III Fəsil: Hz. İsa (ə.s)-ın Çarmıxa Çəkildiyi Yanılması

Hz. İsa (ə.s)-ın Guya Çarmıxa Çəkildiyi Iddiası Ilə Əlaqədar Dörd İncildə Yer Alan Müxtəlif Ziddiyyətlər

Dövrümüzdəki halıyla xristianlıq, hz. İsa (ə.s)-ın çarmıxa çəkildiyi və çarmıxda öldüyü, sonra təkrar diriləcəyi inancı üzərinə qurulub. Halbuki bu məlumatlar həqiqətləri əks etdirmir. Quranda da ətraflı şəkildə açıqlandığı kimi, hz. İsa (ə.s) çarmıxa çəkilməmiş, dolayısilə öldürülməmiş, hələ həyatda olarkən göyə qaldırılmış və Axırzamanda təkrar yer üzünə geri qaytarılmaq üzrə Allah qatına alınmışdır. Hazırda xristian aləminin hz. İsa (ə.s)-ın çarmıxa çəkildiyi inancını müdafiə etməsinin səbəbi, dörd İncildə qeyd olunan bəzi ziddiyyətli sözlərdir. Lakin bu sözlər, daha əvvəl də toxunduğumuz kimi, hz. İsa (ə.s)-ın Allah qatına alınmasından sonra, 3-cü əsrdə İncilə əlavə olunmuş və ya yanlış şərh olunmuş, öz aralarında çox ciddi ziddiyyətlər olan sözlərdir.

Dörd İncildə hz. İsa (ə.s)-ın çarmıxa çəkildiyi an və bundan dərhal əvvəl və dərhal sonra yaşanan hadisələr fərqli izah edilir. Əvvəlcə, 4 kitabdakı bu ziddiyyətli sözləri nəzərdən keçirək: 

Hz. İsa (ə.s)-ın Çarmıxa Çəkilməsi Mövzusu Ilə Əlaqədar İncildəki Ziddiyyətli Ifadələr

Xaçı Kim Daşıdı?

Markos 15:21, Matta 27:32 və Luka 23:26-da, xaçı Kirenalı Simonun daşıdığına dair ifadələr qeyd olunur:

Çölə çıxdıqları vaxt, Simon adlı Kirenalı biriylə qarşılaşdılar. İsanın çarmıxını ona zorla daşıtdırdılar. (Matta 27:32)

Yuhanna İncilində isə, xaçı hz. İsa (ə.s)-ın özünün daşıdığı bildirilir:

Əsgərlər İsanı götürüb apardılar. İsa çarmıxını özü daşıyıb kəllə (ibrani dilində golgota) adlı yerə çıxdı. (Yuhanna 19:17)

Çarmıxa Çəkilən Quldurlar (Oğrular):

Markos 15:27-28, Matta 27:44 və Luka 23:39-42 hissələrində, hz. İsa (ə.s)-ın guya iki quldur (oğru) ilə birlikdə çarmıxa çəkildiyi bildirilir. Buradakı ziddiyyət, Romalıların heç vaxt oğruları çarmıxa çəkməmələridir.

İsa ilə birlikdə, biri sağında, digəri isə, solunda olmaqla, iki qulduru da çarmıxa çəkdilər. (Markos 15:27-28)

İsa ilə birlikdə çarmıxa çəkilən quldurlar da Onu eyni şəkildə təhqir etdilər. (Matta 27:44)

Hz. İsa (ə.s)-ın Guya Çarmıxa Çəkilmə Saatı Ilə Əlaqədar Ziddiyyətli Məlumatlar:

Matta 27:45-46, Luka 23:44-46 və Yuhanna 19:14-15 hissələrində hz. İsa (ə.s)-ın guya çarmıxa çəkilməsi ilə əlaqədar olaraq, saat on ikidən üçə qədər olan müəyyən vaxt intervalı bildirildiyi halda, Markos 15:25-də bu vaxtın saat doqquz olduğu bildirilir.

Günorta saat on iki radələrində günəş qaraldı və üçə qədər bütün ölkənin üzərinə qaranlıq çökdü. Məbəddəki pərdə ortasından cırıldı. İsa yüksək səslə: "Rəbbim, ruhumu əllərinə buraxıram!" deyə səsləndi. Bunu söylədikdən sonra son nəfəsini verdi. (Luka 23:44-46)

İsanı çarmıxa çəkdikləri vaxt, saat doqquz idi. (Markos 15:25)

Hz. İsa (ə.s)-ın Guya Son Sözləri

Hz. İsa (ə.s)-ın guya çarmıxa çəkilmə anındakı son sözləri ilə əlaqədar də dörd İncildə ziddiyyətli məlumatlar vardır. Markos 15:34-37 ilə Matta 27:46-50 hissələrində, hz. İsa (ə.s)-ın belə səsləndiyi bildirilir:

Saat üçdə İsa yüksək səslə: "Elohi, Elohi, lema şevaktani", yəni: "Tanrım, Tanrım, məni niyə tərk etdin?" deyə qışqırdı [Allahı tənzih edirik]. (Markos 15:34)

Luka İncilində isə hz. İsa (ə.s)-ın guya son sözləri daha fərqli bildirilmişdir:

İsa yüksək səslə: "Allahım, ruhumu əllərinə buraxıram!" deyə səsləndi. Bunu söylədikdən sonra son nəfəsini verdi. (Luka 23:46)

Yuhanna İncilində isə bu mövzudakı açıqlamalar tamamilə fərqlidir:

İsa şərabı daddıqda: "Tamamlandı!" dedi və başını əyərək ruhunu təslim etdi. (Yuhanna 19:30)

Hz. İsa (ə.s)-ın Guya Basdırıldığı Vaxt Zəlzələ Baş Verməsi

Bu məlumat, Matta İncilində qeyd olunur:

Həmin anda məbəddəki pərdə yuxarıdan aşağıya doğru cırılaraq iki yerə bölündü. Yer sarsıldı, qayalar yarıldı. Məzarlar açıldı, ölmüş olan bir çox mübarək insanın cəsədləri dirildi. Bunlar məzarlarından çıxıb İsanın dirilişindən sonra müqəddəs şəhərə daxil oldular və bir çox insana göründülər. (Matta 27:51-53)

Markos, Luka və Yuhanna İncillərində isə, hz. İsa (ə.s)-ın guya gömülməsinə dair müxtəlif açıqlamalar verilir, lakin baş vermiş olsa unudulması mümkün olmayacaq belə bir zəlzələ hadisəsindən qətiyyən bəhs edilmir.

Hz. İsa (ə.s)-ın Guya Gömülməsindən Sonra Yaşanan Hadisələr

Hz. İsa (ə.s)-ın sözdə gömülməsindən sonra yaşandığı iddia edilən hadisələr dörd ayrı İncildə fərqli bildirilir:

Həmin anda məbəddəki pərdə yuxarıdan aşağıya doğru cırılaraq iki yerə bölündü. Yer sarsıldı, qayalar yarıldı. Məzarlar açıldı, ölmüş olan bir çox mübarək insanın cəsədləri dirildi. Bunlar məzarlarından çıxıb İsanın dirilişindən sonra müqəddəs şəhərə daxil oldular və bir çox insana göründülər. (Matta 27:51-53)

Başlarını qaldırıb baxdıqda, o nəhəng daşın yana diyirlənmiş olduğunu gördülər. Məzara girib sağ tərəfdə, ağ kaftan geyinmiş gənc bir insanın oturduğunu gördükdə çox təəccübləndilər. (Markos 16:4-5)

Daşın məzarın girişindən diyirlənib getmiş olduğunu gördülər. Lakin içəri girdikdə İsanın cəsədini tapa bilmədilər. Onlar bu vəziyyət qarşısında təəccübləndikləri anda, yanlarında şimşək kimi parıldayan geyimlərə bürünmüş iki insan meydana çıxdı. (Luka 24:2-4)

Bundan sonra Pyotrla (Petrus) o biri tələbə çölə çıxıb məzara doğru yönəldilər. İkisi birlikdə qaçırdı. Lakin o biri tələbə Pyotrdan (Petrus) daha sürətli qaçaraq məzara ondan qabaq çatdı. Əyilib içəri baxdı, orada sərilmiş vəziyyətdə kətan bezlər gördü, lakin içəri girmədi. Sonra da Simon Pyotr (Simun Petrus) gəldi və məzara girdi. Orada sərilmiş vəziyyətdə duran bezləri və İsanın başına sarılmış dəsmalı gördü. Dəsmal kətan bezlərlə birlikdə deyildi, ayrı bir yerdə büzülmüş vəziyyətdə dururdu. (Yuhanna 20:3-8)

Hz. İsa (ə.s)-ın Guya Çarmıxa Çəkilmədən Əvvəl Aparıldığı Səlahiyyətli Orqanların Fərqli Olması:

(İsa) Dedi ki: "Şüphesiz ben Allah'ın kuluyum. (Allah) Bana kitabı verdi ve beni peygamber kıldı." (Meryem Suresi, 30)

Markos (14:53), Matta (26:57) və Luka (22:54) İncillərində hz. İsa (ə.s)-ın yanına aparıldığı səlahiyyətli şəxsin adının baş kahin Kayafa kimi qeyd olunduğu halda, Yuhanna İncilində bu səlahiyyətli şəxs baş kahinin qayınatası Hanan kimi qeyd olunur.

İsanı vəzifəli baş kahinə apardılar. (Markos 14:53)

İsanı ələ keçirənlər, onu baş kahin Kayafanın yanına apardılar. (Matta 26:57)

İsanı ələ keçirənlər, onu götürüb baş kahinin evinə apardılar. Pyotr (Petrus) onları uzaqdan izləyirdi. (Luka 22:54)

Onu əvvəlcə, həmin il baş kahin olan Kayafanın qayınatası Hanana apardılar. (Yuhanna 18:13)

Hz. İsa (ə.s)-ın Guya Ittihamlardan Ötrü Mühakimə Olunması

Dörd İncildə hz. İsa (ə.s)-ın guya mühakimə olunması ilə, əlaqədar bütün söylənənlər bir-biriylə ziddiyyət təşkil edir.

Yuhanna İncilinə görə hz. İsa (ə.s)-ı yalnız baş kahin sorğu-suala çəkmişdir:

Bundan sonra komandirlə əmri altındakı əsgər manqası və yəhudi vəzifəli şəxslər İsanı tutub bağladılar. Onu əvvəlcə, həmin il baş kahin olan Kayafanın qayınatası Hananın yanına apardılar. Xalqın uğruna tək bir insanın ölməsinin daha məqsədəuyğun olacağını yəhudilərdən olan səlahiyyətli şəxslərə təlqin edən Kayafa idi. ...Baş kahin İsaya, tələbələri və təlimiylə əlaqədar suallar verdi. (Yuhanna 18:12-14, 19)

Markos, Luka və Matta İncilinə görə hz. İsa (ə.s) ali təşkilatın bütün üzvləri tərəfindən mühakimə olunar:

Gün doğduqda xalqın öndə gedənləri və din alimləri toplandılar. İsa, bunlardan meydana gələn ali təşkilatın önünə çıxarıldı. Ona: "Sən Məsihsənsə, söylə bizə" dedilər. (Luka 22:66-67)

İsanı vəzifəli baş kahininin yanına apardılar. Bütün baş kahinlər, öndə gedənlər və din alimləri də orada toplandı. ...Baş kahinlər və ali təşkilatın digər üzvləri, İsanı ölüm cəzasına məhkum etmək məqsədiylə, əleyhində çıxış edəcək şahid axtarır, lakin tapa bilmirdilər. Bir çox insan onun əleyhində yalan yerə şahidlik etdisə də, şahidlikləri bir-birini tutmadı. (Markos 14:53-56)

İsanı ələ keçirənlər, onu baş kahin Kayafanın yanına apardılar. Din alimləri və öndə gedənlər də orada toplanmışdılar. Pyotr (Petrus), İsanı uzaqdan, ta baş kahinin həyətinə qədər izlədi. Nəticəni görmək üçün içəri daxil olub, növbətçilərin yanında əyləşdi. Baş kahinlərlə ali təşkilatın digər üzvləri, İsanı ölüm cəzasına məhkum etmək üçün, əleyhində çıxış edəcək yalançı şahidlər axtarırdılar. (Matta 26:57-59)

Hz. İsa (ə.s)-ın Guya Böyük Herod Tərəfindən Sorğu-Sual Edilməsi

Luka İncilində hz. İsa (ə.s)-ın guya böyük Herod tərəfindən sorğu-sual edilməsindən bəhs edilir:

Ponti Pilat bunu eşitdikdə: "Bu insan Qalileyalıdırmı?" deyə soruşdu. İsanın, böyük Herodun hakimiyyəti altındakı ərazidən gəldiyini öyrəndikdə, Onu elə həmin anda Yerusəlimdəki böyük Herodun yanına göndərdi. Böyük Herod İsanı gördükdə çox sevindi. Onunla bağlı xəbərləri eşitdiyi üçün çoxdandır onu görmək istəyir və gerçəkləşdirəcəyi bir əlamətə şahid olmağı ümid edirdi. Ona bir çox sual verdi, lakin o heç bir cavab vermədi. Orada dayanan baş kahinlərlə din alimləri, İsanı ağır dillə günahlandırdılar. Böyük Herod da əsgərləriylə birlikdə onu alçaldıb lağa qoydu. Ona ehtişamlı bir kaftan geyindirib Ponti Pilatın yanına geri qaytardı. Bu hadisədən əvvəl bir-birinə düşmən olan böyük Herodla Ponti Pilat, həmin gün dost oldular. (Luka 23:6-12)

Matta, Markos və Yuhanna İncillərində isə, hz. İsa (ə.s)-ın guya böyük Herod tərəfindən sorğu-sual edilməsindən bəhs edilmir.

Həmin bu ziddiyyətlər, hz. İsa (ə.s)-ın guya çarmıxa çəkilməsi ilə, əlaqədar qeyd edilənlərin tamamilə tutarsız məlumatlara əsaslandığının, həmin an və mühitlə bağlı söylənilənlərdən heç birinin bir-biri ilə tutuşmadığının açıq dəlilidirlər. Əgər xristianlar, hz. İsa (ə.s)-ın öldürüldüyünə dair İncili mənbə kimi göstərirlərsə, İncilin 4 fərqli kitabından mövzuyla əlaqədar dəqiq və konkret məlumatlar əldə edilə bilməyəcəyini görməlidirlər. Həqiqəti anlamaq üçün Allahın, İncili təsdiqləyici olaraq göndərdiyini bildirdiyi Qurana baxılmalıdır. Uca Allah Quranda, hz. İsa (ə.s)-ın çarmıxa çəkilmədiyini, qətiyyən öldürülmədiyini, ancaq inkarçıların belə olduğunu zənn edəcəkləri bir mühit yaratdığını bildirir. Rəbbimiz Quranda hz. İsa (ə.s)-la əlaqədar bu iddiaların əsassız olduğunu; münafiq və inkarçıların hz. İsa (ə.s)-a istiqamətli tələlərinin puç olduğunu və hz. İsa (ə.s)-ı Öz qatına aldığını bildirir. Həmin bu İncil keçidlərindəki ziddiyyətləri Quran ayələri əsasında qiymətləndirdiyimiz vaxt, dörd İncilin mövzuyla əlaqədar öz aralarındakı qarışıqlıq dərhal aydınlıq qazanır: Hz. İsa (ə.s) ölməmiş, lakin hər kəsin çarmıxa çəkildiyini zənn etdiyi xüsusi görünüş göstərilmişdir.

Hz. İsa (ə.s) Ölməmiş, Allah Qatına Yüksəldilmişdir

İncildə, ziddiyyətli açıqlamalarla bildirilmiş hz. İsa (ə.s)-ın çarmıxa çəkilməsi barəsində doğru məlumatları Quran vasitəsilə əldə edərik. Allah, Quranda hz. İsa (ə.s)-a qurulmuş tələlərin puç olduğunu və onu qətiyyən öldürmədiklərini açıqca bildirmişdir:

Bir də: “Həqiqətən, biz Allahın elçisi Məryəm oğlu İsa Məsihi öldürdük!” dediklərinə görə lənətə düçar edildilər. Halbuki onu nə öldürdülər, nə də çarmıxa çəkdilər. Onlara ancaq İsanın bənzəri göstərildi. Şübhəsiz ki, bunda ixtilaf edənlər onun barəsində şəkk-şübhə içindədirlər. Bu haqda onların, zənnə uymaqdan başqa heç bir məlumatı yoxdur. Onu qətiyyən öldürmədilər. (Nisa surəsi, 157)

Quranda hz. İsa (ə.s)-ın öldürülmədiyi eyni ayədə iki dəfə xüsusi olaraq vurğulanır və hz. İsa (ə.s)-ın öldürüldüyü inancını müdafiə edənlərin "zənnə uyduqları" bildirilir. Bu olduqca açıq bir ifadədir və bunun başqa cür şərh edilməsi qeyri-mümkündür.

Hz. İsa (ə.s)-a Bənzəyən Başqa Biri Çarmıxa Çəkilmişdir

Allah Quranda eyni ayədə: "Halbuki onu nə öldürdülər, nə də çarmıxa çəkdilər. Onlara ancaq İsanın bənzəri göstərildi" (Nisa surəsi, 157) deyə xəbər verərək, çarmıxa çəkilən insanın hz. İsa (ə.s)-ın bənzəri olan başqa biri olduğunu bizə bildirir.

Hz. İsa (ə.s)-ın yerinə çarmıxa çəkilən insan, hz. İsa (ə.s)-a xainlik edən Yəhuda İskariotdur (Judas Iskariot). Allah, çox böyük bir möcüzə yaradaraq Yəhuda İskariotu hz. İsa (ə.s)-a bənzətmişdir. Hz. İsa (ə.s)-ı çarmıxa çəkmək üçün götürüb aparmağa gəldikləri vaxt, orada olan Yəhuda İskariot, hz. İsa (ə.s) zənn edildiyi üçün, götürülüb aparılmış və çarmıxa gərilmişdir. Həmçinin Yəhuda İskariotun üzünü qan bürüdüyü üçün, xalq da çarmıxa çəkilən bu insanın hz. İsa (ə.s) olmadığını anlamamışdır. Allah Nisa surəsinin 157-ci ayəsinin davamında: "Bu haqda onların, zənnə uymaqdan başqa heç bir məlumatı yoxdur" deyə bildirir. Tələ quranlar və ətrafdakılar, yalnız zənnə uymuşdurlar və bundan savayı ayədə bildirildiyi kimi, onların heç bir məlumatları yoxdur.

Necə ki, İncildə hz. İsa (ə.s)-ın son sözləri olaraq nəql olunan ifadələrin də ("Elohi, Elohi, lema şevaktani", yəni: "Tanrım, Tanrım, məni niyə tərk etdin? (Allahı tənzih edirik)) mahiyyəti aydın olur. Açıq şəkildə iman zəifliyinin dəlili olan bu sözlər, əlbəttə ki, hz. İsa (ə.s)-a aid ola bilməz. Bu sözlər, bütün tələləri puç olan və hz. İsa (ə.s)-ın yerinə çarmıxa çəkilən Yəhuda İskariota aiddir. Məhz bundan ötrü də, üsyanla doludur. Onsuz da Allahı qəlbən sevən, hər şeyin Allahdan gəldiyini bilən, Allaha könüldən boyun əymiş bir qul olan hz. İsa (ə.s)-ın bu ifadələri əsla işlətməyəcəyi aydın məsələdir. Belə üsyankar ifadələrin Yəhuda İskariot kimi bir münafiqdən çıxmış olması isə, gözlənilən haldır.

İncilə Görə Yəhuda İskariotun Yoxa Çıxması

Quran ayələrində bidirilənlərə və müxtəlif mənbələr tərəfindən də dəstəklənilən bu sözlərə paralel olaraq, hz. İsa (ə.s)-ın yerinə, ona xəyanət edən Yəhuda İskariotun çarmıxa çəkildiyinə dəlil təşkil edə biləcək İncil keçidləri var. Bu ayələrə görə, həmin bu çarmıxa çəkilmə hadisəsindən dərhal sonra Yəhuda İskariotun tamamilə ortadan yox olması diqqət çəkir. İncil müəllifləri bu vəziyyətə müxtəlif formalarda şərh gətirməyə çalışıblar, Yəhuda İskariotun öldüyünü iddia ediblər, lakin bu iddialarında belə ziddiyyətə düşüblər. Çünki hz. İsa (ə.s) əvəzinə Yəhuda İskariotun çarmıxa çəkildiyini bilmirlər. İncildəki, Yəhuda İskariotun yoxa çıxmasına dair bir-biriylə ziddiyyət təşkil edən açıqlamalar belədir:

Səhər olduqda bütün baş kahinlərlə xalqın öndə gedənləri, İsanı ölüm cəzasına məhkum etmək barəsində razılaşdılar. Onu bağladılar və aparıb qubernator Ponti Pilata təslim etdilər. İsaya xəyanət edən Yəhuda, onun məhkum edildiyini gördükdə etdiyinə peşman oldu. Otuz gümüşü baş kahinlərə və öndə gedənlərə geri apardı. O: "Mən günahsız birini satmaqla günah işlədim" dedi. Onlar isə: "Bunun bizə nə dəxli var? Bunu sən düşün" dedilər. Yəhuda pulları məbədin içinə saçaraq oradan ayrıldı və gedib özünü asdı. (Matta 27:1-5)

O günlərdə Pyotr (Petrus), təxminən yüz iyirmi qardaşdan ibarət olan bir birliyin ortasında ayağa qalxıb belə danışdı: "Qardaşlar... İsanı həbs edənlərə bələdçilik edən Yəhuda ilə əlaqədar olaraq Davudun ağzıyla əvvəlcədən bildirdiyi Müqəddəs Yazının yerinə yetməli idi. Yəhuda bizdən biri sayılmış və bu xidmətdə yerini almışdı". Bu insan, etdiyi pisliyin qarşılığında aldığı ödənişlə bir tarla satın aldı. Sonra baş aşağı düşdü, bədəni yarıldı və bütün bağırsaqları eşiyə töküldü. (Elçilerin İşleri 1:15-18)

İncildəki bəzi açıqlamalar bir-biri ilə ziddiyyət təşkil etsə də, bu məsələdə ortaq nəticə, Yəhuda İskariotun çarmıxa çəkilmə hadisəsindən dərhal sonra qəti şəkildə yoxa çıxmış olmasıdır. Yəhuda İskariot yoxa çıxmışdır, çünki əslində çarmıxa çəkilən və öldürülən insan məhz özüdür. Bu hadisədən dərhal əvvəl isə, hz. İsa (ə.s), Allahın əmri ilə mələklər tərəfindən göyə, belə ki, Allahın qatına alınmışdır. Məhz bundan ötrü də, hz. İsa (ə.s)-ı çarmıxa çəkmək məqsədiylə olduğu otağa gələn vəzifəli şəxslər, orada təkcə Yəhuda İskariotu tapdılar.

Allah Quranda, Hz. İsa (ə.s)-a Qurulan Tələnin "Puç Olduğunu" Bildirir

Məlum olduğu kimi, münafiqlik edən Yəhuda İskariotun liderliyi altında inkarçılar hz. İsa (ə.s) əleyhində bir tələ qurdular. Tələnin məqsədi, hz. İsa (ə.s)-ın ölməsidir. Halbuki Allah Quranda, hz. İsa (ə.s)-a qurulan tələnin puç olacağını bildirmişdir. Əgər hz. İsa (ə.s) hər hansı şəkildə ölsə, bu, inkar edənlərin qurduqları tələnin puç olmadığı, onların istədiyi kimi nəticələndiyi mənasını verər ki, bu da qeyri-mümkündür. Çünki Allahın vədi var. Hz. İsa (ə.s)-ı öldürməyi hədəfləyən həmin tələ puç olmuşdur. Hz. İsa (ə.s), qətiyyən ölməmişdir və öldürülməmişdir. Allah, Quranda bu həqiqəti belə xəbər verir:

Əgər inkarçıların tələləri baş tutmuş olsaydı, əlbəttə ki, bu Quranda bildirilərdi. Lakin Quranda hz. İsa (ə.s)-a qurulan tələlərin puç olduğu və Onun Allahın qatına yüksəldildiyi bildirilir.

Hz. İsa (ə.s)-a Qurulan Hiyləgər Tələnin Pozulması Səmimi Iman Sahibləri Üçün Böyük Nemətdir

Çox açıq dəlillərə baxmayaraq, hz. İsa (ə.s)-ın öldürüldüyü iddiasında israr edənlər ağılla düşünməli və Quranı hər cür ön mühakimədən xilas olmuş şəkildə, tam vicdan açıqlığı ilə təkrar oxumalıdırlar. Hz. İsa (ə.s) ölməmişdir, şərəfli şəkildə göyə qaldırılmışdır. Səmimi bir xristian üçün hz. İsa (ə.s)-ın öldüyü iddiasında israr etmək tamamilə mənasızdır. Bir xristian üçün, hz. İsa (ə.s)-ın ölmədiyini, Allahın rəhməti ilə inkarçıların tələlərindən xilas olduğunu və Rəbbimizin qatında olduğunu bilmək və buna inanmaq bir nemətdir. Bu iddia ilə çıxış edən xristianlar, xristianlığın təməl inanclarından biri olan hz. İsa (ə.s)-ın xristianların günahlarının kəffarəsi üçün, ölməyi seçdiyi inancından imtina etmək istəməzlər. Halbuki bu mövzuda da müxtəlif yanılmalar var. Bu mövzuya bir azdan toxunulacaq.

Bəzi xristianlar, müsəlmanların, hz. İsa (ə.s)-ın ölmədiyi inancını, bir peyğəmbərə əzab çəkməyi yaraşdırmadıqlarına görə müdafiə etdiklərini iddia edirlər. Halbuki müsəlmanlar buna, Quranda bildirildiyi üçün inanarlar. Burada ifadə edilməli mühüm xüsus isə budur: Əlbəttə ki, Allah, peyğəmbərləri müxtəlif əzab, çətinlik və imtahanlarla sınamışdır. Bəzən Allah imtahanın tələbi olaraq inkarçılara müvəqqəti qələbə də vermişdir. Lakin Allah, heç vaxt peyğəmbərləri küfr əhlinin gözündə acizlik içində göstərəcək bir vəziyyətə icazə verməmişdir. Dolayısilə bu vəziyyət hz. İsa (ə.s) üçün də mümkün ola bilməz. Hz. İsa (ə.s)-ın ölmədiyinə inanmaq xristianlar üçün daha gözəldir. Onsuz da Axırzamanda hz. İsa (ə.s) təkrar yer üzünə göndərildikdə xristianlar onun əllərində və ayaqlarında heç bir yara izi olmadığını görəcəklər. Yaşadığımız bu dövrdə hz. İsa (ə.s), 2000 il əvvəlki geyimləri, üzərindəki bəylik əşyaları və 2000 il əvvəlki pulu ilə yer üzünə gələcəkdir. İşdə bu böyük dəlil, Xristianların tam mənasıyla qərara gəlmələrini təmin edəcək.

Xristianların, Hz. İsa (ə.s)-ın Qanıyla Bütün Günahlarından Təmizləndikləri Inancı Böyük Yanılmadır

Hz. İsa (ə.s)-ın bütün xristianların günahlarının kəffarəsi üçün öldüyü və əslində bütün günahların kəffarəsinin ölüm olduğu inancı, tamamilə çox yanlış inancdır. Xristian qardaşlarımız bu inancdakı yanlışlığı görə bilmələri üçün, Allahın ədalətini, yaratma məqsədini, ağıllı şəkildə və vicdanlarına müraciət edərək təkrar düşünməli və aşağıdakı xüsusları nəzərə almalıdırlar:

Giuseppe Molteni'nin La confessione tablosu, 1838 (Fondazione Cariplo) Hz. İsa (as)'ın tüm Hristiyanların günahlarının kefareti için öldüğü inancı büyük bir yanılgıdır. Bir insanın bir başkasının günahlarını yüklenmesi ve bundan dolayı azap çekmesi Allah'ın adaletine aykırıdır. İnsan günahsız olarak doğar ve yaşamı boyunca yaptığı hatalardan kendisi sorumludur. Fakat elbette bu dünyada daima tevbe etme ve Allah'ın merhametine sığınma imkanı vardır.

İnsanın Dünyaya Günahkar Gəldiyi Iddiası, Allahın Sonsuz Ədalətinə Zidddir

Hər insan bu dünyaya imtahan olunmaq üçün gəlir və özünə verilən məhdud müddətdə, ağlının kəsdiyi hər saniyədə Allaha qul olmaq və yalnız Allah rizası üçün yaşamaqla məsuldur. Allah bir Quran ayəsində belə bildirir:

Dolayısilə Allahın yoxdan yaratdığı insan, bu dünyaya gəldiyi andan etibarən, imtahana çəkilir və bu dünyada etdiklərindən ötrü sorğu-sual olunacaq. İnsanın, günahı və savabı bu dünyadakı səmimiyyətlə etdiyi əməllərinə görədir. Hələ imtahanı başlamamış, özünü belə dərk etməyən, dünyaya gözlərini yeni açan heç nədən xəbərsiz bir körpənin, Allahın qanununa görə günahkar olması qeyri-mümkündür.

Bir Insanın Başqasının Günahlarını Yüklənməsi Və Bundan Ötrü Əzab Çəkməsi, Allahın Sonsuz Ədalətinə Zidddir

Allahın yaratdığı imtahan sistemində, hər hansı bir insanın başqasının günahlarının kəffarəsini ödəməsi qeyri-mümkündür, bu insan hz. İsa (ə.s) olsa belə. Əvvəla dünyada mövcud olan və ya mövcud olmuş hər insan, təkcə özündən məsuldur. Onun günah yükünü, nə hər hansı bir insan; nə ata-anası, nə yaxınları, nə də onun üçün hz. İsa (ə.s) boynuna götürəcək. Heç kəs, başqasının etdiklərindən məsul tutulmayacaq. Heç kəs başqası üçün kəffarə ödəyə bilməyəcək. Ölüm vaxtı gəlib çatdıqda, xristianlar da daxil olmaqla, hər insan, Allahın hüzurunda TƏK-TƏNHA (bu dünyada etdikləri əməlləriylə) hesab verəcək. Allah Quranda bu həqiqəti bizə belə bildirmişdir:

Uca Allah yenə Quranda, heç kəsin başqasının günah yükünü boynuna götürə bilməyəcəyini bildirmişdir:

Hz. İsa (ə.s), Allahın sevdiyi qulu və peyğəmbəridir. Hər cəmiyyətdə və hər dində olduğu kimi xristianlar arasında da səmimi olanlar da var, pis xasiyyətli insanlar da. Dolayısilə Uca Rəbbimizin çox sevdiyi mübarək qulunun canını, özündən sonra yaşayacaq insanların bir hissəsinin məsuliyyətsiz davranışları, günahları və azğınlıqlarından ötrü aldığını müdafiə etmək böyük vicdansızlıqdır; Allahı tanımamaq, anlamamaqdır.

Hz. İsa (ə.s) Ölməmişdir

Hz. İsa (ə.s)-ın öldüyü iddiasını tamamilə ortadan qaldıran digər bir mühüm həqiqətsə, yuxarıda ətraflı şəkildə bəhs etdiyimiz kimi, hz. İsa (ə.s)-ın ölmədiyi həqiqətidir. Hz. İsa (ə.s) Allahın qatına yüksəldilmişdir. Bədəni və ruhu ilə diridir və yuxu halında göyə alınıb qorunmuşdur. Təkcə bu həqiqət belə; "hz. İsa (ə.s)-ın günahların kəffarəsi üçün öldüyü" iddiasını tamamilə ortadan qaldırır.

Öz aləmlərində, hz. İsa (ə.s)-ın ölümünün günahlarına kəffarə olduğunu zənn edərək günahlardan lazımınca çəkinməyənlər, Allahın haram buyurduqları məsələsində rahat davrananlar və ya itaət etdikləri dinin məsuliyyətlərinə tabe olmağın o qədər də əhəmiyyətli olmadığını zənn edənlər xeyli yanılarlar. Bütün insanlar kimi, onların da hər əməli yazılır. Etdikləri hər şey, axirətdə mütləq qarşılarına çıxacaq.

Günahlar Ölümlə Deyil, Tövbə və Peşmanlıqla Təmizlənər

Yer üzündəki insanları var edən, onlar üçün müəyyən tale və imtahan mühiti yaradan Uca Allahdır. Əlbəttə ki, Allah qullarını ən yaxşı tanıyandır. Dünyadakı imtahanın tələbi olaraq, onlar üçün imtahan olunacaqları vəsilələr və hadisələr də yaratmışdır.

İnsan isə, yaradılışı etibarilə aciz və cahildir. Asanlıqla xəta və səhvlik edə bilər, doğrunu bildiyi halda unuda bilər, Allahdan çox qorxduğu halda istəmədən xəta edə bilər. Çünki insan dünyada imtahan olunur. Səhvlərindən dərs çıxarır, acizliyini görür, günahlarından ötrü tövbə edir. Nəhayət bütün bunlar vicdanlı bir insan üçün Allaha daha çox yönəlməyə vəsilə olur.

Bu Rəbbimizin dünyada yaratdığı imtahan mühitinin tələbidir. Uca Allah dünyada belə bir sistemi yaradarkən, qullarına "bağışlayan və rəhmli" olduğunu bildirmiş və onlar üçün tövbə qapılarını açmışdır. Allah, mərhəmətlilərin ən mərhəmətlisidir. İnsan, bilərək və ya bilməyərək bir səhvlik etdikdə, böyük və ya kiçik bir günaha işlədikdə peşman olub Allaha tövbə etmə, bağışlanma istəmə imtiyazına malikdir.

Hər cür günahın qarşılığının ölüm olduğunu iddia etmək Allahın çox mərhəmətli, çox rəhmli və tövbələri qəbul edən xüsusiyyətini anlamamaq, qiymətləndirə bilməməkdir. Bu iddia, insanın dünyada yaşamaq və mövcud olmaq məqsədinə tamamilə tərs gəlir. Həmçinin belə bir iddia, Allahın ədalətinə və imtahanın tələbinə zidddir. Əgər bütün insanların işlədiyi günahların qarşılığı ölüm olsaydı və əgər uca Allah lütfündən bəxş edib insanları bağışlayaraq rəhm etməsəydi, bütün dünyanın fəsada uğrayacağını, Allah bir Quran ayəsində belə bildirmişdir:

Yenə Quranda Allahın böyük lütf sahibi, mərhəmətli və tövbələri qəbul edən olmasından ötrü insanlara nemət bəxş edildiyi bildirilir:

Allahın tövbələri qəbul edən və bağışlayan olması İncildə də bildirilmişdir. Haqqında bəhs edilən xristian qardaşlarımızın İncildə işlənən bu doğru və haqq hökmlərə diqqət yetirmələri olduqca əhəmiyyətlidir:

...[Allahın] lütfünün zənginliyi sayəsində... qurtuluşa və günahlarımızın bağışlanmasına nail olduq. (Pavlus'tan Efeslilere Mektup, 1:7-8)

Bunları dinlədikdən sonra sakitləşdilər. Allahı ucaldaraq belə dedilər: "Deməli, Allah digər millətlərə də, tövbə etmək və həyata qovuşmaq fürsətini vermişdir". (Elçilerin İşleri, 11:18)

Onun [Allahın] bizi qaranlığın hökmranlığından qurtar[ması sayəsində]... qurtuluşa və günahlarımızın bağışlanmasına nail olmuşuq. (Pavlus'tan Koloselilere Mektup, 1:13-14)

Lakin günahlarımızı etiraf etsək, etibarlı və ədalətli olan Allah günahlarımızı bağışlayıb bizi hər pislikdən təmizləyəcək. (Yuhanna'nın 1. Mektubu, 1:9)

İmanla edilən dua xəstəni sağaldacaq və Rəbb onu ayağa qaldıracaq. Əgər xəstə günah işləmişdirsə, günahları bağışlanacaq. (Yakup'un Mektubu, 5:15)

“Bizə qarşı günah işləyənləri bağışladığımız kimi, Sən də bizim günahlarımızı bağışla. Doğru yoldan azmağımıza icazə vermə. Bizi pis olandan xilas et. Çünki hakmiyyət, güc və ucalıq əbədiyyən qədər Sənindir! Amin”. Başqalarının günahlarını bağışlasanız, Allah da sizin günahlarınızı bağışlayar. Lakin siz başqalarının günahlarını bağışlamasanız, Allah da sizin günahlarınızı bağışlamaz. (Matta, 6:12-15)

İsa onlara: "Dua edərkən belə söyləyin; Allah, Adın müqəddəs olsun... Günahlarımızı bağışla. Çünki biz də bizə qarşı günah işləyən hər kəsi bağışlayırıq. Doğru yoldan azmağımıza icazə vermə" dedi. (Luka, 11:2-4)

Başqasını mühakimə etməyin, siz də mühakimə olunmazsınız. Günahkar çıxartmayın, siz də günahkar çıxarılmazsınız. Başqasını bağışlayın, siz də bağışlanarsınız. Verin, sizə veriləcək. Yaxşıca basdırılmış, silkələnilmiş və daşmış, dolu ölçü ilə qucağınıza boşaldılacaq. Hansı ölçü ilə versəniz, eyni ölçü ilə alacaqsınız. (Luka, 6:37-38).

Elə isə, günahlarınızın silinməsi üçün tövbə edin və Allaha qayıdın. Belə ki, Rəbb sizə yenilənmə fürsəti versin... (Elçilerin İşleri, 3:19-20)

Bu pisliyindən ötrü tövbə et və Rəbbə yalvar, bəlkə qəlbindəki bu düşüncə bağışlanar. (Elçilerin İşleri, 8:22)

Allah bizə bağışlanma istəmə lütfünü verdiyi, bizə tövbə qapılarını açdığı, bağışlayan, sevən və tövbələri qəbul edən olduğunu bildirdiyi halda, hər cür günaha ölümlə cavab veriləcəyini müdafiə etməyin və bunun Allahın hökmü olduğunu iddia etməyin məsuliyyəti böyük ola bilər. Həmçinin bu, İncildə bildirilən Allahın bağışlayan və tövbələri qəbul edən sifətiylə də tamamilə ziddiyyət təşkil edir. Səmimi xristianların, bu inancın xristianlığa nə məqsədlə daxil edildiyini çox yaxşı düşünmələri və vicdanlarıyla qərar vermələri əhəmiyyətlidir.

Xristianlığın Sevgi Dini Olduğunu Söyləyərkən Günahın Ölümlə Təmizləndiyini Müdafiə Etmək Böyük Ziddiyyətdir

Bütün xristianlar, xristianlığın sevgi dini olduğunu söyləyər və sevgi üçün hərəkət edərlər. Əlbəttə ki, xristianlıq, Allahın göndərdiyi haqq din olduğu üçün, bu doğrudur və bu, digər bütün haqq dinlər üçün də qüvvədədir. Uca Allah qullarından sevgi istəyər və əsil sevgi ancaq Allahı həqiqətən sevməklə (Rəbbimizin bütün əmr və qadağalarını diqqətlə qorumaqla) mümkün olar.

Lakin bu həqiqət, bəzi xristianların, günahın kəffarəsinin ölüm olduğuna dair yanlış inanclarıyla tamamilə ziddiyyət təşkil edir. Allah qullarını sevəndir və Allah qullarını bağışlamaq istəyər. Quranda Allah belə bildirir:

İncildə də uca Rəbbimizin sevən və rəhmli olduğu həqiqəti bildirilmişdir:

...Rəbbin çox rəhmli və şəfqətli olduğunu bildiniz. (Yakup'un Mektubu, 5:11)

Lakin mərhəməti bol olan Allah bizi çox sevdiyi üçün... həyata qovuşdurdu. Onun lütfü sayəsində xilas oldunuz. (Pavlus'tan Efeslilere Mektup, 2:4-5)

Allahın, Özünü sevənlər və məqsədinə görə çağrılanlar üçün, hər şeyin yaxşılıqla birlikdə işləməsini təmin etdiyini bilirik. (Pavlus'tan Romalılara Mektup, 8:28)

Lakin xilaskarımız Allah yaxşılığını və insana olan sevgisini açıqca göstərərək bizi xilas etdi. Bunu doğruluqla etdiyimiz işlərdən ötrü deyil, Öz mərhəmətiylə... etdi. (Pavlus'tan Titus'a Mektup, 3:4-6)

Əziz qardaşlarım, Allah bizi bu qədər çox sevdiyinə görə biz də bir-birimizi sevməyə borcluyuq. (Yuhanna'nın 1. Mektubu, 4:11)

Qullarını sevən, qoruyub himayə edən, onlara şəfqət bəsləyən və onlara rəhm edib bağışlayan uca Allahın bu üstün xüsusiyyətlərinin çox yaxşı başa düşülməsi xristian qardaşlarımız üçün çox əhəmiyyətlidir. Çünki ancaq Allahın xüsusiyyətlərini lazımınca anlaya bilən insanlar, bu böyük yanılmanın nə qədər təhlükəli olduğunu görə bilərlər.

Xristianlar da, Yaşadıqları Hər Andan, Etdikləri Hər Əməldən Məsuldurlar və Allahın Hüzurunda Haqq-Hesaba Çəkiləcəklər

Dünyada yaşamış, yaşayan və yaşayacaq bütün insanlar kimi, xristianlar da etdikləri əməllərdən ötrü sorğu-sual olunacaqlar. Heç birinin günahlarının kəffarəsi ödənməmişdir. Hər bir xristian, eynilə digər bütün insanlar kimi, etdiklərindən təkcə özü məsuldur və işlədiyi hər günahı və hər savabı mütləq axirət günündə qarşısına çıxacaq. Heç kəs Allahın hüzurunda: "Mənim günahlarımın əvəzi ödənmişdi, hz. İsa (ə.s)-ın qanıyla təmizlənmişdi" deyə bilməyəcək. Heç kəs Allah qatında günahsız olduğunu iddia edə bilməyəcək, təkcə "iman gətirdim" deyərək xilas olmayacaq. Axirət günü hər bir insanın qarşısına əməllərinin yazıldığı kitab qoyulacaq və etdikləri əməllər tamamilə qarşısına çıxacaq.

Bəzi xristianlar istədikləri qədər günahlarının kəffarəsinin ödənildiyini düşünsələr və Allah qarşısındakı məsuliyyətlərindən qaçmağa çalışsalar da, haqq-hesab günündən qaça bilməyəcəklər. Bu dünyada israrla müdafiə etdikləri yanlış inanc Allah qatında əsassızdır. Məhz bundan ötrü də, səmimi xristian qardaşlarımızın bu mövzuda xəbərdar edilmələri və həqiqətləri görmələri çox ciddi əhəmiyyət daşıyır. Bu, onların axirətdəki mövqeləri və əbədi qurtuluşları üçün olduqca əhəmiyyətlidir.

Quranda Hz. İsa (ə.s)-ı Xüsusi Edən Əlamətlər

Hz. İsa (ə.s)-la əlaqədar Quranda bildirilən məlumatların və ya açıqlamaların bənzəri, digər peyğəmbərlər üçün bildirilmədiyi unudulmamalıdır.

◉ Heç bir peyğəmbərin vəfatı üçün teveffa sözü (canın təslim alınması) işlədilməmişdir.

◉ Heç bir peyğəmbər üçün: "...Kitabı, hikməti, Tövratı və İncili öyrətdim..." (Maidə surəsi, 110) ifadəsi ilə özünə üç İlahi kitabın da öyrədildiyi bildirilməmişdir.

◉ Heç bir peyğəmbər barədə: "O qiyamət üçün bir elm (əlamət)dir" (Zuxruf surəsi, 61) deyə buyurulmamışdır.

◉ Heç bir peyğəmbər barədə, hz. İsa (ə.s)-ın göyə yüksəldilməsi mənasında bir yüksəldilmədən xəbər verilməmişdir.

◉ Heç bir peyğəmbər barədə, özünə iman gətirənlərin qiyamətə qədər üstün gələcəkləri (Ali İmran surəsi, 55) deyilməmişdir.

◉ Heç bir peyğəmbər barədə, ölmədən əvvəl özünə iman gətirməyəcək heç kəsin qalmayacağı (Nisa surəsi, 159) bildirilməmişdir.

Bütün bunlar, Allahın hz. İsa (ə.s) üçün xüsusi bir tale yaratdığı və bu taleyə uyğun olaraq hz. İsa (ə.s)-ın Allah qatında diri olduğunu və yenidən dünyaya gələcəyini göstərən əhəmiyyətli dəlillərdir.

Hz. İsa (ə.s) ölməmişdir. Hazırda Allah qatındadır. Yaşadığımız Axırzamanda bu mübarək Peyğəmbərimizin yer üzünə göndəriləcəyi bildirilmişdir və GÖNDƏRİLMİŞDİR. Hazırda dünyada yaşayır və zühur edəcəyi vaxtı gözləyir. İman sahibi olan hər kəsin hz. İsa (ə.s)-ı bağrına basacağı, sevgi ilə qucaqlayacağı dövr çox yaxındır. Xristian qardaşlarımıza istiqamətli bütün yol göstərici açıqlamalar bu dövr üçün gözəl hazırlıq olması məqsədiylə verilir. Bu kitabı oxuyan xristian qardaşlarımız bu mühüm həqiqəti unutmamalıdırlar.