Shenjat/Argumentet Në Qiej Dhe Në Tokë

Paramendoni se po ndërtoni një model të një qyteti të madh duke bashkuar me miliona tulla të vogla. Le të ketë në këtë qytet rrokaqiej, rrugë gjarpëruese, stacione të trenit, aeroporte, qendra tregtare, metro dhe poashtu lumenjë, liqene, pyje dhe një plazh. Le të ketë poashtu me mijëra njerëz që jetojnë në të që bredhin nëpër rrugët e tij, që rrinë në shtëpitë e tyre dhe punojnë në zyret e tyre. Merrni parasysh çdo hollësi. Madje edhe semaforët, biletaritë dhe tabelat në stacionet e autobusëve.

Po t'ju afrohej dikush dhe t'ju thoshte se të gjitha copëzat e këtij qyteti, të cilin ju e keni themeluar duke e planifikuar gjer në detalin më të vogël dhe secilën pjesë të të cilit ju e keni zgjedhur me mund të madh, ishin bashkuar rastësisht për të formuar këtë qytet, çfarë do të mendonit për gjendjen mentale të atij personi?

Tani, kthehu tek qyteti të cilin e ke ndërtuar dhe mendo se si i tërë qyteti do të bëhej rrafsh me tokë po të kishit harruar të vëni në vend madje edhe një copëz të vetme apo po t'ia kishit ndryshuar vendin e saj. A mund të paramendoni se çfarë barazpeshe dhe rregulli do t'ju duhej të vendosni?

Jeta në botën në të cilën jetojmë është bërë e mundshme poashtu me akumulimin e një numri aq të madh të hollësive të paimagjinueshme për mendjen njerëzore. Mungesa e madje njërës prej këtyre hollësive apo të disa prej tyre do të nënkuptonte fundin e jetës në tokë.

Gjithçka, çdo detal duke u nisur prej atomit, njësisë më të vogël të materies gjer te galaktikat që strehojnë me miliarda yje, prej hënës, një sateliti të pandashëm të tokës, gjer te sistemi diellor, të gjitha funksionojnë në një harmoni të përkryer. Ky sistem i mirë-organizuar funksionon në mënyrë të përsosur, mu sikurse një orë. Njerëzit kanë aq shumë besim se ky sistem me miliarda vite i vjetër do të vazhdojë të funksionojë pa harruar madje as edhe detalin më të vogël në mënyrë që ata të bëjnë plane lirshëm për diçka që ata mendojnë se do të realizohet në 10 vitet e ardhshme. Askush nuk çanë kokën nëse dielli do të agojë në ditën e ardhshme. Pjesa më e madhe e njerëzve nuk brengoset nëse toka mundet ndonjëherë të ndodhë t'i shmanget gravitacionit të diellit dhe të fillojë të lëvizë në drejtim të së panjohurës në hapësirën tmerrësisht të errët; apo të pyet 'Çfarë e ndalon këtë që të mos ndodhë?'

Në të njëjtën mënyrë, kur njerëzit bëhen gadi të flejnë, ata janë shumë të sigurt se zemrat e tyre apo sistemet e frymëmarrjes nuk do të çlodhen ashtu siç vepron truri i tyre. Mirëpo, madje edhe vetëm disa sekonda të ndalimit të cilitdo prej këtyre dy sistemeve jetike lehtë mund të shkaktojnë pasoja që njeriut mund t'i kushtojnë me jetë.

Kur të hiqen 'syzet e njohjes/intimitetit' të cilat rrethojnë gjithë jetën dhe bëjnë që çdo ngjarje të vlerësohet sikur ajo 'të ndodhte sipas rrjedhës së saj të natyrshme', njeriu do të jetë i lirë të shoh se gjithçka përbëhet prej sistemeve aq ngusht të varura prej njëra tjetrës dhe të planifikuara me përpikmëri sikurse të ishim të kapur fort për jetën me dhëmbët tonë. E vëreni një rregull të mrekullueshëm që mbizotëron në çdo vend ngado që ta drejtoni shikimin tuaj. Padyshim se ekziston një fuqi madhështore që krijon një rregull dhe harmoni të tillë. Zotëruesi i kësaj fuqie madhështore është Allahu, I Cili krijoi gjithçka nga asgjëja. Në një varg të Kur'anit thuhet:

Kur i vështrojmë gjallesat në qiej, në tokë dhe në gjithë atë që shtrihet në mes tyre, shohim se ato të gjitha e dëshmojnë ekzistencën e Krijuesit të tyre me rregullin e tyre. Në këtë kapitull, ne do të ndalemi në fenomenet natyrore dhe organizmat e gjallë që çdokush i sheh, por kurrë nuk mendon për to dhe për mënyrën se si erdhën në jetë dhe vazhdojnë të ekzistojnë. Po ti shënonim të gjitha shenjat/argumentet e Allahut në gjithësi, ato do të mbushnin me mijëra vëllime të enciklopedive. Prandaj, në këtë kapitull, do të merremi shkurt me disa çështje që meritojnë që gjerësisht të mendojmë për to.

Mirëpo, madje edhe këto përmendje të shkurta do të ndihmojnë njerëzit e vetëdijshëm 'që posedojnë arsye' të vërejnë faktin më të rëndësishëm të jetërave të tyre apo së paku do t'ju ndihmojnë t'i përkujtojnë ato edhe njëherë.

Se Allahu ekziston.

Atij i takon zanafilla e qiejve dhe e tokës dhe Ai njihet përmes arsyes.

Mrekullitë Në Trupin Tonë

‘Një Sy Gjysëm I Zhvilluar Nuk Mund Të Shoh’

Vítreo Cornea Iris Pupila Lente Acuosa Coroide Esclera Retina Nervio Óptico

Syri, i cili ka një strukturë tejet komplekse, nuk është në gjendje të shoh nëse i mungon madje edhe njëra prej komponenteve të tij, p.sh. gjëndrat e lotit, kur ndodhë veprimi i të pamurit.

Syri është njëra prej dëshmive më të dukshme se gjallesat janë krijuar. Të gjitha organet e të pamurit, duke përfshirë sytë e shtazëve dhe syrin e njeriut, kanë një projektim tejet mahnitës dhe të përkryer. Ky organ i jashtëzakonshëm është aq shumë kompleks sa që tejkalon madje edhe pajisjet më të sofistikuara në botë.

Syri i njeriut është një sistem shumë i komplikuar që përbëhet prej bashkimit të nja 40 komponenteve të veçanta. Le të marrim parasysh vetëm njërën prej këtyre komponenteve: për shembull, thjerra. Zakonisht nuk e kuptojmë, por ajo që na mundëson që t'i shohim gjërat qartë është përqendrimi i vazhdueshëm automatik i thjerrës. Poqese dëshironi, mund të bëni një eksperiment të vogël në lidhje me këtë: mbani gishtin tuaj tregues lart. Pastaj shikoni në majën e gishtit tuaj, pastaj në murin pas tij. Sa herë që të shikoni nga gishti juaj në mur do të ndjeni një përshtatje.

Kjo përshtatje bëhet nga muskuj të vegjël përreth thjerrës. Sa herë që të shikojmë diçka, këta muskuj hyjnë në veprim dhe na mundësojnë të shohim atë që shikojmë qartë duke ndryshuar trashësinë e thjerrës dhe duke e kthyer atë në këndin e duhur në raport me dritën. Thjerra bën këtë përshtatje në çdo sekond të jetës sonë dhe nuk gabon kurrë. Fotografët bëjnë përshtatjet e njëjta në kamerat e tyre me dorë dhe nganjëherë iu duhet të mundohen mjaft kohë për të gjetur fokusin e duhur. Gjatë 10 deri 15 viteve të fundit, teknologjia bashkëkohore ka prodhuar kamera me fokus automatik, por asnjë kamerë nuk mund të përqendrohet aq shpejtë sikurse syri.

Në mënyrë që syri të shoh, 40 apo rreth 40 komponente themelore të cilat e përbëjnë atë duhet të jenë të pranishme në të njëjtën kohë dhe të punojnë së bashku në mënyrë të përkryer. Thjerra është vetëm njëra prej tyre. Poqese të gjitha pjesët tjera përbërëse siç janë kornea, irida, bebëza, retina dhe muskujt e syrit janë të gjitha të pranishme dhe funksionojnë siç duhet, por vetëm kapaku i syrit mungon, atëherë syri së shpejti do të pësojë dëmtim të rëndë dhe do të pushojë së kryeri funksionin e tij. Në të njëjtën mënyrë, poqese të gjitha nënsistemet ekzistojnë por prodhimi i lotëve ndërpritet, atëherë syri do të thahet dhe do të verbohet brenda disa orëve.

Pretendimi "i zvoglueshmërisë/reduktimit" i teorisë së evolucionit humbet tërë kuptimin përballë strukturës së komplikuar të syrit. Arsyeja qëndron në atë se për të funksionuar syri, të gjitha pjesët e tij duhet të jenë të pranishme njëkohësisht. Një shkencëtar evolucionist e pranon këtë të vërtetë: Veçoria e përbashkët e syve dhe e krahëve është se ato mund të funksionojnë vetëm nëse janë plotësisht të zhvilluara. Me fjalë të tjera, një sy gjysëm i zhvilluar nuk mund të shoh; një zog me krahë gjysëm të zhvilluar nuk mund të fluturojë. 13

Kjo dëshmon se syri është shfaqur papritur dhe i plotë me të gjitha komponentet e tij të padëmtuara. Kjo domethënë se syri është krijuar prej Allahut në mënyrë të përkryer pikërisht sikurse edhe të gjitha organet tjera tonat. Në Kur'an theksohet se të pamurit u është dhuruar gjallesave prej Allahut:

Ushtria Brenda Njeriut

1. Bones of The Middle Ear Hearing 2. Semi-Circular Channels 3. Snail	4. Eustachian Tube 5. Eardrum 6. External Auditory Canal

Çdo ditë zhvillohet një luftë në pjesët më të thella të trupit tuaj që ju nuk mund ta merrni me mend. Në njërën anë janë virusët dhe bakteriet që kanë për qëllim që të depërtojnë në trupin tuaj dhe ta marrin atë nën kontrollë dhe në anën tjetër janë qelizat e imunitetit që e mbrojnë organizmin prej këtyre armiqëve.

Armiqët presin në një gjendje të gatshme për sulm për të hyrë në vendin ku kanë për qëllim dhe shkojnë në drejtim të zonës së planifikuar me rastin e parë që t'u jipet. Së pari, ushtarët të cilët gëlltitin dhe neutralizojnë ushtarët armiq (fagocitet) arrijnë në fushëbetejë. Megjithatë, ndonjëherë luftimi është më i ashpër se që mund të përballojnë këta ushtarë. Në raste të tilla, ushtarët tjerë (makrofagët) thirren. Kyqja e tyre shkakton alarm në zonën në shënjestër dhe ushtarët tjerë (qelizat ndihmëse T) gjithashtu thirren për të luftuar.

Këta ushtarë njohin shumë mirë popullatën lokale. Ata shpejtë dallojnë ushtrinë e tyre nga ajo armike. Ata i aktivizojnë menjëherë ushtarët e përcaktuar për prodhimin e armëve (qelizat B). Këta ushtarë kanë aftësi të jashtëzakonshme. Edhepse ata kurrë nuk e shohin armikun, mund të prodhojnë armë që do ta bëjnë armikun të padobishëm. Përveç kësaj, ata i bartin armët që i prodhojnë në largësinë e duhur. Gjatë këtij udhëtimi, ata përmbushin detyrën e vështirë të mosshkaktimit të çfarëdo dëmi as ndaj vetes dhe as ndaj aleatëve të tyre. Më vonë, ekipet sulmuese ndërhyjnë (qelizat vrasëse T). Këto zbrazin materialin e helmueshëm që bartin me vete në pikën më vitale të armikut. Në rast të fitores, një grup tjetër i ushtarëve arrijnë në fushëbetejë (qelizat shtypëse T) dhe të gjithë luftëtarët i kthejnë në kampin e tyre. Ushtarët që arrijnë të fundit në fushëbetejë (qelizat e memories) regjistrojnë të gjitha të dhënat e rëndësishme në lidhje me armikun, në mënyrë që ato të mund të përdoren në rast të ndonjë invazioni të ngjashëm në të ardhmen.

Qelizat e imunitetit (të verdha) shihen në një luftim me qelizat kancerogjene.

Ushtria e mrekullueshme e diskutuar më lartë është sistemi i imunitetit në trupin njerëzor. Gjithçka e shpjeguar më lartë bëhet prej qelizave mikroskopike që s'mund të vëzhgohen me sy të lirë. (Për më shumë informacion ju lutemi shikoni "Për njerëzit e kuptueshëm": Shenjat/Argumentet në qiej dhe në tokë nga Harun Jahja)

Sa njerëz janë të vetëdijshëm se kanë një ushtri aq të organizuar, të disiplinuar dhe të përkryer brenda trupave të tyre? Sa prej tyre janë të vetëdijshëm se janë të rrethuar nga të gjitha anët prej mikrobeve që, poqese nuk ndalohen, mund të bëjnë që ata të sëmuren rëndë apo edhe të vdesin? Me të vërtetë, ekzistojnë shumë mikrobe të rrezikshme në ajrin që ne thithim, në ujin që pijmë, ushqimin që hajmë dhe sipërfaqet që prekim. Ndërsa njeriu është i pavetëdijshëm për gjithë atë që ndodhë, qelizat në trupin e njeriut bëjnë përpjekje të mëdha për të shpëtuar njeriun prej sëmurjes që madje mund të shkaktojë vdekjen e tij.

Aftësia e qelizave të imunitetit për të dalluar qelizat armike prej qelizave trupore, aftësia e qelizave B për të përgatitur një armë për të asgjësuar armikun që ato kurrë nuk e kanë parë, aftësia e tyre për të bartur këto armë aq larg sa të jetë nevoja pa ndikuar në mënyrë të pafavorshme ndaj çfarëdo qelize trupore, qelizat që pranojnë sinjalet duke përmbushur detyrën e tyre plotësisht pa bërë kurrfarë kundërshtime, secila prej tyre duke e ditur se çfarë duhet të bëj, kthimi i tyre në vendet e tyre pa ndonjë problem posa të kenë mbaruar punën e tyre dhe aftësistë e qelizave të memories janë vetëm disa prej karakteristikave dalluese të këtij sistemi.

Për gjithë këto arsye, historia e formimit të sistemit të imunitetit kurrë nuk është pranuar prej asnjërit prej shkrimtarëve evolucionist.

Është jashtëzakonisht e vështirë për një person pa sistem të imunitetit apo që nuk funksionon si duhet që të mbijetojë, pasiqë ai do t'u ekzpozohej të gjitha mikrobeve dhe virusëve në botën e jashtme. Sot, njerëz të tillë mund të ekzistojnë vetëm në hapësira të mbyllura të veçanta pa ndonjë kontakt të drejtpërdrejt me cilindo apo çkado jashtë. Prandaj, është e pamundur për një person pa sistem të imunitetit të mbijetojë në një mjedis primitiv. Kjo na shpie te fakti se një sistem jashtëzakonisht kompleks siç është sistemi i imunitetit ka mundur të krihohej përnjëherë dhe me të gjitha pjesët përbërëse të tij.

	Qeliza A B e mbuluar me bakterie. Qeliza A B shihet duke u ndarë
Qelizat e imunitetit kanë një zingjir komandues tejet të disiplinuar. Asnjëra prej tyre kurrë nuk shkelë urdhërat.

Një Sistem I Planifikuar Gjer Në Hollësinë E Fundit

Frymëmarrja, të ngrënit, të ecurit, etj, janë funksione shumë të natyrshme njerëzore. Por shumica e njerëzve nuk mendojnë për mënyrën se si këto veprime themelore ndodhin. Për shembull, kur e hani një frut, nuk mendoni se si do të jetë ai i dobishëm për trupin tuaj. E vetmja gjë në mendjen tuaj është të hani një ushqim të shëndoshë; në të njëjtën kohë, trupi juaj është i përfshirë në procese tejet të detajuara të papërfytyrueshme për ju që ky ushqim të jetë i shëndoshë.

	1. Skull 2. Facial Bones 3. Cervical Vertebrae 4. Sternum 5. Rib 6. Pelvicgridle 7. Clavicle 8. Scapula 9 Humerus 10. Radius 11. Ulna 12. Carpals 13. Metacarpals 14. Phalanges 15. Femur 16. Patella 17. Tibia 18. Fibula 19. Tarsals 20. Metatarsal 21. Phalanges
		1. Kaviteti I Gojës 2. Gjëndrat Pështymore 3. Mushkëria 4. Fshikëza e tëmthit 5. Glándulas salivales	6. Ezofagu 7. Stomaku 8. Pankreasi 9. Zorra e trashë 10. Zorra e hollë

Sistemi i tretjes ku këto procese të detajuara ndodhin fillon të funksionojë posa një pjesë e ushqimit futet në gojë. Duke qenë i përfshirë në sistem që nga fillimi, pështyma e lagë ushqimin dhe ndihmon që të bluhet prej dhëmbëve dhe të rrëshqet poshtë ezofagut/gurmazit.

Gurmazi ndihmon që ushqimi të bartet në stomak ku një barazpeshë e përkryer funksionon. Këtu ushqimi tretet prej acidit hidroklorik të pranishëm në stomak. Kjo thartirë është aq e fortë sa që është në gjendje të zbërthejë jo vetëm ushqimin por gjithashtu edhe muret e stomakut. Natyrisht, një e metë e tillë nuk është e lejuar në këtë sistem të përkryer. Një tajitje e quajtur mukozë e cila tajitet gjatë tretjes mbulon të gjitha muret e stomakut dhe siguron një mbrojtje të përkryer kundër efektit shkatërrues të acidit hidroklorik. Në këtë mënyrë stomaku ndalohet prej shkatërrimit të vetvetes.

Pjesa e mbetur e sistemit të tretjes është planifikuar në të njëjtën mënyrë. Pjesët e dobishme të ushqimit të zbërthyera prej sistemit të tretjes thithen prej mureve të zorrëve të holla dhe hyjnë në qarkullimin e gjakut. Sipërfaqja e brendshme e zorrës së hollë mbulohet me zgjatje të vogla të quajtur 'villus'. Në majë të qelizave mbi villus janë zgjatjet mikroskopike të quajtur mikrovillus. Këto zgjatje funksionojnë si pompa për të thithur ushqimin. Në këtë mënyrë ushqimi i absorbuar prej këtyre pompave shpërndahet në tërë organizmin me anë të sistemit qarkullues.

Ajo që meriton vëmendjen tonë këtu është se evolucioni nuk mundet assesi të shpjegojë sistemin e shprehur shkurtimisht më heret. Sipas evolucionit organizmat e sotëm kompleks kanë evoluar prej qenieve primitive me akumulimin e shkallëzuar të ndryshimeve të vogla strukturore. Mirëpo, siç theksohet qartë, sistemi në stomak nuk ka mundur assesi të formohet hap pas hapi. Mungesa e madje një faktori do të shkaktonte vdekjen e organizmit.

Kur pranohet ushqimi në stomak, lëngjet e stomakut fitojnë aftësinë të zbërthejnë ushqimin si rezultat i një vargu ndryshimesh kimike. Tani, paramendoni një gjallesë në të ashtuquajturin proces evolutiv në trupin e të cilit një transformim i tillë i planifikuar kimik nuk është i mundshëm. Kjo gjallesë e paaftë të fitojë këtë aftësi nuk do të ishte në gjendje të tret ushqimin që e ka ngrënë dhe do të vdiste prej urisë me një masë të patretur të ushqimit në stomakun e saj.

Përveç kësaj, gjatë tajitjes së këtij acidi tretës, muret e stomakut duhet në të njëjtën kohë të prodhojnë tajitjen e quajtur mukozë. Përndryshe, acidi në stomak do të shkatërronte stomakun. Prandaj, në mënyrë që jeta të vazhdojë, stomaku duhet të tajis të dyja lëngjet (acidin dhe mukozën) në të njëjtën kohë. Kjo tregon se jo një evolucion gradual i rastësishëm por një krijim i vetëdijshëm me të gjitha sistemet e tij duhej, në të vërtetë, të ishte në punë.

Ajo që gjithë kjo tregon është se organizmi njerëzor i përngjan një fabrike gjigante të përbërë prej shumë makinave të vogla që punojnë së bashku në harmoni të përkryer. Po sikurse të gjitha fabrikat kanë një projektues, një inxhinier dhe një planifikues, trupi njerëzor ka një Krijues të Madhërishëm.

	1. Thalamus 2. Nodes are The Basic Neural 3. Cerebellum 4. Body Balance 5. Brain Stem	6. First Motorkorteks 7. Mutual Motorkorteks 8. Limbic System 9. Spinal Cord

Sistemi Skeletor

Skeleti është një mrekulli inxhinierike në vete. Është sistem mbështetës strukturor i organizmit. Ai i mbronë organet vitale si truri, zemra dhe mushkëritë dhe mbështet organet e brendshme. Ai pajisë organizmin e njeriut me një aftësi superiore për lëvizje që nuk mund të imitohet prej asnjë mekanizmi artificial. Indi i eshtrave nuk është inorganik/i pajetë siç mendojnë shumica e njerëzve. Indi i eshtrave është një bankë/depozit mineralesh të trupit që përmbanë shumë minerale të rëndësishme si kalciumi dhe fosfati. Në pajtim me nevojat trupore, ose i depoziton këto minerale ose i shpërndanë këto në organizëm. Përveç gjithë këtyre, eshtrat gjithashtu prodhojnë qelizat e kuqe të gjakut.

Përveç funksionimit të përkryer të pandërprerë të skeletit, eshtrat që e përbëjnë atë kanë gjithashtu një strukturë të jashtëzakonshme. Duke pasur për detyrë mbajtjen dhe mbrojtjen e organizmit, eshtrat janë të krijuara me aftësinë dhe fuqinë për të përmbushur këtë funksion. Edhe rrethanat më të këqija të mundshme janë marrë gjithashtu parasysh. Për shembull, kocka e kofshës mund të bartë një peshë që mund të peshojë një ton në pozicionin vertikal. Çuditërisht, në secilin hap që bëjmë, ashti bartë një peshë të barabartë me tri herë peshën e trupin tonë. Kur një atlet kërcen me purtekë dhe lëshohet në tokë, çdo centimetër katror i komblikut të tij i ekspozohet një presioni prej 1,400 kilogrameëve. Çfarë e bën këtë strukturë, e cila formohet me anë të ndarjes dhe kopjimit të qelizës së vetme origjinale, aq të fuqishme? Përgjigja në këtë pyetje fshihet në krijimin e pabarazueshëm të eshtrave.

Një shembull prej teknologjisë së sotme do të ishte i dobishëm për të sqaruar më tëj këtë çështje. Sistemi i skeleve përdoret në ndërtimin e ndërtesave të gjera dhe të larta. Elementet përkrahëse të konstruksioneve të bëra me këtë teknikë nuk kanë një strukturë monolite/njëcopëshe, por përbëhen prej shumë shufrave të kryqëzuara që formojnë një skele. Me ndihmën e llogaritjeve komplekse që mund të bëhen vetëm me anë të kompjuterëve, do të ishte e mundshme të ndërtohen ura dhe ndërtime industriale më të forta dhe më të lira.

Struktura e brendshme e eshtrave është e ngjashme me atë të sistemit të skeleve që përdoren për ndërtimin e atyre urave dhe kullave. I vetmi dallim i rëndësishëm është se sistemi në eshtra është më i komplikuar dhe më superior në krahasim me ato të projektuara nga njerëzit. Me anë të këtij sistemi, eshtrat janë jashtëzakonisht të fortë dhe prapseprap mjaft të lehtë për përdorim të rehatshëm nga njerëzit. Po të ishte rasti i kundërt, p.sh., po të ishte brendia e eshtrave e fortë dhe e plotë sikurse pjesa e tyre e jashtme, do të ishte tepër e rëndë që të bartej nga një njeri dhe me lehtësi do të thyhej apo plasaritej nga goditja më e vogël për shkak të strukturës së saj të ngurt dhe të fortë.

Projektimi i përkryer i eshtrave tona na ndihmon që të jetojmë jetën tonë në mënyrë shumë të thjeshtë, të arrijmmë të kryejmë madje edhe detyrat më të vështira lehtë pa dhimbje. Një tjetër karakteristikë e strukturës së ashtit është lakueshmëria/fleksibiliteti i saj në pjesë të caktuara të trupit. Pikërisht sikurse që kafazi i krahërorit mbronë organet vitale të trupit si zemrën dhe mushkëritë, ai gjithashtu zgjerohet dhe mblidhet/tkurret për të lejuar ajrin që të hyj dhe dal jashtë mushkërive.

Elasticiteti/përshtatshmëria e eshtrave mund të ndryshojë me kohë. Për shembull, tek femrat, këllqet zgjerohen kah muajt e fundit të shtatzënisë dhe ndahen prej njëra tjetrës. Ky është një detal tejet i rëndësishëm, sepse gjatë lindjes, ky zgjerim lejon që koka e foshnjës të dal nga mitra e nënës pa u shtypur.

Aspektet e mrekullueshme të eshtrave nuk kufizohen me këto. Përveç fleksibilitetit/lakueshmërisë, fortësisë dhe peshës së lehtë të tyre, eshtrat kanë poashtu aftësinë për të riparuar vetveten. Kur një asht të thyhet, njeriut i nevojitet vetëm që ta mbajë këtë asht të vendosur mirë për t’i lejuar që të riparojë vetveten. Siç është e qartë, ky, sikurse të gjitha proceset tjera në organizëm, është një proces tejet kompleks në të cilin bashkëpunojnë me miliona qeliza.

Aftësia lëvizëse e skeletit është një detal tjetër i rëndësishëm për ta marrë parasysh. Në secilin hap që bëjmë, rruazat kurrizore që përbëjnë shtyllën tonë kurrizore lëvizin mbi njëra tjetrën. Kjo lëvizje dhe fërkim i vazhdueshëm normalisht mund të shkaktojë që rruazat kurrizore të hahen/konsumohen. Për të parandaluar këtë, në mes të secilës rruazë, kërcet rezistente, të quajtura ‘disqe’, janë të vendosura. Këto disqe funksionojnë si absorbues të goditjes/amortizues. Në secilin hap, një forcë imponohet nga toka në organizëm si reaksion ndaj peshës trupore. Kjo forcë nuk i shkakton ndonjë dëm trupit për shkak të amortizuesve të shtyllës kurrizore dhe formës së lakuar “të shpërndarjes së forcës” së saj. Po të mos ekzistonte kjo lakueshmëri dhe përbërje speciale që zvoglon forcën e reaksionit, forca e liruar do të transmetohej drejtpërdrejt në kafkë dhe maja e shpinës do të depërtonte në tru duke e shkatërruar kafkën.

Gjurmët e krijimit janë gjithashtu të dukshme në sipërfaqet e kyçeve të eshtrave. Kyçet nuk kanë nevojë të lubrifikohen/vajosen edhepse lëvizin pandërprerë një jetë të tërë. Biologët bënë hulumtime për të gjetur arsyen: si eliminohet fërkimi në kyçe?

Shkencëtarët vërejtën se kjo u zgjodh me anë të një sistemi që mund të konsiderohet si një “mrekulli absolute e krijimit”. Sipërfaqet e kyçeve të ekspozuara fërkimit janë të mbuluara me një shtresë të hollë poroze të kërcit. Nën këtë shtresë është një masë lubrifikuese/lyrëse. Kurdoherë që ashti shtyp kyçin, ky lubrifikues derdhet me vrull prej poreve dhe bën që sipërfaqja e kyçit të rrëshqas “si në vaj”.

Vetëm paramendoni po të mos ishte gjithçka kaq e përkryer dhe e tërë këmba të ishte formuar prej një ashti të gjatë të vetëm. Atëherë, ecja do të ishte një problem serioz dhe do të kishim trupa shumë të ngathët dhe të plogësht. Madje edhe të uleshim do të ishte vështirë dhe ashti i këmbës lehtësisht do të thyhej për shkak t’i nënshtrohej vështirësive gjatë veprimeve të tilla. Megjithatë, skeleti i njeriut ka një strukturë që lejon të gjitha llojet e lëvizjeve trupore.

Allahu krijoi dhe ende krijon, të gjitha veçoritë e skeletit. Allahu e thërret njeriun, të cilin Ai e ka krijuar, të mendojë për këtë:

…Shiko se si i kombinojmë eshtrat e pastaj i veshim me mish… (Sure Bekare: 259)

Njeriu duhet të mendojë për këtë, të çmoj fuqinë e Allahut, I Cili e ka krijuar atë dhe të jetë falënderues ndaj Tij. Poqese nuk e bën këtë, ai do të jetë në humbje të vërtetë. Allahu, I Cili krijoi eshtrat dhe i veshi ato me mish, është i aftë ta bëj këtë përsëri. Kjo theksohet në këtë varg:

A nuk mendon njeriu se Ne e krijuam atë prej një pike uji (fare), kur qe, ai kundërshtar i rreptë. Ai na solli Neve shembull, e harroi krijimin e vet e tha: "Kush i ngjall eshtrat duke qenë ata të kalbur?” Thuaj: "I ngjall Ai që i krijoi për herë të pare. Ai posedon dijeni të plotë për çdo krijim. (Sure Ja Sin: 77-79)

Bashkërenditja në organizmin e njeriut

Në organizmin e njeriut, të gjitha sistemet punojnë njëkohësisht në një mënyrë të koordinuar dhe në harmoni të plotë për një qëllim të përcaktuar, domethënë, për të mbajtur organizmin në jetë. Madje edhe lëvizjet më të vogla të cilat i bëjmë çdo ditë, si frymëmarrja apo qeshja, janë rezultat i bashkërenditjes së përkryer në organizmin njerëzor.

Në brendinë tonë është një rrjet tejet i komplikuar dhe i bashkërenditur në mënyrë gjithëpërfshirëse që vepron pa u ndalur fare. Qëllimi është vazhdimësia e të jetuarit. Kjo bashkërenditje është veçanërisht e dukshme në sistemin lëvizës të trupit, sepse, madje edhe për lëvizjen më të vogël, sistemi skeletor, muskujt dhe sistemi nervor duhet të punojnë me një bashkëpunim të përkryer.

Parakusht i bashkërenditjes në organizëm është shpërndarja e saktë e informacionit. Vetëm duke bërë një shpërndarje të saktë të informacionit mund të bëhen vlerësime të reja. Për këtë qëllim, një rrjet tejet i zhvilluar i inteligjencës vepron në organizmin njerëzor.

Për të kryer një veprim të bashkërenditur, së pari, do të duhej të njiheshin organet e përfshira në këtë veprim dhe raportet e tyre. Ky informacion vie prej syve, mekanizmi i barazpeshës në veshin e brendshëm, muskujt, kyçet dhe lëkura. Në çdo sekond, përpunohen me miliarda të dhëna, vlerësohen dhe merren vendime të reja në pajtim me to. Njeriu madje nuk është i vetëdijshëm për proceset që kryhen në organizmin e tij me një shpejtësi marramendëse. Ai vetëm lëvizë, qeshë, qanë, vrapon, han dhe mendon. Nuk shpenzon mund të madh në kryerjen e këtyre veprimeve. Madje edhe për një buzëqeshje të mekur, shtatëmbëdhjetë muskuj duhet të punojnë së bashku në të njëjtën kohë. Mosfunksionimi apo keqfunksionimi i madje njërit prej këtyre muskujve ndryshon shprehjen në fytyrë. Në mënyrë që të jemi në gjendje të ecim, pesëdhjetë e katër muskuj të ndryshëm në shputa, këmbë, ije dhe shpinë duhet të bashkëpunojnë.

Ekzistojnë me miliarda receptorë mikroskopik në muskujt dhe kyçe, që japin informacion në lidhje me gjendjen ekzistuese të trupit. Mesazhet që vijnë prej këtyre receptorëve arrijnë sistemin qendror nervor dhe urdhëra të rinjë dërgohen tek muskujt në pajtim me vlerësimet e bëra.

Përsosmëria e bashkërenditjes së trupit do të kuptohet më mirë me shembullin vijues. Vetëm për të ngritur dorën, shpatulla duhet të kërruset, muskujt e përparmë dhe të pasëm të dorës – të quajtur “triceps” dhe “biceps” – duhet të mblidhen dhe të lëshohen dhe muskujt në mes të bërrylit dhe kyçit të dorës duhet ta përdredhin kyçin e dorës. Në secilën pjesë të veprimit, me miliona receptorë në muskuj pasojnë informacionin menjëherë në sistemin qendror nervor për pozicionin e muskujve. Pastaj, sistemi qendror nervor u tregon muskujve atë që duhet të bëjnë në hapin e ardhshëm. Natyrisht se njeriu nuk është i vetëdijshëm për cilëndo prej këtyre proceseve, por vetëm dëshiron ta ngritë dorën e tij dhe e bën atë menjëherë.

Për shembull, për të mbajtur trupin tuaj drejtë, të dhëna të shumta që vijnë prej miliarda receptorëve në muskujt e këmbës, shputave, shpinës, stomakut, gjoksit dhe qafës suaj vlerësohen dhe një numër i ngjashëm i urdhërave u japen muskuve në çdo sekond.

Nuk shpenzojmë mund të madh as për të folur. Njeriu kurrë nuk mendon se sa larg njëra tjetrës duhet të jenë kordet zanore, sa shpesh do të duhej të dridhen ato, në çfarë sekuence, sa shpesh dhe cilët prej qindra muskujve të gojës, gjuhës dhe fytit do të duhej të mblidheshin dhe çlodheshin. As që llogaritë se sa centimetra kub ajër do të duhej të merrej në mushkëri dhe sa shpejtë dhe sa shpesh ky ajër do të duhej të nxjerrej jashtë. Këtë s’do të mund ta bënim madje edhe po të dëshironim! Madje edhe një fjalë e vetme e shqiptuar nga goja, është rezultat i funksionimi të përbashkët të shumë sistemeve që shtrihen prej sistemit të frymëmarrjes së njeriut e deri te sistemi nervor, prej muskujve deri te eshtrat.

Çfarë ndodhë në rast se shfaqet ndonjë problem në këtë bashkërenditje? Shprehje të ndryshme do të mund të shfaqeshin në fytyrat tuaja kur ne duam të buzëqeshim apo nuk do të ishim në gjendje të flasim apo të ecim kur ne dëshirojmë. Megjithatë, mund të qeshemi, të flasim, të ecim kurdoherë që dëshirojmë dhe asnjë problem nuk shfaqet, sepse gjithçka që përmendëm këtu përmbushet si pasojë e faktit të Krijimit i cili logjikisht kërkon “fuqi dhe mençuri të pafund”.

Për këtë arsye, njeriu duhet gjithnjë të mbaj mend se qenien dhe jetën e tij ia ka borxh Krijuesit të tij, Allahut. Njeriu nuk ka pse të jetë mendjemadh apo të mburret për asgjë. Shëndeti, bukuria apo fuqia e tij nuk janë vepër e tij dhe nuk i janë dhënë atij përjetësisht. Ai padyshim se do të plaket dhe do të humbas shëndetin dhe bukurinë e tij. Në Kur’an, kjo shprehet kështu:

Dhe çdo gjë që u është dhënë juve është kënaqësi dhe shije e kësaj bote, ndërsa ajo që është te Allahu (thevabi) është shumë më e mirë dhe e përhershme, pra, a nuk mendoni? (Sure Kasas: 60)

Nëse një person dëshiron të fitojë veti shumë më superiore se këto, përjetësisht në ahiret, ai duhet t’i jetë mirënjohës Allahut për mirësitë që Ai ia ka dhuruar atij dhe ta jetojë jetën e tij në pajtim me urdhërat e Tij.

Siç shihet në këta shembuj, të gjitha organet dhe sistemet në organizmin njerëzor bartin karakteristika “të mrekullueshme”. Po të analizohen këto karakteristika, njeriu do të shoh se në çfarë barazpesha të brishta varet ekzistenca e tij dhe mrekullitë e krijimit të tij dhe do të fillojë të kuptojë edhe një herë veprën madhështore të Allahut siç tregohet me shembullin e njeriut.

Shtazët Dhe Bimët

Me miliona lloje të shtazëve dhe bimëve të pranishme në botë shquhen si prova që dëshmojnë ekzistencën dhe fuqinë e Krijuesit tonë.

Të gjitha këto gjallesa, një numër i kufizuar i të cilave do të përshkruhen si shembuj këtu, meritojnë të ekzaminohen veçan. Ato të gjitha kanë sisteme trupore të ndryshme, taktika të ndryshme mbrojtjeje, mënyra unike të të ushqyerit dhe mënyra interesante të riprodhimit. Fatkeqësisht, nuk është e mundshme të përshkruhen të gjitha gjallesat me të gjitha veçoritë e tyre në një libër të vetëm. Enciklopedi me shumë vëllime nuk do të mjaftonin për të përmbushur këtë detyrë.

Megjithatë, madje edhe disa shembuj për të cilët do të bëjmë fjalë këtu do të mjaftojnë të dëshmojnë se jeta në tokë nuk mundet assesi të shpjegohet me anë të rastësive apo ndodhive të rastësishme.

Prej Larvës Deri Te Flutura

Një larvë e krimbit të mëndafshit në fshikëzën e saj të cilën e ka thurur me pe mëndafshi.

Po të kishit 450-500 vezë dhe po t’ju duhej t’i ruani ato jashtë, çfarë do të bënit? Mënyra më e mençur për ju do të ishte që të ndërmerrni masa paraprake për të parandaluar që ato t’mos shpërndahen gjithandej, të themi, nga era apo faktorë të tjerë të mjedisit. Duke qenë prej insekteve që bëjnë më së shumti vezë njëkohësisht (450-500), krimbat e mëndafshit përdorin një mënyrë shumë inteligjente për të mbrojtur vezët e tyre: ato i bashkojnë vezët me një substancë të trashë ngjitëse/viskoze (fije/pe) që ato tajitin për të parandaluar që ato të shpërndahen gjithandej.

Larvat të cilat dalin prej vezëve të tyre së pari e gjejnë një degë të sigurtë për vete dhe pastaj lidhen për atë degë me të njëjtën fije. Më vonë, për të kaluar në një shkallë më të lartë të zhvillimin të tyre, ato fillojnë të tjerrin një fshikëz për vete me fijen/perin që ato tajitin. Nevojiten 3-4 ditë që një larvë e cila ka parë jetën me sy së voni për të përfunduar këtë proces. Gjatë kësaj periudhe, larva bën me mija rrotullime dhe prodhon një fije të një mesatareje prej 900 – 1,500 metra të gjatë. 14 Në fund të këtij procesi, fillon një detyrë të re përmes së cilës i nënshtrohet një metamorfoze për t’u shndërruar në një flutur elegante.

As veprimi i ndërmarr nga nëna krimb i mëndafshit për të mbrojtur vezët e saj, as sjellja e një larve të vogël që i mungon çfarëdo vetëdije, arsimimi apo dijenie nuk mund të shpjegohet me anë të evolucionit. Pikësëpari, aftësia e nënës për të prodhuar fijen që ajo përdor për të siguruar vezët është e mrekullueshme. Njohja e mjedisit më të përshtatshëm për vete nga ana e larvës së porsalindur, thurja e fshikëzës nga ana e saj në pajtim me të, të nënshtruarit e saj një metamorfoze dhe arritja e kësaj metamorfoze pa kurrfarë problemi tejkalojnë të kuptuarit njerëzor. Prandaj, ne thjeshtë mund të themi se çdo larvë vie në jetë me një paradijeni për atë se çfarë të bëj, që domethënë se asaj iu ‘mësuan’ të gjitha këto gjëra para se të lindte.

Le ta shpjegojmë këtë me një shembull. Çfarë do të mendonit po të shihnit një foshnje të porsalindur që do të ngritej në këmbë disa orë pas lindjes së saj, që do të mbledhte gjërat që i nevojiten për të mbaruar shtratin e saj (si jorganin, jastëkun, dyshekun) dhe që pastaj do t’i vendoste të gjitha këto me mjeshtëri, që do ta rregullonte shtratin e saj dhe të shtrihej në të? Pasi që të vinit në vete prej tronditjes që do të shkaktonte kjo ndodhi, me siguri se do të mendonit se foshnja duhet të jetë mësuar në një mënyrë të jashtëzakonshme në mitrën e nënës së saj për të kryer një process të tillë. Rasti i larvave nuk ndryshon prej atij të foshnjës në këtë shembull.

Kjo prap na shpie deri te përfundimet e njëjta: këto krijesa të gjalla vijnë në jetë, sillen dhe jetojnë në mënyrën e përcaktuar prej Allahut I Cili i ka krijuar ata. Vargu Kur’anor që thekson se Allahu ka frymëzuar bletën dhe e ka urdhëruar atë të bëj mjaltë (Sure Nahl: 68-69) na jap një shembull të fshehtësisë madhështore të botës së qenieve të gjalla. Kjo fshehtësi është se të gjitha qeniet e gjalla i janë përulur vullnetit të Allahut dhe e ndjekin fatin e përcaktuar prej Tij. Për këtë arsye bleta bën mjaltë dhe krimbi i mëndafshit prodhon mëndafsh.

Larva duke e mbështjellur veten në një fshikëz dhe shqyerja e saj dhe dalja prej saj si një flutur me pamje dhe ngjyra përrallore.

Atëherë pra, a është Ai që krijon njësoj, sikurse ai që nuk krijon? A nuk po mendoni? (Sure Nahl: 17)

Simetria E Krahëve

Kur i vështrojmë krahët e fluturës në fotografi, shohim që një simetri e përkryer mbisundon në to. Këta krahë të larmishëm janë aq të zbukuruar me motive, pika dhe ngjyra sa që secila prej tyre është si një vepër arti.

Kur i vështroni krahët e këtyre fluturave, do të vëreni se modelet dhe ngjyrat në të dyja anët janë plotësisht identike, pa marrë parasysh se sa të ndërlikuara mund të duken ato. Madje edhe pika më e vogël është e pranishme në të dy krahët, duke paraqitur në këtë mënyrë një simetri dhe rregull të përkryer.

Përveç kësaj, asnjëra prej ngjyrave në këta krahë të hollë nuk përzihen me njëra tjetrën, secila duke qenë e ndarë në mënyrë të theksuar prej tjetrës. Në të vërtetë, këto ngjyra formohen me anë të grumbullimit të luspave të vogla të grumbulluara njëra mbi tjetrën. A nuk është e mrekullueshme se si këto luspa të vogla që lehtësisht zhdaraviten me prekjen më të lehtë të dorës suaj të mund të rradhiten në të dy krahët pa asnjë gabim në dispozicion të tyre ashtu që të prodhojnë saktësisht modelin e njëjtë. Zhvendosja e madje një luspe të vetme do të shkatërronte simetrinë e krahëve dhe të dëmtonte estetikën e tyre. Megjithatë, kurrë nuk shihni ndonjë çrregullim në krahët e cilësdo flutur në tokë. Ato janë aq të rregullta dhe elegante sikur të ishin punuar prej një artisti. Dhe ato me të vërtetë janë punuar prej një Krijuesi të Madhërishëm.

Pamjet/motivet elegante dhe të theksuara të fluturave tregojnë se këto qenie të gjalla nuk janë produkte të rastësive të pavetëdijshme por rezultate të një krijimi të mrekullueshëm dhe të pashoq/të pakrahasueshëm.

Ai është Allahu, Krijuesi, Shpikësi, Formësuesi. Të tij janë emrat më të bukur. Atë (Allahun) e madhëron çka ka në qiej e në tokë dhe Ai është Ngadhënjyesi, I Urti! (Sure Hashr: 24)

Kafsha Me Qafën Më Të Gjatë: Gjirafa

Gjirafat kanë karakteristika të shumta mahnitëse. Njëra prej këtyre është se qafa e tyre qëndron në shtatë rruaza të shpinës, mu sikurse te të gjithë gjitarët tjerë, edhepse ajo është aq e gjatë. Një fakt tjetër mahnitës për gjirafat është se ato nuk kanë kurrfarë problemi që të pompojnë gjakun në trurin e tyre në maje të qafës së tyre të gjatë. Pak të menduar do ta bënte njeriun të vërejë se sa e vështirë duhet të jetë që gjaku të pompohet aq lartë. Por gjirafat nuk kanë kurrfarë problemi në lidhje me këtë, sepse zemrat e tyre janë të pajisura me tipare për të pompuar gjakun aq lart sa është e nevojshme. Kjo iu mundëson atyre që të vazhdojnë të jetojnë në mënyrë të pamundimshme.

Si të gjitha gjallesat tjera, gjirafat janë poashtu të krijuara me një dizajn të përkryer.

Sidoqoftë, ato ndeshen me një problem tjetër gjersa pijnë ujë. Në thelb, gjirafat do të duhej të vdisnin prej shtypjes së lartë sa herë që përkulen për të pirë ujë. Mirëpo, sistemi i përkryer në qafat e tyre eliminon krejtësisht këtë rrezik. Kur ato përkulen, valvulat në enët e qafave të tyre mbyllen dhe ato ndalojnë gjakun e tepërt që të rrjedhë në tru.

Nuk ka dyshim se gjirafat nuk i kanë fituar këto veçori duke i planifikuar ato në pajtim me nevojat e tyre. Është madje edhe më e papranueshme të themi se gjithë këto veçori vitale u formuan me kalimin e kohës përmes një procesi të shkallëzuar evolutiv. Që një gjirafë të mbetet gjallë, është thelbësore për të të ketë një sistem pompimi për të bartur gjakun në tru dhe një sistem valvulash për të ndaluar shtypjen e lartë të gjakut në atë moment që ajo të përkulet. Po të mos ekzistonte madje edhe vetëm një prej këtyre karakteristikave apo po të mos funksiononte si duhet, atëherë do të ishte e pamundshme për gjirafën që të vazhdonte të jetojë.

Përfundimi që mund të nxjerrim prej gjithë kësaj është se specia e gjirafës erdh në jetë me të gjitha karakteristikat jetike për të jetuarit e saj. Është e pamundshme për një qenie të paqenë të zotëroj trupin e saj dhe të fitojë veçoritë thelbësore në mënyrë të ndërgjegjshme. Pra, gjirafat dëshmojnë në mënyrë të padiskutueshme se janë krijuar përmes një krijimi të ndërgjegjshëm, domethënë prej Allahut.

Breshkat E Detit

(Më lartë) Breshka e porsalindur e detit është gadi të arrijë në det para lindjes së diellit.

Breshkat e detit që jetojnë në oqeane nxitojnë në turma drejt bregdetit kur vie koha që të shumohen. Mirëpo, ky nuk është një bregdet i zakonshëm. Bregdeti tek i cili arrijnë ato për t’u shumuar duhet të jetë ai ku ato kanë lindur. 15

Nganjëherë breshkat e detit duhet të udhëtojnë edhe 800 kilometra për të arritur atje. Por udhëtimi i gjatë dhe i vështirë nuk e ndryshon situatën. Ato arrijnë në bregdetin ku kanë lindur për të sjellë në jetë pasardhësit e tyre, pa marrë parasysh rrethanat.

Është plotësisht e pashpjegueshme se si një qenie e gjallë mund të gjej rrugën e kthimit pikërisht tek bregdeti i njëjtë 20-25 vite pas largimit të saj prej atje. 16

Edhe më e jashtëzakonshme është se mund të gjejë drejtimin e vendit të vet të lindjes në thellësitë e oqeanit ku aq pak dritë depërton dhe pastaj ta dallojë atë në mesin e bregdeteve të shumta të ngjashme.

Më në fund, me mijëra udhëtarë pa kompas takohen në të njëjtin bregdet në të njëjtën kohë. Fillimisht një misterie, arsyet që përbëjnë themelin e këtij takimi këmbëngulës erdhën si një befasi e madhe kur u zbuluan përfundimisht. Pasiqë breshkat e dijnë se pasardhësit e tyre nuk mund të mbijetojnë në kushtet e detit, ato i groposin vezët e tyre nën rërë në bregdet. Por pse të gjitha ato takohen në të njëjtin bregdet, në të njëjtën kohë? A nuk do të mbijetonin zogjët e çelur po ta bënin të njëjtën gjë në kohëra të ndryshme dhe në bregdete të ndryshme? Ata që bën hulumtime në lidhje me këtë çështje u ndeshën me një situatë shumë interesante. Mijëra pasardhës nën rërë duhet të kapërcejnë një numër pengesash të vështira pas thyerjes së vezëve të tyre me xhungën e fortë në kokën e tyre. Të vegjëlit me një mesatare të peshës prej 31 gramësh nuk mund ta gërmojnë shtresën e tokës mbi to vet dhe ata të gjithë e ndihmojnë njëri tjetrin. Kur mijëra të vegjël në bregdet fillojnë të gërmojnë tokën, ata ia dalin të arrijnë në sipërfaqe të rërës brenda disa ditëve. Mirëpo, para se të dalin në sipërfaqe, presin pak për të rënë muzgu. Sepse gjatë ditës, ekziston rreziku që të bijnë pre e grabitësve. Veç kësaj, do të ishte fare e vështirë për ta që të lëvizin duke u zvarritur në rërën e përcëlluar nga drita e diellit. Kur të bie nata, ata ngjiten në sipërfaqe pas përfundimit të procesit të gërmimit. Edhepse është errësirë, ata nxitojnë drejt detit dhe largohen prej bregut të detit për t’u kthyer atje përafërsisht pas 20-25 vite më vonë.

Është e pamundur që këta të vegjël të dijnë se duhet të gërmojnë për t’u ngjitur në sipërfaqe pasiqë që dalin prej vezëve të tyre dhe të presin një kohë në një largësi të caktuar prej detit. Assesi nuk është e mundshme që ata të dijnë, kur janë ende të groposur në rërë, nëse është ditë apo natë, se grabitqarët ekzistojnë jashtë dhe se ata do të mund të binin pre e tyre, se rëra është përcëlluese për shkak të diellit, se kjo do të mund t’ju shkaktonte dëm atyre dhe se ata duhet të nxitojnë për në det. Pra, si ndodh kjo sjellje e ndërgjegjshme?

E vetmja përgjigje në këtë pyetje është se këta të vegjël janë ‘programuar’ disi të sillen në këtë mënyrë, që domethënë se Krijuesi i tyre ka frymëzuar tek ta instinktin që iu ndihmon të mbrojnë jetërat e tyre.

Për një popull që sinqerisht është i bindur ka argumente edhe në krijimin tuaj dhe në krijimin e shtazëve të përhapura. (Sure Xhathije: 4)

Brumbulli Bombardues

Brumbulli bombardues është një insekt për të cilin është bërë një sasi enorme e hulumtimit. Veçoria që e bën këtë insekt aq të njohur është se ai përdor metoda kimike për të mbrojtur veten prej armiqëve të tij.

Në momente kur i kanoset rreziku, insekti nxjerr çurg peroksidin e hidrogjenit dhe hidrokinonin e depozituar në trupin e tij në drejtim të armikut për ta mbrojtur veten. Para betejës, struktura të specializuara të quajtura lobet tajitëse bëjnë një përzierje shumë të koncentruar të këtyre dy materieve kimike. Përzierja e depozituar në një ndarje të veçantë të quajtur ndarja depozituese. Kjo ndarje është e lidhur me një tjetër të quajtur ndarja e shpërthimit. Të dy ndarjet mbahen të veçuara prej njëra tjetrës me anë të një muskuli shtrëngues/unazor. Atë moment që insekti ndjen rrezik, shtrëngon muskulin që e rrethon ndarjen depozituese derisa njëkohësisht liron muskulin unazor dhe materia kimike në ndarjen depozituese bartet në ndarjen e shpërthimit. Një sasi e madhe e nxehtësisë lirohet dhe vie te një avullim. Avulli i liruar dhe gazi i oksigjenit bëjnë presion në muret e ndarjes së shpërthimit dhe kjo materie kimike lëshohet çurg në armikun përmes një kanali i cili shpie jashtë trupit të brumbullit. 17

Ende është një fshehtësi e madhe për hulumtuesit se si një insekt mund të mbajë brenda vetes një sistem të fuqishëm që është aq i fortë sa të nxitë një reagim kimik që lehtë mund t’i shkaktojë dëm ndërkohë që izolon vetveten nga efektet e atij sistemi. Padyshim, ekzistenca dhe funksionimi i këtij sistemi janë tejet të komplikuara që t’i mveshen vet insektit. Ende mbetet çështje diskutuese ajo se si brumbulli bombardues bën që një sistem i tillë të funksionojë në trupin e tij të vogël prej vetem rreth dy centimetra gjatësi, kur ekspertët njerëzor mund ta kryejnë atë vetëm në laboratore.

E vetmja e vërtetë e qartë këtu është se ky insekt është një shembull konkret që plotësisht hedh poshtë teorinë e evolucionit, sepse është e pamundshme që ky sistem kompleks kimik të jetë formuar përmes një vargu ndryshimesh të rastësishme dhe të jetë bartur në gjeneratat e ardhshme. Madje edhe vetëm një mungesë apo ‘defekt’ më i vogël në një pjesë të vetme të sistemit do ta lënte insektin të pambrojtur, ashtuqë së shpejti do të vritej apo do të bënte që të pëlciste. Prandaj, i vetmi shpjegim është se arma kimike në organizmin e insektit është krijuar me të gjitha pjesët e saj përnjëherë dhe pa asnjë defekt.

1. Peroksidi i hidrogjenit 2. Hidrokinoni	3. Dhomëza/ndarja shpërthyese 4. Zbrazja e kimikatit në temperaturën prej 100° C.

Foletë e termiteve

Duke mos qenë më të gjatë se disa centimetra, termitet mund të ndërtojnë rrokaqiej shumë metra të lartë pa përdorimin e çfarëdo lloj mjetesh. Kjo fole e admirueshme mbron në mënyrë të përkryer koloninë e banorëve termit me një popullatë prej një milion prej armiqëve të tyre dhe kushteve të papërshtatshme për jetë jashtë saj.

Askush nuk mund të mos çuditet kur shikon folenë e termiteve të ngritur mbi tokë. Kjo sepse foletë e termiteve janë mrekulli arkitekturale që arrijnë deri në 5–6 metra lartësi.

Kur krahasojmë madhësinë e termiteve me atë të folesë së tyre, shohim se ato ia dalin të realizojnë me sukses një projekt arkitektural me madhësi 300 herë më të madh sesa përmasat e tyre. Por ajo që është madje edhe më mahnitëse është se termitet janë të verbëra.

Një person që kurrë nuk i ka parë foletë gjigante të ndërtuara prej termiteve të verbëra me siguri se do të mendonte se ato janë ndërtuar prej grumbujve të rërës të vendosur mbi njëri tjetrin. Mirëpo, një fole e termiteve dëshmon të jetë një projektim i mrekullueshëm i pakapshëm për mendjen njerëzore: brenda saj ekzistojnë tunele ndërlidhëse, korridore, sisteme ventilimi, kantiere të posaçme për prodhimin e këpurdhave dhe dalje sigurie.

Po të mbledhni me mijëra njerëz të verbër dhe t’u jipnit të gjitha llojet e pajisjeve teknike, kurrë s’do të mund t’i bënit të ndërtojnë një fole të ngjashme me atë të bërë prej kolonisë së termiteve. Pra, vetëm mendoni:

-

Si mundet një termit me gjatësi prej 1-2 cm. të ketë mësuar informacionin arkitektural dhe inxhinierik që nevojitet për të ndërtuar një konstruksion aq delikat?

-

Si munden mijëra termite të verbëra të arrijnë të punojnë në harmoni për të ndërtuar këtë konstruksion i cili është një mrekulli artistike?

-

Nëse e ndani një fole të termiteve në dy pjesë gjatë etapave të para të ndërtimit të saj dhe pastaj i ribashkoni ato, do të shihni se të gjitha korridoret, kanalet dhe rrugët përputhen me njëra tjetrën. Si mund të shpjegohet kjo ngjarje e mrekullueshme

Përfundimi që mund të nxjerrim prej këtij shembulli është se Allahu ka krijuar të gjitha qeniet e gjalla në mënyrë unike dhe pa asnjë shembull të mëparshëm. Madje edhe një fole e termiteve mjafton për një person për të kuptuar Allahun dhe të besojë se Ai është I Cili krijoi gjithçka.

Qukapiku

Siç e dimë të gjithë, qukapikët ndërtojnë foletë e tyre duke shpuar trungjet e pemëve me sqepat e tyre. Kjo mund të tingëlloj si një gjë që shumica e njerëzve e dinë. Por, gjëja që shumë njerëz nuk e vënë re është fakti se si është e mundur që qukapikët nuk pësojnë hemoragji/gjakderdhje në tru, për shkak të goditjeve të forta në pemë. Ajo që qukapiku bën është në një mënyrë e ngjashme me ngulitjen e gozhdës në mur prej një njeriu me kokë. Poqese njeriu do të mundohej të bënte një gjë të tillë, me siguri do të pësonte tronditje në tru të përcjellur me gjakderdhje. Por qukapiku mund të godas një trung të fortë me sqep 38–43 herë brenda dy apo tre sekondave dhe të mos i ndodhë absolutisht asgjë.

Nuk ndodhë asgjë sepse struktura e kokës së qukapikut është krijuar e tillë që ta përballojë me sukses këtë punë. Kafka e qukapikut ka një sistem të mrekullueshëm amortizimi që redukton dhe amortizon forcën e goditjeve. Pjesa e përparme e kafkës së tij dhe disa muskuj të kafkës që kufizohen me sqepin dhe vend bashkimin e nofullës së tij janë aq të fuqishme sa e ndihmojnë zbutjen e efektit të goditjeve të fuqishme gjatë çukitjes. 19

Projektimi dhe planifikimi nuk përfundon me këtë. Pasiqë kryesisht preferojnë drurët e pishave, qukapikët kontrollojnë moshën e drurëve para se të fillojnë të shpojnë në to dhe i zgjedhin ato që janë mbi moshën 100 vjeçare, sepse drurët e pishave mbi 100 vjeçare vuajnë një sëmundje që bën që lëvorja e fortë dhe e trashë të zbutet. Kjo u zbulua vetëm tash së voni nga shkenca dhe ndoshta ju do të lexoni për këtë për herë të parë në jetën tuaj; qukapikët e kanë ditur këtë me shekuj të tërë.

Kjo nuk është arsyeja e vetme pse qukapikët preferojnë drurët e pishave. Qukapikët shpojnë zgavrat rreth foleve të tyre, roli i të cilave nuk është kuptuar fillimisht. Më vonë u kuptua se këto zgavra çelen për t’i mbrojtur ata prej një rreziku të madh. Me kalimin e kohës, rrëshira ngjitëse që rrjedhë prej drurëve të pishës mbush zgravrat dhe avanposti/posti i përparëm i folesë së qukapikut kështu mbushet me një pellg përmes së cilit qukapikët mund të mbrohen prej gjarpërinjëve, armiqëve të tyre më të mëdhenjë.

Një tjetër veçori e qukapikëve është se gjuhët e tyre janë mjaft të holla për të depërtuar madje edhe në foletë e milingonave në drunjë. Gjuhët e tyre janë gjithashtu ngjitëse, gjë e cila ju mundëson atyre të mbledhin milingonat që jetojnë aty. Përsosmëria e krijimit të tyre më tej zbulohet nga fakti se gjuhët e tyre kanë një strukturë e cila i parandalon ata prej dëmtimit nga thartira në organizmat e milingonave. 20

Qukapikët, secila karakteristikë e të cilëve është diskutuar në një paragraf tjetër më lartë, dëshmojnë me të gjitha tiparet e tyre të detajuara se ata janë ‘krijuar’. Po të kishin evoluar në mënyrë të rastësishme siç pretendon teoria e evolucionit, ata do të vdisnin para se të fitonin aso tipare jashtëzakonisht të qëndrueshme dhe do të zhdukeshin. Megjithatë, pasiqë janë krijuar nga Allahu me një ‘projektim’ të posaçëm të përshtatshëm për jetën e tyre, ata filluan jetërat e tyre duke bartur të gjitha karakteristikat jetike.

Maskimi

Gjarpëri që maskohet në rërë fshehet prej armiqëve të tij. A ka të ngjarë që ky gjarpër të ketë bërë që ngjyra dhe pamja e lëkurës së tij të jetë në harmoni të plotë me mjedisin ku ai jeton?

Një prej strategjive mbrojtëse të kafshëve është arti i maskimit. Disa kafshë kanë mbrojtjen e posaçme të një strukture trupore dhe ngjyrimi i cili i është përshtatur tërësisht vendbanimit të tyre. Organizmat e këtyre gjallesave janë aq të harmonishëm me mjedisin e tyre sa që kur i vështroni fotografitë e tyre, nuk mund të dalloni nëse janë bimë apo kafshë apo t’i dalloni prej mjedisit që i rrethon.

Siç do të shihet në faqet vijuese, ngjashmëria e pabesueshme e një insekti me një gjethe që e ndihmon atë t’i shmanget vëmendjes së armiqëve të tij. Është e qartë se kjo kafshë e vogël nuk ka bërë që trupi i saj të duket si një gjethe. Ndoshta nuk është madje e vetëdijshme se mbrohet sepse duket si një gjethe. Megjithatë, maskimi është aq i shkathët sa që shquhet lehtë si një taktikë mbrojtëse e planifikuar posaçërisht dhe ‘e krijuar’.

Po të shikoni me vëmendje, do të shihni se ajo që ju e merrni te jetë një degë druri është në fakt një insekt.	Në fotografinë në anën e majtë është një gjarpër që fshihet në mes të kaçubave/shkurreve.
Ky kameleon, i njohur si geko mund të marr ngjyrën e mjedisit që e rrethon brenda 20 minutave.	Larva i shmanget vëmendjes së armiqëve të saj sepse vendos trupin e saj mu në mes të gjethes.
Kjo larvë që jeton në pyjet e shiut të Panamasë ka pikla në formë të syve të gjarpërit përmes të cilave mund të frikësojë dhe largojë grabitçarët.
Kameleonët e koracuar nuk e ndryshojnë ngjyrën sipas ambientit të tyre, sepse ngjyra e tyre tashmë është krijuar në harmoni me mjedisin në të cilin jetojnë.	Ky kameleon, i njohur si geko mund të marr ngjyrën e mjedisit që e rrethon brenda 20 minutave.
Ky kameleon, i njohur si geko mund të marr ngjyrën e mjedisit që e rrethon brenda 20 minutave.	Disa insekte marrin dukjen e gjetheve të vyshkura. Është shumë vështirë që të dallosh molën/tenjën e Panamasë prej gjetheve të vyshkura.
Insektet që u ngjasojnë gjetheve janë shumë të zakonshme. Është e mundshme të gjejmë të gjitha detajet e gjetheve në trupat e tyre.	Praying mantis nw orkide ka arritur të mashtroj karkalecin duke iu falënderuar krahëve të tij që ngjasojnë petaleve të kësaj lule.
Ky lloj insekti është i mbrojtur prej gjithë armiqëve të tij me dukjen e tij si të gjethes.	Morrat e drurit në anën e majtë mund të bindin armiqët e tyre me dukjen e tanishme të tyre se ata janë gjembat e këtij druri.
Gjarpëri është duke maskuar veten duke qëndruar pezull si të gjitha gjethet tjera.	Vezët e një zogu të quajtur zog rëre (sandpiper bird) i Perëndimit kanë ngjyrë të njëjtë si mjedisi që i rrethon për t’u mbrojtur prej armiqëve

Sytë E Rrejshëm

Ekzistojnë disa metoda të pabesueshme dhe paimagjinueshëm interesante të mbrojtjes në botën shtazore. Njëra prej këtyre është sytë e rrejshëm. Me sy të tillë të rrejshëm, lloje të ndryshme të fluturave, larvave dhe peshqëve i bindin armiqët e tyre se janë të ‘rrezikshëm’.

Fluturat në fotografinë në anën e majtë hapin krahët e tyre posa ndjejnë rrezik dhe shfaqin një palë sy në të dy krahët e tyre që duken mjaft kërcënues për armiqët e tyre.

Sy Të Rrejshëm Hutues!

Kur disa flutura hapin krahët e tyre, ndeshemi me një palë sy. Këta sy bindin armiqët e tyre se nuk janë flutura. Në veçanti pamjet e rrejshme të disa llojeve të fluturave siç është flutura Shonling që shihet më lartë janë aq të përkryera me sytë e tyre të ndritshëm, tiparet e fytyrës, vetullat e ngrysura, gojën dhe hundën sa që pamja e përgjithshme është tërësisht dekurajuese për shumicën e armiqëve të saj. Një person këmbëngulës në mohimin e Allahut mund të përpiqet të përkrah pikëpamjen e tij të jashtëzakonshme me shpjegimin evolucionist të ‘një rastësie interesante’. Apo mund të pohoj se ‘flutura shkaktoi këtë pamje në trupin e saj duke menduar se kjo do të ishte e dobishme për të’. Nëse ndokush bën një pohim të tillë dhe pohon se këto pamje që tejkalojnë në bukuri madje edhe pikturat e artistëve janë krijuar rastësisht, atëherë nuk mbetet asgjë më për t’u thënë nga ana e ‘njerëzve që posedojnë arsye’. Sepse një pohim i tillë është plotësisht i papajtueshëm me arsyen dhe mendjen e shëndoshë.

Le të mendojmë: a munden këta sy tejet bindës të jenë rezultat i një rastësie? Si e din flutura se një palë sy të frikshëm shfaqen kur ajo hap krahët e saj dhe se kjo pamje do të frikësonte armikun e saj? A mos ndoshta flutura e ka parë këtë motiv në krahët e saj dhe ka vendosur se ky motiv është i frikshëm dhe se do të mund ta përdorte në një moment rreziku?

Në anën e majtë janë koka dhe sytë e vërtetë të peshkut rraxhë/rajë. Në anën e djathtë, peshku hyn në folenë e tij dhe lën jashtë bishtin e tij në të cilin ka një palë ‘sy’. Peshqit tjerë përreth nuk kanë guxim që t’i afrohen pasiqë sytë e rrejshëm në bisht i bën ata të mendojnë se është i zgjuar.

Një motiv i tillë bindës mund të jetë vetëm rezultat i një projektimi të ndërgjegjshëm, jo i rastësive. Veç kësaj, nuk është assesi e mundur të mendohet se flutura është e vetëdijshme për motivet në krahët e saj dhe se ka zbuluar këtë si një taktikë mbrojtëse për veten e saj. Është e qartë se Allahu, I Cili e krijoi fluturën, i dhuroi trupit të saj një motiv të tillë dhe e frymëzoi në insekt instinktin për ta përdorur atë në momente të shfaqjes së rrezikut.

Zambakët E Ujit

Lulet e vogla në tokë kryesisht konsiderohen një gjë e zakonshme nga njerëzit, pavarësisht nga përsosmëria e tyre e përgjithshme. Ajo që i ndalon njerëzit që të kuptojnë mrekullitë e krijimit në këto lule është njohja e shkaktuar duke i parë ato gjithkund dhe çdo ditë. Prandaj, lulet që rriten në një vend krejtësisht tjetër, nën rrethana krejtësisht tjera dhe në madhësi krejtësisht të ndryshme do të vlerësohen pa ‘syzet e njohjes/intimitetit’ dhe kështu do t’na ndihmojnë të kuptojmë ekzistencën e Allahut.

Zambakët e ujit të Amazonit që rriten në baltën ngjitëse që mbulon fundin e lumit Amazon janë mjaft interesante për të hequr ‘syzet e njohjes/intimitetit’ prej njerëzve, sepse ato vazhdojnë t’i jetojnë jetërat e tyre jo në mënyrën me të cilën njerëzit janë të mësuar dhe që e shohin çdo ditë, por me një përpjekje shumë më të ndryshme.

	Zambakët e ujit mund të përdorin dritën e diellit me të arritur nga thellësitë e moçaleve në sipërfaqen e ujit duke u zgjatur përpjetë deri në 2 metra. Megjithatë, rrënjët e këtyre luleve kanë gjithashtu nevojë për oksigjen. Në fotografinë e majtë janë kërcejt që zgjaten prej rrënjëve të bimës deri në sipërfaqen e ujit dhe bartin në rrënjë oksigjenin e siguruar.

Këto bimë fillojnë të rriten në baltë në fund të lumit Amazon dhe pastaj zgjaten drejt sipërfaqes së lumit. Qëllimi i tyre është që të arrijnë dritën e diellit e cila është thelbësore për ekzistencën e tyre. Kur ato përfundimisht arrijnë sipërfaqen e ujit, ndalojnë të rriten dhe zhvillojnë sytha gjembor të rrumbullakët. Sythat zhvillohen në gjethe gjigante me një shtrirje prej dy metrash për një kohë të shkurtër prej disa orëve. ‘Duke e ditur’ se sa më shumë që e mbulojnë sipërfaqen e lumit me gjethe të bollshme, aq më shumë do të jenë në gjendje të shfrytëzojnë dritën e diellit, këta zambak të ujit e shfrytëzojnë dritën e diellit deri në maksimum për të kryer fotosintezën. Ata ‘e dinë’ se përndryshe nuk do të jenë në gjendje që të mbijetojnë në fund të lumit për shkak të mungesës së dritës. Padyshim se është fare frymëzuese që një bimë të përdor një taktikë aq ‘inteligjente’.

Megjithatë, vetëm drita e diellit nuk iu mjafton zambakëve të ujit të Amazonit. Ata kanë poashtu nevojë të njëjtë për oksigjen, por është e qartë se ky oksigjen nuk ekziston në një terren me baltë në të cilin rrënjët e tyre janë të vendosura. Kjo është arsyeja pse zambakët e ujit zgjasin kërcejt e tyre që zhvillohen prej rrënjëve të tyre lart në drejtim të sipërfaqes së ujit ku gjethet e tyre qëndrojnë mbi ujë. Nganjëherë këta kërcej rriten deri në 11 metra; ata lidhen për gjethe dhe funksionojnë si bartës të oksigjenit në mes të gjetheve dhe rrënjëve. 21

Si mundet që një syth në fazat e tij fillestare të jetës në thellësitë e një lumi të dijë se i nevojitet oksigjeni dhe drita e diellit për të mbijetuar, se nuk do të mund të jetojë pa to dhe se gjithçka që i nevojitet është e pranishme në sipërfaqen e ujit? Një qenie rishtazi e njohur me jetën nuk është e vetëdijshme as për faktin se ky ujë ka një pikë në të cilën përfundon, dhe as për ekzistencën e diellit apo të oksigjenit.

Prandaj, nëse e tërë kjo ngjarje vlerësohet nga këndvështrimi i evolucionistëve, këto bimë shumë kohë më parë do të duhej të kishin pësuar disfatë nga kushtet e mjedisit dhe do të zhdukeshin. Sidoqoftë, zambakët e ujit janë ende të pranishëm sot me gjithë përsosmërinë e tyre.

Lufta e pabesueshme për të mbijetuar e zambakëve të ujit vazhdon edhe pasi që ato të arrijnë dritën dhe oksigjenin në sipërfaqen e ujit, ku ato përdredhin përpjetë buzët e gjetheve të tyre gjigante për të parandaluar që ato të fundosen.

Ato mund të vazhdojnë jetërat e tyre me të gjitha këto masa paraprake, mirëpo ato poashtu nuk e dinë se këto nuk janë të mjaftueshme për riprodhimin e tyre. Ato kanë nëvojë për një gjallesë që do ta bartë polenin e tyre tek një zambak tjetër uji dhe kjo gjallesë është brumbulli (koleopteran) i cili është krijuar me një dobësi të veçantë për ngjyrën e bardhë. Ata i preferojnë këta zambakë të bardhë uji prej të gjitha luleve tërheqëse të lumit Amazon. Kur vizitohen zambakët e ujit të Amazonit prej krijesave të cilat do të vazhdojnë llojin e tyre, ato i mbyllin të gjitha gjethet e tyre, i burgosin ato dhe iu ofrojnë polen me bollëk. Ato i lirojnë ata pasiqë i mbajnë një natë dhe pastaj e ndryshojnë ngjyrën e tyre në mënyrë që t’mos e sjellin të njëjtin polen prapa tek to. Një herë me ngjyrë të bardhë të kulluar, zambakët madhështor të ujit do të stolisin tani lumin Amazon me ngjyrë trëndafili.

A mundet që plane të tilla të përkryera dhe të llogaritura në mënyrë të përkryer të jenë vepër e një sythi të pandërgjegjshëm për gjithçka? Natyrisht se jo. Ato janë vepër e urtësisë së Allahut, I Cili krijoi gjithçka ekziston. Të gjitha hollësitë e përmbledhura këtu tregojnë se bimët, sikurse gjitha gjallesat tjera në gjithësi, erdhën në jetë tashmë të pajisura me sistemet më të përshtatshme dhe kjo duke iu falënderuar Krijuesit të tyre.

A Mund Të Formohet Një Aeroplan Përmes Rastësisë?

Fizikani i njohur Sir Fred Hojll bën një vrojtim mahnitës për zanafillën e jetës. Në librin e tij “Gjithësia Inteligjente” ai bën komentin në vazhdim për teorinë e evolucionit e cila pretendon se gjallesat u krijuan rastësisht:

Gjasa që forma më të larta të jetës mund të jenë shfaqur në këtë mënyrë (rastësisht) mund të krahasohet me gjasën që një tornado/uragan që kalon nëpër një depo hedhurinash/rrangullinash të mund të montonte një Boing 747 prej materialeve që gjendjen aty. 22

Ky krahasim i Hojllit është jashtëzakonisht i përshtatshëm. Shembujt për të cilët kemi folur më lartë gjithashtu zbulojnë se të dyja, si ekzistenca e jetës dhe përsosmëria e sistemeve të pranishme të saj na shtyjnë të kërkojmë fuqinë madhështore që bën që ato të krijohen. Sikurse që një tornado/uragan nuk mund të prodhojnë një aeroplan si rezultat i rastësive, poashtu nuk është e mundur që gjithësia të jetë krijuar si rezultat i ndodhive të paparashikueshme dhe veç kësaj të strehoj struktura jashtëzakonisht komplekse brenda vetes. Gjithçka që kemi thënë në këtë kapitull na bën që të ndeshemi me dëshminë e planifikimit të përkryer jo vetëm në mjedisin e atypëratyshëm por gjithashtu edhe në thellësitë e hapësirës. Ai që vlerëson këto argumente të cilat janë aq të qarta sa të jenë të pamohueshme si nga arsyeja ashtu edhe nga ndërgjegja mund të vie vetëm deri te një përfundim:

Nuk ka vend për rastësi në gjithësi; gjithësia u KRIJUA me të gjitha hollësitë e përfshira në të.

Dhe Allahu, Krijuesi i këtij sistemi të përkryer, është Ai I Cili posedon fuqi dhe dijeni të pafund.