Yemen'in Onlarca Sorunundan Biri: Göç

Her yıl binlerce insan ya evlerini bırakıp Yemen'e göç ediyorlar ya da Yemen'de evlerini, akrabalarını, dostlarını terk edip başka diyarlara gidiyorlar. Kiminin gerekçesi fakirlik, kiminin ise can korkusu. Sebebi ya da sayısı ne olursa olsun göç Yemen'in karşı karşıya olduğu en büyük sorunlardan biri. İster dış kaynaklı olsun, isterse ülke içi koşullardan kaynaklansın buna bir çözüm bulunması gerekiyor. Çünkü kontrol edilemeyen göç hareketleri yeni büyük sorunları da beraberinde getirebiliyor.

Yemen Göç Bürosu (YDI) 2013 yılı Nisan ayında çatışmalar nedeniyle evlerini terk ederek ülke içinde farklı bölgelere göç edenlerin sayısının yarım milyonu geçtiğini açıklamıştı. 2009 yılında göçmenlere gerekli gıda ve barınak yardımı sağlamak amacıyla kurulan büro şimdi göçmenlerin daha da zor durumda olduğunu açıkladı. Çünkü Dünya Gıda Programı'nın (WFP) Suriyeli sığınmacılara yönelik yardımlarını artırması nedeniyle Mart ayından bu yana Yemen içindeki göçmenlere gıda yardımı yarı yarıya azalmış durumda.

Yemen için bir başka göç sorunu ise yetişmiş insan gücünün daha iyi gelir elde edebilmek gayesiyle yurt dışına göç etmesi. Bu amaçla göç edenlerin sayısı 1 milyonu geçmiş durumda. Şüphesiz iyi eğitim almış, yetişmiş insan kaynaklarını kaybetmek Yemen için sorun olsa da bunun bazı yararları da yok değil. Yemen dışına göç edenler geri kalan yakınları ve akrabalarına gönderdikleri dövizlerle ülke ekonomisine dolaylı yoldan katkıda bulunmuş oluyorlar. Diğer yandan bu göçmenler bulundukları ülkelerde Yemen lehine gönüllü kulis faaliyetlerinde bulunabiliyorlar.

Çatışmalardan ya da fakirlikten dolayı komşu ülkelere kaçanların sayısı da bir hayli fazla. 700 bini Suudi Arabistan'da olmak üzere, çeşitli Ortadoğu ve Afrika ülkelerinde toplam 900 bin Yemenli göçmenin olduğu tahmin ediliyor.

Somali'de iç savaş başlayınca bu ülkedeki 60.000 kadar Yemenli, ülkelerine dönmüş, ancak Yemen'in Somali'den aldığı göç bununla da kalmamıştır. Somali'nin içine düştüğü istikrarsızlık Yemen'e gelen Somalili göçmen sayısında adeta bir patlamaya yol açmış durumda. Şu an çeşitli otoriteler Yemen'de 700.000 Somalili göçmen olduğunu söylüyorlar.

Tıpkı Somali gibi Etiyopya da Yemen'e göç veren Doğu Afrika ülkelerinden birisi. Yemen'deki Etiyopyalı sayısı 10.000 olarak tahmin ediliyor. Resmi makamlarca teyit edilmediği için bu rakamların fazla güvenilir olmadıklarını belirtmekte de fayda var.

2008 yılında yayınlanan bir BM raporuna göre ise sadece bir yılda Afrika'dan Yemen'e ulaşan göçmen sayısı 50.000 kadar.

Göçmenler Doğu Afrika'dan Yemen'e genelde deniz yoluyla ve oldukça kötü şartlarda geliyor ve genellikle insan kaçakçılarının eline düşüyorlar. Ellerindeki son birkaç kuruşu kaçakçılara kaptıran göçmenler, çoğu derme çatma olan teknelerle Yemen'e geçiriliyorlar. Tekneler en temel insani ihtiyaçları bile karşılamaktan uzak, üstelik oldukça da dayanıksızlar.

Kaçakçılar güvenlik görevlilerine yakalanmamak için göçmenleri liman ya da iskelelere değil, meskûn yerlerden uzak yerlere bırakmayı tercih ediyorlar. Hatta bazen kıyıdan birkaç kilometre açıkta denize atıyor ya da tekneyi batırıyorlar. Göçmen tekneleri bu nedenlerle çoğunlukla ölümlere sebebiyet veriyor. Birçok göçmen denizde hayatını kaybediyor.

Göçmenlerin Yemen'de kıyıya çıkmaları kurtuldukları anlamına gelmiyor. Karaya ayak bastıktan sonra resmen Yemen'e kabul edilseler dahi işsizliğin had safhada olduğu Yemen'de oldukça güç koşullarda yaşıyorlar.

Somalililer çoğunlukla Yemenlilerin yapmak istemedikleri işlerde oldukça düşük ücretlerle çalışıyorlar. Bir Somalili göçmen Yemen'de aylık 50 dolara kadar bir ücretle çalışıyor. Göçmenlerin çalıştıkları işlerin zorluğu bir yana, göçmenler sık sık aşağılamalara da maruz kalıyorlar.

Şüphesiz bu tavırlar hiçbir şekilde Müslümanlara yakışmıyor. Çünkü merhameti sonsuz olan Yüce Rabbimiz Bakara Suresi 83. ayette, yoksulların toplumdaki manevi huzurlarının sağlanması için hor görülmemelerini, onlara güzellikle davranılmasını emretmiştir.

1. Yemen karasularında batmış mülteci teknelerinden biri görülüyor. Bu gemide 70 Afrikalı mülteci can verdi. 2. Yemen'e göçün ne kadar zorlu ve iptidai şartlarda gerçekleştiğini anlamak için yeterli.

Her Müslüman Hz. Peygamber (sav) zamanında Medine'ye hicret etmiş bulunan Muhacir Müslümanlara, Medineli Müslümanların (Ensar) muhabbet ve samimiyetle kucaklarını açtıklarını unutmamalı, kendisine onları örnek almalı.

İslâm dünyası tarihte Muhacirler ile Ensâr arasında gerçekleştirilen kardeşlik örneğindeki dayanışmaya bugün her zamankinden daha muhtaç. Kalplerden kin, nefret, acımasızlık gibi duyguların silinmesi; yerine, kardeşlik, merhamet, sevgi, şefkat ve hüsn-ü zan gibi hislerin yerleştirilmesi şart.

Müminler diğer müminlere karşı son derece merhametli ve son derece alçakgönüllü olmakla yükümlüdürler. Aksi bir tavır kesinlikle Kuran'a uygun değildir. Kibir, kıskançlık, çekememezlik, kötü söz söyleme, çekişme müminlerin değil, inkârcıların özelliğidir. Bu nedenle nefsi yüzünden böyle bir gaflete düşmüş olan mümin hemen kendini toparlamalı, Allah'a sığınmalı ve gerçek mümin tavrını göstermelidir.