Материализм Кыйрады, Жок Болду

Бир Доордун Жомогу: Материализм

Байыркы грек ойчулдары бүт заттар атом деп аталган майда бөлүкчөлөрдөн турат деп ойлошкон. Ааламды жана бүт жандыктарды, эч кандай көзөмөлсүз, эч кандай аң-сезимдүү бир кийлигишүүсүз, ошол атомдор пайда кылган дешкен. Бул ишеним боюнча, заттын башталышы жана аягы жок эле, жана заттан башка эч нерсе жок эле. Нерселердин түзүлүш жана кыймыл-аракеттеринде табияттан-өйдө окуялардын кийлигишүүсү кабыл алынган эмес. Бүт баары зат абсолюттук нерсе деген ишенимге таянган. Заттын башталышы болбогондуктан, ааламдын да башталышы жок эле жана бул түшүнүк атеизмдин негизин түзгөн. Бүт ааламдын башталышы жок болгон болсо, анда адашкан материалисттик ишеним боюнча, зат менен аалам жаратылган эмес эле.

Материализм боюнча, аалам түбөлүктүү эле жана ошондуктан ааламда бир максат жана атайын жаратуу да жок эле. Ааламдагы бүт тең салмактуулук, гармония жана тартип, материалисттердин ою боюнча, кокустуктардын гана натыйжасы эле. Материализм бүт нерсе аң-сезимсиз атомдордун туш келди чогулушунан пайда болгон жана сырткы дүйнө канчалык кемчиликсиз комплекстүүлүктө, тең салмактуулук жана тартипте болсо да, алардын баары максатсыз кокустуктардын натыйжасында болгон деген көз-карашты жактаган. Материалисттик көз-караш мындай акылга сыйбас пикирге байыркы греция учурунан бери ээ эле.

Материализм «максат» жана «жаратуу» пикирлерин жокко чыгаргандыктан, бир Жаратуучунун бар экенин да жокко чыгарган. Тагыраак айтканда, материализм Аллахтын бар экенин жокко чыгаруу үчүн чыгарылган бир философия эле. Жер бетинде Аллахка болгон ишенимди жокко чыгарган көптөгөн агым, идеология жана пикир системасы материализмди өзүнө негиз туткан. Б.а. атеизмдин эң натыйжалуу дини материализм болгон.

Виржиния университетинен физика профессору Стэнли Соботтка (Stan¬ley So-bott¬ka) материализм адашуучулугун мындайча түшүндүрөт:

Stanley Sobottka

Байыркы грецияда материализм боюнча, динчил адамдар илимге каршы эле. Мына ушул себептен материалисттер тарых бою Аллах ишеними менен илим арасында бир келишпестик бар сыяктуу бир көрүнүш берүүгө аракеттеништи. Чынында болсо, илим Аллахтын бар экендигинин далилдерин көрсөтүп жаткан, Аллах ишеними менен күрөшкөн болсо материалисттик көз-караш эле. (Бул албетте дарвинизмди да камтыйт. Дарвинизм менен күрөш, негизи анын материализм менен тыгыз байланышта болгону себептүү.) Материалисттер тарых бою нерселер атом жыйындысынан турат, адам мээси болсо бир клетка тармагы гана деп келишти. Адам акылын түшүндүрө алышкан жок, аны нейрондордун өз ара таасирлери катары түшүндүрүүгө аракет кылышты.

Материалисттер өздөрүн да бир айбан же машина деп айтуудан тартынышкан жок. Өздөрүнүн аң-сезимдүү бир жандык статусунда экенин жокко чыгарышты. Бизди кокустуктар жаратты (пайда кылды) дешти. Бирок бул чоң бир алдануу жана Аллахты жокко чыгаруу үчүн чыгарылган чоң бир жалган эле.

Заттын абсолюттук чындык экенине ишенген бул адамдар негизи Делавэр университети Бартол изилдөө институтунан элементардык бөлүкчөлөрдүн кванттык физиги Стивен М. Барр (Step¬hen M. Barr) айткандай, илгерки бутпарастардан (идолго сыйынуучулардан) дээрлик айырмасыз эле. Материалисттер адамды илгерки бутпарастар сыяктуу адамдан төмөн жандыктар катары көрсөтүшкөн. Бутпарастар муну затты «кудайлаштыруу» аркылуу жасашса; материалисттер болсо муну рухту жокко чыгарып, бүт баарын затка түшүрүү менен жасашты. Бутпарастар кыймылдар орбиталар жана жылдыздар тарабынан башкарылат дешкен; материалисттер болсо биз мээлерибиздеги электрондордун орбиталары тарабынан башкарылабыз дешкен. Бутпарастар ибадат кылуу үчүн айбандардын алдында жүгүнүшкөн; материалисттер болсо биз айбандан айырмасызбыз дешти.2

Орегон университети Теориялык илимдер институтунун физика профессору Амит Госвами (Amit Gos¬wa¬mi) материализм адамдарга сиңирүүнү көздөгөн түпкү логиканы мындайча түшүндүрөт:

Amit Goswami

Чынында болсо, адамды Аллах жараткан. Адам максатсыз жана жоопкерчиликсиз бир жандык эмес, материалисттердин тескерисинче аң-сезимсиз бир машина эмес. Адам Аллахтын алдында жоопкерчиликтүү бир жандык жана бүт кылгандарынан акыретте суракка алынат.

Адамдарды бул чындыктан алыстатууга аракеттенген материалисттик логика байыркы грециядан бери тарыхтын бүт доорлорунда ушул эле түшүнүк менен тарых сахнасынан орун алышкан. Бирок бул ишеним 19-кылымда чындап жайылып, тамырлаган бир пикир системасына айланды. 19-кылымда классикалык физиктердин көпчүлүгү заттын негизги элементтери бильярд топтору сыяктуу, жансыз, бөлүнбөгөн атомдордон турат жана ааламдагы кемчиликсиз тартип менен комплекстүүлүктүн булагы атомдордун туш келди кыймылдарынын бир натыйжасы деп ойлошкон. Алардын ою боюнча, жер бетиндеги жашоо да кошо, бүт нерсе аң-сезимсиз бир процесстер менен кокустан пайда болгон. Атомдор аң-сезимсиз биримдиктер курушкан жана учурда биз көрүп жаткан кемчиликсиз өзгөчөлүктөрү менен дүйнөнү, ал тургай, акылы жана аң-сезими бар бизди пайда кылышкан. Материалисттер бул пикирлерди чыгаруу менен адамдын бир Жаратуучу тарабынан жаратылбаганын жана заттык бир нерсе гана экенин адамдардын аң-сезимине сиңирүүнү каалашкан. Бирок адамдын кемчиликсиз система жана механизмдер менен, кереметтүү бир акыл күчү менен жаратылганы апачык чындык. Жер бетинде материалисттер айткандай аң-сезимсиз жана акылсыз окуялар, мунун натыйжасында пайда болгон аң-сезимсиз түзүлүш жана системалар жок. Бүт нерсе кээде адамдын акылы жетпей тургандай комплекстүүлүк жана артыкчылыктарды көрсөтөт, жана бул детальдар эч кандай кокус кийлигишүүгө орун бербей турганчалык даражада кемчиликсиз. Жер бети кереметтүү жаратуу далилдерин көрсөтө турган сыпатта.

Ушул чындыктарга карабастан, материалисттер аң-сезимсиз атомдор бүт нерсенин негизи деген пикирде көшөрүштү. Материалисттердин ою боюнча, бүт нерсенин себеби болгон атом кандай нерсе?

Тагыраак айтканда, атомдун 99,9999999%ында эч нерсе жок.

Калифорния университетинен элементардык бөлүкчөлөр физиги Фред Алан Вольф (Fred Alan Wolf) атом жөнүндөгү бул чындыкты мындайча түшүндүргөн:

20-кылымдын баштарында бүт нерсенин эң кичине бөлүгү деп кабыл алынган атомдун ичинде ири бир боштук бар экени, бул боштуктун ичинде болсо бир ядро жана анын айланасында айланган электрондор бар экенин белгилүү эле. Заттын да, атомдун да, анын ичиндеги негизги бөлүкчөлөрдүн да функциялары жалпысынан гана түшүнүлгөн эле. Атом ядросунда, 10-18 метрлик бир жерде, б.а. сантиметрдин миллиондон биринин, миллиондон биринин, миллиондон биринчелик бир жерде эмне бар эле? Илимпоздор муну билишчү эмес.

1960-жылдары илимде абдан маанилүү бир ачылыш болду. Протондун ичинде «кварк» деп аталган бөлүкчөлөр бар экени аныкталды. Бул укмуш кичинекей бөлүкчөлөр протондун оң заряддуу жана нейтрондун зарядсыз болушу себебинен. Кийинчерээк жасалган изилдөөлөр натыйжасында атомдун 0,0000001'ин түзгөн көлөмдүн ичинде укмуштуу бир дүйнө бар экени аныкталды.

Материалисттер атомдун терең ичине кирген сайын жана заттын эң кичинекей курулуш материалынын укмуштуу детальдарын көргөн сайын, бул жөнүндөгү теорияларын өзгөртүү менен чара табууну көздөштү. Бүт ааламдын аң-сезимсиз (плансыз), туш келди пайда болушу үчүн атомдордун эле эмес, атомдун ичиндеги дүйнөнүн, б.а. субатомдук бөлүкчөлөрдүн бөлүкчө кыймылдарынын да кандайча пайда болгонун түшүндүрүшү керек эле. Зат гана бар деген пикир материалисттик көз-караштагы ордун сактап кала берди. Кванттык физика ачылганга чейин...

Allah yaratmayı başlatır…sonra onu iade eder, sonra da siz O'na döndürülürsünüz. (Rum Suresi, 11)

Материализмди Илимий Жок Кылган Ачылыш: Кванттык Физика

Isaac Newton

Исаак Ньютондун ою боюнча, жарык «corp¬pus¬cu¬le (корпускула)» деп аталган бир зат агымы эле. Бүтүндөй бөлүкчөлөрдөн турат эле. Б.а. кванттык физика ачылганга чейин кабыл алынган салттык Ньютон физикасынын негизи «жарык бир бөлүкчө жыйындысы» дегенге таянып келди. 19-кылым физиктеринен Джеймс Клерк Максвелл (Ja¬mes Clerk Max¬well) болсо жарыктын толкун кыймылын көрсөтөөрүн айткан. Кванттык теория физиканын бул эң чоң талашын жараштырды.

1905-жылы Альберт Эйнштейн жарык кванттарга, б.а. энергия пакетчелерине ээ деген пикирин айтып чыкты. Бул энергия пакетчелери фотон деп аталган. Бөлүкчө деп аталса да, фотондор, 1860-жылдары Джеймс Клерк Максвелл айткандай, толкун кыймылына барабар абалда байкалып жаткан. Ошондуктан жарык толкун менен бөлүкчө арасында бир өтүш сыяктуу эле.8 Бирок бул Ньютон физикасы жагынан абдан парадокстуу көрүнүш эле.

Max Planck

Эйнштейнден кийин немец физик Макс Планк (Max Planck) жарык жөнүндө изилдөөлөрдү жасап, жарыктын толкун абалында да, бөлүкчө абалында да болоорун айтты жана бүт илим дүйнөсүн таң калтырды. Кванттык теория деген ат менен чыгарган бул теория боюнча, энергия түз жана үзгүлтүксүз эмес, кесик, үзүк жана чекиттик пакетчелер абалында жайылат эле. (Квант сөзү латын тилинде «сан», физикада болсо «бөлүкчө» маанисине келет.) Бул пикир Планк туруктуусу катары математикага кирди. Квант кубулушунда жарык зат касиетин да, толкун касиетин да көрсөтөт. Фотон деп аталган затты космосто толкун да жандап жүрөт. Б.а. жарык космосто баратканда толкун сыяктуу, алдынан тоскоолдук чыкканда болсо активдүү бир бөлүкчө сыяктуу кыймылдайт. Башкача айтканда, жарык алдынан бир тоскоолдук чыкканга чейин бир энергия абалына келип, бир тоскоолдукка туш болгондо болсо заттык бир касиети бар сыяктуу кум дааналары сымал бөлүкчөлөр абалына келишет. Бул теория Планктан соң Альберт Эйнштейн, Нильс Бор, Луи де Бройль, Шредингер Эрвин, Вернер Гейзенберг, Поль Дирак жана Вольфганг Паули сыяктуу илимпоздор тарабынан иштеп чыгылды. Булардын баары бул чоң ачылыш үчүн Нобель сыйлыгын алышты.

Амит Госвами жарыктын бул жаңы ачылган касиети жөнүндө мындай деген:

Жарык толкун катары көрүлө турган учурларда бир эле убакта эки же андан көп жерде болуу жөндөмүнө ээ болот. Бир кол чатырдын тешиктеринен өтөт жана таралуу касиетин көрсөтөт. Бирок жарыкты бир фотопленкада кармаганыбызда, бөлүкчөлөр сыяктуу аралыктуу жана чекит чекит бир өзгөчөлүк көрсөтөт. Демек, жарык бөлүкчө да, толкун да болушу керек. Парадокс, туурабы? Сөз эски физиканын калканычтарынын бири жөнүндө: бирден көп жоромолго орун жок, так бир түшүндүрмө. Сөз ошондой эле объективдүүлүк түшүнүгү жөнүндө болууда: жарыктын табияты, б.а. жарыктын эмне экени ага кандайча байкоо жүргүзгөнүбүздөн көз-карандыбы? 9

1. Bir ampulün sıcak teli gibi sıcak objeler bize ışık verir. 2. Işık bazen dalga şeklinde hareket eder. 3. Işık bazen bir parçacık bombardımanı şeklinde hareket eder.

20. yüzyılın başlarında Max Planck, ışığın hem dalga hem de parçacık özelliği gös-terdiği değerlendirmesini yaparak "kuantum teorisini" ortaya attı.

Физик Ричард Фейнман (Ric¬hard Feyn¬man) субатомдук бөлүкчөлөр жана жарык менен байланыштуу бул чындыкты мындайча түшүндүргөн:

Булардын баарын жыйынтыктасак, кванттык механиктер заттык дүйнөнүн бир иллюзия экенин айтышкан.12 Макс Планк Физика институтунун (Max Planck Ins¬ti¬tu¬de of Physics) башчысы проф. Ханс Петер Дюрр (Hans-Pe¬ter Dürr) муну мындайча жыйынтыктаган:

Gerçekten sizin Rabbiniz, altı günde gökleri ve yeri yaratan, sonra arşa istiva eden Allah'tır. Gündüzü,durmaksızın kendisini kovalayan geceyle örten, güneş'e, Ay'a ve yıldızlara Kendi buyruğuyla baş eğdirendir. Haberiniz olsun, yaratmak da emir de (yalnızca) O'nundur. Alemlerin Rabbi olan Allah ne yücedir. (Araf Suresi, 54)

1920-жылдары эң атактуу физиктер Поль Дирактан Нильс Борго, Альберт Эйнштейнден Вернер Гейзенбергге чейин баары кванттык эксперименттердин жыйынтыктарын чыгаруу үчүн алектенди. Аягында 1927-жылы Брюссельдеги бешинчи Сольвей физика конгрессинде бир физиктер тобу –Бор, Макс Борн, Поль Дирак, Вернер Гейзенберг жана Вольфганг Паули- Кванттык механиканын Копенгаген жоромолу деп аталган жалпы пикирге келишкен. Бул ат топтун лидерлигиндеги Бор иштеген жер эле. Бор кванттык теория айткан физикалык чындыктын бир системага тиешелүү биз ээ болгон маалымат экенин жана бул маалыматка таянып чыгарган божомолдорубуз экенин айткан. Анын ою боюнча, биздин мээбиздеги бул «божомолдор» «сырттагы» чындык менен байланышсыз эле. Б.а. «ичибиздеги дүйнө» Аристотельден бери физиктер кызыгып келген негизги тема болгон «сырттагы чыныгы» дүйнө менен байланышта эмес эле. Физиктер бул көз-караш менен байланыштуу эски пикирлерин ташташып, кванттык түшүнүктүн физикалык системада «биздин маалыматыбызды» гана чагылдыраары жөнүндө жалпы пикирге келишкен.14 Башкача айтканда, биз кабылдаган материалдык дүйнө биздин мээбиздеги маалыматтар менен гана бар болот эле. Б.а. сырттагы заттын өзүн эч качан көрүп, сезе албайбыз.

Kuantum fiziğine göre maddenin varlığı, bir "algılayanın" varlığına bağlıdır. Dolayı-sıyla, biz Ay'a bakmadığımız zaman Ay olarak gördüğümüz cisimden yayılan dalgalar söner ve dalga artık zaman-mekan kavramı içinde var olmaz. Kuantum fiziğine göre, gözlemci olmadığı sürece, Ay gökyüzünde değildir.

Джеффри М. Шварц Копенгаген жоромолунан чыккан жыйынтыкты мындайча сүрөттөгөн:

Физик Джон Арчибальд Уилер айткандай: «Эч бир окуя байкоо жасалмайынча, бир окуя эмес.»15

Амит Госвами бул чындык жөнүндөй мындай деген:

Мындай суроо узаттык дейли: жогору карабасак да, ай дагы эле ордунда турабы? Ай түпкүрүндө бир кванттык объект болгондуктан (бүтүндөй кванттык объекттерден тургандыктан), физик Дэвид Мермин да айткандай, жок деп жооп беришибиз керек.

Zihin ve Beyin

Бул албетте биздин кабылдоо дүйнөбүзгө тиешелүү. Албетте, сырткы дүйнөдө айдын бар экени анык. Бирок биз караганда, айдын өзүбүздүн кабылдоо дүйнөбүздөгү көрүнүшүн гана көрөбүз.

Калифорния университетинен невролог жана психиатрия профессору Джеффри М. Шварц болсо кванттык физика көрсөткөн бул чындык жөнүндө The Mind and The Bra¬in (Акыл (аң-сезим) жана мээ) китебинде мындай дейт:

Кванттык физикадагы байкоо анык айтыла албоодо. Классикалык физикада (Ньютон физикасы) байкалган системалар аны байкаган жана изилдеген бир аң-сезимдин болушунан көз-карандысыз, өзүнчө бар. Бирок кванттык физикада байкоо натыйжасында гана физикалык бир чоңдуктун чыныгы бир мааниси болот.18

Джеффри М. Шварц кээ бир физиктердин бул жөнүндөгү жоромолдорун кыскача минтип жыйынтыктаган:

Яков Броновски (Ja¬cob Bro¬nows¬ki) "The As¬cent of Man" аттуу китебинде айткандай: «физика илимдеринин бир максаты заттык дүйнөнүн толук бир көрүнүшүн берүү эле. 20-кылымда физикадагы эң чоң ийгиликтердин бири болсо бул максатка жетүүнүн мүмкүн эмес экенин далилдөө болду.»20

Гейзенбергдин ою боюнча болсо, объективдүү чындык «буу болуп учуп кетти». 1958-жылы мындайча моюнга алган: «кванттык теорияда математикалык жактан формулага салынган табият мыйзамдары эми түздөн-түз бөлүкчөлөр менен байланыштуу эмес, бөлүкчөлөр жөнүндөгү маалыматыбызга байланыштуу.»

İnsanın Yükselişi

"What the Ble¬ep Do We Know" (Биз эмне билебиз?) даректүү тасмадагы конок физиктерден Фред Алан Вольф болсо бул чындыкты мындайча түшүндүргөн:

80 жылга созулган адам мээси аткара алган эң кызыктуу жана кылдат эксперименттерден соң анык жана илимий далилденген кванттык физикага карама-каршы бир дагы көз-караш жок. Жасалган эксперименттер берген жыйынтыктарга сунуштала турган бир карама-каршы көз-караш да жок. Кванттык теорияга жүздөгөн тараптан мүмкүн болгон ар кандай эксперимент жасалып, илимпоздор чыгарган ар кандай тесттен (текшерүүдөн) өткөн.21 Сансыз илимпозго Нобель сыйлыгын алып берди жана дагы эле алып берүүдө. Шартсыз жалгыз чындык катары кабыл алынган Ньютон физикасы алып келген эң негизги түшүнүктү, абсолюттук зат түшүнүгүн жок кылды. Мурдакы физиканын колдоочулары, «зат – жалгыз жана чыныгы нерсе» деп ишенген материалисттер кванттык физика алып келген «затсыздык» чындыгы алдында чындап тайсалдап калышкан. Эми алар бүт физика мыйзамдарын метафизика ичинен издөөгө мажбур. Бул чоң шок 20-кылымдын баштарында материалисттерди, азыр бул саптар менен сүрөттөөгөн мүмкүн эмес даражада, чоң бир шок кылды. Кванттык физик Брайс Девитт (Bryce De¬witt) жана Нейл Грэм (Ne¬ill Gra¬ham) бул абалды мындайча сүрөттөшөт:

Электрондордун Толкун Касиети Жана Илимий Далили

Fred Alan Wolf

Субатомдук бөлүкчөлөрдүн бул кызыктуу касиетин көрсөткөн эң негизги эксперимент – бул жуп тешик эксперименти. Бул эксперимент жарык менен электрондун толкун сыяктуу кыймылдаарын, экөөсүнүн тең бирдей кызыктай касиетке ээ экенин көрүү үчүн жасалган. Бул жерде муну жакшыраак түшүнүү үчүн эксперимент электрондун ордуна кумдар менен жасалган деп кабыл алынган.

Чоң бир бөлүкчө булагын, мисалы бир кум үйлөгүчтү бир дубалдын алдына койолу. Бетинде эки тешик болсун. Дубалдын экинчи тарабында болсо бул эки тешик ичинен өткөн бөлүкчөлөрдү караган бир экран болсун. Бөлүкчөлөр булактан чыгып, тешиктен өтүп, экранды сүзүшөт. Көптөгөн бөлүкчөнүн тешиктердин ичинен өтүп, экранды сүзүшүн карап турган соң, экран бетинде эки топ абалында чекиттер пайда болгонун көрөбүз. Биринчи топ биринчи тешиктен келген бөлүкчөлөр: экинчи топ болсо экинчи тешиктен келгендер. Окуя биз күткөндөй болгон.

Эки экспериментти башкача жасап көрдүк дейли. Бул эксперимент чөйрөсүн белгилүү бир зат менен толтуралы, мисалы суу. Кумдардын ордуна бир толкун шайманын колдонолу. Бул шайман ал жерди кыймылдатсын жана тынымсыз бүт тарапты көздөй суу толкундарын пайда кылсын. Толкундар бөлүкчөлөр сыяктуу белгилүү бир аймак менен чектелбейт. Чөйрөнүн бүт тарабынан таркашы мүмкүн. Натыйжада бир эле учурда эки тешиктен тең өткөн толкундар бир жерде таркап, бир-бирине кезигип, бир-биринин кыймылына тоскоол болушат. Бир толкундун башы башкага кезиккенде бир-биринин таасирин жок кылышат. Толкун таасири жоголот жана суу бетинде бир тегиздик калат. Мындай тоскоол болуу – толкундардын эң негизги касиети.

1. Dedektör 2. Tespit edilen girişim deseni 3. Filtre 4. Polarize ışık 5. Tespit edilen desen

Thomas Young'un çift yarık deneyi, ışığın ve elektronun dalga gibi davrandığını göstermek için yapılmıştır. Eğer kum tanecikleri bir kaynaktan fırlatılıp iki yarıktan geçirilirse, karşıdaki ekranda iki eşit desen oluşacaktır. Bunu elektronlarla denediğimizde yine aynı sonucun oluşmasını bekleriz. Ancak sonuç beklendiği gibi olmamaktadır. Elektronlar, karşıdaki ekranda dalgaların oluşturduğu gibi bir desen oluşturmaktadır. Bu durum, maddeyi oluşturan elektronların maddesel özellik göstermediklerinin kanıtıdır.

Бул эксперименттик далил материализмди жок кылган. Материализм боюнча, ар бөлүкчө сөзсүз космосто белгилүү бир жерде зат абалында бар. Ошондой эле материализм боюнча, бир электрон бир аралык бою бир каттамда жүрүшү керек жана багыты белгисиз толкун сыяктуу эки аралык арасында кыймылдабашы керек. Бирок жыйынтык материалисттер күткөндөй болгон жок.

Бул жерде айтылган толкун сууда пайда болгон толкун сыяктуу физикалык мааниге ээ эмес. Бул жердеги толкун – электрон толкундары. Бул толкундар биздин физикалык дүйнөбүздөгү үч өлчөмдүү чөйрөдө эмес.

Бул толкун түшүнүгүн таанымал физик Фред Алан Вольф мындайча сүрөттөйт:

Кванттык физиктер бир кубулуштун ыктымалдыгын аныктаганда, бир сан эсептешет. Бул сан кванттык толкун функциялары деп аталган эки математикалык функциянын көбөйтүндүсүнөн келип чыгат... Бул толкун функциялары убакыт жана мейкиндик ичинде кыймылдаган чыныгы бир толкундар сыяктуу кабыл алынышат. Бирок негизи булар чыныгы толкун эмес, толугу менен элес. Булар магниттик талаа же жердин тартылуу талаасы сыяктуу бир аймак эмес. Аларды өлчөөгө болбойт. Массасы же энергиясы жок. Булар биздин аң-сезимибизде жана кыялыбызда гана бар. Б.а. биз байкаган чыныгы заттык нерселер сыяктуу заты жок...

Фред Алан Вольфтун ою боюнча, электрондор менен байланыштуу анык жана илимий чындык – бул аны биз билген физикалык же математикалык түшүнүктөр ичинде түшүнүү мүмкүн эместиги. Бирок биз ансыз да сырттагы реалдуулукту эч качан көрүп, биле албайбыз. Кабылдоолорубуздан (сезүү органдарыбыздан) ары өтүп, сырткы дүйнөнүн өзүнө эч жете албайбыз.

Кванттык механиктер илимий далилдеген нерсе – бул заттык дүйнөнүн тыгыздаштырылган бир толкун абалында бар экени. Кванттык механиктердин ою боюнча, адамды жаңылткан эң чоң көйгөй болсо – биздин кабылдоолорубузда бар болгон дүйнөдө абдан реалдуу сезилген детальдар, тактык жана тунуктук. Чынында болсо сырттагы дүйнө бизге эч качан жетпейт. Биз сырттагы реалдуулукту, сырттагы зат дүйнөсүнүн өзүн эч качан көрө албайбыз. Биздин аң-сезимибизде (мээбизде) пайда болгон бир дүйнө бар жана биздин кабылдоолорубуз аркылуу пайда болсо да, бул дүйнө абдан тунук, даана болууда. Күнүмдүк жашообуз сырттагы реалдуулукка абдан карама-каршы бир көрүнүш берүүдө. Бул жерде мындай суроо пайда болот: физикалык чындыктардыбы же бизге туура жана тунук көрүнгөндөрдүбү туура катары кабыл алышыбыз керек? Томас МакФарлейн бул суроого бир салыштыруу жасоо менен жооп берүүгө болот дейт.

МакФарлейн айткандай, бүгүнкү илимпоздор бул жоопту табуу үчүн мындан 300 жыл мурдага барып, «жер түз» деп ишенген адамдарга жолукту деп элестетсек болот. Илимпоздор алардын катасын оңдоо үчүн аларга сылыктык менен «туура эмес ойлоп жатасыңар, жер негизи тоголок» дешет. Алар болсо илимпоздордон эмне үчүн мындай акылсыз пикирге келдиңер деп сурашат. Илимпоздор болсо аларга ошол доордун шарттары жана маалыматы менен өз гипотезаларын далилдей турган бир дагы далил келтире алышпайт. Бирок алар азыркы адамдарга бүт эксперименттерине таянып жана аны менен байланыштуу далилдерди келтирип жердин түз экенин өз ойлорунда түшүндүрүшөт. Ал тургай, жер бетин ченөө жана жол карталарын жасоо үчүн планета геометриясы түшүнүгүн колдонушат жана күнүмдүк жашоосунда буга карама-каршы эч нерсе табышпайт. Ошол сыяктуу кең бир талааны же деңизди караганда эч кандай кыйшайуу көрүнбөйт дешет жана жердин тоголок экенин далилдей турган бир дагы далил жок дешет. Натыйжада «жер тоголок» деген пикир бир калп сыяктуу болуп калат. Илимпоздор эч нерсени далилдей албай, убакыт машинасына түшүп, азыркы заманга кайтышат.26

МакФарлейндин ою боюнча, досторубузду жердин тоголок экенине ынандыра албашыбыздын себеби – албетте, дүйнөгө салыштырмалуу абдан кичинекей болушубуз. Экспериментибиз географиялык жактан кичинекей бир аймак менен чектелгендиктен, жер, чынында андай болбосо да, түз (тегиз) сымал көрүнүүдө. Башкача айтканда, жердин көрүнгөн түздүгү негизи чыныгы бир түздүк эмес, себеби жер түз эмес. Бирок бул жер чоң болгондуктан жаңылтуучу бир түздүк. Жердин тоголок экенин далилдөө үчүн күнүмдүк тажрыйбабыздан ары чыгышыбыз керек. Мисалы, бир учак менен жерди айланып учушубуз мүмкүн же бир космос кемеси менен космоско чыгышыбыз мүмкүн. Бирок күнүмдүк тажрыйбабыз менен чектелгенибизде, түздүктүн бир иллюзия экени жөнүндө бир дагы далилибиз жок. Ошол сыяктуу, жердин түз экенине ишенбөө үчүн бир себеп да жок. МакФарлейн бул мисалды берген соң сөзүн мындайча улантат:

Эгер адамдар өтмүштө чындык жөнүндө мынчалык алданышкан болсо, биз азыр алданбай жатканыбызды кантип биле алабыз? Көрүнүп тургандай, биздин учурдагы чыныгы көз-карашыбыздын күнүмдүк тажрыйбаларыбызга туура келиши аларды чындыкка айлантпайт. Биздин тажрыйбабыздын бир чеги болгондуктан, балким заттык дүйнө пикирибиз чындап бир иллюзиядыр. «Жер түз» деген пикирдин бир иллюзия болушу сыяктуу.27

Çift yarık deneyi ile kanıtlanmış olan şey, elektronların bildiğimiz fiziksel ve matematiksel kavramlarla anlaşılmasının imkansız oluşudur. Ancak bizler za-ten dış dünyadaki gerçeklikle hiçbir zaman bir bağlantı içinde olamayız. Algı-larımızın bize gösterdiklerini aşarak, dış dünyanın aslına ulaşmamız müm-kün değildir.

Зат Абсолюттук Нерсе Деген Пикир Материализм Менен Бирге Жок Болду

Кванттык механика бизге көрсөткөн жыйынтык мындай: зат материалисттер айткандай абсолюттук жана түбөлүктүү эмес. Заттын башы жана аягы жок эмес болгон сыяктуу эле, айланабызда көзгө көрүнгөн нерселер да атом жыйындылары гана эмес. Кванттык физика боюнча зат материалисттер эч ойлобогон чоңдуктар ичинде сыпатын өзгөртүп, заттын маңызынын бир энергия формасы экени илимий далилденди. Материализм кванттык физика көрсөткөн чындыктар натыйжасында илимий жактан анык кыйрады.

Пол Дэвис жана Джон Гриббин жаңы физиканын материализмди бүтүндөй жок кылганын мындайча айтышат:

Физик Фред Алан Вольф болсо материализмди эми илимпоздордун да таштаганын мындайча кабар берет:

Stephen M. Barr

Материализмдин кыйрашы эмне жыйынтыкка алып келет? Адамдардын көпчүлүгүн жаңылткан, алардын Аллахтын бар экенине ишенүүсүнө тоскоол болгон эң чоң себептердин бири – бул алардын зат абсолюттук нерсе деген күчтүү ишеними. Сырткы дүйнөнү кабылдоолорунун жыйындысы катары кабыл алуунун ордуна, көргөн нерселеринин баарынын абсолюттук реалдуусун көрүп жаткандай мамиледе болушат. Материализм сунган заттын бар болушундагы максатсыздыкты өздөрүнө да тууралашат жана дүйнөдөгү жашообуздун максаты жок деп ойлошот. Аллахтын бар экендигинин далилдерин көрө алышпайт жана ишенүү үчүн Аллахтын да (Аллахты аруулайбыз) заттык бир нерсе катары аларга көрүнүшүн күтүшөт. Нерселердин, жандыктардын жаратылбаганына ишенишет жана ошондуктан бир Жаратуучунун бар экенин эч кабыл алгылары келбейт.

Материализм шылтоосуна жамынуунун түпкү максаты – негизи Аллахтын абсолюттук Затын жана Аллахтын жаратышын жокко чыгарууга аракет кылуу. Материализмдин кыйрашы бул шылтоону толук жок кылып, Аллахтын абсолюттук бар экенин бүт далилдери менен көрсөттү.

Делавэр университети Бартол изилдөө институтунун элементардык бөлүкчөлөр физиги Стивен М. Барр бул чындыкты мындайча баяндайт:

Заттын өзүн көрүп жатабыз деп ойлоо бир күмөн гана. Кабылдоолорубуз менен түшүнө алган бул дүйнөдө буга бир дагы далил жок. Биз өз кабылдоолорубуздагы дүйнөнү гана көрүп, уга алабыз. Сырттагы заттык дүйнөнүн өзүнө жетишибиз мүмкүн эмес. Ааламдын башы жана аягы жок эмес, бир башталышы жана бир аягы бар. Ааламдын эч бир чекитинде материалисттер айткандай бир «максатсыздык» жок. Бүт аалам жана анын ичиндеги бүт нерсе бир максат менен жаратылган. Булардын баары көрсөткөн бир гана жыйынтык бар: ааламдын ар чекитинде жаратылуу бар. Жаратылган эмгектер болсо бир топ жогору бир күчтүн, бир Жаратуучунун бар экенин көрсөтөт. Ал Жаратуучу – бүт ааламдарды ороп курчаган Улуу Аллах.

Материалисттердин бул чындыкка каршы күрөшүшүнүн эми эч мааниси жок. Себеби заманбап физика бүтүндөй алардын зыянына жыйынтыктарды берди.

Аллах аяттарында мындайча билдирет:

İnsanların büyük bir kısmını aldatan en büyük sebeplerden biri, maddenin tek mut-lak varlık olduğuna kesin kanaatleridir. Bu bakış açısıyla, materyalizmin sunduğu mad-denin var oluşundaki amaçsızlığı kendilerine de uygular ve dünyaya geliş amaçlarının olmadığını zannederler. Allah'ın varlığının delillerini göremez ve materyalizm büyüsü içinde saplanıp kalırlar. Oysa asıl gerçek şudur: Tüm evren ve bunun içindeki her varlık, bir amaç uğruna yara-tılmıştır. Yüce Rabbimiz olan Allah, var olan her şeyi yoktan yaratan, tüm alemleri sarıp kuşatandır.

Биз асманды, жерди жана ал экөөсү арасындагыларды бир оюн жана алаксуу болсун деп жаратпадык. Эгер бир оюн жана алаксуу кылгыбыз келгенде, муну Өз Кабатыбыздан кылаар элек. Кыла турган болсок, ошондой кылмакпыз. Жок, Биз чындыкты батылдын үстүнө таштайбыз, ал (чындык) анын (батылдын) мээсин талкалайт. Бир карасаң, ал жок болуп кеткен болот. (Аллахка карата) Мындай сыпаттаганыңар үчүн силерге азап болсун. Асмандарда жана жерде ким бар болсо (баары) Аныкы. Анын жанындагылар Ага ибадат кылуудан текеберленишпейт жана чарчашпайт. (Анбия Сүрөсү, 16-19)

Adnan Oktar Sohbetler