Yemen'in Onlarca Sorunundan Biri: Göç

Her yıl binlerce insan ya evlerini bırakıp Afrika'nın diğer bölgelerinden Yemen'e göç ediyor ya da evlerini, akrabalarını, dostlarını terk edip Yemen'den başka ülkelere gidiyorlar. Kiminin gerekçesi fakirlik, kiminin ise can korkusu. Sebebi ya da sayısı ne olursa olsun, göç Yemen'in karşı karşıya olduğu en büyük sorunlardan biri. İster dış kaynaklı olsun, isterse ülke içi koşullardan kaynaklansın, buna bir çözüm bulunması gerekiyor çünkü kontrol edilemeyen göç hareketleri yeni büyük sorunları da beraberinde getirebiliyor.

Yemen Göç Bürosu (YDI), 2013 yılı Nisan ayında çatışmalar nedeniyle evlerini terk ederek ülke içinde farklı bölgelere göç edenlerin sayısının yarım milyonu geçtiğini açıklamıştı. 2009 yılında göçmenlere gerekli gıda ve barınak yardımı sağlamak amacıyla kurulan büro, şimdi göçmenlerin çok daha zor durumda olduğunu açıkladı. Çünkü Dünya Gıda Programı'nın (WFP) Suriyeli sığınmacılara yönelik yardımlarını artırması nedeniyle, Mart ayından bu yana Yemen içindeki göçmenlere gıda yardımı yarı yarıya azalmış durumda.

Yemen için bir başka göç sorunu ise, yetişmiş insan gücünün daha iyi gelir elde edebilme gayesiyle yurt dışına göç etmesi. Bu amaçla göç edenlerin sayısı 1 milyonu geçmiş durumda. Şüphesiz iyi eğitim almış, yetişmiş insan kaynaklarını kaybetmek Yemen için sorun olsa da, bunun bazı yararları da yok değil. Yemen dışına göç edenler, geri kalan yakınları ve akrabalarına gönderdikleri dövizlerle ülke ekonomisine dolaylı yoldan katkı vermiş oluyorlar. Diğer yandan bu göçmenler bulundukları ülkelerde Yemen lehine gönüllü kulis faaliyetlerinde bulunabiliyorlar.

Çatışmalardan ya da fakirlikten dolayı komşu ülkelere kaçanların sayısı da bir hayli fazla. 700 bini Suudi Arabistan'da olmak üzere, çeşitli Ortadoğu ve Afrika ülkelerinde toplam 900 bin Yemenli göçmenin olduğu tahmin ediliyor.

Somali'de iç savaş başlayınca, bu ülkedeki 60.000 kadar Yemenli, ülkelerine dönmüş, ancak Yemen'in Somali'den aldığı göç bununla da kalmamıştır. Somali'nin içine düştüğü istikrarsızlık, Yemen'e gelen Somalili göçmen sayısında da adeta bir patlamaya yol açmış durumdadır. Şu an çeşitli otoriteler Yemen'de 700.000 Somalili göçmen olduğunu ifade etmektedirler.

Tıpkı Somali gibi Etiyopya da Yemen'e göç veren Doğu Afrika ülkelerinden birisidir. Yemen'deki Etiyopyalı sayısı 10.000 olarak tahmin ediliyor. Tabi bu rakamlar resmi makamlarca teyit edilmediği için fazla güvenilir değil.

2008 yılında yayınlanan bir BM raporuna göre ise, sadece bir yılda Afrika'dan Yemen'e ulaşan göçmen sayısı 50.000 kadar.

Göçmenler Doğu Afrika'dan Yemen'e genelde deniz yoluyla ve oldukça kötü şartlarda geliyor ve çoğunlukla insan kaçakçılarının eline düşüyorlar. Ellerindeki son birkaç kuruşu kaçakçılara kaptıran göçmenler, derme çatma teknelerle Yemen'e geçiriliyorlar. Tekneler en temel insani ihtiyaçları bile karşılamaktan uzak, üstelik oldukça da dayanıksızlar.

1. Zaman Gazetesi, 21.05.2015 2. Zaman Gazetesi, 08.04.2015

Kaçakçılar güvenlik görevlilerine yakalanmamak için göçmenleri liman ya da iskelelere değil, meskun yerlerden uzak yerlere bırakmayı tercih ediyorlar. Hatta bazen kıyıdan birkaç kilometre açıkta denize atıyor ya da tekneyi batırıyorlar. Göçmen tekneleri bu nedenlerle çoklukla ölümlere sebebiyet veriyor. Birçok göçmen denizde hayatını kaybediyor.

Göçmenlerin Yemen'de kıyıya çıkmaları kurtuldukları anlamına gelmiyor. Karaya ayak bastıktan sonra resmen Yemen'e kabul edilseler dahi, işsizliğin had safhada olduğu Yemen'de oldukça güç koşullarda yaşıyorlar.

Somalililer çoğunlukla Yemenlilerin yapmak istemedikleri işlerde düşük ücretlerle çalışıyorlar. Bir Somalili göçmen Yemen'de aylık 50 dolara kadar ücretle çalışıyor. Göçmenlerin çalıştıkları işlerin zorluğu bir yana, göçmenler sık sık aşağılamalara da maruz kalıyorlar.

Şüphesiz bu tavırlar hiç bir şekilde Müslümanlara yakışmıyor. Çünkü merhameti sonsuz olan Yüce Rabbimiz Bakara Suresi'nin 83. ayetinde, yoksulların toplumdaki manevi huzurlarının sağlanması için hor görülmemelerini, onlara güzellikle davranılmasını emretmiştir.

Her Müslüman, Peygamberimiz Hz. Muhammed (sav) zamanında Medine'ye hicret etmiş bulunan muhacir Müslümanlara, Medineli Müslümanların (Ensar) muhabbet ve samimiyetle kucak açtıklarını unutmamalı, kendisine bu değerli Müslümanları örnek almalı.

İslam dünyası, tarihte Muhacirler ile Ensar arasında gerçekleştirilen kardeşlik örneğindeki dayanışmaya bugün her zamankinden daha fazla muhtaç. Kalplerden, kin, nefret, acımasızlık gibi duyguların silinmesi; yerine, kardeşlik, merhamet, sevgi, şefkat ve hüsn-ü zan gibi hislerin yerleştirilmesi şart.

Müminler diğer müminlere karşı son derece merhametli ve son derece alçakgönüllü olmakla yükümlüdürler. Aksi bir tavır kesinlikle Kuran'a uygun değildir. Kibir, kıskançlık, çekememezlik, kötü söz söyleme, çekişme müminlerin değil, inkarcıların özelliğidir. Bu nedenle nefsi yüzünden böyle bir hataya düşmüş olan iman eden her insan hemen kendini toparlamalı, Allah'a sığınmalı ve gerçek mümin tavrını göstermelidir.