Yaxın Şərq bəlkə də dünya coğrafiyasının ən mürəkkəb, ən problemli və mühüm bölgəsidir. XX əsrin ən dəyərli sərvətinə çevrilmiş neftin yüksək miqdarda çıxarılması ilə əhəmiyyət qazanan Yaxın Şərq keçən əsrin əvvəllərindən bəri dünyanın qeyri-sabit, qanlı bölgələrindən biri olmuşdur. Müharibə, terror, qırğın, qarşıdurma Yaxın Şərq xalqının gündəlik həyatının bir hissəsinə çevrilmişdir.
Kudüs ve Mescid-i Aksa'nın görünuşü |
Müsəlmanların, xristianların və yəhudilərin müqəddəs yerlərinin yerləşdiyi bu torpaqlar 1517-ci ildə Yavuz Sultan Səlimin fəthi ilə Osmanlı torpaqlarına qatılmış, XIX əsrin əvvəllərinə qədər də Osmanlı hakimiyyətində qalmışdır. Eyni illərdə Hicaz torpaqlarının da Osmanlı ərazisinə əlavə edilməsi ilə bölgədə türklər tam hakim olmuşlar.
Türk hakimiyyəti ilə birlikdə bölgəyə sakitlik, bolluq və firavanlıq gəlmişdir. Başda Qanuni Sultan Süleyman olmaqla, bütün türk sultanları Qüds torpaqlarına xüsusi qayğı göstərmiş, imperiyanın ən çətin və sıxıntılı günlərində belə bu bölgəyə etinasız yanaşmamışlar. Qurulan təşkilatlar və təhsil müəssisələrinin köməyi ilə xalqın maddi vəziyyəti qədər mədəni səviyyəsinin də qaldırılması üçün səy göstərmiş, bölgədə köklü türk-İslam mədəniyyəti qurmuşlar. Dövrümüzdə bu bölgədə yaşayan xalq hələ də özünü Osmanlı-türk mədəniyyətinə yaxın hiss edir. Yaxın Şərqdə türk-Osmanlı mədəniyyəti, memarlığı, sənətkarlığı hələ də varlığını qoruyur.
Hər üç dinin mərkəzi olan Qüdsün ən uzun sabitlik dövrü Osmanlının hakimiyyəti illərində olmuş, Qüds xalqı 400 il ədalət, sülh və əmin-amanlıq içində yaşamışdır. Xristianlar, yəhudilər və müsəlmanlar öz inanclarına və məzhəblərinə uyğun, istədikləri kimi ibadətlərini yerinə yetirmiş, öz adət-ənənələrini davam etdirmişlər.
Ancaq bu torpaqların Osmanlının əlindən çıxması ilə əvvəlcə müstəmləkəçi dövlətlərin, daha sonra 1948-ci ildə qurulan İsrail dövlətinin tətbiq etdiyi işğalçı siyasət təqribən 100 ildən bəri bölgədə sakitliyə son qoymuşdur. XIX əsrin ikinci yarısında və XX əsrin əvvəllərində Balkan yarımadasındakı vəziyyətə bənzər hadisə Yaxın Şərqdə baş vermişdir. Osmanlını bu bölgədən uzaqlaşdırmaq və bölgədəki izlərini silmək istəyən qüvvələr araya girmiş və Balkan yarımadasındakı kimi parçalama siyasətinə əl atmışlar. Xüsusilə, İngiltərə və Fransanın müdaxilələri Yaxın Şərqi sonu olmayan qarışıqlığın içinə sürükləmişdir. Yaxın Şərqin ən zəngin neft yataqlarının aşkar edilməsi isə bu ərazini bölüşdürmə yarışını sürətləndirmişdir. İki ölkə arasındakı gizli Sayks-Pikot sazişi Fransa və İngiltərənin bu gizli planlarını sənədləşdirmişdir.
1916-cı ildə İngiltərənin təmsilçisi Ser Mark Sayks ilə Fransanın təmsilçisi M. F. Jorj Pikot arasında imzalanmış saziş Osmanlı torpaqlarını İngiltərə, Fransa və Rusiya arasında bölüşdürərkən eyni zamanda Fələstin üçün də beynəlxaq status müəyyənləşdirirdi. Bu, yaxında qurulacaq İsrail dövləti üçün ilk addım idi.
Siyonist hareketin kurucusu |
Sayks-Pikot sazişi imzalandığı dövrdə eyni zamanda bölgədə yəhudi dövlətinin qurulması üçün səy göstərilirdi. B.e. 70-ci ildə bu torpaqlardan sürgün edildikdən sonra dünyanın hər tərəfinə yayılan yəhudilərin Fələstin xəyalı tarixin heç bir dövründə sönməmişdi. 1890-cı ilin əvvəllərində əslində jurnalist olan Teodor Herzlin rəhbərliyi ilə başlayan “sionizm” hərəkatı dünyaya yayılmış yəhudilərin yenidən Fələstinə qayıtmaları və müstəqil dövlət qurmaları üçün fəaliyyətə başladı. Herzl 21-31 avqust 1897-ci ildə Baseldə təşkil etdiyi Birinci Sionist Konqresində əsas hədəf və metodları müəyyən etdi. Bu məqsədlə təşkilatlar toplandı, fondlar quruldu və çox yaxşı təşkilatlanmış “lobbiçilik” fəaliyyətə başladı (mövzu haqqında ətraflı məlumat üçün bax: “Yeni Masonik Düzen”, Harun Yahya, Araştırma Yayıncılık, 5-ci nəşr, avqust 2003)
Burada bunu bildirmək lazımdır ki, yəhudilərin əcdadlarının yaşadığı Fələstin torpaqlarına qayıtma və burada yerləşmə arzuları qanuni tələbdir. Ancaq bu qanuni tələb yerinə yetirilərkən başqa insanlar zərər çəkməməli, evlərindən, yurdlarından məhrum olmamalı, sülh şəraitində yaşamalıdır. İsrail qurulduqda radikal sionistlərin üsyanları ilə haqqa və ədalətə uyğun olmayan hadisələr baş vermişdir. Ancaq bu hadisələrə görə bütün yəhudi xalqını təqsirləndirmək çox yanlışdır. Müsəlmanlar inanclarına uyğun olaraq tolerant, ədalətli və mərhəmətlidirlər. Fələstin torpaqlarında son əsrdə baş verən hadisələri Quran əxlaqına uyğun dəyərləndirmək lazımdır.
Yavuz Sultan Selim |
1917-ci ildə İngiltərə Xarici İşlər naziri Ceyms Balfur sionistlərin qabaqcıl nümayəndələrindən Edmond de Rotşildə göndərdiyi məktubda “Əlahəzrət kral hökumətinin Fələstində yəhudi vətəni qurulmasını dəstəklədiyini” bildirir, beləcə, beynəlxalq arenada İsrail dövlətinə yol açırdı. Bu vəd Fələstinin Birinci Dünya Müharibəsinin sonunda Osmanlının hakimiyyəti altından çıxması ilə yerinə yetdi. 1918-ci ildə Osmanlı əsgərləri Fələstindən çəkildi və bölgə ingilislərin hakimiyyətinə keçdi. Bu yeni hakimiyyət ilə bölgə bir əsrdən bəri davam edən qarşıdurmanın içinə düşmüşdür. 1880-1918-ci illər arasında Fələstinin 24 minlik yəhudi əhalisinin sayı 65 minə çatır və beləliklə, qeyri-qanuni yolla yurdlarından çıxarılan ərəblərlə yəhudilər arasında gərginliklər artmağa başlayırdı. Bölgədə müntəzəm artan yəhudilərin sayı İkinci Dünya Müharibəsində əhalinin dörddə birini təşkil edirdi.
Ərəblər, ingilislər və yəhudilər arasında illərlə davam edən qarşıdurmalarla bağlı 1947-ci ildə BMT iclaslara başladı və qurulan xüsusi komissiya Fələstinin yəhudi və ərəblər arasında bölünməsini, Qüdsə isə beynəlxalq statusun verilməsini təklif etdi. Ancaq bu təklif ərəb dövlətləri tərəfindən qəbul edilmədi. Sionistlərin 1948-ci ildə müstəqil dövlətlərini elan etmələri ilə birlikdə 50 ildən çox davam edən müharibələrə zəmin hazırlandı.
II. Abdülhamit |
Sionizm üzərində inşa edilmiş İsrail əvvəl 1948-ci ildə, daha sonra 1967-ci ildə ərəb torpaqlarını işğal etdi və iki mərhələdə Fələstini tamamilə ələ keçirdi. 3.5 milyon fələstinli qaçqın düşdü. İllərlə davam edən müharibələr nəticəsində minlərlə günahsız insan həyatını itirdi. İsrailin qurulmasından etibarən dövlət idarəçiliyində təsirli olan bəzi radikal sionistlər terror və zorakılığı dövlətin siyasətinə çevirmiş və təkcə işğal edilmiş torpaqlarda deyil, bütün Yaxın Şərq coğrafiyasında terror və anarxiyanın baş aktyoruna çevrilmişdilər.
Bu terror hələ də davam edir. Qadınlara, uşaqlara, yaşlılara aman vermədən qətliamların həyata keçirildiyi Fələstin torpaqlarında 11-12 yaşlı uşaqların gülləyə, raketə, hava hücumlarına qarşı daş və dəyənəklərlə müqavimət göstərməsi artıq adət halını almış mənzərələrə çevrilmişdir. Hələ 15 yaşı olmayan uşaqları israilli əsgərlər avtomatlarının qundağı ilə bərk döyür, məktəblərinə güllə yağışı yağdırır, uşaqların atdığı daşlara güllələrlə cavab verir, beləcə, uşaqların çoxu şikəst olur və ya həyatını itirir. Ancaq televiziya kameralarından dünya ictimaiyyətinə əks olunan bu görüntülərdən daha betər terror anlayışı var. 1948-ci ildə ərəb kəndi olan Deir Yassinə İsrail terror təşkilatı Stem tərəfindən təşkil edilmiş hücumun izləri hələ də yaddaşlardan silinməmişdir. Hamilə qadınlar və uşaqlar da daxil olmaqla, 280 nəfər kəndlinin küçələrdə gəzdirildikdən sonra güllələndiyi Deir Yassində gənc qızlara təcavüz edilmiş, kişilərin cinsiyyət orqanları kəsilmişdir. Bu terror hadisəsinə dair hesabatda ortadan iki yerə parçalanmış qız uşağından belə bəhs edilir.42 6 ay ərzində ərəb kəndlərinə edilmiş bu cür çoxlu hücumlar nəticəsində 400 minə yaxın ərəb yurd-yuvasını tərk etməyə məcbur olmuşdur.
Kudüs'e Saffa kapısından bir Haçlı komutanı gibi giren İngiliz General Allenby, aynı zamanda Müslüman Filistin halkına yönelik çok büyük bir baskı ve zulüm politikasının başladığına da işaret ediyordu. |
Sionizm üzərində inşa edilmiş İsrail əvvəl 1948-ci ildə, daha sonra 1967-ci ildə ərəb torpaqlarını işğal etdi və iki mərhələdə Fələstini tamamilə ələ keçirdi. 3.5 milyon fələstinli qaçqın düşdü. İllərlə davam edən müharibələr nəticəsində minlərlə günahsız insan həyatını itirdi. İsrailin qurulmasından etibarən dövlət idarəçiliyində təsirli olan bəzi radikal sionistlər terror və zorakılığı dövlətin siyasətinə çevirmiş və təkcə işğal edilmiş torpaqlarda deyil, bütün Yaxın Şərq coğrafiyasında terror və anarxiyanın baş aktyoruna çevrilmişdilər.
Filistin'e giren Siyonist güçler işgal, katliam ve baskı ile kendi devletlerini kurdular. Üstteki İbranice yeni yıl kartında Altı Gün Savaşı'nın mimarları Moshe Dayan ve Ishak Rabin görülüyor. |
İsrail askerleri Deir Yassin Katliamı sırasında çok büyük bir terör uygulamıştır. Evler yakılmış, çocuklar öldürülmüş, genç kızlara tecavüz edilmiş, aralarında hamile kadınların da bulunduğu 280 kişi kurşuna dizilmiştir. |
İsrail Filistin Halkını Yok Ediyor! |
İsrail terörü halen devam etmektedir. Kadın, çocuk, yaşlı ayırt etmeden katliamların yapıldığı Filistin topraklarında, henüz 11-12 yaşındaki çocukların kurşunlara, hava saldırılarına karşı taşlarla yürüttükleri amansız direnişleri artık alışıldık manzaralar halini almıştır. |
Ortadoğu'da Savaşlar Bitmiyor! |
Solda, bombalanmış Beyrut. Sağda, Körfez Savaşı |
İsrail askerleri Lübnanlı halka şiddet uygularken |
19. yüzyılın ikinci yarısında ve 20. yüzyılın başında Balkanlar'dakine benzer bir süreç Ortadoğu'da da yaşanmıştır. İngiltere ve Fransa'nın müdahaleleri ve İsrail Devleti'nin işgalci politikaları, Ortadoğu'yu bitmek bilmeyen bir kargaşanın içine sürüklemiştir. |
Üst resim, 22.05.2004 Tercüman Gazetesi |
20.05.2004 Star Gazetesi |
Kasım 1998, Tarih ve Medeniyet Dergisi |
15.04.1995, Türkiye Gazetesi (Osmanlı'yı Arıyoruz) |
42 Lenni Brenner, The Iron Wall: Zionist Revisionism from Jabontinsky to Shamir, London Zed Books, 1984, s. 141-143