Altıncı Fəsil: Quşların və Məməli Heyvanların Xəyali Təkamülü

Təkamül nəzəriyyəsinə görə, həyat suda təkamül etmiş və amfibiyalar vasitəsilə quruya keçmişdir. Həmin nəzəriyyəyə görə, amfibiyaların bir hissəsi yalnız quruda yaşayan sürünən heyvanlara çevrilmişdi. Fiziologiya və anatomiya qanunlarına əsasən bu keçid qeyri-mümkündür. Məsələn, suda yaşayan amfibiyanın yumurtalarının quruda yaşayan sürünənin yumurtalarına təkamül etməsinin mümkünlüyünü təkzib edən çoxsaylı sübutlar var. Skelet qalıqlarına görə, belə çevrilmələr olmayıb, amfibiyalarla sürünən heyvanlar arasında heç bir əlaqə yoxdur, onlar ortaq "əcdadları" olmadan əmələ gəlmişlər. Onurğasızların paleontologiyası sahəsində nüfuz qazanan təkamülçü Robert Kerrol "ən qədim sürünən heyvanların bütün amfibiyalardan çox fərqləndiyini, onların əcdadlarının isə təyin olunmadığını" etiraf etmək məcburiyyətində qaldı.37

Lakin təkamül nağılının qeyri-mümkün ssenariləri bununla bitmir. İndi isə quruya çıxan bu canlı orqanizmləri "uçmağa" məcbur etmək lazımdır. Təkamülçülər quşların təkamül nəticəsində əmələ gəldiyinə inanaraq onların sürünən heyvanlardan törədiyini iddia edirlər.

Special Lungs for Birds
The anatomy of birds is very different from that of reptiles, their supposed ancestors. Bird lungs function in a totally different way from those of land-dwelling animals. Land-dwelling animals breathe in and out from the same air vessel. In birds, while the air enters into the lung from the front, it goes out from the back. Allah created this distinct system specially for birds, which need great amounts of oxygen during flight. It is impossible for such a structure to evolve from the reptile lung.
1. Reptile Lung, a. Alveol, b. Air, c. Bronchia,	2.Avian Lung d. IN, e. Parabronchia, f. OUT

Ancaq quru sakinlərinin orqanizmindən tamamilə fərqlənən quş orqanizminin heç bir mexanizmini təkamülün çoxpilləli modeli ilə izah etmək olmaz. Quşu quş edən başlıca xüsusiyyət, yəni qanadlar təkamülçüləri çıxılmaz vəziyyətdə qoyur. Türk təkamülçüsü Engin Korur qanadların təkamülünün qeyri-mümkünlüyünü belə etiraf edir:

"Gözlərin və qanadların ümumi xassələri ondan ibarətdir ki, onların fəaliyyət göstərməsi yalnız bütün xüsusiyyətlərin kompleks inkişaf etməsi nəticəsində mümkündür. Başqa sözlə, tam dəyərə malik olmayan gözlərlə görmək və bir qanadın köməyi ilə uçmaq mümkün deyil. Bu orqanların əmələ gəlməsi isə təbiətin izah olunmayan sirri olaraq qalır".38

Bəs belə mükəmməl struktura malik qanadlar təsadüfi mutasiyalar nəticəsində necə yaranmışdır? Bu sual cavabsız qalır. Sürünənlərin ön ətraflarının gen strukturunun dəyişməsini, yəni mutasiyalar nəticəsində qanadlara necə çevrilməsini izah etmək mümkün deyil.

Bəs belə mükəmməl struktura malik qanadlar təsadüfi mutasiyalar nəticəsində necə yaranmışdır? Bu sual cavabsız qalır. Sürünənlərin ön ətraflarının gen strukturunun dəyişməsini, yəni mutasiyalar nəticəsində qanadlara necə çevrilməsini izah etmək mümkün deyil.

Bundan əlavə, yerüstü heyvanların quşlara çevrilməsi üçün təkcə qanadların olması kifayət etmir. Sürünənlər quşların quruluşuna xas olan və uçuş zamanı istifadə edilən başqa mexanizmlərə də malik deyil. Məsələn, quşların sümükləri sürünənlərin sümüklərindən çox yüngüldür. Ağ ciyərlər tamamilə başqa struktura malikdir və başqa cür fəaliyyət göstərirlər. Onların əzələ sistemi və skeleti də fərqlənir, özünəməxsus ürək-damar sistemi də mövcuddur. Bu mexanizmlər tədricən yığılaraq əmələ gələ bilməzlər. Bu səbəblə sürünənlərin quşlara çevrilməsi nəzəriyyəsi cəfəngiyyatdan başqa bir şey deyil.

Bütün deyilənlərdən sonra ortaya istər-istəməz belə bir sual çıxır: əgər elmi təsdiqi olmayan bu hekayələri reallıq kimi qəbul etsək, onda "təkqanadlılar"ın və "yarımqanadlılar"ın qalıqları haradadır? Əfsanəvi keçid forma – arxeopteriks "Yarımqanadlılar" və "təkqanadlılar"ın qalıqları niyə tapılmayıb? Bu suala cavab olaraq təkamülçülər bir canlı məxluqu misal gətirirlər. Bu indiyədək qorunan, bir neçə "keçid formalarından" biri olan arxeopteriks quşunun qalıqlarıdır.

Təkamülçülərin mülahizələrinə görə, arxeopteriks 150 milyon il əvvəl mövcud olub və bugünkü quşların əcdadıdır. Nəzəriyyəyə müvafiq olaraq kiçik dinozavrların bəziləri Velociraptor və ya Dromeosaur təkamül nəticəsində qanadlanaraq uçmağa başlayıblar. Arxeopteriks əcdadlarından birinci olaraq ayrılmış və uçmuşdu. Bu uydurma hekayə demək olar ki, bütün təkamülçü nəşrlərdə çap olunur.

Halbuki arxeopteriksin qalıqları üzərində aparılan müasir tədqiqatlar göstərmişdir ki, bu quş keçid forması yox, müasir quşların xüsusiyyətlərindən fərqli xüsusiyyətlərə malik olan nəsli kəsilmiş quşdur. Arxeopteriks yaxın zamanlara qədər təkamülçülər tərəfindən əməli cəhətdən uçmağa qadir olmayan yarıquş kimi təqdim olunurdu. Bu quşda döş sümüyünün olmaması bundan xəbər verir, çünki döş sümüyünə uçuş üçün gərəkli olan əzələlər bərkidilmiş olur. Bu döş sümüyü uça bilib-bilməməyindən asılı olmayaraq bütün müasir quşlarda və hətta məsələn, yarasalar kimi başqa fəsiləyə aid heyvanlarda da var.

Lakin 1992-ci ildə tapılan arxeopteriksin sayca yeddinci skelet qalıqları təkamülçüləri heyrətləndirmişdir. Çünki bu nümunədə mövcudluğu təkzib olunan döş sümüyü aşkar edilmişdi. Bu yeni tapıntı "Nature" jurnalında belə təsvir edilirdi:

"Arxeopteriksin axırıncı, yeddinci qalıqları mövcudluğu şübhə altına salınan, ancaq sübut olunmayan düzbucaqlı döş sümüyünün olmasını təsdiq edir. Böyük məsafələrə uçma qabiliyyəti indiyədək mübahisəli məsələ olaraq qalır, amma bu sümüyün olması uçuşu təmin edən güclü əzələlərin olmasından xəbər verir. Bu tapıntı arxeopteriksin "yarıquş" yəni, "uça bilməyən" quş surətini tamamilə yox etdi".39

Digər tərəfdən, uçmağa qadir olmağın başlıca sübutlarından biri arxeopteriks lələklərinin quruluşu olmuşdur. Müasir quşların lələk strukturundan heç nə ilə fərqlənməyən arxeopteriks lələklərinin assimetrik strukturu onun üstün uçuş qabiliyyətindən xəbər verir. Məşhur paleontoloq Karl O.Dünbar bu barədə belə yazır: "Bu məxluq lələklərin sayəsində quşların bütün xüsusiyyətlərini özündə daşıyır".40 Arxeopteriksdə lələklərin olması həmçinin başqa bir həqiqəti üzə çıxarmışdı: bu canlı istiqanlı olmuşdur. Məlum olduğu kimi, sürünənlər və dinozavrlar soyuqqanlı canlılardır, yəni onların bədəni istilik vermir, bədənlərinin hərarəti isə ətraf mühitdən asılıdır. Quşların lələkləri vacib funksiyalardan birini - bədənin hərarətini saxlamaq funksiyasını yerinə yetirir. Lələklərin olması dinozavrların əksinə olaraq arxeopteriksin istiqanlı olduğuna dəlalət edir, yəni bu quş bədən hərarətinin qorunmasına möhtac olan əsl quşdur.

Təkamülçülərin Əsassız İddiaları: Arxeopteriksin Dişləri və Caynaqları

Arxeopteriksi keçid forması kimi təqdim edən təkamülçülər əsasən iki məsələyə - onun diş və caynaqlarına arxalanırdı. Arxeopteriksdə dişlərin və caynaqların olması doğrudur, ancaq bu fakt sürünənlərlə hər hansı əlaqədən xəbər vermir. Çünki müasir dövrdə Taouraco və Hoatzin adlı iki növ quş var ki, onların caynaqları var. Caynaqlar onlara budaqlardan yapışmaq üçün lazımdır. Bu canlı məxluqlar sürünənlərlə ortaq heç nəyi olmayan həqiqi quşlardır. Nəticə etibarilə arxeopteriksdə caynaqların olması onun keçid forması olduğundan irəli gəlmir, yəni bu iddia əsassızdır.

Deməli, arxeopteriksdə dişlərin olması da onu keçid forması edə bilməz. Təkamülçülər bu dişlərin sürünən heyvanlara xas olan xüsusiyyət olmasını iddia edərək bilərəkdən yalan danışırlar. Çünki dişlər yalnız sürünənlərə xas olan xüsusiyyət deyil. Hal-hazırda həm dişli, həm də dişsiz sürünən növləri var. Ancaq müasir dövrdə dişli quşlar mövcud olmasa da qalıqlar onların arxeopterikslə eyni vaxtda, ondan sonra və hətta bizim zamana yaxın olan dövrdə yaşadığını göstərir. Ən əsası odur ki, arxeopteriksin və başqa quşların diş quruluşu onların əcdadları zənn edilən dinozavrların diş quruluşundan tamamilə fərqlənir. Martin, Stüart və Uetstoun kimi məşhur ornitoloqların apardığı tədqiqatlar göstərir ki, quşlarda dişlərin səthi yastıdır, köklər isə enlidir, bunun əksinə olaraq quşların "əcdadları" olduğu iddia edilən Theropod dinozavrlarında dişlərin səthi konus formasındadır, köklər isə ensizdir.41 Həmin tədqiqatçılar arxeopteriksin və dinozavrların bilək sümüklərini müqayisə edərək belə nəticəyə gəlmişdilər ki, onların arasında heç bir oxşarlıq yoxdur.42 Con Ostrom tərəfindən irəli sürülən arxeopteriks və dinozavrlar arasında olan "oxşarlıqlara" gəldikdə isə onlar sonradan Tarsitano, Xetç və Uolker kimi anatomların tədqiqatları nəticəsində təkzib olundu.43

Bunların hamısı arxeopteriksin keçid forması yox, "dişli quşlar" adlandırıla bilən ayrıca sinfə mənsub quş olmasından xəbər verir.

Təkamül tərəfindən izah olunmayan konstruksiya: quşların lələkləri

Quşların sürünənlərdən törəməsinin mərhələli təkamülü haqqında iddia irəli sürən təkamül nəzəriyyəsi canlı orqanizmlərin bu növləri arasındakı mühüm fərqləri izah etmək iqtidarında deyil. Quşlar sürünənlərdən bəzi təkrarolunmaz xüsusiyyətləri ilə fərqlənir: qismən oyuq boruşəkilli sümüklərdən ibarət olan skelet, ağ ciyərlərin və tənəffüs sisteminin spesifik quruluşu, yalnız istiqanlı orqanizmlərə xas olan maddələr mübadiləsi. Yalnız quşlara xas olan lələk kimi struktur sürünənlərlə quşlar arasında olan dəfedilməz səddir. Sürünənlərin bədəninin pulcuqlarla örtülməsinin əksinə olaraq quşların bədəni lələklərlə örtülmüşdür. Sürünənləri quşların əcdadı hesab edən təkamülçülər lələklərin pulcuqdan təkamül yolu ilə yaranmasını onların arasında heç bir oxşarlıq olmasa da hər hansı bir başqa yolla izah etmək məcburiyyətindədir. Quş lələklərinin ətraflı öyrənilməsi zamanı bir-birinə mikroskopik qarmaqcıqlarla bağlanan minlərlə kiçik lələklər görmək olar. Bu təkrarolunmaz konstruksiya lələklərə üstün aerodinamik xüsusiyyətlər verir. Konnektikut Universitetində (ABŞ) fiziologiya və neyrobiologiya professoru olan A.H.Braş təkamülçü görüşlərə malik olsa da bu faktı belə etiraf edir: "Lələklər və pulcuqlar genetik strukturdan inkişafa qədər, morfologiyadan toxumaların strukturuna qədər hər şeydə tamamilə fərqlənirlər".1 Professor Braşın fikrincə, "tüklü quşların zülal strukturu olduqca özünəməxsusdur və başqa onurğalıların zülal strukturuna bənzəmir".2 Üstəlik, lələklərin pulcuqdan əmələ gəlməsini sübut edən heç bir qalıq mövcud deyil. Əksinə, professor Braşın dediyinə görə, "qazıntı halında tapılan qalıqlar göstərir ki, lələklər birdən və yalnız quşlara xas olan xüsusiyyət kimi əmələ gəliblər".3 Sürünənlərdə isə quş lələklərinin təməli ola bilən "epidermis (heyvan dərisinin üst qatı) törəmələri aşkar olunmamışdır".4 1997-ci ildə aparılan tədqiqatlar nəticəsində məlum olmuşdur ki, 1996-cı ildə kütləvi informasiya vasitələrinin aktiv şəkildə təbliğ etdiyi Çində tapılmış "lələkli dinozavr"la bağlı olan fərziyyələrin əslində heç bir elmi əsası yoxdur, çünki yuxarıda adıçəkilən sinosauropteriksin qalıqlarında lələklərə oxşar törəmələr tapılmayıb.5 Digər tərəfdən, quş lələklərinin konstruksiyası o qədər mürəkkəb və nizamlıdır ki, onu hər hansı bir təkamül prosesi ilə izah etmək mümkün deyil. Məşhur ornitoloq Alan Feduççi belə deyir: "Lələklərin hər bir hissəsi onlara aerodinamik keyfiyyətlər verir. Onlar yüngüldür, elastikdir və nəhəng qaldırıcı qüvvəyə malikdir". Feduççi təkamül nəzəriyyəsinin çıxılmaz vəziyyətdə olduğunu belə etiraf edir: "Mən başa düşə bilmirəm ki, belə üstün şəkildə layihələnmiş orqanlar necə başqa məqsədlər üçün əmələ gələ bilərdilər".6 Quş lələklərinin konstruksiyası hətta Çarlz Darvinin özünü də dərin şübhəyə salmışdı və onun sözlərinə görə, tovuzquşu lələkləri öz mükəmməlliyi ilə onun ağlını başından alırdı. Darvin 1860-cı il aprelin 3-də yaxın dostu A.Qreyyə məktubunda yazır: "Göz haqqında düşüncələr məni çox vaxt nəzəriyyəmdən soyudurdu. Ancaq vaxt keçdikcə mən bununla barışdım". Darvin sözlərinə belə davam edir: "Lakin hazırda təbiətdə mövcud olan aşkar törəmələr məni çox ciddi narahat edir. Məsələn, tovuz quşunun lələklərini görəndə mən az qala ağlımı itirirəm".7

1. A. H. Brush, "On the Origin of Feathers", Journal of Evolutionary Biology, Vol. 9, 1996, s. 132. 2. A. H. Brush, "On the Origin of Feathers", s. 131. 3. A. H. Brush, "On the Origin of Feathers", s. 133. 4. A. H. Brush, "On the Origin of Feathers", s. 131. 5. "Plucking the Feathered Dinosaur", Science, Cilt 278, 14 Kasım 1997, s. 1229. 6. Douglas Palmer, "Learning to Fly", (Review of The Origin of and Evolution of Birds by Alan Feduccia, Yale University Press, 1996), New Scientist, Cilt 153, 1 Mart 1997, s. 44. 7. Norman Macbeth, Darwin Retried: An Appeal to Reason. Boston: Gambit, 1971, s. 101.

Arxeopteriks və Digər Qədim Quşların Qalıqları

Təkamülçülər arxeopteriksi onilliklər boyunca quşların təkamülünün əsas sübutu kimi təqdim edirdilər. Lakin son zamanlarda tapılan bəzi qalıqlar bu nəzəriyyəni daha bir nöqteyi-nəzərdən təkzib etdilər.

1995-ci ildə paleontoloqlar Lianhai Hou və Zonqhe Zhou Çindəki Onurğalılar Paleontologiyası İnstitutunda tədqiqatlar apararaq conficinsornis adlandırılan quşun yeni qalıqlarını aşkar etmişdilər. Bu quş arxeopterikslə bir dövrdə yaşamış (təxminən 140 milyon il), dişsiz olmuşdu, dimdik və lələkləri isə müasir quşlarda olduğu kimi idi. Skeletinin də müasir quşların skeleti ilə oxşarlığı vardı, qanadlarda isə arxeopteriksdə olduğu kimi caynaqlar var idi. Təbii ki, bu fakt təkamülçülərin arxeopteriksin bütün quşların qədim əcdadı olmasına dair bütün iddialarını təkzib etmişdi.46

1996-cı ilin noyabr ayında Çində tapılan qalıqlar isə hadisələri daha da dolaşığa saldı. Yaşı 130 milyon il təşkil edən lianoningornis adlanan bu quşun mövcud olması barədə "Science" curnalında Hyu Martin və Alan Feduççe tərəfindən xəbər verilmişdi. Bu quşun skeletində uçuş üçün zəruri olan əzələlərin bərkidildiyi döş sümüyü aşkar olunmuşdu. Başqa orqanlar da müasir quşların quruluşundan fərqlənmirdi. Yeganə fərq dişlərin olması idi. Bu hal göstərdi ki, təkamülçülərin iddia etdikləri kimi, dişli quşlar heç də primitiv orqanizmə malik olmamışlar.45 "Discover" jurnalına verdiyi şərhlərində Alan Feduççi qeyd etmişdi ki, liaoningornis quşların dinozavrlardan törəməsi ideyasını təkzib etdi.46

Təkamülçülərin arxeopteriksə aid olan iddialarını darmadağın edən daha bir qalıq eoalulavis-dir. 120 milyon il (yəni arxeopteriksin yaşından 30 milyon il az) yaşı olan bu quş bəzi müasir uçan quşlarda rast gəlinən qanad strukturuna malik idi. Bu da onu sübut edir ki, 120 milyon il bundan əvvəl göydə müasir quşlarla çox oxşarlıqları olan quşlar uçmuşdur.

Beləliklə, arxeopteriksin və o zaman mövcud olan digər quşların keçid formasının olmaması bütünlüklə sübut olunmuşdur. Qalıqlar müxtəlif növ quşların bir-birindən təkamül yolu ilə yaranması haqqında xəbər vermir. Əksinə, onlar bəzi qədim quş növlərinin müasir quşlarla eyni zamanda yaşamasını sübut edir. Bu quşların bir hissəsi, məsələn, archaeopterpyx və ya conficiusornis bir hissəsinin nəsli kəsilmiş, bəzi növlər isə nəsillərini saxlayaraq bizim günlərə gəlib çatmışdır.47

Bir sözlə, arxeopteriksə xas olan bəzi xüsusiyyətlər onun "keçid forması" olması demək deyil. Təkamül nəzəriyyəsinin bizim zamanda tanınmış tərəfdarları olan Harvard paleontoloqları Stefan Cey Qould və Nils Eldric etiraf etdilər ki, arxeopteriks özünə xas olan nadir xüsusiyyətləri ilə keçid forması, aralıq mərhələ yox, "mozaik" məxluqdur.48

Quşla Dinozavr Arasındakı Mifik Bağlılıq

Prof. Alan Feduccia

Bir qədər əvvəl qeyd etdiyimiz kimi, təkamülçülər quşların dinozavrlardan törədiyini iddia edir və uydurma keçid formaları təqdim etməyə çalışırlar. Bununla belə, dünyanın qabaqcıl ornitoloqlarından biri, Şimali Karolina Universitetinin (ABŞ) professoru Alan Feduççi təkamülçü olmasına baxmayaraq quşlarla dinozavrlar arasında olması iddia edilən qohumluq əlaqələrini qəti surətdə rədd edərək deyir:

"Mən 25 il ərzində quşların kəllələrini tədqiq etdim, amma dinozavrlarla heç bir oxşarlıq görmədim. Quşların dördayaqlı heyvanlardan törəməsi nəzəriyyəsi XX əsrin paleontologiya sahəsində ən böyük rüsvayçılıq olacaq".49

ABŞ-ın Kanzas Universitetinin qədim quşlar üzrə mütəxəssisi Larri Martin də quşların və dinozavrların eyni əcdaddan törəməsi nəzəriyyəsinin əleyhinə çıxmışdır. Təkamülün qarşılaşdığı ziddiyyətlərdən söz düşəndə Martin belə etiraf edir:

"Əgər açıq danışsam, hər dəfə mən quşların və dinozavrların eyni bir əcdaddan əmələ gəlmə ideyasını müdafiə etməli olsaydım utanardım".50

Bir sözlə, təkamülçülərin arxeopteriksin timsalında əsaslandırmağa cəhd etdikləri quşların təkamül ssenarisi onların uydurmalarının və təxəyyülünün nəticəsindən başqa bir şey deyil.

Milçəklər Haradan və Necə Əmələ Gəliblər?

Təkamülçülər dinozavrların quşlara çevrilməsini izah edərkən belə fərziyyə irəli sürdülər ki, onlardan bəziləri milçək tutmaq istəyərkən adətən ön ətraflarını aktiv surətdə çırpmış və beləliklə vaxt keçdikcə, uzun sürən çırpmalardan sonra qanadlanıb göyə qalxmışlar. Elmi əsası olmayan bu cəfəng, mənasız rəvayət özündə ən bəsit məntiqə qarşı olan ziddiyyətləri daşıyır, çünki təkamülçülərin nümunə gətirdiyi milçək dinozavrların "qanadlanması" anında artıq uçmaq qabiliyyətinə malik idi. İnsan əlləri ilə saniyədə hətta 10 dəfə bu hərəkətləri edə bilmədiyi halda milçək saniyədə 500 dəfəyə qədər sinxron olaraq qanad çalmağa qadirdir. Əgər qanadların titrəyişləri arasında ən cüzi gerilik müşahidə olunsaydı, milçək tarazlığını itirər və uça bilməzdi. Amma bu, heç vaxt baş vermir. Təkamülçülər milçəklərin maraq doğuran uçmaq qabiliyyətini izah etmək əvəzinə milçəyi sürünən heyvanlar kimi yöndəmsiz canlıların "qanadlanmasının" səbəbi kimi təqdim edən ssenarilər uydururlar. Bununla belə, milçəklərin təkcə uçuş aparatının quruluşu təkamül nəzəriyyəsinin iddialarını qəti şəkildə təkzib etmək üçün kifayətdir. İngilis bioloqu Vulton Robin "Milçək qanadlarının mexaniki konstruksiyası" adlı məqaləsində yazır: "Milçək qanadlarının quruluşunu dərindən öyrəndikcə bu layihənin nə qədər həssas və mükəmməl olduğunu başa düşürük. Havadan maksimal dərəcədə istifadə etmək üçün fövqəladə dərəcədə elastik qanadlar müəyyən axınlara qarşı heyrətamiz elastiklik böyük həssaslıqla layihələnib və etiraf etmək lazımdır ki, insanlarda milçəyin qanadları ilə müqayisə oluna biləcək texnoloji konstruksiyalar yoxdur".1 Digər tərəfdən, milçəklərin uydurulmuş təkamülünü təsdiq edən heç bir tapıntı yoxdur. Məşhur fransız təkamülçü zooloqu Pyer Qrasse etiraf edir ki, "həşəratların əmələ gəlməsi məsələsi bizim üçün qeyri-müəyyən qalır".2

1 J. Robin Wootton, "The Mechanical Design of Insect Wings", Scientific American, Cilt 263, Kasım 1990, s. 120. 2 Pierre-P Grassé, Evolution of Living Organisms, New York: Academic Press, 1977, s. 30

Məməli Heyvanların Mənşəyi

Artıq qeyd olunduğu kimi, təkamül nəzəriyyəsi iddia edir ki, dənizdən çıxan bəzi canlı orqanizmlər sürünən heyvanlara çevrilmiş, sürünən heyvanlar isə öz növbəsində quşlara təkamül etmişlər. Həmin ssenariyə görə, sürünən heyvanlar təkcə quşların yox, həm də məməli heyvanların əcdadlarıdır. Ancaq bədəni pulcuqlarla örtülü, soyuqqanlı, yumurtlayan sürünən heyvanlarla bədəni lələklərlə və ya tüklərlə örtülü diri bala doğan məməli heyvanlar arasında böyük fərqlər var.

Onların arasında olan fərqlərdən biri də çənə quruluşudur. Məməli heyvanlarda aşağı çənə üzərində dişlər yerləşən bütöv bir sümükdən ibarətdir. Sürünən heyvanlarda isə aşağı çənədə hər iki tərəfdən üç sümük yerləşir.

Yarasalar

Təkamülçülər iddia edir ki, məməli heyvanların bütün növləri eyni əcdaddan törəyiblər, hərçənd ki, bu canlı məxluqlar sinfinin ayrı-ayrı növləri arasında, məsələn, ayı, balina, adi siçan və yarasa arasında olduğu kimi çox mühüm fərqlər müşahidə olunur. Həmçinin bu heyvanlardan hər biri xüsusi layihələnmiş sistemlərə malikdir. Məsələn, yarasalar qaranlıqda olduqları yerin səmtini sərbəst müəyyən etmək üçün olduqca həssas ultrasəsli lokasiya sistemi ilə xəlq olunmuşlar. Müasir texnologiyaların yalnız uzaqdan bənzətməyə cəhd etdikləri halda bu mürəkkəb sistemin təsadüfən əmələ gəlməsi mümkün deyil. Bundan əlavə, qazıntı halında tapılan qalıqlar yarasaların ani surətdə, müasir qüsursuz görkəmdə və hər hansı bir təkamül olmadan əmələ gəldiyini göstərir.

Digər əsas fərq ondan ibarətdir ki, sürünən heyvanlarda orta qulaqda yalnız bir sümük olduğu halda məməli heyvanların orta qulağında üç xırda sümük (zindan, üzəngi sütunu və toxmaqcıq) yerləşir. Təkamülçülər iddia edir ki, sürünən heyvanlarda çənə sümüyü və qulaq zaman keçdikcə, tədricən məməli heyvanların çənə-qulaq quruluşunu və görkəmini almışdır. "Bu necə baş verib" sualına biz əlbəttə ki, cavab almayacağıq. Bir sümükdən ibarət qulaq necə üç sümükdən ibarət olan qulağa çevrilmişdir və baş vermiş dəyişikliklərə baxmayaraq necə fəaliyyət göstərməyə davam edir? Bu sual həmişəlik cavabsız qalacaq.

Eyni qayda ilə sürünən heyvanlarla məməli heyvanları birləşdirən bir dənə də olsun keçid forması tapılmamışdır. Buna görə də təkamülçü paleontoloq Rocer Levin belə etiraf etməyə məcbur olmuşdu: "İlk məməli heyvana keçidin necə baş verməsi indiyədək sirr olaraq qalır".51

XX əsrin tanınmış təkamülçülərindən biri, neodarvinizm nəzəriyyəsinin banisi Corc Geylord Simpson təkamülçülərin nöqteyi-nəzərindən inanılmaz olan bu faktı belə ifadə edir:

"Mezozoy erasında sürünən heyvanlar dövründən məməli heyvanlar dövrünə olan birdən-baş verən keçid hər şeydən çox heyrətamizdir. Sanki baş rolu sürünən heyvanlar oynayan səhnənin pərdəsi ani surətdə endi. Pərdə qaldırılanda isə səhnədə məməli heyvanlar var idi. Öncəki vaxtdan onlardan əsər-əlamət qalmamışdır".52

Həmçinin bir-birinə oxşamayan yarasa, at, siçovul və balina kimi məməlilər eyni geoloji dövrdə əmələ gəlmişlər. Hətta ən güclü təxəyyül və fantaziya ilə onların arasında təkamül əlaqəsini təyin etmək mümkün deyil. Təkamülçü zooloq Erik Lombard "Evolution" jurnalında yazır:

"Məməli heyvanlar sinfinin içərisində filogenetik (qohumluq) əlaqələrini təyin etmək istəyən hər kəsin ümidləri boşa çıxacaq".53

Bütün bunlar canlı məxluqların bir vaxtda mükəmməl şəkildə yaranmasından və təkamül proseslərinə heç vaxt məruz qalmamasından xəbər verir. Məhz bu fakt yaradılışın konkret isbatıdır. Təkamülçülər isə canlı məxluqların mərhələli şəkildə əmələ gəlməsindən onların təkamül etməsinin sübutu kimi istifadə etməyə cəhd göstərir. Təkamülün artıq yalan olduğu bilindikdən sonra demək olar ki, məxluqların mərhələli yaranışı "yaradılma ardıcıllığından" başqa bir şey deyil. Qalıqlar göstərir ki, yer üzündə əvvəlcə suda yaşayan canlılır, sonra quru sakinləri yaradılmışdır. Sonra isə insan xəlq olunmuşdur. Kütləvi informasiya vasitələri ilə cəmiyyətə təlqin edilən "meymunabənzər insan" nağılının tam əksinə olaraq insanın yer üzündəki həyatı ani surətdə və mükəmməl olaraq başlamışdır.

Atın Təkamülü Ssenarisi

Yaxın zamanlara qədər təkamül nəzəriyyəsinin postulatları kimi təkamül zəncirinə düzülmüş müxtəlif heyvan qalıqları irəli sürüldü. Bu xəyali zəncirlər arasında atın təkamülü adlanan sxem xüsusi yer tuturdu. Halbuki bu gün təkamülçülərin əksəriyyəti atın təkamülü ssenarisinin yararsız və əsassız olduğunu etirafedir. 1980-ci ilin noyabrında Çikaqo Təbiət Tarixi Muzeyində (ABŞ) 150 nəfər təkamülçü alimin iştirakı ilə konfrans keçirildi. Konfransda təkamülün çoxpilləli modeli mövzusu ortaya qoyulmuşdu. Konfransda çıxış edən Boys Rensberger atın təkamülünü təsdiq edən qalıqların olmadığını etiraf etmiş və atın təkamül prosesinin heç vaxt baş vermədiyini söyləmişdi. O, öz dəlillərini belə izah edir: There are breeds of horse of different sizes on Earth. The "evolution of the horse" sequence is nothing more than fossils belonging to these different breeds and certain other mammals being set out one behind the other. "Atla bağlı populyar nümunənin yararsızlığı artıq çoxdan məlumdur, həmin nümunə 50 milyon il bundan əvvəl mövcud olmuş tülkü böyüklüyündə olan dörd barmaqlı canlılardan at kimi daha iri təkdırnaqlı heyvanlara mərhələli təkamül variantını irəli sürür. Qazıntı halında tapılan qalıqlar sübut edir ki, mərhələli dəyişikliklər əvəzinə canlılar bir-birindən əsla asılı olmadan öz ilkin görkəmlərində əmələ gəlmiş, sonra isə onların nəsli kəsilmişdi. Biz heç bir keçid forması müşahidə etmirik".1 B.Rensberger məsələyə real baxırdı. O, atın təkamülü ideyasının çıxılmaz vəziyyətdə qalmasından danışanda əslində gündəmə nəzəriyyənin bütünlüklə ən aktual problemi olan keçid formalarının olmaması problemini gətirmişdi. Atın həmin təkamül sxemlərini vaxtilə nümayiş etdirən İngiltərə Təbiət Tarixi Muzeyinin direktoru, məşhur təkamülçü paleontoloq Kolin Patterson indiyədək muzeyin aşağı mərtəbəsində yerləşən bu ekspozisiya haqqında belə demişdi: "Həyatın mənşəyi haqqında bir-birindən fantastik olan uğursuz hekayə həddən artıq çoxdur. Onlardan ən məşhuru 50 il bundan əvvəl hazırlanan və indiyədək muzeyin aşağı mərtəbəsində yerləşən atın təkamülü ekspozisiyasıdır. Atın təkamülü çox elmi qaynaqlar tərəfindən həqiqət kimi təqdim olunurdu. Lakin hazırda bu kimi ideyaları irəli sürən insanların fərziyyəsi mənim fikrimcə, spekulyasiyadır".2 Bəs atın təkamül ssenarisi nəyə əsaslanır? Bu ssenari zamanın müxtəlif dövrlərində Hindistanda, Avropada, Cənubi və Şimali Amerikada yaşamış müxtəlif növ heyvanların skelet qalıqlarını ölçülərinə müvafiq ardıcıllıqla sıralanmasını əks etdirən saxta sxemlər vasitəsilə hazırlanmışdır. Ayrı-ayrı tədqiqatçılar tərəfindən tərtib olunmuş, sayı 20-dən artıq olan at təkamülünün müxtəlif sxemləri mövcuddur, lakin təkamülçülər arasında bu heyvanın nəsil ağacı haqqında vahid fikir yoxdur. Onları hamılıqla qəbul etdikləri fərziyyə budur ki, 55 milyon il bundan əvvəl yaşamış itə bənzəyən və Eohippus adlanan canlı məxluq atın əcdadı olmuşdur. Ancaq milyon illər bundan əvvəl yox olmuş Eohippus indiyədək Afrikada yaşayan və atla heç bir oxşarlığı olmayan Hyrax heyvanının eynilə surətidir".3 Atın təkamülü haqqında iddianın qeyri-ardıcıllığı hər yeni arxeoloji tapıntı ilə daha da aşkar olur. Müəyyən edilib ki, Eohippusun tapıldığı yerin həmin layında bu gün də mövcud olan (Eqans Nevadensis və Equus Occidentalis) at növlərinin qalıqları tapılmışdır.4 Deməli, müasir at və onun əcdadı adlanan Eohippus eyni zamanda yaşayırdılar və bu fakt irəli sürünən atın təkamülü ssenarisinin tamamilə mənasız olmasının aşkar isbatıdır. Təkamülçü yazıçı Qordon R.Teylor yazdığı "Təkamülün böyük sirri" ("The great evolution mystery") kitabında atların növləri haqqında əfsanənin izahlarını verir və darvinizmin izah etməyə gücünün çatmadığı məsələləri müzakirə edir. This horse series in a museum display is comprised of various animals that lived at different times, and in different geographical locations. Here they have been arranged arbitrarily, one after the other, to suggest a linear sequence, according to a biased perspective. This scenario of equine “evolution” has no support in the fossil record. "Ola bilsin ki, darvinizmin ən ciddi zəifliyi ondan ibarətdir ki, paleontoloqlar canlı orqanizmlərin təkamül ardıcıllığını irəli sürə bilmədilər və böyük təkamül dəyişikliklərini göstərə biləcək qohumluq əlaqələrini müəyyən edə bilmədilər. Yeganə inandırıcı nümunə kimi əsasən atların növləri gətirilir. Bu da faktdır ki, bütün (silsilə) zəncir boyu - Eohippusdan başlayaraq Equusa qədər açıq-aşkar qeyri-ardıcıllıq müşahidə olunur. İddia edilir ki, bu zəncir bədən ölçülərinin tədricən artmasını əks etdirir, amma bir pillə yuxarıda yerləşən (yəni sıranın başında yer alan) heyvanlardan bəziləri əslində Eohippus olan böyük yox, kiçikdir. Ola bilər ki, müxtəlif qaynaqlardan əldə edilmiş növlərini müəyyən ardıcıllıqla sıraya düzmək və onlara bu şəkildə inandırıcı görkəm vermək mümkün olsun, lakin tarixdə belə sıranın həqiqətəuyğun olmasını təsdiq edən heç bir sübut yoxdur".5 Bütün bu faktlar təkamül nəzəriyyəsinin ən tutarlı dəlilləri kimi təqdim edilən sxemlərin əsassız və uydurma olduğunu açıq-aydın göstərir. Bu hal təkamül nəzəriyyəsinin postulatlarının həqiqətə nə dərəcədə uyğun olması, onu ciddi qəbul etməyin mümkün olub-olmaması, onun müdafiəçilərinin hansı məqsədləri güdməsi və bunun üçün hansı üsullardan istifadə etməsi suallarının başa düşülməsində böyük rol oynayır.

1 Boyce Rensberger, Houston Chronicle, November 5, 1980, p.15 2 Harper's Magazine, February, 1985, s. 60 3 Francis Hitching, The Neck of the Giraffe: Where Darwin Went Wrong, New York: Ticknor and Fields, 1982, ss. 30-31. 4 Francis Hitching, The Neck of the Giraffe, ss. 30-31. 5 Gordon Rattray Taylor, The Great Evolution Mystery, London: Sphere Books, 1984, s. 230