1. نازل شدن اين كتاب از جانب خداى پيروزمند حكيم است.
2. ما اين كتاب را به راستى بر تو نازل كرديم. پس خدا را بپرست و دين خود براى او خالص گردان.
3. آگاه باش كه دين خالص از آن خداست و آنان كه سواى او ديگرى را به خدايى گرفتند، گفتند: اينان را از آن رو مى‌پرستيم تا وسيله نزديكى ما به خداى يكتا شوند. و خدا در آنچه اختلاف مى‌كنند ميانشان حكم خواهد كرد. خدا آن را كه دروغگو و ناسپاس باشد هدايت نمى‌كند.
4. اگر خدا مى‌خواست كه براى خود فرزندى برگيرد، از ميان مخلوقات خود هر چه را كه مى‌خواست برمى‌گزيد. منزه است. اوست خداى يكتاى قهار.
5. آسمانها و زمين را به حق بيافريد. شب را بر روز داخل مى‌كند و روز را بر شب. و آفتاب و ماه را رام گردانيد و هر يك تا زمانى معين در حركتند. آگاه باش كه اوست پيروزمند و آمرزنده.
6. شما را از يك تن بيافريد. و از آن يك تن زنش را آفريد. و برايتان از چارپايان هشت جفت بيافريد. شما را در شكم مادرتان در چند مرحله در درون تاريكيهاى سه‌گانه آفرينش بخشيد. اين است خداى يكتا پروردگار شما. فرمانروايى از آن اوست. خدايى جز او نيست. پس چگونه رويگردانتان مى‌سازند؟
7. اگر ناسپاسى كنيد، خدا از شما بى‌نياز است. و ناسپاسى را براى بندگانش نمى‌پسندد. مى‌پسندد كه سپاسگزار باشيد. و هيچ كس بار گناه ديگرى را بر دوش نمى‌كشد. بازگشت همه شما نزد پروردگارتان است. او شما را از كارهايى كه مى‌كرده‌ايد آگاه مى‌كند. او به آنچه در دلها مى‌گذرد آگاه است.
8. چون به آدمى گزندى برسد، به پروردگارش روى مى‌آورد و او را مى‌خواند. آنگاه چون به او نعمتى بخشد، همه آن دعاها را كه پيش از اين كرده بود از ياد مى‌برد و براى خدا همتايانى قرار مى‌دهد تا مردم را از طريق او گمراه كنند. بگو: اندكى از كفرت بهره‌مند شو، كه تو از دوزخيان خواهى بود.
9. آيا آن كس كه در همه ساعات شب به عبادت پرداخته، يا در سجود است يا در قيام، و از آخرت بيمناك است و به رحمت پروردگارش اميدوار است، با آن كه چنين نيست يكسان است؟ بگو: آيا آنهايى كه مى‌دانند با آنهايى كه نمى‌دانند برابرند؟ تنها خردمندان پند مى‌پذيرند.
10. بگو: اى بندگان من كه ايمان آورده‌ايد، از پروردگارتان بترسيد. براى آنان كه در حيات اينجهانى نيكى كرده‌اند، پاداش نيك است. و زمين خدا پهناور است. مزد صابران بى‌حساب و كامل ادا مى‌شود.
11. بگو: من مأمور شده‌ام كه خدا را بپرستم و براى او در دين اخلاص ورزم.
12. و مرا فرموده‌اند كه نخستين مسلمانان باشم.
13. بگو: اگر پروردگارم را نافرمانى كنم، از عذاب آن روز بزرگ مى‌ترسم.
14. بگو: خدا را مى‌پرستم و براى او در دين خود اخلاص مى‌ورزم.
15. بپرستيد هر چيز ديگرى را جز او. بگو: زيان‌كنندگان كسانى هستند كه در روز قيامت خود و خاندانشان را از دست بدهند. بهوش باشيد كه اين زيانى آشكار است.
16. بالاى سرشان طبقات آتش است و در زير پايشان طبقات آتش. اين چيزى است كه خدا بندگان خود را بدان مى‌ترساند. پس اى بندگان من، از من بترسيد.
17. و كسانى را كه از پرستش بتان پرهيز كرده‌اند و به خدا روى آورده‌اند بشارت است. پس بندگان مرا بشارت ده:
18. آن كسانى كه به سخن گوش مى‌دهند و از بهترين آن پيروى مى‌كنند، ايشانند كسانى كه خدا هدايتشان كرده و اينان خردمندانند.
19. آيا كسى را كه حكم عذاب بر او محقق شده، تو مى‌توانى او را كه در آتش است برهانى؟
20. اما براى آنان كه از خدا مى‌ترسند غرفه‌هايى است بر فراز هم ساخته، كه از زيرشان جويباران روان است. اين وعده خداست و خدا وعده خود خلاف نخواهد كرد.
21. آيا نديده‌اى كه خدا از آسمان باران فرستاد و آن را چون چشمه‌سارهايى در زمين روان گردانيد، آنگاه به آن كشته‌هاى رنگارنگ برويانيد، سپس همه خشك مى‌شوند و مى‌بينى كه زرد شده‌اند، آنگاه خردشان مى‌سازد؟ هر آينه خردمندان را در آن اندرزى است.
22. آيا كسى كه خدا دلش را بر روى اسلام گشود و او در پرتو نور پروردگارش جاى دارد، همانند كسى است كه ايمان ندارد؟ پس واى بر سخت‌دلانى كه ياد خدا در دلهاشان راه ندارد، كه در گمراهى آشكار هستند.
23. خدا بهترين سخن را نازل كرده است. كتابى متشابه و دوتا دوتا، كه از تلاوت آن كسانى را كه از پروردگارشان مى‌ترسند از خوف تن بلرزد. سپس تن و جانشان به ياد خدا بيارامد. اين راه خداست كه هر كه را بخواهد بدان راهنمايى مى‌كند، و هر كه را خدا گمراه كند او را هيچ راهنمايى نخواهد بود.
24. آيا آن كس كه در روز قيامت با چهره خويش عذاب سخت قيامت را از خود بازمى‌دارد همانند كسى است كه بهشتى است؟ به ستمكاران گفته مى‌شود: به كيفر كارهايى كه مى‌كرده‌ايد عذاب را بچشيد.
25. پيشينيانشان تكذيب كردند و عذاب از جايى كه نمى‌دانستند بر سرشان رسيد.
26. خدا در اين جهان رسوايشان ساخت؛ ولى اگر بدانند، عذاب آخرت بزرگتر است.
27. ما در اين قرآن براى مردم هر گونه مثَلى آورديم، شايد پند گيرند.
28. قرآنى به زبان عربى بى هيچ انحراف و كجى. شايد پروا كنند.
29. خدا مثَلى مى‌زند: مردى را كه چند تن در او شريكند و بر سر او اختلاف دارند. و مردى كه تنها از آنِ يكى باشد. آيا اين دو با هم برابرند؟ سپاس خدا را. نه، بيشترشان نمى‌دانند.
30. تو مى‌ميرى و آنها نيز مى‌ميرند.
31. سپس همه در روز قيامت نزد پروردگارتان با يكديگر به خصومت خواهيد پرداخت.
32. پس كيست ستمكارتر از آن كه بر خدا دروغ مى‌بندد و سخن راستى را كه بر او آمده است تكذيب مى‌كند. آيا كافران را در جهنم جايگاهى نيست؟
33. و كسى كه سخن راست آورد و تصديقش كرد، آنان پرهيزگارانند.
34. برايشان هر چه بخواهند در نزد پروردگارشان مهياست. اين است پاداش نيكوكاران.
35. تا خدا بدترين اعمالى را كه مرتكب شده‌اند از آنان بزدايد، و به بهتر از آنچه مى‌كرده‌اند پاداششان دهد.
36. تو را به كسانى كه سواى خدا هستند، مى‌ترسانند. آيا خدا براى نگهدارى بنده‌اش كافى نيست؟ و هر كس را كه خدا گمراه سازد هيچ راهنمايى نخواهد بود.
37. هر كس را كه خدا راهنمايى كند، گمراه‌كننده‌اى نيست. آيا خدا پيروزمند و انتقام‌گيرنده نيست؟
38. اگر از آنها بپرسى: چه كسى آسمانها و زمين را آفريده است؟ خواهند گفت: خداى يكتا. بگو: پس اينهايى را كه سواى او مى‌پرستيد چگونه مى‌بينيد؟ اگر خداى يكتا بخواهد به من رنجى برساند آيا اينان مى‌توانند آن رنج را دفع كنند؟ يا اگر بخواهد به من رحمتى ارزانى دارد، مى‌توانند آن رحمت را از من بازدارند؟ بگو: خدا براى من بس است. توكل‌كنندگان به او توكل مى‌كنند.
39. بگو: اى قوم من، بر وفق امكان خويش عمل كنيد. من نيز عمل مى‌كنم. و به زودى خواهيد دانست كه
40. چه كسى به عذابى كه خوارش مى‌سازد گرفتار مى‌شود، يا عذاب جاويد بر سر او فرود مى‌آيد.
41. ما اين كتاب را به حق براى هدايت مردم بر تو نازل كرديم. پس هر كس كه هدايت يافت به سود خود اوست، و هر كه گمراه شد به زيان خود به گمراهى افتاده و تو وكيل آنها نيستى.
42. خدا جانها را به هنگام مردنشان مى‌گيرد، و نيز جان كسانى را كه در خواب خود نمرده‌اند. جانهايى را كه حكم مرگ بر آنها رانده شده نگه مى‌دارد و ديگران را تا زمانى كه معين است بازمى‌فرستد. در اين عبرتهاست براى آنهايى كه مى‌انديشند.
43. آيا سواى خدا شفيعانى اختيار كردند؟ بگو: حتى اگر آن شفيعان قدرت به كارى نداشته باشند و چيزى را درنيابند؟
44. بگو: شفاعت سراسر از آن خداست. متعلق به اوست فرمانروايى آسمانها و زمين. سپس همه به نزد او بازگردانده مى‌شويد.
45. چون خدا را به يكتايى ياد كنند دلهاى آن كسان كه به قيامت ايمان نياورده‌اند نفرت گيرد، و چون نام ديگرى جز او برده شود شادمان شوند.
46. بگو: بار خدايا، تويى آفريننده آسمانها و زمين، داناى نهان و آشكار، تو ميان بندگانت در هر چه در آن اختلاف مى‌كرده‌اند داورى خواهى كرد.
47. اگر هر چه در روى زمين است و همانند آن، از آن ستمكاران مى‌بود، در روز قيامت خود را بدان از عذاب دردناك بازمى‌خريدند. و از خدا برايشان چيزهايى آشكار مى‌شد كه هرگز حسابش را نمى‌كردند.
48. پاداش بد اعمالى كه مى‌كردند برايشان آشكار شد و آنچه مسخره‌اش مى‌كردند گرداگردشان را بگرفت.
49. چون آدمى را گزندى رسد ما را مى‌خواند، و چون از جانب خويش نعمتى ارزانيش داريم گويد: به سبب داناييم اين نعمت را به من داده‌اند. اين آزمايشى باشد ولى بيشترينشان نمى‌دانند.
50. اين سخنى بود كه پيشينيانشان هم مى‌گفتند، ولى هر چه گرد آورده بودند به حالشان سود نكرد.
51. عقوبت اعمالشان دامنگيرشان شد. و از اين ميان به آنهايى كه راه كفر پيش گرفته‌اند عقوبت اعمالشان خواهد رسيد و نمى‌توانند از ما بگريزند.
52. آيا هنوز ندانسته‌اند كه خداست كه روزى هر كس را كه بخواهد افزون مى‌سازد يا تنگ روزى‌اش مى‌كند؟ و در اين خود عبرتهاست براى مردمى كه ايمان مى‌آورند.
53. بگو: اى بندگان من كه بر زيان خويش اسراف كرده‌ايد، از رحمت خدا مأيوس مشويد. زيرا خدا همه گناهان را مى‌آمرزد. اوست آمرزنده و مهربان.
54. پيش از آنكه عذاب فرا رسد و كسى به ياريتان برنخيزد، به پروردگارتان روى آوريد و به او تسليم شويد.
55. و پيش از آنكه به ناگاه و بى‌خبر عذاب بر شما فرود آيد، از بهترين چيزى كه از جانب پروردگارتان نازل شده است پيروى كنيد.
56. تا كسى نگويد: اى حسرتا بر من كه در كار خدا كوتاهى كردم، و از مسخره‌كنندگان بودم.
57. يا بگويد: اگر خدا مرا هدايت كرده بود، من از پرهيزگاران مى‌بودم.
58. يا چون عذاب را ببيند، بگويد: اگر بار ديگر به دنيا باز مى‌گرديدم، از نيكوكاران مى‌شدم.
59. آرى، آيات من براى تو نازل شد و تو گردنكشى كردى و از كافران بودى.
60. در روز قيامت، كسانى را كه به خدا دروغ بسته‌اند مى‌بينى كه رويشان سياه شده است. آيا متكبران را در جهنم جايگاهى نيست؟
61. خدا پرهيزكاران را به سبب راه رستگارى كه در پيش گرفته بودند مى‌رهاند. به آنها هيچ بدى نرسد و از اندوه بدور باشند.
62. خداست كه آفريدگار هر چيزى است و او نگهبان هر چيزى.
63. كليدهاى آسمانها و زمين نزد اوست و آنها كه به آيات خدا كافر شده‌اند زيان‌ديدگان هستند.
64. بگو: اى نادانان، آيا مرا فرمان مى‌دهيد كه غير از خدا را بپرستم؟
65. به تو و پيامبران پيش از تو وحى شده است كه اگر شرك بياوريد اعمالتان ناچيز گردد و خود از زيان‌كنندگان خواهيد بود.
66. بلكه خدا را بپرست و سپاسگزار او باش.
67. خدا را نشناختند آنچنان كه شايان شناخت اوست. و در روز قيامت، زمين يكجا در قبضه اوست و آسمانها در هم پيچيده، در يد قدرت او. منزه است و برتر از هر چه شريك او مى‌پندارند.
68. و در صور دميده شود. پس هر كه در آسمانها و هر كه در زمين است -جز آنها كه او بخواهد- بيهوش مى‌شوند. و بار ديگر در آن دميده شود، ناگهان از جاى برمى‌خيزند و مى‌نگرند.
69. و زمين به نور پروردگارش روشن شود و نامه‌هاى اعمال را بنهند و پيامبران و گواهان را بياورند و در ميان مردم به حق داورى شود و بر كسى ستمى نرود.
70. پاداش هر كس برابر كردارش به تمامى ادا شود، در حالى كه خدا به كارهايى كه مى‌كرده‌اند آگاه‌تر است.
71. و كافران را گروه‌گروه به جهنم برانند. چون به جهنم رسند درهايش گشوده شود و نگهبانان آتش گويند: آيا پيامبرانى از خود شما بر شما مبعوث نشدند تا آيات پروردگارتان را برايتان بخوانند و شما را از ديدار با چنين روزى بترسانند؟ مى‌گويند: بلى. ولى، بر كافران عذاب محقق شده بود.
72. گفته شود: از درهاى جهنم داخل شويد، همواره در آنجا خواهيد بود. جايگاه سركشان چه بد جايگاهى است.
73. و آنان را كه از پروردگارشان ترسيده‌اند گروه‌گروه به بهشت مى‌برند. چون به بهشت برسند درهايش گشوده شود. و خازنان بهشت گويندشان: سلام بر شما، بهشتتان خوش باد، به درون بياييد، همواره در اينجا خواهيد بود.
74. مى‌گويند: سپاس خدايى را كه هر وعده كه به ما داد راست بود. آن زمين را به ميراث به ما داد. و اكنون در هر جاى بهشت كه بخواهيم مكان مى‌گيريم. عمل‌كنندگان را چه مزد نيكويى است.
75. و فرشتگان را مى‌بينى كه گرد عرش خدا حلقه زده‌اند و به ستايش پروردگارشان تسبيح مى‌گويند. ميان آنها نيز به حق داورى گردد و گفته شود كه ستايش از آن خدايى است كه پروردگار جهانيان است.
