1. اى مردم، از پروردگارتان بترسيد، كه زلزله قيامت حادثه بزرگى است.
2. آن روز كه ببينيدش، هر شيردهندهاى شيرخوارهاش را از ياد ببرد و هر آبستنى بار خود بر زمين گذارد و مردم را چون مستان بينى، حال آنكه مست نيستند بلكه عذاب خدا شديد است.
3. بعضى از مردم، بى هيچ دانشى در باره خدا مجادله مىكنند و از هر شيطان سركشى پيروى مىكنند.
4. بر شيطان چنين مقرر شده كه هر كس را كه دوستش بدارد گمراه كند و به عذاب آتش سوزانش كشاند.
5. اى مردم، اگر از روز رستاخيز در ترديد هستيد، ما شما را از خاك و سپس از نطفه، آنگاه از لختهخونى و سپس از پارهگوشتى گاه تمام آفريده گاه ناتمام، بيافريدهايم، تا قدرت خود را برايتان آشكار كنيم. و تا زمانى معين هر چه را خواهيم در رحمها نگه مىداريم. آنگاه شما را كه كودكى هستيد بيرون مىآوريم تا به حد زورمندى خود رسيد. بعضى از شما مىميرند و بعضى به سالخوردگى برده مىشوند تا آنگاه كه هر چه آموختهاند فراموش كنند. و تو زمين را فسرده مىبينى. چون باران بر آن بفرستيم، در اهتزاز آيد و نمو كند و از هر گونه گياه بهجتانگيز بروياند.
6. و اينها دليل بر آن است كه خدا حق است، مردگان را زنده مىسازد و بر هر كارى تواناست.
7. و نيز قيامت خواهد آمد، شكى در آن نيست. و خدا همه كسانى را كه در گورها هستند زنده مىكند.
8. از مردم كسى است كه بى هيچ دانشى و هيچ راهنمايى و هيچ كتاب روشنى بخشى در باره خدا مجادله مىكند.
9. گردن را به تكبر به يكسو مىپيچاند تا مردم را از راه خدا گمراه سازد. نصيب او در دنيا خوارى است و در روز قيامت عذاب آتش را به او مىچشانيم:
10. اين كيفر كارهايى است كه پيش از اين كردهاى، و خدا به بندگانش ستم نمىكند.
11. و از ميان مردم كسى است كه خدا را با ترديد مىپرستد. اگر خيرى به او رسد دلش بدان آرام گيرد، و اگر آزمايشى پيش آيد رخ برتابد. در دنيا و آخرت زيان بيند و آن زيانى آشكار است.
12. سواى خدا كسى را مىخواند كه نه زيانى به او مىرساند و نه سودى، و اين گمراهيى است بىانتها.
13. كسى را مىخواند كه زيانش نزديكتر از سود اوست. چه بد دوستدارى است و چه بد مصاحبى است.
14. خدا كسانى را كه ايمان آورده و كارهاى شايسته كردهاند به بهشتهايى كه در آن نهرها جارى است داخل مىسازد، و خدا هر چه خواهد همان مىكند.
15. كسى كه مىپندارد كه خدا در دنيا و آخرت ياريش نخواهد كرد، خويشتن را با ريسمانى از سقف بياويزد تا خود را خفه كند و بنگرد كه آيا اين حيله خشمش را از ميان خواهد برد.
16. بدينسان قرآن را نازل كرديم، با آياتى روشنگر. و خدا هر كس را كه بخواهد هدايت مىكند.
17. خدا ميان آنان كه ايمان آوردهاند و آنان كه كيش يهود يا صابئان يا نصارى يا مجوس برگزيدهاند و آنان كه مشرك شدهاند، در روز قيامت حكم مىكند. زيرا او بر هر كارى ناظر است.
18. آيا نديدهاى كه هر كس در آسمانها و هر كس كه در زمين است و آفتاب و ماه و ستارگان و كوهها و درختان و جنبندگان و بسيارى از مردم خدا را سجده مىكنند؟ و بر بسيارى عذاب محقق شده و هر كه را خدا خوار سازد، هيچ كس گراميش نمىدارد. زيرا خدا هر چه بخواهد همان مىكند.
19. اين دو گروه در باره پروردگارشان به خصومت برخاستهاند. براى آنان كه كافرند جامههايى از آتش بريدهاند و از بالا بر سرشان آب جوشان مىريزد.
20. بدان آب جوشان هر چه در درون شكم دارند و نيز پوستهايشان گداخته مىشود.
21. و نيز براى آنهاست گرزهايى آهنين.
22. هرگاه كه خواهند از آن عذاب، از آن اندوه بيرون آيند، بار ديگر آنان را بدان بازگردانند كه: بچشيد عذاب آتش سوزنده را.
23. خدا كسانى را كه ايمان آورده و كارهاى شايسته كردهاند به بهشتهايى كه در آن نهرها جارى است داخل مىسازد. در آنجا با دستبندهايى از طلا و مرواريد آراسته شوند و لباسشان از حرير است.
24. آنان به آن سخن پاك و به راه خداوند ستودنى راهنمايى شدهاند.
25. آنهايى را كه كافر شدند و مردم را از راه خدا و مسجدالحرام -كه براى مردم چه مقيم و چه غريب يكسان است- بازمىدارند و نيز هر كه را در آنجا قصد كجروى يا ستمكارى داشته باشد، عذاب دردآور مىچشانيم.
26. و مكان خانه را براى ابراهيم آشكار كرديم و گفتيم: هيچ چيز را شريك من مساز و خانه مرا براى طوافكنندگان و به نمازايستادگان و راكعان و ساجدان پاكيزه بدار.
27. و مردم را به حج فرا خوان تا پياده يا سوار بر شتران تكيده از راههاى دور نزد تو بيايند.
28. تا سودهايى را كه از آنِ آنهاست ببينند و نام خدا را در روزهايى معين به هنگام ذبح چارپايانى كه خدا رزق آنها ساخته، ياد كنند. پس از آنها بخوريد و بينوايان فقير را نيز اطعام كنيد.
29. سپس چرك از خود دور كنند و نذرهاى خويش را ادا كنند و بر آن خانه كهنسال طواف كنند.
30. همچنين هر كس دست از حرام بدارد، در نزد پروردگارش برايش بهتر است. و چارپايان بر شما حلالند مگر آنهايى كه برايتان خوانده شده. پس، از بتهاى پليد و سخن باطل و دروغ اجتناب ورزيد.
31. روى آوردگان به خدا باشيد و شرك نياوردگان به او؛ و هر كس كه به خدا شرك آورد، چونان كسى است كه از آسمان فروافتد و مرغ او را بربايد يا بادش به مكانى دور اندازد.
32. آرى، كسانى كه شعاير خدا را بزرگ مىشمارند كارشان نشان پرهيزگارى دلهايشان باشد.
33. از آن شتران قربانى تا زمانى معين برايتان سودهاست، سپس جاى قربانيشان در آن خانه كهنسال است.
34. براى هر امتى رسم قربانى كردنى نهاديم تا بدان سبب كه خدا از چارپايان روزيشان داده است، نام او را بر زبان رانند. پس خداى شما خدايى يكتاست، در برابر او تسليم شويد. و تواضعكنندگان را بشارت ده،
35. آنان كه چون نام خدا برده شود در دل بترسند و بدان هنگام كه به آنها مصيبتى رسد شكيبايانند و نمازگزارانند و از آنچه روزيشان دادهايم انفاق مىكنند.
36. شتران قربانى را براى شما از شعاير خدا قرار داديم. شما را در آن خيرى است. و همچنان كه بر پاى ايستادهاند نام خدا را بر آنها بخوانيد و چون پهلويشان بر زمين رسيد از آنها بخوريد و فقيران قانع و گدايان را اطعام كنيد. اينها را براى شما رام كرديم. باشد كه سپاسگزارى كنيد.
37. گوشت و خون اين شتران به خدا نمىرسد. آنچه به او مىرسد پرهيزگارى شماست. همچنين آنها را رام شما ساخت تا خدا را به شكرانه آنكه هدايتتان كرده است، به بزرگى ياد كنيد. و نيكوكاران را بشارت ده.
38. خدا از كسانى كه ايمان آوردهاند دفاع مىكند، و خدا خيانتكاران ناسپاس را دوست ندارد.
39. به كسانى كه به جنگ بر سرشان تاخت آوردهاند و مورد ستم قرار گرفتهاند، رخصت داده شد و خدا بر پيروز گردانيدنشان تواناست.
40. آنهايى كه به ناحق از ديارشان رانده شدهاند جز آن بود كه مىگفتند: پروردگار ما خداى يكتاست؟ و اگر خدا بعضى را به وسيله بعضى ديگر دفع نكرده بود، ديرها و كليساها و كنشتها و مسجدهايى كه نام خدا به فراوانى در آن برده مىشود ويران مىگرديد. و خدا هر كس را كه ياريش كند، يارى مىكند و خدا توانا و پيروزمند است.
41. همان كسان كه اگر در زمين مكانتشان دهيم نماز مىگزارند و زكات مىدهند و امر به معروف و نهى از منكر مىكنند. و سرانجام همه كارها با خداست.
42. اگر اينان تو را تكذيب كردهاند، پيش از آنها قوم نوح و عاد و ثمود نيز تكذيب كردهاند،
43. و نيز قوم ابراهيم و قوم لوط،
44. و مردم مَديَن. و موسى نيز تكذيب گرديد. من به كافران مهلت دادم، آنگاه آنها را فروگرفتم. و عقوبت من چگونه بود؟
45. چه بسيار قريههايى ستم پيشه را هلاك كرديم و سقفهايشان فروريخت و چه بسيار چاهها كه بيكاره ماند و قصرهاى رفيع گچكارى شده، بىصاحب.
46. آيا در زمين سير نمىكنند تا صاحب دلهايى گردند كه بدان تعقل كنند و گوشهايى كه بدان بشنوند؟ زيرا چشمها نيستند كه كور مىشوند، بلكه دلهايى كه در سينهها جاى دارند كور باشند.
47. از تو به شتاب عذاب مىطلبند و خدا هرگز وعده خود را خلاف نمىكند. و يك روز از روزهاى پروردگار تو برابر با هزار سال است از آن سان كه مىشمريد.
48. چه بسيار قريههايى را كه ستمپيشه بودند و من مهلتشان دادم، آنگاه آنها را فروگرفتم. و بازگشت همه نزد من است.
49. بگو: اى مردم، من براى شما بيمدهندهاى آشكارم.
50. پس آنان را كه ايمان آوردهاند و كارهاى شايسته كردهاند، آمرزش و رزقى كرامند است.
51. و آنان كه در رد آيات ما مىكوشند و مىخواهند ما را به عجز آورند، اهل جهنمند.
52. ما پيش از تو هيچ رسول يا نبيى را نفرستاديم مگر آنكه چون به خواندن آيات مشغول شد شيطان در سخن او چيزى افكند. و خدا آنچه را كه شيطان افكنده بود نسخ كرد، سپس آيات خويش را استوارى بخشيد. و خدا دانا و حكيم است.
53. چنين شود، تا آنچه شيطان در سخن او افكنده براى كسانى كه در قلبهايشان بيمارى است و نيز سختدلان، آزمايشى باشد، و ستمكاران در اختلافى بزرگ گرفتارند.
54. و تا دانشيافتگان بدانند كه قرآن به راستى از جانب پروردگار توست و بدان ايمان بياورند و دلهايشان بدان آرام گيرد. و خدا كسانى را كه ايمان آوردهاند به راه راست هدايت مىكند.
55. همواره كافران در آن شك مىكنند تا آنگاه كه قيامت ناگهان بر سرشان فرارسد يا به عذاب روز بىشادمانى گرفتار آيند.
56. فرمانروايى در آن روز از آنِ خداست. ميانشان حكم مىكند. پس كسانى كه ايمان آوردهاند و كارهاى شايسته كردهاند، در بهشتهاى پرنعمتند.
57. و كسانى كه كفر ورزيدهاند و آيات ما را دروغ شمردهاند، برايشان عذابى است خواركننده.
58. و كسانى را كه در راه خدا مهاجرت كردند، سپس كشته شدند يا خود مردند، خدا به رزقى نيكو روزى مىدهد. زيرا خدا بهترين روزىدهندگان است.
59. آنان را به جايى درآورد كه از آن خشنود باشند. و هر آينه خدا دانا و شكيباست.
60. هر كس عقوبت كند همچنان كه او را عقوبت كردهاند، آنگاه بر او ستم كنند، خدا ياريش خواهد كرد. زيرا خدا عفوكننده و آمرزنده است.
61. اين بدان سبب است كه خدا از شب مىكاهد و به روز مىافزايد و از روز مىكاهد و به شب مىافزايد. و خدا شنوا و بيناست.
62. اين بدان سبب است كه خدا حق است و آنچه جز او به خدايى مىخوانند باطل است و او بلندمرتبه و بزرگ است.
63. آيا نديدهاى كه خدا از آسمان باران فرستاد و زمين پر سبزه گرديد؟ هر آينه خدا باريك بين و آگاه است.
64. از آن اوست آنچه در آسمانها و آنچه در زمين است. اوست بىنياز و در خور ستايش.
65. آيا نديدهاى كه خدا هر چه را در روى زمين است مسخّر شما كرده است و كشتيها را كه در دريا به فرمان او مىروند؟ و آسمان را نگه داشته كه جز به فرمان او بر زمين نيفتد. زيرا خدا را بر مردم رأفت و مهربانى است.
66. اوست آن كه شما را زندگى بخشيد و سپس بميراند و باز زنده مىسازد. و آدمى ناسپاس است.
67. براى هر امتى آيينى نهاديم تا بر آن آيين باشد. پس در اين كار با تو مجادله نكنند و مردم را به پروردگار خود دعوت كن، زيرا تو به راستى بر راه راست گام مىنهى.
68. اگر با تو مجادله كردند، بگو: خدا به هر كارى كه مىكنيد آگاهتر است.
69. در آنچه مورد اختلاف شماست، خدا در روز قيامت حكم خواهد كرد.
70. آيا ندانستهاى كه خدا هر چه را كه در آسمانها و زمين است مىداند؟ و اين در كتابى نوشته است، و كارى است بر خدا آسان.
71. و سواى اللّه چيزى را مىپرستند كه هيچ دليلى بر وجودش نازل نشده است و هيچ دانشى بدان ندارند. و ستمكاران ياورى ندارند.
72. چون آيات روشنگر ما بر آنان خوانده شود، نشان انكار را بر چهره كافران مىشناسى؛ چنان كه نزديك باشد بر آنان كه آيات را مىخوانند، حملهور شوند. بگو: آيا شما را به چيزى بدتر از اين آگاه كنم؟ آتش. خدا آن را به كسانى كه ايمان نياوردهاند وعده داده است و آتش بد سرانجامى است.
73. اى مردم، مثَلى زده شد. بدان گوش دهيد. كسانى كه آنها را به جاى اللّه به خدايى مىخوانيد، اگر همه گرد آيند مگسى را نخواهند آفريد؛ و اگر مگسى چيزى از آنها بربايد بازستاندنش را نتوانند. طالب و مطلوب هر دو ناتوانند.
74. خدا را چنان كه سزاى اوست نشناختند. هر آينه خدا نيرومند و پيروز است.
75. خدا از ميان فرشتگان و مردمان رسولانى برمىگزيند. هر آينه خدا شنوا و بيناست.
76. آنچه را كه در پيش رويشان است و آنچه را كه پشت سرشان است مىداند. و همه كارها بدو بازمىگردد.
77. اى كسانى كه ايمان آوردهايد، ركوع كنيد و سجده كنيد و پروردگارتان را بپرستيد و كارهاى نيك به جاى آوريد، باشد كه رستگار گرديد.
78. در راه خداوند چنان كه بايد جهاد كنيد. او شما را برگزيد. و برايتان در دين هيچ تنگنايى پديد نياورد. كيش پدرتان ابراهيم است. او پيش از اين و در اين شما را مسلمان ناميد. تا پيامبر بر شما گواه باشد و شما بر ديگر مردم گواه باشيد. پس نماز بگزاريد و زكات بدهيد و به خدا توسل جوييد. اوست مولاى شما. چه مولايى نيكو و چه ياورى نيكو.