Şövq nədir?
Şövq və həyəcan, əslində, hər kəsin yaxından tanıdığı və həmişə yaşadığı duyğulardır. Ancaq burada şövq anlayışını mövzu kimi götürməkdəki əsl məqsəd cəmiyyətin daxilində yaşanan şövq anlayışı ilə Quran əxlaqının insana qazandırdığı şövq arasındakı nəzərə çarpan fərqlilikləri ortaya qoymaqdır.
Ümumi mənası ilə xatırlatsaq, şövq insanın hər hansı bir mövzuya qarşı daxilən ciddi maraq və istək duyması və bu məqsədinə çata bilmək üçün səmimi səy göstərməsidir. Böyük-kiçik hər insanın həyatında şövqlə sarıldığı bir çox mövzu vardır. Bəzən maddi mövzularda yaşanan bu şövq bəzən də bir çox dünyəvi maraqlarda özünü göstərir... Bəzi insanlar zəngin ola bilmək, mövqe və məqam və karyera sahibi ola bilmək üçün çalışarkən, bəziləri də insanlar arasında üstün mövqe əldə etmək, hörmət, etibar və tərif qazanmaq üçün əmək sərf edirlər. Məsələn, bir şagirdin universitet imtahanından keçmək üçün göstərdiyi oxumaq əzmi, çox istədiyi yeni bir işə başlayan bir insanın işində göstərdiyi şövq və ya yaxşı qazanc gətirəcəyinə inanılan ticarət üçün göstərilən şövq və səy hər kəsə məlumdur. Ancaq bütün bu nümunələrdə qəti olaraq diqqəti cəlb edən ortaq bir nöqtə vardır ki, o da şövqün insana hər dəfəsindən çox fərqli və güclü xarakter qazandırmasıdır.
Bir insan şövqlə çatmağa çalışdığı məqsəd üçün ümumi halından çox fərqli və əzmli davrana bilər. Normal şərtlərdə bu hədəfinə çatmaq üçün gözə almadığı risklərə atıla bilər və yenə heç bir şeydə göstərmədiyi fədakarlığı bu mövzuda heç düşünmədən göstərə bilər. Belə ki, sonda ağıl və qabiliyyətlərindən və bütün güclərindən ən yaxşı şəkildə istifadə edib maddi və mənəvi mənada ciddi bir güc əldə edə bilər.
Ancaq bir çox insanın şövqü qalıcı deyil. Bunun səbəbi isə, heç şübhəsiz ki, bu insanların şövqlərinin möhkəm bir təmələ dayanmamasıdır. Hər nə olursa olsun, şövqlərinə dəstək olan, onlara hər an güc verən qəti bir məqsədə sahib deyildirlər.
Həyatlarının sonuna qədər qəlblərində yaşadıqları şövqü əsla itirməyən yeganə insanlar isə möminlərdir. Çünki möminlərin şövqlərinin qaynağı Allah`a olan imanları və Allah`ın rizasını, rəhmətini və cənnətini qazanmağı qarşılarına məqsəd qoymalarıdır.
Növbəti hissələrdə ətraflı şəkildə toxunacağımız bu mövzuya keçməzdən əvvəl, möminlərin şövq anlayışlarındakı bu fərqliliyin daha yaxşı aydın olması baxımından cahiliyyə cəmiyyətlərində hakim olan şövq anlayışını təsvir etməkdə fayda vardır.
