Эненин сүтү – Аллах жараткан сансыз кереметтин бирөөсү гана. Эненин сүтүндө жаңы төрөлгөн бир наристенин бардык муктаждыктары бар. Болгондо да, наристе чоңойгон сайын муктаждыктарынын өзгөрүшүнө жараша эненин сүтүнүн курамы да өзгөрүп турат. Илимпоздор лабораторияларда да ага окшошун өндүрө албаган эне сүтүн өндүргөндөр болсо – бул эненин көкүрөгүндөгү кээ бир клеткалар. Бул клеткалар эне сүтүнүн теңдешсиз формуласын билишет жана качан өндүрүп башташы керек экенин, качан өндүргөн нерсесинин курамын өзгөртүшү керек экенин билишет.
 |
| a. Milk, |
| Figure 13: The hormones involved in the production of mother's milk work just like skilled, conscious technicians and workers in a factory. Every detail is a manifestation of the infinite knowledge and mind of God. |
Эненин сүтүнүн өндүрүшү кандайча башталат жана бул өндүрүш кантип башкарылат? Бул суроонун жообунда да көптөгөн жаратылуу керемети жашырылган. Сүт өндүрүшүндө гормоналдык система жана нерв системасы ортоктошо кызмат кылышат. Кемчиликсиз бир маалымат агымы жана пландоо натыйжасында бул өндүрүш ишке ашат(Figure 13).
 |
| Figures 14 and 15: The hormone PIH accelerates or slows the production of prolactin, as required. Milk production is thus prevented during the first months of pregnancy. This, of course, is not a system that hormones could have thought up themselves. God creates all details without flaw. |
Эненин көкүрөгүндө жайгашкан сүт бездерин кыймылдаткан абдан өзгөчө бир гормон бар. Бул гормон – пролактин гормону. Пролактин гормону гипофиз безинен чыгарылат.
Бирок кош бойлуулуктун башында пролактин гормонунун чыгарылышын чектеген кээ бир факторлор бар. Бул факторлорду ылдыйга түшүп бараткан бир унаанын тормоз баскычына басууга окшоштурууга болот. Унаа ылдый көздөй кыймылдоого ийкемдүү болот, бирок тормоз тебилип тургандыктан, кыймылдай албайт. Б.а. сүт өндүрүшү тормоздолгон болот.
 |
| a. Milk |
| Figure 16: After the birth of the baby, the release of estrogen decreases, which in turn leads to a reduction in PIH. This process resembles the way a car starts rolling downhill when you slowly take your foot off the brake pedal. In this way, production of the hormone prolactin gradually increases, setting the milk glands in action to produce mother's milk. |
Пролактин гормонунун тормоздолушу эң керектүү бир чечим. Себеби наристе али төрөлө элек болгондуктан, энеден сүт чыгып башташынын эч кажети жок. Кантип мындай тормоз басылат? Пролактиндин эрте чыгарылып башташына кантип тоскоол болунат? Бул жерде кемчиликсиз бир система иштейт. Мээнин гипоталамус аймагы пролактин гормонунун өндүрүшүнө тоскоол болгон бир гормон чыгарат. PIH (Prolaktin Inhibiting Hormon- Пролактинге тоскоол болуучу гормон) деп аталган бул гормон пролактин өндүрүшүн жайлатат, б.а. тормоздойт.
Тормозго басуу кандайча ишке ашат? Кош бойлуулук убагында өндүрүлгөн эстроген аттуу бир гормон гипоталамустун тормозго басышын, б.а. PIH өндүрүшүн камсыз кылат. Наристе төрөлөөрү менен эстрогендин чыгарылышы азайат. Эстрогендин азайышы PIHтын азайышына алып келет. Бул процесс буттун тормоздон акырындап алынышына жана унаанын ылдый көздөй кыймылдап башташына окшошот. Натыйжада пролактин өндүрүшү акырын акырын көбөйүп баштайт. Пролактин гормондору сүт бездерин эненин сүтүн өндүрүшү үчүн кыймылга келтирет.
Бул – чыныгы бир жаратылуу керемети. Кош бойлуулуктун алгачкы айларында сүт өндүрүшү ушул пландалып жаратылган системанын урматында токтотулат. Эми бул система жөнүндө көңүл коюп ой жүгүртөлү:
Пролактин гормонун өндүргөн гипофиз клеткалары сүт бездерин кайдан таанышат? Сүт өндүрүү милдетин аркалаган клеткаларга «сүт өндүр» буйругун кайсы акыл жана аң-сезими менен берүүдө?
Наристе төрөлөөрдөн мурда пролактин өндүрүшүнө тоскоол болгон гормондор али сүт өндүрүлбөшү керек экенин, дагы бираз күтүү керек экенин кайдан билишет?
Бул гормондор пролактиндин сүт өндүрөөрүн жана сүттүн өндүрүлүшүнө тоскоол болуу үчүн пролактин гормонунун өндүрүлүшүнө тоскоол болуу керек экенин кайдан билишет?
Бүт бул кереметтүү системаны жараткан – бул ааламдардын Рабби болгон Аллах. Жана бүт нерселер Анын илхам кылышы менен кыймылдоодо.
