Жыйынтык

Бул китептин максаты – «ойлонууга чакыруу». Бир адамга чындыктар ар кандай жолдор менен түшүндүрүлүшү мүмкүн, бардык майда-чүйдөлөр, бардык далилдер, ар кандай мүмкүнчүлүктөр колдонулуп көрсөтүлүшү мүмкүн. Бирок эгер адам бардык бул чындыктарды ичинен, чын жүрөктөн чындыкты түшүнүү максаты менен ойлонбосо, мындай аракеттердин баары текке кетет. Ошондуктан Аллахтын элчилери коомдорун динге чакырууда аларга чындыктарды жакшылап түшүндүрүп, артынан аларды ойлонууга чакырышкан.

Ойлонгон адам Аллахтын жаратылыш сырларын, дүйнө жашоосу чындыгын, бейиш жана тозоктун бар экендигин, окуялардын ички сырларын түшүнөт. Аллах ыраазы боло турган бир адам болуунун маанисин жакшыраак түшүнөт, дин ахлагын зарыл абалда жашайт, көргөн ар бир нерсесинде Аллахтын сыпаттарын тааныйт, адамдардын көпчүлүгү эмес, Аллах буйрук кылган сыяктуу ойлонуп баштайт. Мунун натыйжасында сулуулуктардан башкаларга караганда көп ырахат алат, ошондой эле керексиз тынчсыздануу, дүнүйөгө кызыгуу сыяктуу ойлорго алдануу менен өзүн сыгып кыйнабайт.

Булар – ой жүгүрткөн адамдын бул дүйнөдө таба турган жакшы нерселердин жалаң гана бир канчасы. Ойлонуу менен дайыма чындыкты көрө алган адамдын акыреттеги утугу болсо – Раббибиздин сүйүүсү, ыраазычылыгы, кечирими жана бейиши.

Дүйнө жашоосунда ойлонуу менен чындыктарды көрүүдөн качкан адамдар ойлоно турган, болгондо да «терең жана жакшылап» ойлоно турган жана чындыктарды ачык көрө турган бир күн сөзсүз келет. Бирок ал күнкү ойлонуулары аларга эч кандай пайда алып келбейт, тескерисинче аларды кыйнайт. Аллах бул адамдардын качан ойлоноорун Куранда мындайча билдирет:

Ойлонбой койуу менен милдеттерден кача алам деп ойлогондор балким жолуга турган натыйжасын ойлонот жана Аллахтын динине кайтышат деген үмүт менен адамдарды ойлонууга чакыруу – момундарды ибадаты. Бирок ыйман келтиргендер Куранда Раббибиз берген өкүмдү билүү менен аракет кылышат. Аятта мындай билдирилет: