3- Бөлүм Молекуласынын Кереметтүү Түзүлүшү

Бул бөлүмдө ДНК молекуласынын химиялык түзүлүшүнөн сөз кылабыз. Бирок мындагы максат көп биология китебиндеги сыяктуу маалымат берүү гана эмес. Бул маалыматтарга орун берилишинин себеби – адамдын жаратылышындагы детальдарды, жашоосунун канчалык кылдат бир тартип менен курулганын көрсөтүү; ушундайча Раббибиздин улуулугун жана адамдарга мээримин жакшылап түшүнө алуу.

Кээ бир адамдар илимий терең маалыматтардан болушунча алыс болгусу келет жана алар жөнүндө көп ойлонгусу келбейт. Бирок мындай үстүртөн көз-караш ал адамдардын жоромолдоруна, сөздөрүнө чагылат. Чынында болсо биз көргөн ар детальдын жаратылышында жогорку бир хикмат (терең маани) бар жана ар деталь бир максат менен жаратылган. Бир Куран аятында Раббибиз мындайча буюрат:

Биз асмандарды, жерди жана ал экөөсүнүн арасындагыларды акыйкат менен гана жараттык. Эч шексиз, ал саат жакындап келатат; демек (аларга карата) жакшы мамиле кыл. Себеби Раббиң жаратуучу жана кабардар. (Хижр Сүрөсү, 85-86)

Эми жер жүзүндөгү миллиарддаган адамдардын ар биринин триллиондогон клеткасында жайгашкан ДНКнын жаратылышындагы детальдардын кээ бирлерин чогуу карайлы.

ДНК Спиралынын Химиялык Түзүлүшү

ДНК (дезоксирибонуклеиндик кислота) – көмүртек, суутек, кычкылтек, азот, фосфат атомдорунан турган жана клетканын бүт негизги функцияларында кызмат кылган ири бир молекула. Адамга тиешелүү бир ДНК молекуласында бул атомдордон миллиарддаган санда бар14 жана ар адамда өзүнө жараша өзгөчө тартипке салынган. ДНК бир молекуланын химиялык түзүлүшүн көрсөткөн дезоксирибо (Д), нуклеиндик (Н), кислота (К) сөздөрүнүн баш тамгаларынан турат.

adenin, timin, guanin, sitozin

A. Adenin
G. Guanin

T. Timin
C. Sitozin

Ар адам клеткасынын ядросундагы ДНК молекуласы 5 микрон (микрон: миллиметрдин миңден бири) диаметринде, кичинекей бир топко окшоп оролгон абалда турган «нуклеиндик кислотадан» турат.15 Нуклеиндик кислоталар денебиздин 2%ын гана түзгөн, бирок абдан маанилүү кошулмалар. Нуклеиндик кислоталардын негизи болсо – бул нуклеотиддер. Нуклеотиддердин 6.000.000.000 (миллиард)га жакыны химикат катары жуп спирал абалында биригип ДНКны түзүшөт.16

Спирал абалында бир тепкич түзүлүшүндөгү ДНК молекуласы илимпоздорду таң калтырган бир архитектуралык тартипке ээ. Тепкичтин капталдары башка түрдөгү «шекер» жана «фосфаттан» турган ДНК молекуласынын омурткасы. Тепкичтер болсо «база» деп аталган жана бир-бирине туташкан төрт химиялык зат жубунан пайда болот: аденин, тимин, цитозин жана гуанин. Базалар – бул көмүртек, кычкылтек, суутек жана азотту камтыган 12-16 атомдон турган молекулалар.17 Бул химикаттар болсо ДНК спиралында өзгөчө бир тизмекке ээ. Булардын тизмеги эки түрдүү жупташуу менен гана мүмкүн: аденин (А) дайыма тимин (Т) менен жана цитозин (С) дайыма гуанин (G) менен туташат.18

Илимпоздор ДНКны түзгөн атомдордун нуклеотиддерди пайда кылуу үчүн кандай бир тизмек менен биригишээрин аныкташкан. Бирок жандуунун курулуш материалдарынын түзүлүшүн билүү менен аларды жасоо бир эмес. Илимпоздор колдорунда туура материалдар –атомдор жана аларды бириктире турган технология- болгонуна карабастан, жандуунун ДНК молекуласын эч жасай албай жатышат. Куранда Раббибиз мындайча билдирүүдө:

Ал тирилтет жана өлтүрөт. Бир иштин болушун өкүм кылганда, ага: «Бол» деп гана айтат, ал ошол замат болуп калат. (Момун Сүрөсү, 68)

Силердин Кудайыңар бир гана Аллах, Андан башка кудай жок. Ал илим жагынан бүт нерсени ороп-курчаган. (Таха Сүрөсү, 98)

Жогоруда да айтылгандай, атомдордун тизилишинде өзгөчө бир жаратылуу бар. Ар нуклеотид ичинде болжол менен 34 атом бар. ДНКда жалпысынан 6 миллиард нуклеотид бар, демек (34 x 6.000.000.000) 204 миллиард атом ДНК молекуласын түзүү үчүн химиялык жактан биригиши зарыл.19 Эгер бир секундада бир атомду жайгаштыра алганыңызда жана күнүнө 8 саат, жылына 350 күн иштей алганыңызда, бир даана ДНК молекуласын жасашыңыз 20000 жылдан ашыкка созулмак.20 Акылы бар бир адам да муну жасай албаса, ДНК молекуласы кокустуктар натыйжасында өзүнөн-өзү пайда болду деп ойлоо мүмкүнбү? Албетте, мүмкүн эмес. Ошондой эле, ДНК молекулалары болбостон жандыктардын жашай албашын китеп бою унутпаш керек. Болгондо да, ДНКнын түзүлүшүндөгү кичинекей бир ката да олуттуу натыйжаларга алып келүүдө. Таанымал илимпоз Ричард Милтон (Ric¬hard Mil¬ton) мындай дейт:

... ар бир нуклеотиддүү (нуклеотиддин фосфат кошулбаган абалы) туура катарда «жазылышы» жана ДНК молекуласы ичинде дал керектүү жерде турушу зарыл жана мурда айтылгандай, адамдар, жаныбарлар жана өсүмдүктөрдөгү негизги функционалдык бузулууларга бир даана ДНК молекуласы, же ал молекула ичиндеги бир дааны нуклеотиддүүнүн жок болушу же туура эмес жайгаштырылышы себеп болууда.21

ДНК катарындагы ар база тизмеги –аденин, тимин, цитозин жана гуанин нуклеотиддеринин тизмеги- клетка ядросундагы генетикалык текстти түзөт жана өтө маанилүү протеиндерди куруу үчүн керектүү болгон маалыматты камтыйт. Бул жагынан караганда, ДНКнын бир тараптан тартиптүү түзүлүшүн сактап, экинчи тараптан болсо маалымат ар түрдүүлүгүнө уруксат бере турган бир тизмекке ээ болушу абдан кызыктуу бир жагдай.

A- Adenin, T- Timin, G- Guanin, S- Sitozin

A - Adenin, T - Timin,
G - Guanin, S - Sitozin

Her bir nükleotid içerisinde yaklaşık 34 atom bulunmaktadır. DNA'da toplam 6 milyar nükleotid olduğuna göre, (34 x 6.000.000.000) 204 milyar atom, Yüce Rabbimiz'in dilemesiyle bir insanı oluşturacak şekilde birbirlerine bağlanır.

ДНК Жолчосу Катушкаларга Оролгон

1. Şeker Fosfat
2. Nükleotid

DNA molekülü, bilim adamlarını şaşırtan mimari bir düzene sahiptir. DNA şeridinin yan tarafları, "şeker" ve "fosfat"tan oluşan kollardır. Bu kolların arasındaki basamaklar ise, dört kimyasal maddenin -Adenin, Timin, Sitozin ve Guanin- karşılıklı eşleşerek oluşturdukları, nükleotidlerden meydana gelir.

şeker fosfat

Адам клеткаларындагы бир ДНК катары болжол менен 3 миллиард база жубунан турат жана болжол менен эки метр узундукта. Ушунчалык чоңдуктагы эки чынжыр кичирейлитип, көзгө көрүнбөс масштабга түшүрүлүшү зарыл. Узун бир жиптин барабанга оролошуна окшоп, ДНК да клетка ичинде ушул сыяктуу механизм менен пакеттелип ядронун ичине жайгаштырылган. ДНК катары «нуклеосомалар» абалында барабандарга оролуп пакеттелет жана хромосомаларды түзөт. Ал жерде барабан кызматын болсо «гистон» деп аталган протеиндер аткарышат.

Бир нуклеосомада ДНК спиралынын 15 обороттук бөлүгү жайгашат; бул болсо 150 нуклеотидчелик узундукта.22 Бул бөлүк бир протеин ядросунун айланасында эки жолу оролгон. Бул ядро болсо көп санда оң заряддуу амино-кислота камтыган сегиз гистондон турат. Булар ДНКдагы терс заряддуу фосфаттарды кемчиликсиз толукташат. Протеин өндүрүү үчүн ДНКнын кандайдыр бир бөлүгүндө жазылган маалымат керек болгондо, нуклеосома ачылат жана окулушу үчүн ДНК катары эркин коюлат. Андан соң ДНК кайрадан гистондорго оролот жана кийинки жолу керек болгонго чейин ал жерде сакталат жана айланадагы молекулалардын кыйратуучу таасиринен корголот. Генетикалык маалыматтын мазмуну гана эмес, түзүлүшү жана турган чөйрөсүнүн өзгөчөлүктөрү да кылдат бир тартипти талап кылат. Бул тартип – асмандарды жана жерди жараткан Улуу Раббибиздин чыгармаларынын бирөө гана. Йусуф Сүрөсүнүн 100-аятында мындайча билдирилет:

... Шексиз, менин Раббим каалаганын абдан кылдат тартипке салып, чара көрүүчү. Чындыгында Ал билүүчү, өкүмдар жана даанышман. (Йусуф Сүрөсү, 100)

Dna Molekülü Allah'ın Yaratışının Delillerindendir
atom

1. Şeker ve Fosfat
2. Hidrojen Bağları
3. Fosfat

4. Şeker
5. Sitozin
6. Adenin

7. Guanin
8. Timin
9. Nukleotid

DNA şeridinde bulunan her baz dizilimi -Adenin, Timin, Sitozin ve Guanin- hücre çekirdeğindeki genetik metni oluşturur. Bu basamakların her biri, hayati öneme sahip proteinleri inşa etmek için gerekli bilgiyi içerir.

DNA sarmalı çok düzgün, dönen bir merdiveni andırır. Böylesine düzenli bir yapıya sahip olması, şeker ve fosfattan oluşan omurgaların ve bunların arasındaki basamakları oluşturan amino asitlerin özel dizilimi sayesindedir

DNA'nın yapısının keşfine katkıda bulunan isimlerden moleküler biyolog Rosalind Franklin ve biyokimyager Erwin Chargaff, bu dizilimin bir sonucu olarak, DNA molekülünde Adenin baz miktarının her zaman Timin baz miktarına eşit olduğunu ve Guanin miktarının da Sitozine eşit olduğunu keşfetmişlerdir.1 Bu, DNA'nın yaratılışındaki kendisine has özelliklerden sadece bir tanesidir ve DNA'nın yaratılışında tesadüflere yer olmadığının bir başka göstergesidir.

1- L. R. Croft, How Life Began, Evangelical Press, İngiltere, 1988, s. 34.

Маалымат Пакети Гендер

gen

DNA'nın paketlenmesi yaratılışın delillerinden biridir. Kromozomun toplam kalınlığı 1 nanometre, yani metrenin milyarda biri kadardır. Dört metre uzunluğundaki DNA molekülünün gözle görülmeyen bir alana paketlenmesi; okunması, kopyalanması gerektiğinde de hiçbir karmaşa çıkmadan çözülmesi; hücredeki düzenin üstün akıl sahibi olan Yüce Rabbimiz'in eseri olduğunun göstergesidir.

Көзгө көрүнбөгөн бир даана клетка ядросунда жалпы 4 метр узундуктагы ДНК катары болот. Бул катар клетка ядросуда «хромосома» деп аталган топтор абалында пакеттелген. Дене клеткаларыбыздын ядролорунда жалпы 23 жуп хромосома бар. Хромосомалар электрондук микроскоп менен чоңойтулганда, бул хромосомалардын ичинде орун алган ДНК молекуласынын спираль абалында оролуп кысылган абалда турганын көрөбүз. Мындай пакеттөө системасы көлөмү кичинекей болгону менен, кийинки бөлүмдө карала тургандай, кереметтүү бир маалымат кампалоо мүмкүнчүлүгүнө ээ.

ДНК катарларында дене муктаж болгон ар кандай протеинди –энзимдерди, молекулярдык моторлорду, гормондорду жана башка курулуш материалдарын- жасоого керектүү маалымат бар.23 ДНК молекуласы бетиндеги коддолгон маалымат көздөрдүн, кулактардын симметриялык түзүлүшүн, жүрөктүн кан насостошун, бул кандын клеткаларга кычкылтек ташышын, азыктарды майдалоочу ашказан кислотасынын болушун жана дененин башка бардык физикалык өзгөчөлүктөрүн аныктайт. Адамдарда болжолдуу 30000 даана «ген» деп аталган ушундай маалымат пакети бар.24

Генетикалык маалыматтын жалпы саны, б.а. «геном», бир китепканага окшотулса, китепканадагы ар бир китеп бир хромосома болот жана китептердин бөлүмдөрү болсо гендер. Гендер ири бир энциклопедиядагы темалар сыяктуу. Булардын бетинде болсо бир адамдын биологиялык жашоосунун детальдуу планы жазылган.25

Хромосомалардагы тукум куучулук аркылуу өткөн өзгөчөлүктөрдү ДНКнын баскычтарын түзгөн төрт химиялык базанын ар түрдүү тизмектери аныктайт. Бул баскычтардын, база жуптарынын, миңдегени бир даана генди түзөт. ДНКнын түзүлүшүн ачкандардан Жеймс Уотсон база тизмектеринин гендердеги ар түрдүүлүктүн булагы экенине мындайча көңүл бурат:

Histon proteini

Sol Üst:
1- Kromozom,
2- Sentromer, DNA
3- Kromozomlar.

1- DNA molekülü,
2- DNA çifte sarmalı,
3- Baz,
4- 2 nm,

5- Kıvrımlar
6- Histon,
7- Heliks şeklinde sıkıştırılmış kromatin.

Histon proteininin, üç boyutlu şekli ve elektriksel yük dağılımı sayesinde oluşan yapısı, DNA'nın kendi etrafında uygun bir şekilde dönmesini ve bilgi depolamasını sağlar. Bu nedenle DNA'nın bilgi depolama yoğunluğu en gelişmiş bilgisayar çiplerinin birkaç trilyon katıdır.1 (1- Stephen C.Meyer, The Intercollegiate Review 31, no. 2, Spring 1996.)

...бул төрт нуклеотид бир-биринен толугу менен айырмалуу эмес эле; себеби баары бирдей шекер менен фосфат элементтерин камтыйт. Айырмалуулугу же пурин (аденин жана гуанин) же пиримидин (цитозин жана тимин) болгон азот базаларына таянган эле... Эгер база катарлары дайыма бирдей болгондо, бүт ДНК молекулалары окшош болмок жана бир генди башкасынан айырмалаган ар түрдүүлүк болмок эмес.26

Аллах бул төрт базанын тизилишинен миллиарддаган түрдүү адамдарды жараткан жана жаратууну улантууда. Аллах ДНКда жараткан кемчиликсиз тартип урматында адамдын комплекстүү түзүлүшү жана бай өзгөчөлүктөрү келип чыгууда. Нур Сүрөсүнүн 45-аятында мындайча билдирилүүдө:

... Аллах каалаганын жаратат. Эч шексиз, Аллах – бүт нерсеге кудуреттүү. (Нур Сүрөсү, 45)

hücre çekirdeği

1- kromozomlar,
2- DNA molekülü,
3- hücre çekirdeği,

Hücrenin çekirdeğinde bulunan DNA, sarmal bir yapıya sahiptir. Bu sarmal yapı açıldığında, DNA ipince, uzun bir şerit haline gelir. Yaklaşık dört metre uzunluğundaki DNA'nın, gözle görülmeyen bir boyutta hücre çekirdeğinin içinde paketlenmesi, ancak Allah'ın dilemesiyle mümkündür.

ДНК Тең Салмактуу Бир Молекула

ДНК маалыматты алып жүрүү кызматына эң ылайыктуу молекула, химиктер айткандай абдан «тең салмактуу» бир молекула. Бир молекуланын тең салмактуу болушу эмне мааниге келет? Тең салмактуулук бир молекуланын оңойчулук менен бузулуп, ажырабашын билдирет. Молекулярдык биология тармагында изилдөө жасаган илимпоздор ДНКнын мындай тең салмактуулугунун маанилүүлүгүн жакшы билишет. Себеби ДНК лабораторияларда колдонулган биохимикаттардын көпчүлүгүнөн бир топ бекем бир түзүлүшкө ээ. Көп биохимикаттын тескерисинче, бөлмө температурасында да көп айлар бою аралашма ичинде тең салмактуулугун сактай алат.27 ДНКдагы базалардын тең салмактуу түзүлүшү жөнүндө проф. Дэниел Деннет (Da¬ni¬el Den¬net) мындай дейт:

ДНКнын эң негизги өзгөчөлүктөрүнүн бири аденин, цитозин, гуанин жана тимин тизмектеринин химикат катары дээрлик бирдей даражада тең салмактуу болушу. Принципте баарын генетикалык инженерия жолу менен лабораторияларда алууга болот жана китепканада турган бир китеп сыяктуу белгисиз бир убакыт өмүр сүрүшү мүмкүн.28

Булардын баары көрсөткөндөй, ДНК – маалымат сактоо үчүн атайын жаратылган бир молекула. ДНК ээ болгон бардык касиеттердин кокустан бир заматта пайда болушу, албетте, мүмкүн эмес. Булардын баары Улуу Раббибиздин буйругу менен пландуу чогулган. Бир Куран аятында Аллах мындайча билдирет:

... Мына ушуларды (жаратып жөнгө салган) Аллах силердин Раббиңер; мүлк Аныкы. Андан башка сыйынгандарыңар болсо «бир уруктун ичке чел кабыгына» де ээ (малик) боло алышпайт. (Фатыр Сүрөсү, 13)

Днкнын Спиралдык Түзүлүшүндөгү Таң Калыштуу Тартип

dna sarmalı

1- kromozomlar,
2- kromozom (sıkıştırılmış DNA),
3- kromatin

(genişletilmiş DNA),
4- DNA çifte sarmalı,
5- nükleotidler

Телефондун трубкасынын оролгон шнурун элестетиңиз. Узун бир кабель бир топ кыска аралыкка батырылып, керек болгондо узара турган болуп жасалган. Эч ким кабельди карап, ал кабель кокустан мындай формада болуп калган деп айтпайт. Себеби бул форманын колдонулган жери, максаты жана натыйжада берген жеңилдиги бир акыл, илим жана пландын бар экенин көрсөтөт.

Адамдын клеткаларындагы ДНКлар да ушуга окшош атайын бир формага ээ. Болгондо да ДНКдагы спиралдык түзүлүш бир топ тартиптүүрөөк, узунураак жана катмарлуураак. Мындай форманын колдонулушу абдан терең маанилүү. Алдыда карала турган ДНКнын кереметтүү маалымат мүмкүнчүлүгүнүн кичинекей бир жерге батышы ушул өзгөчө форма урматында мүмкүн болууда. Спиралдык түзүлүшү жайылганда жалпысы 4 метр болгон ДНК миллиметрдин эки миллиондон бириндей гана орунду ээлейт жана ушул себептен электрондук микроскоп менен да араң көрүнөт.29

ДНК Абдан Тартиптүү, Айлануучу Бир Тепкичти Элестетет

ДНК спираль формасында жыйырылган, эки спиралдан турган, тепкичке окшош бир молекула. ДНК спиралындагы жыйрылуулар болсо абдан тартиптүү бир түзүлүшкө ээ. Эки ДНК тизмегинин тең шекер менен фосфаттан турган омурткалары орток бир ок айланасында бирдей өлчөмдө, бир багытты (оңду) көздөй айланууларды пайда кылышат. Мындан тышкары, эки колдун тең арасындагы тепкич баскычтарында да туш келди бир тизмек жок. Тепкичтин баскычтарын түзгөн базалар спиралдын огуна 90 даражалык бурч менен жайгашкан. Бул ДНК катарына тартиптүү, спираль бир тепкич көрүнүшүн берет.

Башка тараптан, тепкичтер өзгөчө бир биригүү системасы менен биригишет. Баскычтардын төрт башка материалы болгон «аденин, гуанин, цитозин, тимин» ар кандай чоңдукта. Аденин менен гуанин базалары чоң көлөмдүү, цитозин менен тимин базалары кичинекей көлөмдүү молекулалар. Жолуга турган молекулалардын чоңдугу спираль тепкичтин бүт жерде бирдей аралыкка ээ болушун камсыздай тургандай кылып аныкталган. Баскычтарды тартиптүү түзө алуу үчүн дайыма гуанин цитозиндин, аденин болсо тиминдин тушуна келет. Ушундайча ДНК молекуласы ичинде кичине базалардын тушуна чоң базалардын келиши менен аралык дайыма бирдей болот. Мунун натыйжасында болсо үзгүлтүксүз созулган, тартиптүү бир тепкич пайда болот. Бирок бир жолу эле аденин базасынын тушуна тимин эмес, гуанин келген болгондо, спиралдык түзүлүштүн тартиптүү алга жылышы мүмкүн болмок эмес. Ошентип тизмектеги кандайдыр бир ката молекуланын химиялык түзүлүшүн толугу менен бузушу, жана маалыматтын колдонулушуна, копияланышына жана өткөрүлүшүнө тоскоол болушу мүмкүн эле. Бул мындай тизилүүнүн кокустан пайда болушу мүмкүн эмес экенин апачык көрсөтөт.

Бир-бирине коңшу база жуптарынын бурулушу арасындагы аралык да бирдей. Тепкич бурулуштарынын бирдей аралыктуу болушун камсыз кылган бул тартип боюнча, болжол менен 10 база жубу (б.а. 10 баскыч) 360 даражалык толук бир айланууну толуктайт.30 ДНК секундасына бир миллиард жолу жыйрылат жана тепкичтин баскычтары спираль бир кыймылды улап ушул тартип менен бүгүлөт.31 Бул кыймыл ДНКнын эки негизги милдетин (протеин жасалышына багыт берүү жана өзүн копиялоо) ишке ашырышында абдан маанилүү кызмат аткарат. Германия Федералдык физика жана технология институтунун башчысы проф. Вернер Гитт (Wer¬ner Gitt) ДНКдагы мындай өзгөчө түзүлүш жөнүндө мындай дейт:

Жандыктар үчүн колдонулган коддоо системасы инженерия көз-карашы менен караганда эч кемчиликсиз. Бул чындык мунун туш келди кокустуктар менен эмес, максаттуу бир жаратуу менен пайда болгону жөнүндөгү көз-карашты бекемдейт.32

Спиралдын Курушулунда Колдонулган Байланыштардын Мааниси

dna - hidrojen bağı

1. Hidrojen Bağları
2. Fosfat
3. Şeker

4. Sitozin
5. Adenin
6. Timin

Узун ДНК молекуласынын омурткасы, б.а. тепкичтин колдору, абдан күчтүү. Катары менен тизилген шекер жана фосфат молекулаларынан турат. Бул молекулалар бир-бирине «эфир коваленттик байланыштар» деп аталган өзгөчө бир байланыш менен туташышат. Бул байланыштар абдан күчтүү байланыштар; ошондуктан оңой менен үзүлбөйт. Бул күчтүү омуртка генетикалык маалыматты бузуучу таасирлерден коргойт.33 Бул байланыштардын болушу ДНК молекуласынын жалгыз тизмектүү учурда да чыдамкай жана туруктуу болушун камсыздайт.

Бирок мынчалык бекем бир ДНК тизмегинин бырыштары ачылып жатканда ДНКнын спиралдык түзүлүшүнө зыян келиши мүмкүн. Ушул себептен спираль бир жактан түзүлүшүн коргой турганчалык бекем жана тең салмактуу, экинчи тараптан маалымат кыйынчылыксыз колдонулушу үчүн абдан бат ачыла турган ийкемдүүлүктө болушу зарыл. ДНКнын негизги молекулярдык түзүлүшүн коргогон күчтүү коваленттик байланыштар менен спиралдык тизмектерди чогуу кармап турган күчсүзүрөөк, оңойураак үзүлүүчү «суутек байланыштардан» турган бир комбинация ийкемдүүлүк-бекемдик маселесинин чечилишин камсыздайт. Бир-бирине жолуккан төрт нуклеотид арасындагы химиялык байланыш – бул суутек байланышы. Бул байланыш эфир байланыштарындай күчтүү болбогондуктан, аз энергия менен мисалы pH (кислота-база тең салмактуулугу) өзгөрүшү, температура жана басым сыяктуу факторлор менен оңой гана бир-биринен бөлүнүшөт. Алсыз байланыштар организмдеги чоң молекулалардын калыптанышында абдан маанилүү кызмат аткарышат жана түзгөн затка ийкемдүүлүк беришет. Бирок бул ийкемдүүлүк учурунда байланыштарда үзүлүү болбойт. Суутек байланыштарынын мындай касиети урматында ДНК молекуласындагы маалыматты керек болгондо колдонуу мүмкүн болот.

Байланыштардагы мындай ийкемдүүлүктүн мааниси мындай: дененин негизги функциялары болгон протеин өндүрүү ДНКны копиялоо жана башка клеткаларга берүү аркылуу, бул болсо алардын арасындагы байланыштардын ийкемдүүлүк касиети менен мүмкүн болот. ДНК молекуласынын эки тизмеги бир-бирине суутек байланыштары менен гана байланышкандыктан, оңой гана бөлүнүшөт. Керек болгондо кайрадан биригип жуп спиралдык түзүлүштү түзө алышат. Бөлүнүү учурунда ДНК тизмегинин баскычтарын түзгөн нуклеотиддер ажырашпайт. Башка тараптан, арадагы суутек байланыштары оңой гана бир-биринен ажыраса, коваленттик байланыш менен туташкан капталдардагы тизмектерде эч кандай үзүлүү же ийилүү болбойт. Молекулярдык биолог Майкл Дентон ДНКнын биохимиялык түзүлүшүндөгү кемчиликсиздикти мындайча сүрөттөйт:

Молекуланын геометриялык жактан кемчиликсиздигин көрө аласыз. Аденин менен тимин арасындагы эки жана гуанин менен цитозин арасындагы үч суутек байланышы пайда кылган беш суутек байланышынын баарынын чыдамкайлыгы эң идеалдуу деңгээлде. Себеби суутек атомдорунун баары түздөн-түз аны кабыл алган атомго ишарат кылат жана байланыштардын узундугу суутек байланыштары үчүн керектүү эң жогорку деңгээлдеги энергия деңгээлинде. Молекулага маанилүү бир тең салмактуулук бергендиктен жана репликация (копиялоо) учурунда база жупташуусунун эч катасыз болушу жагынан мындай касиети абдан өзгөчө.34

Бир тараптан генетикалык маалымат сакталышы үчүн бекем жана тең салмактуу бир түзүлүшкө муктаждык бар болсо, экинчи тараптан гендер окулушу жана копияланышы үчүн ийкемдүү бир түзүлүш талап кылынат. Б.а. ДНК спиралын түзгөн эки колдун бир-бирине туташуу күчү абдан маанилүү кызматтарын аткарышы үчүн дал талап кылынгандай чоңдукта болушу зарыл. ДНК спиралы дал талап кылынгандай бекемдикке жана ийкемдүүлүккө ээ. Бул абдан өзгөчө бир абал. Себеби эгер ДНК катарлары арасындагы байланыш күчтүүрөөк болгондо, эки кол тең кыймылсыз болуп катып калмак. Башка тараптан, бул байланыш күчсүзүрөөк болгондо, молекула чачырап кетмек.35 Бирок ДНКны түзгөн байланыштар, Аллахтын каалоосу менен, спиралдын абдан тартиптүү да, ишке жарамдуу да болушун камсыздай турган эң идеалдуу түзүлүштө.

ДНК Бетиндеги Фосфаттын Мааниси

Фосфаттар ДНКдагы нуклеотид базаларды бириктирип турат. Себеби ДНК спиралы суу бар бир чөйрөдө кызмат аткарат жана суу болсо фосфаттар менен шекерлер арасындагы байланыштарды талкалайт. Бул жагынан ДНК бетиндеги фосфат топторунун терс заряддуу болушу бир жагынан артыкчылык, экинчи жагынан муктаждык. Бул терс заряд урматында ДНК турган суулуу чөйрөдө талкалануу ыктымалына тоскоолдук түзүлгөн болот.

Фосфаттан башка кайсы бирикме бир тараптан химиялык байланыш куруп, бир тараптан терс заряддуу бойдон кала алат деген суроо туулса, ар кандай ыктымалдыктар бар. Бирок булардын эч бири генетикалык маалыматты түзүү касиетин фосфаттай аткара албайт. Мисалы, кремний кислотасы менен мышьяк эфирлери сууда бат талкаланышат; лимон кислотасы болсо сууда жайыраак талкаланганы менен молекуланын геометриясын камсыздай турган тең салмактуулукта эмес.36

Ошондуктан фосфаттын өзүнө гана тиешелүү касиеттери болбогондо, ДНК жуп спиралы болмок эмес, өзүн копиялай алчу бул биохимиялык система курулмак эмес жана жандуулар да болмок эмес. Таанымал химия профессору Фрэнк Генри Вестеймер (Frank Henry West¬hei¬mer) бул жөнүндө «бул шарттардын баары фосфор кислотасы менен гана камсыз кылына алат жана башка альтернатива көрүнбөйт.»37 дейт. Бул абал жана буга чейин каралган бүт детальдар Улуу Раббибиздин ДНКны кандай кереметтүү касиеттерге ээ бир молекула кылып жаратканын апачык көрсөтүүдө. Бир Куран аятында мындайча билдирилет:

Ал келечегин да, өтмүшүн да билет. Алардын илими болсо Аны (Аллахты) камтый албайт. (Таха Сүрөсү, 110)

fosfat

1. Fosfat Grubu
2. Deoksiriboz
3. Adenin
4. Timin

5. Guanin
6. Sitozin
7. Nükleotidler
8. Fosfat ve Şeker Grubu

9. Hidrojen Bağı
10. Sarmal 1
11. Sarmal 2

DipnotlarFootnotes

14. Walter L. Starkey, The Cambrian Explosion, WLS Publishing, Ohio, 1999, s. 155.

15. Michael J. Denton, Nature's Destiny, Free Press, New York, 1998, s. 149.

16. Walter L. Starkey, The Cambrian Explosion, WLS Publishing, Ohio, 1999, s. 41.

17. Lee M. Spetner, Not By Chance, Shattering The Modern Theory of Evolution, The Judaica Press Inc., 1997, s. 213.

18. The Incredible Machine, National Geographic Society, Washington DC., 1986, s. 43.

19. Walter L. Starkey, The Cambrian Explosion, WLS Publishing, Ohio, 1999, s. 41.

20. Walter L. Starkey, The Cambrian Explosion, WLS Publishing, Ohio, 1999, s. 41.

21. Richard Milton, Son Tartışmalar Işığında Darwinizm'in Mitleri, Gelenek Yayıncılık, Eylül 2003, çev: İbrahim Kapaklıkaya, s. 208.

22. David S. Goodsell, Our Molecular Nature, Springer-Verlag, New York, 1996, s. 39.

23. David S. Goodsell, Our Molecular Nature, Springer-Verlag, New York, 1996, s. 15.

24. Gerald L. Schroeder, Tanrı'nın Saklı Yüzü, çev. Ahmet Ergenç, Gelenek Yayınları, İstanbul, 2003, s. 188.

25. The Incredible Machine, National Geographic Society, Washington DC., 1986, s. 15.

26. James D. Watson, İkili Sarmal: DNA Yapı Çözümünün Öyküsü (The Double Helix), çev. Alev Serin, TÜBİTAK Popüler Bilim Kitapları, Ankara, 1997, 10. baskı, s. 36.

27. Michael J. Denton, Nature's Destiny, Free Press, New York, 1998, s. 152.

28. Daniel C. Dennett, Darwin's Dangerous Idea, Touchstone, New York, 1996, ss. 112-113.

29. Werner Gitt, In the Beginning was Information, 3. baskı, Almanya, 2001, s. 90.

30. http://genetikbilimi.com/genbilim/dnanedir.html

31. The Incredible Machine, National Geographic Society, Washington DC., 1986, s. 43.

32. Werner Gitt, In the Beginning was Information, 3. baskı, Almanya, 2001, s. 95.

33. http://library.thinkquest.org/20465/DNAstruct.html

34. Michael J. Denton, Nature's Destiny, Free Press, New York, 1998, ss. 151-152.

35. Michael J. Denton, Nature's Destiny, Free Press, New York, 1998, s. 153.

36. Michael J. Denton, Nature's Destiny, Free Press, New York, 1998, s. 406.

37. Michael J. Denton, Nature's Destiny, Free Press, New York, 1998, s. 406.

БӨЛҮШҮҮ
logo
logo
logo
logo
logo
Жүктөөлөр
  • Ааламдын Тереңдиктеринен ДНК Молекуласына
  • Белгилүү Болгон Эң Алдыңкы Маалымат Банкы: ДНК
  • 1- Бөлүм Клетканын 20-Кылымда Ачылган Тараптары
  • 2- Бөлүм Жандуулуктун Маалымат Булагы: ДНК
  • 3- Бөлүм Молекуласынын Кереметтүү Түзүлүшү
  • 4- Бөлүм ДНКдагы Кереметтүү Маалымат Сактоо Жөндөмү
  • 5- Бөлүм ДНК Молекуласындагы Код Илими
  • 6- Бөлүм ДНКда Сакталуу Теңдешсиз Өндүрүш Системасы: Протеин Синтези
  • 7- Бөлүм Дүйнөнүн Эң Алдыңкы Копиялоо Технологиясы
  • 8- Бөлүм Адамдын ДНКда Сакталуу Курулуш Планы
  • 9- Бөлүм Адам Геному Долбоору Жөнүндө Дарвинист-Материалисттик Жаңылыш Ойлор
  • 10- Бөлүм Жандуудагы Маалымат Жана Материализмдин Бүтүшү
  • 11- Бөлүм Дарвинизмдин ДНК Жөнүндөгү Жаңылыштыктарынын Кээ Бирлери
  • 12- Бөлүм ДНК Керемети Эволюция Теориясын Кантип Жараксыз Кылууда?
  • Жыйынтык ДНК Улуу Раббибиздин Жаратуу Чеберчилигинин Бир Мисалы