktura e Diellit nuk është e rastësishme dhe e paqëllimtë. Për të kundërtën, na sqaron Allahu me thënien e Tij që këtë yll e ka krijuar posaçërisht për të mundësuar jetesën e njeriut: “Dielli dhe hëna udhëtojnë sipas një përcaktimi të saktë”. (Rrahman, 5)
Tema që prekëm deri tani kishte lidhje me ekuilibrin e forcave, të cilat ndikonin bërthamën. Brenda atomit ekziston edhe një ekuilibër për të cilin akoma nuk kemi folur. Ky është ekuilibri midis elektroneve jashtë bërthamës së atomit.
Dimë se elektronet vazhdimisht sillen rreth bërthamës. Arsyeja e kësaj është ngarkesa e tyre elektrike. Të gjithë elektronet janë të ngarkuar me ngarkesa elektrike negative (-) dhe protonet me ngarkesa pozitive (+). Fizikisht polet e kundërta tërheqin dhe polet e njëjta shtyjnë njëri-tjetrin. Prandaj edhe bërthama me ngarkesë pozitive tërheq drejt vetes këto elektrone. Këto të fundit nuk mund të largohen nga rrotull bërthamës edhe pse shpejtësia e tyre mundohet t’i shtyjë larg saj (centrifugë).
Atomet në lidhje me këtë ngarkesë kanë një ekuilibër shumë të rëndësishëm. Aq sa protone të ketë në bërthamë po aq elektrone gjenden rreth saj. Psh, në bërthamën e atomit të oksigjenit gjenden 8 protone dhe kështu që rreth saj sillen 8 elektrone. Kështu ekuilibrohen edhe ngarkesat elektrike në atom.
Këto janë dije themelore të kimisë. Brenda tyre ekziston edhe një pikë për të cilën shumica nuk tregon interes: protoni është shumë herë më i madh se elektroni. Si vëllimi edhe masa e protonit janë shumë herë më të mëdhenj se ato të elektronit. Nëse do të bënim një krahasim të proporcioneve të tyre, ndryshimi midis njëri-tjetrit do të ishte sa proporcioni i njeriut me një kokërr lajthi. Dmth, midis elektronit dhe protonit nuk ekziston një strukturë e njëjtë fizike.
Por ngarkesat e tyre elektrike janë të njëjta!
1.Protoni, | 2. Electroni |
Që të dyja, masa dhe vëllimi i një protoni janë pakrahasimisht të mëdha se sa ato të një elektroni por çuditërisht këto dy pjesëza (megjithëse të kundërta), kanë ngarkesa elektrike të barabarta. Në bazë të këtij fakti atomet janë pjesëza elektrike neutrale. |
Njëri zotëron ngarkesë elektrike pozitive e tjetri një ngarkesë elektrike ne-gative por që fuqia e ngarkesave është plotësisht e barabartë. Këtë gjë nuk e kushtëzon asnjë arsye. Ajo që pritej në krahasimin proporcional të tyre do të ishte një ngarkesë elektrike më e vogël e elektronit.
Ç’do të ndodhte nëse me të vërtetë do të ishte diçka e tillë, pra, ngarkesat elektrike të elektronit dhe protonit të mos ishin të barabarta?
Në këtë rast të gjithë atomet në univers për shkak të ngarkesës së tepërt pozitive, do të kishin një ngarkesë elektrike pozitive. Si përfundim të gjithë ato-met në univers do të shtynin njëri-tjetrin.
Ç’do të ndodhte nëse do të përjetohej diçka e tillë sot sikur të gjithë atomet të shtynin njëri-tjetrin?
Ajo që do të ndodhte do të ishte diçka anormale. Fillimisht le të fillojmë te ndryshimet që do të pësonte trupi ynë. Në çastin që do të ndodhte ky ndryshim tek atomet, duart dhe krahët tuaj me të cilët po mbani këtë libër do të shpërbëheshin. Jo vetëm duart dhe krahët tuaj por edhe këmbët, sytë, koka; shkurtimisht të gjitha pjesët e trupit tuaj për një çast do të hidheshin në erë (copëzoheshin). Po ashtu edhe dhoma si edhe e gjithë bota që na rrethon për një çast do të shpërbëhej plotësisht. Të gjithë detet, malet dhe të gjithë planetet në sistemin diellor së bashku me të gjithë trupat qiellorë të universit do të copëzoheshin në pjesë të panumërta dhe do të zhdukeshin përfundimisht. Ajo që ne e quajmë univers do të përbëhej nga një lëmsh i madh atomesh, të cilët shtyjnë pa ndërprerje njëri-tjetrin.
Në ç’raport duhet të jetë ky mosekuilibër midis ngarkesave elektrike të protonit dhe elektronit për t’u përjetuar një katastrofë e tillë? Nëse do të kishte vetëm 1% diferencë, a do të përjetohej kjo katastrofë? Apo kufiri kritik është 1/1000? Xhorxh Grinshtajn në librin e tij “The Symbiotic Universe (Universi Simbiotik)” këtë temë e shpjegon kështu:
"Nëse dy ngarkesat elektrike do të pësonin një ndryshim 1/100 miliard, kjo do të mjaftonte për copëzimin e njeriut dhe gurëve si të ishin sende të vogla. Trupa të tjerë si Dielli apo Toka janë akoma më delikatë në këtë ekuilibër. Atyre do t'u mjaftonte një disekuilibër i një të miliardën e miliardit".42
Ky ekuilibër na pohon edhe një herë se universi nuk është shfaqur rastësisht por është i programuar drejt një qëllimi të caktuar. Në një shkrim të astrofizikantit U. Pres në revistën Nature thuhet se "në univers ekziston një projektim i madh, i cili favorizon zhvillimin e jetës inteligjente".43
Padyshim çdo projektim është një provë e ekzistencës së një projektuesi të gjithëdijshëm. Sigurisht që është Allahu, Ai që e ka krijuar të gjithë universin nga mosekzistenca dhe më pas e projektoi dhe e sistemoi në atë formë që deshi dhe që me shprehjen e Kuranit cilësohet si “Zot i të gjithë botërave”. Siç deklarohet edhe në Kuran:
By means of the extraordinary balances that we have seen in this chapter, matter is able to remain stable and this stability is evidence of the perfection of Allah's Creation as revealed in the Qur'an:
"A është më i rëndë (vështirë) krijimi juaj apo ai i qiellit? E Ai e ngriti atë! Ngriti kurorën e tij dhe e përsosi atë". (Naziat, 27-28)
Ky është një argument që tregon përsosmërinë e Allahut në krijim dhe që tregon gjendjen e qëndrueshme të trupave qiellorë në saje të ekuilibreve të jashtëzakonshëm, të cilat i shqyrtuam më sipër. Në Kuran deklarohet se:
"Nga argumentet e Tij është që me fuqinë e Tij bëri të qëndrojë (pa shtyllë, pezull) qielli e Toka". (Rrum, 25)
31. Paul Davies, Superforce, New York: Simon and Schuster, 1984, p. 235-236
32. George Greenstein, The Symbiotic Universe, p. 38
33. Grolier Multimedia Encyclopedia, 1995
34. Grolier Multimedia Encyclopedia, 1995
35. The resonance mentioned here occurs as follows: when two atom nuclei fuse, the new emerging nucleus both takes on the total of the massive energy of the two nuclei forming it and their kinetic energy. This new nucleus works to reach a particular energy level within the atom's natural energy ladder. However, this is only possible if the total energy it receives corresponds to this level of energy. If it fails to correspond, then the new nucleus decomposes at once. For the new nucleus to attain stability, the accumulated energy in its body and the level of natural energy it forms should be equal to each other. When this equality is attained the "resonance" occurs. However this resonance is a highly rare harmony with a very low probability to be achieved.
36. George Greenstein, The Symbiotic Universe, p. 43-44
37. Paul Davies. The Final Three Minutes, New York: BasicBooks, 1994, p. 49-50 (Quoted from Hoyle)
38. Fred Hoyle, "The Universe:Past and Present Reflections", Engineering and Science, November 1981, pp. 8-12
39. Fred Hoyle, Religion and the Scientists, London: SCM, 1959; M. A. Corey, The Natural History of Creation, Maryland: University Press of America, 1995, p. 341
40. George Greenstein, The Symbiotic Universe, p. 100
41. George Greenstein, The Symbiotic Universe, p. 100
42. George Greenstein, The Symbiotic Universe, p. 64-65
43. W. Press, "A Place for Teleology?", Nature, vol. 320, 1986, p. 315