Yanılgı İndeksi
Aşağıda, Türkiye'deki okullarda en yaygın olarak okutulan ve evrim teorisi konusunda yanılgılar içeren Fen ve Biyoloji kitapları sıralanmıştır. Her kitabın altında, bu kitabın içinde yer alan ve bilimsel gerçeklerle uyuşmayan iddialar belirtilmiştir.
Bu kitaplardaki yanılgıları daha önceki sayfalarda incelemiştik. Burada her kitabı ayrı ayrı almamızın iki temel nedeni var:
- Gerek öğrencileri gerekse öğretmenleri kaynak olarak kullandıkları kitaplardaki hatalar hakkında bilgilendirmek;
- Bu kitapları yazan kişilerin ya da içeriğine yön veren kurumların dikkatini çekerek bu önemli konuda daha dikkatli ve duyarlı davranmaya davet etmek.
Kitaplardaki yanılgılar hakkında bilgi istendiğinde, yanılgıya vermiş olduğumuz numaraya göre, önceki sayfalarda yazmış olduğumuz kısımlara başvurulabilir.
1) İlköğretim Fen Bilgisi 8, M. Bahattin Hartevioğlu, Ankara:
Koza Yayın Dağıtım, 1996, s. 169.
Kitapta yer alan yanılgılar:
Yanılgı 1- Mutasyonların bir kısmı faydalıdır; bu faydalı mutasyonlar canlılara yeni özellikler ekleyerek yeni türlerin, yeni ırkların ortaya çıkmasını sağlar. Canlılar da bu şekilde gelişip değişir ve evrimleşirler.
Yanılgı 2- Doğal seleksiyonun evrimleştirici gücü vardır. Sanayi Devrimi kelebekleri buna bir örnektir.
Yanılgı 6- Darwin'e ve Lamarck'a göre zürafaların bacakları ve boyları mutasyonlarla uzamıştır.
Yanılgı 7- Genetik bilimciler yeni canlı türleri ortaya çıkarmayı başarmışlardır.
Yanılgı 9- Atlar bir evrim sonucunda ortaya çıkmıştır. Atın atası beş tırnaklı iken, bugünkü atlar tek tırnaklıdır.
2) İlköğretim Fen Bilgisi Ders Kitabı 8, Nihat Bilgin, Kemal Çağıcı, Ankara: Yaprak Yayınları, 1996, s. 161.
Kitapta yer alan yanılgılar:
Yanılgı 1- Mutasyonların bir kısmı faydalıdır; bu faydalı mutasyonlar canlılara yeni özellikler ekleyerek yeni türlerin, yeni ırkların ortaya çıkmasını sağlar. Canlılar da bu şekilde gelişip değişir ve evrimleşirler.
Yanılgı 2- Doğal seleksiyonun evrimleştirici gücü vardır. Sanayi Devrimi kelebekleri buna bir örnektir.
Yanılgı 9- Atlar bir evrim sonucunda ortaya çıkmıştır. Atın atası beş tırnaklı iken bugünkü atlar tek tırnaklıdır.
3) İlköğretim Fen Bilgisi Ders Kitabı, Erol Ünal Karabıyık, Haman Taşkıran, Atila Şekerci, Bakiye Taşkıran, Erol İslamoğlu, Işıl Karabıyık, Gülay Aytaç, Mahinur Günay, Ankara: Üner Yayınları, 1995, s. 106.
Kitapta yer alan yanılgılar:
Yanılgı 1- Mutasyonların bir kısmı faydalıdır; bu faydalı mutasyonlar canlılara yeni özellikler ekleyerek yeni türlerin, yeni ırkların ortaya çıkmasını sağlar. Canlılar da bu şekilde gelişip değişir ve evrimleşirler.
Yanılgı 9- Atlar bir evrim sonucunda ortaya çıkmıştır. Atın atası beş tırnaklı iken bugünkü atlar tek tırnaklıdır.
4) İlköğretim Fen Bilgisi Ders Kitabı 8, Cengiz Yalçın, Hamza Yılmaz, Musa Doğan, Selma Şimşek, Şevket Üzün, Tevfik Yıldırım, Nuri Korkmaz, Gülçin Gültiken, Cemile Taşçıoğlu, Arife Evrensel, Sadakat Özdemir, İstanbul: Milli Eğitim Basım evi, 1997, s. 178.
Kitapta yer alan yanılgılar:
Yanılgı 1- Mutasyonların bir kısmı faydalıdır; bu faydalı mutasyonlar canlılara yeni özellikler ekleyerek yeni türlerin, yeni ırkların ortaya çıkmasını sağlar. Canlılar da bu şekilde gelişip değişir ve evrimleşirler.
Yanılgı 2- Doğal seleksiyonun evrimleştirici gücü vardır. Sanayi Devrimi kelebekleri buna bir örnektir.
Yanılgı 3- Biyoloji biliminde canlıların mutasyon ve doğal seleksiyon yoluyla değişerek günümüze kadar geldikleri kabul edilmektedir.
Yanılgı 5- Canlıların çeşitlilik nedenlerini ilk açıklayan kişi Lamarck'tır.
Yanılgı 10- Antibiyotiklere dayanıklı bakterilerin oluşumu da mutasyonla olur.
5) İlköğretim Fen Bilgisi Ders Kitabı 8, Bahattin Soydan, Hüseyin Başak, Hülya Soydan, İstanbul:
Serhat Yayın evi, 1996, s. 169-170.
Kitapta yer alan yanılgılar:
Yanılgı 1- Mutasyonların bir kısmı faydalıdır; bu faydalı mutasyonlar canlılara yeni özellikler ekleyerek yeni türlerin, yeni ırkların ortaya çıkmasını sağlar. Canlılar da bu şekilde gelişip değişir ve evrimleşirler.
Yanılgı 2- Doğal seleksiyonun evrimleştirici gücü vardır. Sanayi Devrimi kelebekleri buna bir örnektir.
Yanılgı 4- Evrim günümüzde de gözlemlenmektedir. Evcilleştirme ya da canlı türleri içindeki çeşitlilikler bunun ispatıdır.
Yanılgı 5- Canlıların çeşitlilik nedenlerini ilk açıklayan kişi Lamarck'tır.
Yanılgı 11- Yeni bulunan fosiller evrim görüşünü pekiştirmektedir.
Yanılgı 13- Fosiller canlıların ilkelden komplekse doğru evrimleştiğini gösterir.
6) Ders Geçme ve Kredi Sistemine Göre Fen Bilimleri 2, Bahattin Soydan, Hüseyin Başak, Hülya Soydan, İstanbul: Serhat Yayıncılık, s. 91.
Kitapta yer alan yanılgılar:
Yanılgı 5- Canlıların çeşitlilik nedenlerini ilk açıklayan kişi Lamarck'tır.
7) İlköğretim Fen Bilgisi 8, Tekin Polat Nermin Biçer, İstanbul:Gendaş Yayıncılık, s. 184.
Kitapta yer alan yanılgılar:
Yanılgı 4- Evrim günümüzde de gözlemlenmektedir. Evcilleştirme ya da canlı türleri içindeki çeşitlilikler bunun ispatıdır.
Yanılgı 9- Atlar bir evrim sonucunda ortaya çıkmıştır. Atın atası beş tırnaklı iken bugünkü atlar tek tırnaklıdır.
8) Ortaokul Fen Bilgisi Ders Kitabı 8, Bekir Onat, Mümin Hatipoğlu, Musa Acılıoğlu, İstanbul: Özer Yayınları, s. 167.
Kitapta yer alan yanılgılar:
Yanılgı 1- Mutasyonların bir kısmı faydalıdır; bu faydalı mutasyonlar canlılara yeni özellikler ekleyerek yeni türlerin, yeni ırkların ortaya çıkmasını sağlar. Canlılar da bu şekilde gelişip değişir ve evrimleşirler.
Yanılgı 4- Evrim günümüzde de gözlemlenmektedir. Evcilleştirme ya da canlı türleri içindeki çeşitlilikler bunun ispatıdır.
Yanılgı 10- Antibiyotiklere dayanıklı bakterilerin oluşumu da mutasyonla olur.
Yanılgı 11- Yeni bulunan fosiller evrim görüşünü pekiştirmektedir.
9) İlköğretim Fen Bilgisi Ders Kitabı 8, N. Sefa Çimen, Hayrettin Sönmez, Osman Yılmaz, İstanbul: Salan Yayınları, s. 198.
Kitapta yer alan yanılgılar:
Yanılgı 1- Mutasyonların bir kısmı faydalıdır; bu faydalı mutasyonlar canlılara yeni özellikler ekleyerek yeni türlerin, yeni ırkların ortaya çıkmasını sağlar. Canlılar da bu şekilde gelişip değişir ve evrimleşirler.
Yanılgı 2- Doğal seleksiyonun evrimleştirici gücü vardır. Sanayi Devrimi kelebekleri buna bir örnektir.
Yanılgı 4- Evrim günümüzde de gözlemlenmektedir. Evcilleştirme ya da canlı türleri içindeki çeşitlilikler bunun ispatıdır.
Yanılgı 13- Fosiller canlıların ilkelden komplekse doğru evrimleştiğini gösterir.
10) İlköğretim Fen Bilgisi Ders Kitabı 8, Etem Düzgün, Mehmet Suzan, Nebahat Suzan, İstanbul:
Düzgün Yayıncılık, s. 190.
Kitapta yer alan yanılgılar:
Yanılgı 1- Mutasyonların bir kısmı faydalıdır; bu faydalı mutasyonlar canlılara yeni özellikler ekleyerek yeni türlerin, yeni ırkların ortaya çıkmasını sağlar. Canlılar da bu şekilde gelişip değişir ve evrimleşirler.
Yanılgı 6- Darwin'e ve Lamarck'a göre zürafaların bacakları ve boyları mutasyonlarla uzamıştır.
Yanılgı 11- Yeni bulunan fosiller evrim görüşünü pekiştirmektedir.
11) Lise 3 Biyoloji, Selim Korkmaz, Özer Bulut, Davut Sağdıç, İstanbul:
Milli Eğitim Basım evi, 1998, s. 133.
Kitapta yer alan yanılgılar:
Yanılgı 1- Mutasyonların bir kısmı faydalıdır; bu faydalı mutasyonlar canlılara yeni özellikler ekleyerek yeni türlerin, yeni ırkların ortaya çıkmasını sağlar. Canlılar da bu şekilde gelişip değişir ve evrimleşirler.
Yanılgı 4- Evrim günümüzde de gözlemlenmektedir. Evcilleştirme ya da canlı türleri içindeki çeşitlilikler bunun ispatıdır.
Yanılgı 13- Fosiller canlıların ilkelden komplekse doğru evrimleştiğini gösterir.
Yanılgı 14- Körelmiş organlar evrimin kanıtıdır.
Yanılgı 15- Embriyolojik gelişme evrimin kanıtıdır. Memeli bir hayvanın embriyonal gelişimi sırasında solungaç yarıklarının görülmesi evrim sürecinin tekrarı ve kanıtıdır.
Yanılgı 16- Benzer (homolog) organlar evrimin kanıtıdır.
Yanılgı 17- Biyokimyasal benzerlikler evrimin kanıtıdır.
Yanılgı 18- Canlılık ilkel dünyada rastlantılarla doğmuş olabilir. İlkel atmosfer, buna imkan sağlayacak biçimde metan-amonyak ağırlıklıydı ve serbest oksijen içermemekteydi.
12) Biyoloji 3, Liseler için Ders Kitabı, Öner Gücün, Ankara:
Pasifik Ders Kitapları A. Ş., s. 99, 105.
Kitapta yer alan yanılgılar:
Yanılgı 1- Mutasyonların bir kısmı faydalıdır; bu faydalı mutasyonlar canlılara yeni özellikler ekleyerek yeni türlerin, yeni ırkların ortaya çıkmasını sağlar. Canlılar da bu şekilde gelişip değişir ve evrimleşirler.
Yanılgı 4- Evrim günümüzde de gözlemlenmektedir. Evcilleştirme ya da canlı türleri içindeki çeşitlilikler bunun ispatıdır.
Yanılgı 8- Biyolojik sınıflandırma (sistematik) evrimin delilidir.
Yanılgı 9- Atlar bir evrim sonucunda ortaya çıkmıştır. Atın atası beş tırnaklı iken bugünkü atlar tek tırnaklıdır.
Yanılgı 14- Körelmiş organlar evrimin kanıtıdır.
Yanılgı 15- Embriyolojik gelişme evrimin kanıtıdır. Memeli bir hayvanın embriyonal gelişimi sırasında solungaç yarıklarının görülmesi evrim sürecinin tekrarı ve kanıtıdır.
Yanılgı 16- Benzer (homolog) organlar evrimin kanıtıdır.
Yanılgı 17- Biyokimyasal benzerlikler evrimin kanıtıdır.
13) Liseler İçin Biyoloji III, Turan Güven, Özcan Acar, Şengül Demirci, Ayten Toğral, Mübeccel Kazancı, Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları, 1996, s. 149.
Kitapta yer alan yanılgılar:
Yanılgı 1- Mutasyonların bir kısmı faydalıdır; bu faydalı mutasyonlar canlılara yeni özellikler ekleyerek yeni türlerin, yeni ırkların ortaya çıkmasını sağlar. Canlılar da bu şekilde gelişip değişir ve evrimleşirler.
14) Liseler İçin Biyoloji 3, Ders Kitabı, Namık Berker, Ankara:
Mega Yayıncılık, 1995, s. 180.
Kitapta yer alan yanılgılar:
Yanılgı 8- Biyolojik sınıflandırma (sistematik) evrimin delilidir.
Yanılgı 9- Atlar bir evrim sonucunda ortaya çıkmıştır. Atın atası beş tırnaklı iken bugünkü atlar tek tırnaklıdır.
Yanılgı 11- Yeni bulunan fosiller evrim görüşünü pekiştirmektedir.
Yanılgı 13- Fosiller canlıların ilkelden komplekse doğru evrimleştiğini gösterir.
Yanılgı 14- Körelmiş organlar evrimin kanıtıdır.
Yanılgı 15- Embriyolojik gelişme evrimin kanıtıdır. Memeli bir hayvanın embriyonal gelişimi sırasında solungaç yarıklarının görülmesi evrim sürecinin tekrarı ve kanıtıdır.
Yanılgı 16- Benzer (homolog) organlar evrimin kanıtıdır.
Yanılgı 17- Biyokimyasal benzerlikler evrimin kanıtıdır.
Yanılgı 18- Canlılık ilkel dünyada rastlantılarla doğmuş olabilir. İlkel atmosfer, buna imkan sağlayacak biçimde metan-amonyak ağırlıklıydı ve serbest oksijen içermemekteydi.
15) Liseler İçin Felsefeye Giriş, Mübahat Türker Küyel, Sevim Tekeli, Esin Kahya, Kenan Gürsoy, Alev Öner, Nurten Baykurt, İstanbul: Milli Eğitim Basımevi, 1991, s. 130.
Kitapta yer alan yanılgılar:
Yanılgı 12- Ara formlar (uçan sürüngen, insan iskeleti kalıntıları) evrimin kanıtıdır.
16) Biyoloji 1, Ders Kitabı, Canan Şamlıoğlu, Zehra Akçakaya, İstanbul: Bu Yayınları, s. 62-65.
Kitapta yer alan yanılgılar:
Yanılgı 18- Canlılık ilkel dünyada rastlantılarla doğmuş olabilir. İlkel atmosfer, buna imkan sağlayacak biçimde metan-amonyak ağırlıklıydı ve serbest oksijen içermemekteydi.
