Həşəratlar, canlı təsnifatında, artropodlar (buğumayaqlılar) sinfinin içində yer alan Insecta alt sinfini yaradırlar. Yer üzündə uçmaq qabiliyyətinə malik olan dörd fərqli canlı qrupundan biri, sözügedən Insecta alt sinfində uça bilən həşəratdır. (Digər üç qrup; Quşlar, uçan sürünənlər və yarasalardır.)

Digər qruplarda olduğu kimi, böcəklərdə də uçmağın mənşəyi təkamül nəzəriyyəsi üçün böyük müəmma yaradır.

Uçan həşəratların mənşəyinə gəlməzdən əvvəl, ümumiyyətlə, həşəratların mənşəyini araşdırmaqda fayda var. Bu məsələ də təkamül nəzəriyyəsi üçün həll edilə bilməyən bir tapmacadır. Ən qədim həşərat fosilləri, Devon dövrünə aiddir (417-354 milyon il əvvələ). Bu dövrə aid fosil təbəqələrində həşəratlar, qüsursuz quruluşları ilə bir anda ortaya çıxırlar və ataları olaraq müəyyən edilə biləcək heç bir canlı yoxdur. Bu səbəblə məşhur Fransız paleontoloq Pier Pol Grass, “həşəratların mənşəyi məsələsində tam qaranlıq içindəyik” deyir.227

Məsələn, tarakanlar yer üzü təbəqələrində ani və bugünkü quruluşları ilə görünürlər. Amerika Təbiət Tarixi Muzeyindən Betty Faber, “350 milyon il əvvələ aid tarakan fosillərinin günümüzdəkilərlə eyni olduğunu” bildirir.228 Hörümçək, gənə və qırxayaq kimi canlılar isə əslində böcək deyil, amma əksəriyyətlə həşərat adlandırılır. “American Association for the Advancement of Sciencein” (Amerikan Elmi İnkişaf Birliyi) 1983-cü ildəki illik toplantısında, bu canlılarla bağlı çox mühüm fosil tapıntıları təqdim olunmuşdur. Hörümçək, gənə və çoxayaqlılara aid olan 380 milyon illik bu fosillərin ən diqqət çəkici xüsusiyyəti isə, yaşayan nümunələrindən fərqsiz olmalarıdır. Tapıntıları tədqiq edən elm adamlarından biri, fosillər haqqında “sanki dünən ölmüş kimidirlər” şərhini etmişdir.229

Uçan həşəratların məlum olan ən qədim nümunəsi isə cırcıramadır. Bunlar Pensilvaniya dövründə (325-286 milyon il əvvəl) ortaya çıxarlar; fosil qeydlərində eynilə digər növlər kimi, anidən görünürlər və əcdadları yoxdur. Məsələn, Pensilvaniya dövrünə aid 320 milyon illik cırcırama fosili, indiki nümunələri ilə eyni qanad quruluşuna və xüsusiyyətlərə malikdir. 

Təkamülçülər üçün digər bir çıxılmaz vəziyyət də cırcırama və milçək kimi uça bilən böcəklərin, qanadları olmayan digər həşərat növləri ilə birlikdə eyni fosil təbəqələrində olmalarıdır. Bu da qanadlı böcəklərin, qanadsız həşəratlardan təkamül keçirdiyi iddiasını alt-üst edir. “Biomechanics in Evolution” (Təkamüldə biomexanika) adlı kitablarında, Robin Wootton və Charles P. Ellington bu barədə belə deyirlər:

Həşəratlar, Orta və Üst Daş kömür dövrlərində ilk dəfə ortaya çıxdıqlarında, bir-birindən çox fərqlidir və böyük bir hissəsi də qanadlıdır. Bir neçə qanadsız və daha ibtidai həşərat vardır, amma heç bir ara forma müəyyən deyil.230

Təkamül nəzəriyyəsinin iddiası, canlıların ibtidaidən mürəkkəbə doğru təkamül keçirməsidir. O halda həşəratların günümüzdəkilərlə eyni xüsusiyyətləri daşımaları və özlərindən əvvəl yaşamış ibtidai canlılar olmaması, bunların təkamüllə var olmadıqlarının qəti dəlilidir. Böcəkləri də digər bütün canlılar kimi, uçmaq xüsusiyyəti qazandıran bədən quruluşları və qanadları ilə, aləmlərin Rəbbi olan Uca Allah yaratmışdır.

Həşəratlarda uçmaq üçün xüsusi dizayn

Həşəratlar, tədqiqatçıları heyranlıq içində buraxan son dərəcə yüksək dizayna malikdirlər. Bu kiçik canlıların bəziləri havadan asılı dayana bilir, geriyə uça bilir, anidən saatda 150 km-dən çox sürətlənə bilir və bir müharibə pilotundan daha üstün xarakterli uçuş akrobatikası nümayiş etdirə bilirlər. Həşəratlar mükəmməl qanadlara, yüngül skeletə, tarazlıq saxlayan orqanlara, istiqamət tapması və havaya qalxmalarını təmin edəcək xəbərdarlıq sistemləri kimi son dərəcə irəli uçuş texnikalarına malikdirlər. Bundan başqa bədənləri, ayaqlarını və qanadlarını hərəkət etdirən güclü əzələlərlə əhatə olunmuşdur. 

Elm dünyası son otuz ildir ki, böcəklərin üstün uçuş performansını başa düşmək üçün çalışmalara üstünlük vermişdir. Təyyarələr motor köməyi ilə irəli doğru çəkilərək, qanadları üstündəki hava axını ilə işləyirlər. Həşəratların isə havaya qalxmaq üçün motorları yoxdur. Ancaq qanadlarını çalaraq yaratdıqları sirkulyasiyalı hava axını sayəsində çox qüvvətli qaldırma qüvvəti əldə edirlər.231

Çox həşərat yerdən havaya qalxmaq üçün, incə qanadlarını sürətlə çırpmalıdır. Bir həşərat uçarkən saniyədə orta hesabla bir neçə yüz dəfə qanad çalır. Qanadlarını saniyədə 600 dəfə çalan həşəratlar da vardır.232 Bu qədər hərəkətin bir saniyə kimi qısa müddətdə aparılması, bu layihənin texnoloji olaraq təqlid edilməsini qeyri-mümkün edir. 

Belə ki, Kaliforniya Universitetinin biologiya professoru Maykl Dickinson və yoldaşlarının meyvə milçəklərinin uçuş texnikasını ortaya qoymaq üçün inkişaf etdirdiyi robot, meyvə milçəyinin 100 qatı böyüklüyündə və ağcaqanadın qanad sürətinin ancaq mində biri sürətlə qanad açıb bağlama hərəkətini həyata keçirir. Üstəlik, hər beş saniyədə ancaq bir qanad hərəkəti edə bilən robot milçəyin bu hərəkəti üçün, 6 ayrı mühərrik istifadə edilir.233

Professor Dickinson kimi bir çox elm adamı, illərdir böcəklərin qanad çalma hərəkətlərindəki detalları ortaya qoymaq üçün müxtəlif təcrübələr aparırlar. Meyvə milçəkləri üzərində aparılan bu təcrübələr zamanı Dickinson, milçəyin qanadlarını, sadə şarnirlə tutdurulmuş kimi düz hərəkət etmədiyini, əksinə, son dərəcə mürəkkəb aerodinamik texnikalardan istifadə etdiyini təsbit etmişdir. Həmçinin hər qanad çalmada qanadların istiqaməti dəyişir: Aşağı hərəkət edən qanadda, üst hissə yuxarı baxarkən, yuxarı hərəkətdə qanad geri qayıdar və bu dəfə qanadın alt hissəsi yuxarı baxar. Bu kompleks uçmaq üsulunu təhlil etmək istəyən elm adamları isə, təyyarə qanadları üçün istifadə edilən “klassik aerodinamikanın” yetərsiz olduğunu ifadə edirlər.

Meyvə milçəkləri də uçmaq üçün birdən çox aerodinamik xüsusiyyətdən istifadə edirlər. Məsələn, qanadlar bir vuruş meydana gətirəndə, arxasında burulğanlı, kompleks hava dalğası qoyur. Qanad geri qayıdarkən də bunu sükan kimi hava dalğasının içindən keçirərək daha əvvəl itirdiyi enerjisinin bir hissəsini yenidən işə salır. Saniyədə 200 dəfə qanad çalan 2.5 millimetrlik meyvə milçəyinin uçmasını təmin edən əzələ, bütün böcəklərin uçuş əzələlərinin arasında ən güclüsü kimi qəbul edilir.234 ”Hürriyet Bilim” jurnalında milçəklərin qanad çırpma əsnasında sürət və tarazlıq gözəlliyindən belə bəhs edilir:

Bir pilota görə, düz bucaqdakı qanadları əymək çox təhlükəlidir. Təyyarə havaya qalxdıqca, qanadın üzərində hərəkət edən hava axınının, qanadın kənarına yapışması da çətinləşir. Cərəyan tamamilə gedəndə isə, təyyarə yüksəkliyini itirir və büdrəyir. Digər tərəfdən, milçək təyyarəyə görə səmərəlidir, çünki qanadlarını tək bir mövqedə tutmaq məcburiyyətində deyil. Milçək, qanadlarını elə tez çalır ki, qanadın, uçuşu istiqamətləndirən ucunun hava axını ilə əlaqəsi kəsilənə qədər bir hərəkət daha baş verir. Hər bir hərəkətin sonunda milçək, qanadlarını öz ətrafında çevirərək, qanadların tərs istiqamətdə çırpılmasını təmin edir. Bu yeni girdab əmələ gətirir və heç bir büdrəmə baş verməz.235

Qanadlar, həşəratlar üçün son dərəcə vacibdir, çünki qanadlardakı incə kanallar hava və qanın keçidini mümkün edir.236 Ancaq milçəklərdə, qanadlarla yanaşı, sahib olduqları kəskin gözlər, tarazlıq üçün istifadə etdikləri kiçik arxa qanadlar və qanadların zamanla əlaqədar olmasını nizamlayan alıcılar kimi daha bir çox təfərrüat da, təbiətlərindəki mükəmməlliyi artırır. Bütün bunlar eyni anda mövcud olmalıdır. Bir tək qanadları qidalandıran sistemin olmaması, sinə əzələlərinin qanad açmanı təmin edəcək gücə sahib olmaması, ya da canlı metabolizminin qanad çalma sürətini və uçmanı dəstəkləyəcək enerjini təmin edə bilməməsi, uçmaq üçün tək başına yetərli maneədir. Bütün bu xüsusiyyətlərin böcəyin bədənində nöqsansız var olması və bunların qüsursuz ahənglə işləməsi isə, Uca Allahın varlığının dəlillərindəndir.

Təkamül nəzəriyyəsinin həşərat uçması məsələsi ilə əlaqədar digər bir çıxılmaz vəziyyəti, müxtəlif uçan həşərat qrupları arasında qohumluq əlaqəsi qurulmamasıdır. Bu da onları, bütün bu fərqli qruplarda uçmağın ayrı-ayrı təkamül keçirdiyini iddia etməyə məcbur edir. Təsadüfi mutasiyalarla bir dəfə də təkmilləşməsi mümkün olmayan qanadların, bəzi həşərat növlərində ayrı-ayrı dörd dəfə təkamül keçirdiyi irəli sürülür. (Hətta təkamülçü ssenariyə görə keçirmiş qanadların, bir müddət sonra yox olduğu, sonra yenə təkmilləşdiyi və sonra təkrar yox olduğu iddia edilir.) Məsələn, “Nature” jurnalında nəşr olunan bir məqalədə, çomaq böcəyi kimi tanınan növlərin (Phasmatodea) qanadlarını itirdikdən sonra əzələ və sinir sistemlərini qoruduqları, ancaq daha sonra qanadların yeni çıxdığı irəli sürülür. Bu iddia, təkamülçülər arasında da məqbul iddia olaraq qarşılanmır. “Nature” jurnalı mövzunu ön qapaqdan vermiş olmasına baxmayaraq, sözügedən iddianın, nəzəriyyənin günümüzdə təkamülçü alimlərlə mənimsənən quruluşuna zidd olduğunu bildirir.237

Məşhur elm jurnallarından “New Science”də, bu cür iddialar üçün entomoloqların (böcək politoloqların) “İmkansız, imkansız, imkansız...” şəklində reaksiya verdikləri bildirilir.238 Michael F. Whiting, “Science News” jurnalında dərc olunan xəbərdə isə “Bu, sanki, məməli qrupundan bir elm adamının, burada dörd ayağı üzərində gəzən balina görməsi kimi bir şeydir” şərhini edir.239

Təkamülçülər, iddialarının heç bir əsası olmadığını gördükləri halda, bu vəziyyəti əhəmiyyətsiz edərək içi boş sözlərlə məcburi təkamül açıqlamaları edirlər. Ancaq canlıların yoxdan var edildiyini göstərən dəlillər heç bir yalanla örtülməyəcək qədər açıqdır. Təkamülçülər bu həqiqəti qəbul etmək istəməsələr də, Allahın möhtəşəm sənəti və sonsuz ağlı, kainatdakı bütün varlıqlarda təcəlli edir. Allah bir Quran ayəsində, insanların yaradılış həqiqəti üzərində düşünməli olduğunu belə bildirir: 

Ey insanlar! Sizə bir məsəl çəkilir. Onu dinləyin. Şübhəsiz ki, Allahdan başqa ibadət etdikləriniz bir milçək belə yarada bilməzlər, hətta bunun üçün bir yerə yığışsalar belə. Əgər milçək onlardan bir şey götürüb aparsa, bunu ondan geri ala bilməzlər. Bunu etmək istəyən də aciz qalar, istənilən də! (Həcc surəsi, 73)

Həşəratların mükəmməl yaradılmış uçuş texnikaları

Milçək uçması, 21-ci əsrin inkişaf etmiş texnoloji imkanlarına və mühəndislik sahəsindəki məlumat təcrübəsinə baxmayaraq, təqlid edilə bilməyəcək qədər mürəkkəb hərəkətdir. Milçəklərdə bu hərəkəti mümkün edən dizayn, elm adamlarına görə tam bir texnologiya möcüzəsidir. Bu baxımdan milçəklər, uçmaq üçün yaradılmış robotlar kimidirlər. Berklidən biologiya professoru Maykl Dickinson, milçəkləri maşına bənzədir və bunları deyir:

Milçəklər gözəl canlılardır. Bir insan gündə mütləq bir milçək görür, ancaq onların fərqinə belə varmırıq. Burnumuzun dərhal ucunda bu qeyri-adi, kiçik maşınlar gəzişir.240

Elm dünyası həşəratların bədən quruluşlarını və uçuş texnikalarını hələ açıqlaya bilməzkən, bunların kor təsadüflərlə ortaya çıxdığını iddia etmək son dərəcə ağılsızlıqdır. Darvinizmin bu sistemlərin memarı kimi göstərdiyi mutasiyalar isə bir canlını şikəst edən, bədən orqanlarına uzunmüddətli zədələr verən və hətta canlının ölümü ilə nəticələnən zərərli təsirlərdir. Tamamilə təsadüfə əsaslanan mutasiyaların bir milçəyin qanadlarını, gözlərini, əzələlərini, sinirlərini, antenalarını, tənəffüs, həzm kimi mürəkkəb sistemlərini və s. meydana gətirdiyini iddia etmək qətiyyən mümkün deyil. Bu cəfəngiyata “inanmaq” böyük yanlışlıqdır.

Fosil qeydlərində bu qüsursuz quruluşları ilə bir anda ortaya çıxan milçəklərin əhəmiyyətli bir xüsusiyyətləri də qeyri-adi uçuş üsullarıdır. İnsan saniyədə 10 dəfə də qolunu açıb bağlaya bilməzkən, bir milçək saniyədə 500 dəfə qanad çırpma qabiliyyətinə malikdir. Üstəlik, hər iki qanadını paralel olaraq istifadə edər. Qanadların titrəyişi arasındakı ən kiçik bir uyğunsuzluq, milçəyin müvazinətini itirməsinə səbəb olur. Ancaq heç vaxt belə bir uyğunsuzluq olmaz. R. Wootton, “Milçək qanadlarının mexaniki dizaynı” sərlövhəli məqaləsində belə yazır:

Milçək qanadlarının fəaliyyətini öyrəndikcə, sahib olduqları dizaynın nə qədər həssas və qüsursuz olduğunu daha yaxşı anlayırıq... Son dərəcə elastik xüsusiyyətlərə malik parçalar, havanın ən yaxşı şəkildə istifadə edilə bilməsi üçün, müxtəlif qüvvələr qarşısında lazım olan elastikliyi göstərəcək şəkildə həssaslıqla birləşdirilmişlər. Milçək qanadları ilə rəqabət apara biləcək texnologiya yox kimidir.241

Bu qədər qüsursuz quruluşa malik canlıların yer üzündə bir anda ortaya çıxmaları, əlbəttə, kor təsadüfləri yaradıcı güc kimi qəbul edən təkamül nəzəriyyəsi ilə açıqlana bilməz. 

Milçəklər, təyyarə dizaynerlərinin və mühəndislərinin beyinlərini uzun illərdir məşğul edən yüksək sürətdə manevr edə bilmək qabiliyyətinə də malikdir. Milçək, əgər potensial yoldaşını təqib edən bir erkək və ya dişinin çox az da olsa istiqamətini dəyişdirdiyini görsə, yalnız 30 millisaniyə (saniyənin mində biri) ərzində öz istiqamətini uyğun şəkildə dəyişə bilir. Milçəklərin bu heyrətamiz tarazlığı, dal qanadcıqlar adı verilən iki kiçik dəyənək şəklindəki “tarazlıq orqanı” sayəsində nail olduqları müəyyən edilmişdir ki, bu da sahib olduqları mürəkkəb quruluşun başqa bir ünsürüdür. 

Bəzi böcəklərin dörd qanadları olduğu halda, digərləri iki qanadlıdır. Təkamülçülər iki qanadlı milçəklərin, dörd qanadlı əcdadlardan inkişaf etdiklərini və arxa iki qanadın “faydasız” hala gəldiyini və ya dal qanadcıq orqanlarına çevrilərək uçuş xüsusiyyətlərini itirdiklərini iddia edirlər. Həşəratlarda dal qanadcıq orqanları, təyyarələrdə hədsiz yırğalanmağı, dikinə düşməyi və ya marşrutdan çıxmanın qarşısını alan giroskoplar kimi, uçuş tarazlığını təmin edən funksiyaları ilə adlanırlar. Necə ki, təyyarələrdəki giroskopların təsadüfi proseslərlə əmələ gəldiyini iddia etmək mümkün deyilsə, böcəklərdə bundan daha çox üstün və həyatı bir orqanın şüursuz təsadüflərin əsəri olduğunu irəli sürmək də mümkün deyil.

Milçəklərin üzərində aparılan inkişaf etmiş təcrübələr, milçəyin göz-beyin sistemi tərəfindən qəbul edilən görüntülərinin, qanad fəallığında avtomatik dəyişikliklərə səbəb olduğunu ortaya çıxarır. Ancaq əldə edilən nəticələr göstərir ki, vizual məlumat göz-beyin sistemindən qanadlara deyil, birbaşa dal qanadcıq orqanlarına axıb gedir. Həmçinin Dickinsona görə, dal qanadcıq orqanının funksiyası, zənn edildiyindən daha da əhəmiyyətlidir. Məsələn, bir milçək enməyə başlayırsa, bu dal qanadcıq orqanının zərər görməsi nəticəsində olur. 

Dal qanadcıqlar həşəratın eyni istiqamətdə uçmasını təmin edirlər, bu səbəbdən həşərat ani dönüş edəndə, dal qanadcıq da uçuş əzələləri kimi reaksiya verməlidir. Bunun, dizayn baxımından daha çox ağıllı və səmərəli üsul olduğu ifadə edilir. Bu sayədə heç bir zaman tarazlayıcı qurğu kənar olmaz və sinir sistemi hər an öz mexanikasına nəzarət edəcək şəkildə tənzimlənmiş olur. 

Kornell Universitetindən Doktor Cole Gilbert, milçəyin başının mövqeyi haqqında qanadlara və dal qanadcıq orqanlarına məlumat göndərildiyini göstərmişdir. Bütün bunlar milçəyin kompleks sinir sisteminə malik olduğunu və milçəyin bu üstün yaradılışla günümüzün texnologiyasını kölgədə qoyan yüksək səviyyədə kompleks fəaliyyətlər edə bildiyini gözlər önünə sərir.

Göründüyü kimi dal qanadcıq orqanları, milçəklərin uçuş qabiliyyətləri baxımından son dərəcə böyük əhəmiyyət daşıyır. Bu yaradılışın təsadüf əsəri milçəyin tam ehtiyacını qarşılayacaq şəkildə var olduğuna inanmaq, bir təyyarənin xam metallarının təsadüfi birləşməsi ilə əmələ gəldiyinə inanmaq qədər ağılsızlıqdır. 

Milçək uçuşu haqqındakı bu detalların açıq şəkildə göstərdiyi həqiqət budur: 

Milçəklərin “ibtidai əcdaddan” təkamül keçirdiyinə dair heç bir dəlil yoxdur. Eyni zamanda, dal qanadcıq orqanlarının, bir vaxtlar arxa qanadlardan geriyə qalan “faydasız qalıqlar” olduğu iddiası üçün heç bir dəlil olmadığı da açıqdır. Təcrübələrdən əldə edilən tapıntılar dal qanadcıq orqanının, bu barədə araşdırma aparan hər kəsi təəccüb içində buraxan irəli dərəcədə inkişaf etmiş uçmaq sistemi olduğunu göstərir. Bu dəlillər və fosil izlərindən əldə edilən məlumatlar, milçəklərin, ehtiyac duyduqları bütün inkişaf etmiş sistemlərlə birlikdə yaradıldıqlarını ortaya qoyur. 

Milçəklər milyonlarla ildir ki, aerodinamik qaydalardan istifadə edərək uçurlar. Günümüzdə ən inkişaf etmiş texnologiyaları istifadə edən elm adamlarının belə ağcaqanadların uçuş texnikalarını tam olaraq açıqlaya bilməmələri, yaradılışın açıq dəlillərindən biridir. Allah, düşünən insanlar üçün bu kiçik canlıda, sonsuz ağlının və elminin bənzərsizliyini bizə göstərir. Bir ayədə Allah belə buyurur:

Həqiqətən, Allah ağcaqanadı və (istər böyüklükdə, istərsə də kiçiklikdə) ondan da üstün olanı məsəl çəkməkdən utanmaz. İman gətirənlər bilirlər ki, bu, onların Rəbbindən gələn haqdır. Küfr edənlər isə deyirlər: “Bu məsəllə Allah nə demək istədi?” Halbuki O bununla bir çoxlarını azdırır və bir çoxlarını da haqq yoluna yönəldir. Lakin O, bununla yalnız fasiqləri yoldan çıxarır. (Bəqərə surəsi, 26)

Kəpənək qanadlarındakı aerodinamik quruluş

Uçmaq qabiliyyətinə malik heyvanlardan biri də həşərat ailəsinin bir üzvü olan kəpənəklərdir. 

İngiltərədəki Oksford Universitetindən tədqiqatçılar, kəpənəklərin uçuş formalarını araşdırmaq üçün bir üsul kəşf etdilər. İlk əldə etdikləri nəticələr kəpənəklərin təsadüfi qanad çalmadıqlarını, əksinə, məlum olduğundan daha çox uçuş taktikası istifadə etdiklərini göstərdi. 

İngiltərədəki Kembric Universitetindən tədqiqatçılar isə tovuz kəpənəkləri üzərində apardıqları araşdırmalarda qanad hərəkətinin, qanadların ən son nöqtəsinin üzərində burulğanlar yaratdığını, bu sayədə canlının yuxarı qalxmasının mümkün olduğunu gördülər. Cənubi Koreya universitetində davranış ekologiya professoru və Oksford Universitetində tədqiqatlar aparan Robert Srygleyə görə, sərbəst uçuş mövzusunda aparılan tədqiqatlar, kəpənəklərin uçmağının daha mürəkkəb olduğunu göstərdi. Srygley belə deyirdi: 

Sərbəst uçan kəpənəklər, qaldırma qüvvəsini artırmaq üçün məlum olan bütün mexanizmləri istifadə edirlər; hava ilə əhatəsi (aviasiya termini), qanad ucu girdabı qanad çalma və sovurma, hərəkətli və ya hərəkətsiz həmlələr ilə ikitərəfli qanad ucu burulğanı kimi.242

Araşdırmalar, kəpənəklərin uçuş səviyyələrində ani dəyişiklik edə bilmək üçün, cinah zərbələrinin qayıdışını və sürətini dəyişərək, qanadlarının uc hissəsində burulğanlar və ikitərəfli burulğanlar yaratdıqlarını və kəpənəklərin bir-birini izləyən qanad həmlələrində fərqli aerodinamik mexanizmlər istifadə etdiyini də göstərmişdir. Robert Srygleye görə kəpənəklərin təsadüfi kimi görünən qanad çırpmaları, əslində canlının qalxarkən, manevr edərkən və müntəzəm qonarkən bir sıra müxtəlif aerodinamik mexanizm istifadə etməsi ilə əlaqədardır. Həmçinin Srygleye görə yalnız kəpənəklərin deyil, bütün böcəklərin uçması haqqında məlum olmayan çox şey var: “Həşəratlar dünyasındakı demək olar ki, bütün uçuş mexanizmləri hələ də izah edilə bilmir.”243

Georgia Texniki Tədqiqat İnstitutundan öndə gələn bir araşdırma mühəndisi olan Robert Michelson da kəpənəklərin fərqli uçuş formaları zamanı müxtəlif qanad aerodinamikaları göstərməsinin təəccüblü olduğunu vurğulamışdır. Michelson araşdırmasında, “entomopter” adı verilən və kiçik qanadlarını çırpan robot istifadə etmişdir. Michelson bu çalışması ilə əlaqədar olaraq, bu cür qanad nəzarətinin, “fiziki olaraq mürəkkəb, miniatür ölçülərə endirilməsi çətin” olduğunu və çox enerji sərf etdiyini ifadə edir.244 Bu araşdırma, Kaliforniya Universiteti Elektrik Mühəndisliyi fakültəsindən professor Ron Fearingə görə, təbiətdə çox sayda dizayn müxtəlifliyi olan aerodinamikanı başa düşməyimizə kömək edir. 

Əslində elm adamlarının müşahidə etdikləri bütün bu canlılar, Allahın təbiətdəki yaratma sənətinin nümunələrindən biridir. Allahın sonsuz elmi hər yerdə aydın görünür. Bu o qədər yüksək və bənzərsiz bir elmdir ki, iman etməyən elm adamları belə heyranlıqlarını dilə gətirməkdən, tərif ifadələri sərf etməkdən özlərini ala bilmirlər.

Budur sizin Rəbbiniz olan Allah. Ondan başqa ibadətə layiq olan məbud yoxdur. Hər şeyin Yaradıcısı Allahdır! Elə isə Ona ibadət edin! O, hər şeyi Qoruyandır. (Ənam surəsi, 102)

Elm dünyası həşəratlardakı uçuş sistemlərini nümunə götürür

Bir çox ölkə texnologiyalarını inkişaf etdirmək mövzusunda elm adamlarını və elmi tədqiqat aparan qurumları dəstəkləyirlər. Texnologiyanın inkişaf etdirilməsi üçün həyata keçirilən bəzi layihələrdə isə cəlbedici bir metod izlənir: Təbiətin təqlid edilməsi... 

Günümüzdə elm adamları onsuz da mükəmməl olaraq işləyən təbiətdəki yaradılış nümunələrini model almağı, layihələri baxımından ruhlandırıcı hesab edirlər. (Ətraflı məlumat üçün baxın: Harun Yəhya, “Biyomimetik: Texnologiya təbiəti təqlid edir”, Araştırma nəşriyyat) 

Xüsusən son illərdə kəşfiyyat və tədqiqat sahəsində istifadə etmək üçün inkişaf etdirilən robotların və cihazların bir çoxu, təbiətdən götürülən modellər ehtiva edir. Bunlar arasında ən çox model alınan heyvanlardan biri də həşəratlardır. Bu miniatür canlılar, çox uğurlu uçuş üsullarına malikdir. Son bir neçə il içərisində Çarlz Ellington (Kembric Universitetindən professor), Robert Michelson (Georgia Texniki Tədqiqat İnstitutundan araşdırma mühəndisi) və digər elm adamları, böcəklərin kiçik olmasının üstünlüyünü istifadə etdiklərini və bir təyyarənin etməyəcəyi şəkildə hava burulğanları əmələ gətirərək qalxma və uçuş zamanı bunları istifadə etdiklərini göstərmişlər.245

Miniatür uçan robotlar

Berkli, Kaliforniya Universitetindən bioloqlar və texnologiya mütəxəssisləri dörd illərini “Mikromexanika uçan böcək” adını verdikləri kiçik bir robotu inkişaf etdirmək üçün sərf etdilər. Bu robotun bir gün, milçək kimi uçacağını deyirlər. Berkli layihəsi çərçivəsində yüksəklərə uçan, ani hərəkət edə bilən və yalnız təbiətdə olan bir qüsursuzluqla çox incə olan qanadlarını çırpan cihazlar planlaşdırmaya çalışırlar. Bu sayədə düşmən haqqında gizli kəşfiyyat əldə etməyi, Marsın səthini araşdırmağı və təhlükəli kimyəvi tullantılara nəzarət edə bilməyi qarşılarına məqsəd qoyurlar. Pentaqonun Qabaqcıl Müdafiə Elmi-Tədqiqat Layihə Mərkəzi isə bu işlərin əhəmiyyəti baxımından layihəyə maliyyə dəstəyi verir.

Elm adamlarının qarşısındakı ən böyük çətinliklərdən biri, milçəyin ölçülərini, ağırlığını, enerjisini və hamısından əhəmiyyətlisi aerodinamik gözəlliyini təqlid edən qurğuların dizaynını tətbiq etmək. Qarşılarında nümunə olmasına, yüksək səviyyədəki elm və texnologiyaya və hər cür maddi dəstəyə baxmayaraq, bir araya gələn onlarca elm adamı kiçik bir milçək dizaynını təqlid edə bilmirlər. Bu qədər səyə, plan və layihəyə baxmayaraq bənzəri görülməyən milçəkdəki texnologiyanın, təsadüf əsəri olaraq ortaya çıxmasını gözləmək ağıl və məntiqdən kənardır. Belə ki, elm adamları da böcəklərin uçuş bacarığı qarşısında duyduğu heyranlığı belə dilə gətirir:

Təyyarə mühəndisləri quşlara və xüsusilə də həşəratlara qibtə ilə baxırlar. Quşlar qanadlarını çalaraq təyyarənin sabit qanadları ilə müqayisədə daha çox səmərəli şəkildə yüksələ və irəliləyə bilirlər. Bunun səbəblərindən biri də anidən dayana bilmə qabiliyyətinə malik olmalarıdır. Əgər bir qanadın başlanğıc bucağı artarsa, ən sonunda ani və güclü qaldırma qüvvəti ilə dayanar. Sabit qanadlı heç bir təyyarə qəfil dayanma riskinə girməz, ancaq titrəyən qanadlara malik həşərat aerodinamika qanunlarındakı çaşdırıcı boşluqdan istifadə edə bilər. Yüksək başlanğıc ilə sürətlənib sonra qəfil dayanma mövqeyinə keçmək: Məhz bir qanadın birdən dayanması çox qısa bir zaman alır. Və bu baş verənə qədər çox böyük qaldırma qüvvəsi meydana gətirir. Bir həşərat qanadı sürətlənərək dayanmaq və hər qanad çırpmasında yenidən ayağa qalxmaq üçün, təəccüblü dərəcədə yüksək orta hesabla qaldırma qüvvəti inkişaf etdirir.246

Material elmi və mühəndislik sahəsində professor olan Tim Sands, milçəyin öz ağırlığını havaya qaldırmasının, hər hansı döyüş təyyarəsindən daha sürətli geri qayıtmasının, qanadları yırtılsa belə uça bilməsinin və tavana qona bilməsinin, nə qədər fövqəladə vəziyyət olduğuna, verdiyi bəyanatlar işarə edir.247 Ron Fearing isə, “Həşəratlar inanılmaz manevr qabiliyyətinə malikdirlər” deyir.248 Həşərat uçuşu araşdırmalarının aparıcısı Berklidən biologiya professoru Maykl Dickinson da “Qanad çalma kiçik ölçülərdə, adi aerodinamikadan fərqli olaraq daha səmərəlidir” deyir.249

Həşəratlar kimi qanadlarını çırpan robot düzəltmək, elm adamları üçün çətin işdir. Ancaq onları əsl nizamsız qoyan, bu robota uçmağı təmin edəcək “ağıl” vermələrinin çatışmazlığıdır. Ron Fearing, “Qanadların nə etməli olduğunu bilməyimiz yaxşı xəbərdir. Amma pis olan bunu necə etdiklərini bilmirik” deyir.250 Maykl Dickinson, meyvə milçəyini nümunə verərək, onun qanadlarını saniyədə 200 dəfə çaldığını və hər bir həmlə zamanı qalxmanı təmin etmək üçün üç fərqli mexanizmdən istifadə etdiyini bildirir. Beləliklə, meyvə milçəyi yalnız səkkiz qanad gedişində və 40 millisaniyə qədər qısa müddətdə, havada U dönüşü edir.251 Dickinsona görə, bu nəzarət səviyyəsinin eynisinə nail olmaq üçün Berklidəki həşərat robotun təxminən üç həmləlik xəta payı vardır, lakin dördüncüsündə ölüm enişi yaşayacaq. Georgia Texnologiya Tədqiqat İnstitutunda baş araşdırma mühəndisi olan Robert Michelson, tarazlıq və nəzarət üçün yalnız qanad çalan bir robot inşa etməyin çox çətin olduğunu bildirərək, “Yaradılışda gördüyümüz kimi şeylər icad edənə qədər, fərqli üsullara müraciət etməlisiniz”. deyir.252

Göründüyü kimi, əlimizdə hər cür imkan (elm, texnologiya, ağıl, şüur, enerji, maliyyə resursu, ehtiyac duyulan hər şey) var. Ancaq insanlar təbiətdə gördükləri sistemləri, bütün bu imkanlara baxmayaraq, bir-bir eyni olacaq şəkildə, təqlid belə edə bilmirlər. İnsanın aciz qaldığı bu yaradılış möcüzələri, bizlərə Allahın üstün və bənzərsiz yaratma sənətinin nümunələrindən bir neçəsini göstərir.

Bu canlıların mənşəyini kor təsadüflərə əsaslanan təkamül iddiaları ilə izah etməyə çalışmaq isə ağıl və məntiqdən kənardır. Heç bir təsadüf bir uçan maşın, məsələn, bir vertolyot meydana gətirə bilməz. Vertolyot quruluşunda istifadə edilən bütün hissələr dağınıq halda açıq sahəyə qoyulsa belə, təbiət hadisələri təsadüf əsəri olaraq ortaya bir vertolyot çıxara bilməz. Bunu müdafiə etmək nə qədər uzaq isə, bir böcəyin qanadlarının və ya bədənindəki hər hansı bir orqan və sistemin kor təsadüflərin nəticəsində ortaya çıxdığını müdafiə etmək də eyni dərəcədə məntiqdən kənardır. Həşəratların mənşəyi, açıq-aşkar yaradılışı təsdiq edir. Bir ayədə Allah belə buyurur:

De: “Göylərin və yerin Rəbbi kimdir?” De: “Allahdır!” De: “Siz Onu qoyub özlərinə nə bir fayda, nə də bir zərər verməyə qadir olmayanlarımı özünüzə dost tutursunuz?” De: “Korla görən eyni ola bilərmi? Yaxud zülmətlə nur eyni ola bilərmi?” Yoxsa onlar Allaha, Onun yaratdığı kimi yaradan şəriklər tapdılar və bu yaradılış onlara bənzər göründü? De: “Hər şeyi yaradan Allahdır. O Təkdir, hər şeyə Qalib gələndir”. (Rad surəsi, 16)