IV. Materializmin Pərdəarxasi

Kitabın ilk bölümündə Qədim Misirdəki firon rejimindən söz açmış və bu rejimin fəlsəfi dayaqlarının ən əsas məqamlarına toxunmuşduq. Artıq bilirik ki, Qədim Misirdə materialist dünyagörüşü hakim idi, yəni onlar maddənin əzəli və əbədi olduğuna, yaradılmadıqlаrına inanırdılar. Bununla bağlı mason yazarları Kristofer Nayt (Ohristopher Knight) və Robert Lomasın (Robert Lomas) "The Hiram Key" (Hiram Açarları) adlı kitabından gətirdiyimiz sitatı yenidən xatırladaq:

"Qədim Misirdə maddənin əbədi olduğuna inanırdılar. Bir Yaradıcının heçlikdən hər şey yaratdığını düşünmək onlara məntiqsiz görünürdü. Onların fikrincə, dünya xaosun içindən düzənin doğması ilə yaranmışdı. Bu xaosu onlar da şumerlər kimi "Nun" adlandırırdılar. Nun - qaranlıq, su dolu bir dərinlikdi, bu dərinliyin öz içində bir gücü vardı və bu yaradıcı güc düzənin formalaşmasını əmr etmişdi... Xaosun içindəki həmin güc öz varlığının fərqində deyildi. O, qarışıqlığın təsadüfən əmələ gətirdiyi bir potensial idi..."54

Bəli, Qədim Misirdəki bu məntiqsiz fikirlərlə dövrümüzün materialist nəzəriyyələri arasında xeyli bənzərlik var. Bunun gizli, amma çox önəmli bir səbəbi isə Qədim Misir inanclarını mənimsəyən və bu günümüzə qədər yaşadan, bundan sonra da yaşatmaq istəyən bir təşkilatla bağlıdır - masonlarla...

Masonlar və Qədim Misir

Qədim misirlilər maddənin əzəli və əbədi olduğu, kainatdakı düzənin öz-özünə yarandığı kimi xurafatlara inanırdılar.

Qədim Misir sivilizasiyası süqutа uğrаyаndаn sonra da onların materialist fəlsəfəsi yaşamaqda davam etdi. Bəzi yəhudilər bu fəlsəfəni Kabbala təliminin içində yaşatdılar. Digər tərəfdən, bəzi yunan filosofları da bu düşüncəni əsas götürdülər və "Hermetizm" adlanan qədim yunan təliminə dахil etdilər. “Hermetizm” anlayışı Qədim Misir inancındakı xəyali tanrılardan biri olan "Sot"un Yunanıstandakı alternativi Hermesin adından gəlir. Başqa cür desək, “Hermetizm” - Qədim Misir fəlsəfəsinin Qədim Yunanıstandakı alternatividir. Artıq tanıdığımız ustad mason Səlami Işındağ bu fəlsəfənin mənşəyini belə izah edir:

“Qədim Misirdə Hermetizm inanc sistemini əmələ gətirən bir təriqət var idi. Masonluğun da ona bənzər tərəfləri mövcuddur. Məsələn, müəyyən səviyyəyə çatmış insanlar gizli toplantılarda xüsusi ayinlər yerinə yetirir, öz fikirlərini açıqlayır, daha aşağı dərəcəli üzvlərini öyrədirlər. Yunanıstan hermetikləri də belə idilər və onların başında böyük alim-filosof Pifaqor dururdu. Qədim Misir təlimlərindən qаynаqlаnаn Iskəndəriyyə məktəbi və Qədim Yunanıstandakı Neoplatonizm kimi təşkilatlar da quruluş və üzvlərinin davranışları bахımındаn mason ritlərinə çox bənzəyirlər.55

Işındağ masonluğun mənşəyində Qədim Misir faktorunun təsirini daha açıq şəkildə belə ifadə edir: "Franmasonluq ictimai və ideoloji bir quruluşdur. Kökləri də Qədim Misirə qədər gedib çıxır".56

Digər mason nüfuzluları da masonluğun Qədim Misir və Qədim Yunanıstan kimi bütpərəst sivilizasiyaların gizli dərnəklərindən qаynаqlаndığını bildirirlər. Türk masonlarının böyüklərindən olan Cəlil Layiqtez "Memar Sinan" dərgisində dərc olunan "Masonluğun sirri nədir, nə deyildir?" sərlövhəli məqaləsində belə yazır:

“Qədim Misir, Yunan və Roma sivilizasiyalarında müəyyən bir elm, "qnos" və ya gizli məktəblərdə öyrədilən biliklər sistemi olurdu. Bu gizli məktəblərin tələbələri ancaq uzun araşdırmalardan sonra qəbul edilirdilər. Həmin tədris ocaqlarının arasında birinci olan "Osiris" məktəbi Osirisin doğuluşu, yenitməlik illəri, qaranlığa qarşı mübarizəsi, nəhayət, ölümü və təkrar doğuluşunu öyrədirdi. Bu mövzular həmçinin mərasim tamaşaları şəklində kahinlər tərəfindən oynanılır və beləliklə, çeşidli rəmz və ritualların təsiri daha da artırılırdı. Bütün bunlar illər sonra "masonluq" adı altında davam edəcək bir qardaşlıq sisteminin ilk halqaları idi. Belə qardaşlıqlar daim eyni ideallar çərçivəsində qurulub, təzyiqlər altında öz varlıqlarını gizlincə qoruyub, adlarını, şəkillərini dəyişdirə-dəyişdirə, ancaq qədim rəmzlərə sadiq qala-qala müasir dövrə qədər gəlib yetişiblər. Onlar cəhlin qəzəbindən qurtula bilmək üçün birləşib, sistemləşiblər, öz məslək qaydalarını müəyyənləşdirən Operativ Masonluğa sığınaraq, onun ideoloji əsasını qoyublar və beləcə, müasir Spekulyativ Masonluğun formalaşmasına təsir göstəriblər”.57

Layiqtez bu sözlərlə qədim masonların məxfi fəaliyyətə keçməklə guya "cəhl qarşısında" gizləndiklərini göstərir. Sаdаlаnаn izahlar bir kənara qoyularsa, gətirdiyimiz sitatdan masonların Qədim Misir, Qədim Yunanıstan və Qədim Roma kimi bütpərəst sivilizasiyalarda qurulan dərnəklərin dövrümüzə gəlib çıxan nümayəndələri olduqları anlaşılır. Bu üç sivilizasiyanın arasında ən qədimi və digərlərinə öncüllük edəni, təbii ki, Misirdir. Buna görə, masonluğun əsası da elə oradan başlayır (Həmin bütpərəst adətlərlə müasir dövrümüz arasındakı əsas bağın tampliyerlər olduğunu artıq bilirik). Bu yerdə bir daha təkrarlayaq ki, Allah Qurani-Kərimdə Qədim Misirdəki quruluşu "inkarçı sistem" adlandırır. Xüsusilə də Misirin hakimləri olan fironlar və onların yaxın ətrafı bir çox ayələrdə zalım, ədalətsiz, azğın insanlar kimi təsvir edilirlər. Misir xalqı da bu sistemi qəbul etmiş, fironu və digər saxta "ilahi"lərı mənimsəyərək yolundan azmış bir qövm olmuşdur. Amma bu gerçəyin qarşılığında masonlar həm öz köklərinin Qədim Misirdən olduğunu deyir, həm də Qədim Misirin təqdirəlayiq cəmiyyət modeli olduğunu bildirirlər. "Mimar Sinan" jurnаlındа nəşr olunаn bir məqalədə Qədim Misir bütpərəst inanclarının təqdir olunması və eyni zamanda "mason məsləyinin mənşəyi" kimi təqdim edilməsi diqqətçəkicidir:

"...Misirlilər Heliopolis (Günəş şəhəri) və Memfis şəhərlərini qurmuşdular. Mason əfsanələrinə görə, bu iki şəhər elmin, yəni mason təbirinə görə, nuru-ziyanın qaynağı olub. Heliopolisi ziyarət edən Pifaqor oradakı məbəddən ustalıqla danışır. Memfis məbədi isə tarixi əhəmiyyətə malikdir. Teb şəhərində yüksək səviyyəli məktəblər vardı. Pifaqor, Platon və Siseron mason məsləyinə bu şəhərlərdə qovuşmuşdular”.58

Mason qaynaqlarında Qədim Misirin zalım başçıları olan fironlara da təqdirlə yanaşılır. Məsələn, elə həmin "Memar Sinan" dərgisində çap olunan digər bir məqalədə belə yazılıb:

"Fironun başlıca vəzifəsi NURu aramaqdır. Gizli Nuru daha canlı və daha qüvvətli bir surətdə ucaltmaqdır. Necə ki, biz masonlar Süleyman məbədini inşa etməyə çalışırıq, eləcə də qədim misirlilər ehramı, yəni Nur Evini tikməyə çalışırdılar. Qədim Misir məbədlərində yerinə yetirilən ayinlər müəyyən dərəcələrə ayrılırdı. Onlar əsasən iki qismə bölünürdü - kiçik və böyük dərəcələr. Kiçik dərəcələr bir-iki-üç deyə ayrılmışdı, bundan sonra isə böyük dərəcələr gəlirdi”.59

Buradan anlaşılır ki, Qədim Misir fironları ilə masonların aradıqları və "nur" dedikləri nəsnə eynidir. Başqa cür desək, masonluq - firon dövründəki fəlsəfənin çağdaş təmsilçisidir. Bu fəlsəfənin nə olduğunu isə Allah Quranda Firon və qövmü üçün işlətdiyi "Gerçəkdən də, onlar yolunu azmış bir qövmdürlər" (“Nəml” surəsi, 12) ifadəsilə göstərir. Digər ayələrdə isə Misirin inkarçı sistemi belə təsvir edilir:

“Firon öz qövmünə müraciət edib dedi: "Ey qövmüm! Məgər Misir səltənəti, altından axan bu çaylar mənim deyilmi? Məgər mənim qüdrətimi görmürsünüzmü? Beləliklə, öz qövmünü yelbeyin, yüngül yerinə qoydu, onlar da itaət etdilər. Həqiqətən, onlar fasiq bir qövm idilər” (“Zuxruf” surəsi, 51-54).

Mason lojalarındakı Qədim Misir simvolları

Qədim Misir ilə masonlar arasındakı əlaqəni ortaya çıxaran önəmli faktlardan biri də masonluğun simvollarıdır. Simvollar masonluqda çox böyük əhəmiyyətə malikdirlər. Masonlar fəlsəfələrinin mənasını ancaq öz üzvlərinə açdıqları simvollarla ifadə edirlər. 33 dərəcəlik masonluq iyerarxiyasında pillə-pillə yüksələn mason hər dərəcədə simvolların yeni anlamlarını öyrənir. Və beləliklə, mason fəlsəfəsinin dərinliklərinə mərhələ-mərhələ qovuşur. Bu məsələ "Mimar Sinan" dərgisində belə açıqlanır: "Hamımız bilirik ki, masonluq fikir və ideallarını bəzi simvollar və hekayələrlə, yəni bir növ alleqoriyalarla ifadə edir. Bu hekayələrin kökü tarixin çox qədim dövrlərinə gedib çıxır. Ona görə də masonluğun çox zəngin bir simvollar sistemi var".60

Masonluğun "qədim tarixi dövrlərə" uzanan simvol və əfsanələrinin arasında, təbii ki, Qədim Misir obrazları birinci yeri tutur. Həm mason lojalarında, həm də mason nəşrlərində çox tez-tez Qədim Misir simvollarına - piramidalara, sfinkslərə, heroqliflərə rast gəlinir.

"Mimar Sinan" jurnаlındа nəşr olunаn bir yazıda "masonluğun ən qədim mənşəyi" haqqında bunlar söylənir: "Ən qədim qaynaq kimi Misiri götürsək, yəqin ki, yanılmarıq. Bundan başqa, masonluğa ən yaxın və oxşar mərasimlərin Qədim Misirdə olması da diqqətçəkicidir".61

Yenə də eyni dərgidə yer alan "Masonluğun sosial qaynaqları və məqsədləri" adlı yazıda isə bunlar bildirilir: "Qədim vaxtlarda Misirdə Memfis məbədində böyük ehtişamla yerinə yetirilən mərasimlə çağdaş mason mərasimləri arasında xeyli bənzərlik var".62

Qədim Misir - masonluq bаğlılığını sübut edən bəzi mİsalları аrdıcıllıqlа araşdıraq:

Lojadakı Firon

Dövrümüzdəki masonluq Qədim Misir fəlsəfəsini yaşadır və bunu simvolları ilə ifadə edir. Üstdəki loja rəsmində görünən firon təsviri (masanın aşağısında) bu simvolizmə bir mİsaldır.

Vaşinqtondakı Böyük Mason Lojasının girişində iki Qədim Misir Sfinksi yer alır. Tipik mason məbədləri

Qədim Misirin əfsanəvi Memfis şəhərinə aid bir təsvir. Masonlar bütpərəst məbədlərilə dolu olan bu şəhəri "nurun mənbəyi" kimi qəbul edirlər.

Gözün altındakı piramida

Dünyada ən məşhur masonluq simvolu, heç şübhəsiz, 1 dollarlıq ABŞ əskinasının üzərində yer alan möhürdür. Möhürdə kəsik piramida və onun təpəsindəki üçbucağın içində göz simvolu təsvir olunub. Üçbucaq içindəki göz mason lojalarının dəyişməz simvoludur və adətən, masonluğun bir nömrəli işarəsi sayılır. Üçbucağın altındakı piramida isə nisbətən daha az diqqət çəkir. Halbuki, masonluq fəlsəfəsi baxımından onun da çox ciddi mənası var. Həmin ABŞ möhürü haqqında doktorluq işi yazan amerikalı akademik Robert Iyerenimus (Robert Hieronimus) bununla bağlı çox maraqlı nəticələrə gəlib. Onun bu haqda yazdığı məqalə "Böyük Amerika möhürünün arxa üzünün tarixi analizi və humanist psixologiya ilə əlaqəsi" adlanır. Məqalədə bildirilir ki, ABŞ-ın əsasını qoyan şəxslər mason olduqlarına və humanist fəlsəfəyə etiqad etdiklərinə görə, bunları həmin möhürdə ifadə ediblər. Möhürün mərkəzindəki piramida isə birbaşa Qədim Misirlə əlaqəyə işarədir. Bu, Misirdəki ən böyük piramidanın - Xeops ehramının təsviridir.63

Göz və Piramida

Masonların ən məşhur simvollarından olan üçbucaq içindəki göz və piramida Qədim Misirdən götürülüb. ABŞ-ın Böyük Möhüründə təsvir olunan piramida firon Xeopsun adına inşа olunаn piramidadır (aşağıda). Göz şəklinə isə Qədim Misir təsvirlərində tez-tez ras gəlinir (yukardaki şəkil).

Altıguşəli Ulduzun Masonluq Mənası

Masonluğun ən məşhur simvollarından olan altıguşəli ulduz

Masonluğun digər bir məşhur simvolu isə iç-içə keçmiş iki üçbucaqdan ibarət altıguşəli ulduzdur. Eyni zamanda yəhudilərin ümumi simvolu olan bu fiqur İsrail dövlətinin bayrağında da təsvir olunub. Həmin möhürün ilk dəfə Hz.Süleyman tərəfindən işlədildiyi qəbul edilir. Dolayısı ilə, altıguşəli ulduzun bir "peyğəmbər işarəsi" olduğu bildirilir. Ancaq masonların bununla bağlı fərqli fikirləri vаrdır. Onlar altıguşəli ulduzu Süleyman peyğəmbərin möhürü kimi deyil, Qədim Misirin bütpərəst sivilizasiyasının rəmzi kimi qəbul edirlər. "Memar Sinan" dərgisində çap olunan "Ayinlərimizdəki alleqoriya və rəmzlər" adlı bir məqalədə həmin məsələ belə açıqlanır:

"Bərabərtərəfli üçbucaq üç nöqtəni eyni uzaqlıqlarda saxlayaraq, bu dəyərlərin bərabər olduğuna işarə edir. Masonluğun qəbul etdiyi və "Davudun ulduzu" kimi tanınan iç-içə keçmiş iki bərabərtərəfli üçbucaq, yəni heksoqram bu gün yəhudilərin simvolu kimi qəbul edilir və İsrailin bayrağında yer alır. Amma əslində bu simvolların başlanğıcı Qədim Misirdir. Həmin emblem ilk dəfə Tampliyer cəngavərlərinin tikdirdikləri kilsələrdə xüsusi məna daşıyan divar bəzəyi kimi işlədilib. Tampliyerlərə divan tutulandan sonra bu emblem ilk dəfə sinaqoqlarda işlədildi. Amma masonluqda biz, şübhəsiz ki, onu Qədim Misirdə dаşıdığı mənasında qəbul edirik. Bu mənada da iki vacib qüvvəni bir-birinə birləşdiririk. Həmin iki bərabərtərəfli üçbucağın alt və üst tabanlarını silsəniz, qarşınızda çox yaxşı tanıdığınız bir səhləb çiçəyi simvolu görərsiniz”.64

Əslində, masonların Hz. Süleyman məbədilə bağlı bütün rəmzlərini bu məntiqlə şərh etmək gərəkdir. Hz.Süleyman, Quranda da bildirildiyi kimi, haqqında xeyli iftiralar uydurulmuş, guya inkar yolunu seçmiş bir peyğəmbərdir. Allah bir ayədə "...Və onlar Süleymanın mülkü haqqında şeytanın dediklərinə aldandılar. Süleyman inkar etmədi, ancan şeytan inkar etdi",- deyə buyurur. (“Bəqərə” surəsi, 102).

Masonlar isə Hz.Süleymanla bağlı yanlış fikrə düşərək və onu Qədim Misirdən gələn bütpərəst inancın təmsilçisi sayaraq, öz təlimlərində ona böyük yer ayırıblar. Amerikalı tarixçi Maykl Hovard (Miohael Howard) "The Oooult Oonspiraoy" (Gizli okkultizm) adlı kitabında orta əsrlərdən bugünədək Hz.Süleymanın sanki bir cadugər kimi təqdim olunduğunu, bəzi bütpərəst düşüncəli yəhudilər tərəfindən onun bu cür qəbul etdiklərini yazır.65 Hovard məhz elə bu səbəbdən masonların Hz.Süleyman məbədini bir bütpərəst məbədi saydıqlarını bildirir.66

Əslində isə Allahın son dərəcə sadiq, itaətkar qulu və peyğəmbəri olan Hz.Süleyman haqqında yaradılmış bu saxta obraz, sadəcə, masonluğun iç üzünü və gerçək mənşəyini göstərmək baxımından önəmlidir.

Bir peyğəmbər möhürü olan altıguşəli ulduz əslində Rəhmani simvoldur. Halbuki, masonlar onu Qədim Misirin bütpərəst inancına uyğun şəkildə işlədirlər.

Cüt Sütunlar

Mason lojalarının dəyişməz dekorasiyalarından biri də lojanın girişində yer alan cüt sütunlardır. Üzərlərində "Yakin" və "Boaz" kəlmələri həkk edilmiş olan bu sütunlar Hz.Süleyman məbədinin girişindəki sütunların surətidir. Təbii ki, bu simvolu seçməkdə masonların qəsdi Hz.Süleymanı bir peyğəmbər kimi anmaq deyil, ona atılan iftiraları yaşatmaqla, ilham aldıqları bütpərəst inancları ifadə etməkdir. Bu sütunların mənşəyi də Qədim Misirə gedib çıxır. "Memar Sinan" dərgisində çap olunan "Ayinlərimizdəki alleqoriya və rəmzlər" başlıqlı məqalədə bununla bağlı deyilir: "...Misirdə Xoruz və Sut göylərin ikili memarı və dayağı idi. Hətta Təbadakı Bakkus (Baoous) da belə idi. Lojalarımızdakı cüt sütun da Qədim Misir əlamətləridir. Misirdə bu sütunların biri cənubda Zeb şəhərində, digəri isə şimalda, Heliopolisdədir. Misirin baş Allahı Ptaxa məxsus Amenta məbədinin və Süleyman məbədinin girişində də iki sütun var. Günəşlə bağlı ən qədim miflərdə də sonsuzluğun darvazaları önündə iki sütunun olduğu rəvayət edilir.67

Cüt sütun, göz, pərgar-künyə kimi çeşidli mason simvolları bir arada.

Lojalardakı Misir dili

Ingilis mason yazarları Kristofer Nayt (Ohristopher Knight) və Robert Lomas (Robert Lomas) "The Oiram Key" (Hiram açarı) adlı kitablarında masonluğun Qədim Misir mənşəyinə diqqət çəkirlər. Onların bu mövzuda verdikləri ən maraqlı informasiyalardan biri də ustad mason səviyyəsinə yüksələn masonlar üçün keçirilən xüsusi mərasimdə işlədilən kəlmələrdir. Həmin kəlmələr belədir: "Ma'at-neb-men-aa, Ma'at-ba"68.

Nayt və Lomas bu kəlmələrin çox vaxt başa düşülmədən işlədildiyini, ancaq əslində Qədim Misir dilində olduqlarını və bu anlama gəldiklərini bildirirlər: "Bənnalar uludur, bənnaların ruhu uludur"69.

Müəlliflər Qədim Misir dilindəki "Ma'at" kəlməsinin "bənna" anlamı verdiyini və ən uyğun tərcüməsinin də "mason" olduğunu yazırlar. Bu isə onu göstərir ki, min illərlə tаriхdən silinən olan Qədim Misir dili günümüzün mason lojalarında hələ də işlədilir.

Volfqanq Amadey Motsart

Motsartın "sehrli fleyta"sı

Masonların tarixində maraqlı əhvalatlardan biri də məşhur bəstəkar Volfqanq Amadey Motsartın "Sehrli Fleyta" operası ilə bağlıdır. Özü mason olan Motsart bu əsərinin bir çox yerlərində masonluğa aid mesajlar verib. Ən maraqlısı isə odur ki, həmin mesajlar Qədim Misir bütpərəst inancları ilə sıx bağlıdır. "Mimar Sinan" jurnаlı bununla bağlı belə yazır: "Bəllidir ki, mason ayinləri ilə Qədim Misir ritualları arasında sıx əlaqə var. “Sehrli Fleyta”da çalınanların "Uzaq Şərqlə bağlı nağıllar" olduğunun deyilməsinə baxmayaraq, orada Misir rituallarının xeyli əlamətləri mövcuddur. Misir məbədlərindəki tanrılar və tanrıçalar “Sehrli Fleyta”nın yaranmasına təsir göstəriblər".70

Obelisklər

Nyu-York Mərkəzi Parkında yerləşən və üzərində mason emblemləri həkk olunаn obelisk

Masonların önəm verdikləri simvollardan biri də Qədim Misir memarlığının elementlərindən olan obelisklərdir. Obelisk - təpəsi piramida şəklində olan dik və uzun bir sütundur. Belə sütunlar yəqin ki, oxucuların çoxuna tanışdır. Məsələn, İstanbulun Sultan Əhməd meydanında yerləşən və turistlərin böyük diqətini çəkən "dikilidaş" bir obeliskdir.

Üzərlərində Qədim Misirin heroqlifik yazıları olan obelisklər əsrlər boyu torpağın altında gizli qalandan sonra ХIХ əsrdə aşkarlanıb və Nyu-York, London, Paris kimi şəhərlərə aparılıb. Obelisklərin ən böyüyü isə masonların əli ilə ABŞ-a göndərilib. çünki masonlar obeliskləri və onların üzərindəki Qədim Misir yazılarını öz simvolları kimi qəbul edirlər. "Memar Sinan" dərgisi Nyu-Yorkdakı 21 metr hündürlüyü olan böyük obelisk haqqında bunları yazır: "Memarlıq abidələrinin rəmz kimi işlədilməsinə ən bаriz nümunə 1878-ci ildə Misir əmiri Ismayıl tərəfindən ABŞ-a hədiyyə edilən və "Kleopatranın iynəsi" adlandırılan sütundur. Bu abidə hazırda Nyu-Yorkun Mərkəzi Parkında (Oentral Park) yerləşir. Sütunun üzərində mason emblemləri həkk olunub. Həmin obelisk qədimdə - eramızdan 1500 il əvvəl Heliopolisdə Günəş-tanrı məbədinin girişində yerləşirdi".71

Isis Əfsanəsi - Dul Qadın

Masonların simvolları arasında "dul qadın" təsviri və anlayışı da önəmli yer tutur. Masonlar özlərini "dul qadının uşaqları" adlandırırlаr və dul qadın təsvirlərini tez-tez işlədirlər. Bəs bu rəmz haradаn qаynаqlаnır? Əslində "Dul qadın" kimdir?

Mason mənbələrini araşdıranda dul qadın simvolunun Qədim Misir mənşəli bir əfsanə olduğu аşkаrа çıxır. Bu, Qədim Misirin ən məşhur miflərindən sаyılаn "Osiris-Isis" rəvayətidir. Osiris - Qədim Misirlilərin "bərəkət tanrısı" hesab etdikləri xəyali bir kişi tanrıdır. İsis də Osirisin arvadıdır. Əfsanəyə görə, Osiris qısqanclıqdan doğan bir cinayətin qurbanı olub və Isis dul qalıb. Masonların "dul qadın"ı da həmin bu Isisdir. Haqqında danışdığımız mövzu masonların "Mimar Sinan" jurnаlındа belə açıqlanır:

“Haqqında çoxlu danışılan Osiris-Isis rəvayəti Qədim Misiri masonluqlа əlаqələndirən bir mifdir. Masonlar üçün ən vacib hadisələrdən biri Isis məbədinin rahibləri arasına qəbul olunmaq üçün keçirilən imtahandır. Bu rəvayətdə işıq (nur) ən önəmli ünsürlərdən biridir: Şərqin qaranlıqlarına (zülmət) gömülmək üçün günortadan sonra aşağı enməyə başlayan sabah günəşi tanrı Osirisin vəzifəsini hər gün yerinə yetirir. Eynilə öldürülən atasının yerinə daha parlaq şəkildə keçən Hor (Horus) kimi. Və nəhayət, övladı olduğumuz dul qadın Osirisin arvadı Isisdən başqası deyil”.72

Göründüyü kimi, guya "ağıl və elm yolu ilə getdiyini" göstərməyə çalışan masonluq əslində batil inanca əsаslаnаn bir xurafatdan başqa heç nə deyil.

Qədim Misirin günümüzə gəlib çatan abidələrindən biri: Krallar Vadisindəki böyük Firon heykəlləri və onların önündəki obelisk.

Qədim Misirə adi Isis portreti

Pərgar və Künyə

Mason rəmzləri arasında ən çox tanınanı iç-içə keçmiş bir pərgarla künyə kompozisiyasıdır. Masonlar özləri bu rəmzin elm, həndəsə, ölçü-biçi kimi qavranıldığını deyirlər. Halbuki, pərgarla künyənin tamam başqa bir mənası var. Bunu bütün zamanların ən böyük mason ustadlarından biri sayılan Albert Paykın (Albert Pike) "Morals and Dogma" (Əxlaq və Ehkam) kitabından oxumaq mümkündür. Həmin kitabın 839-cu səhifəsində pərgar və künfə simvolu haqqında bunlar yazılıb:

"Brаhman və ya Mayya, yaxud Osiris və ya Isis əfsanələrində olduğu kimi, müqəddəsliyin ikili təbiətə malik olduğunu göstərir. Məsələn, Günəş erkək, Ay isə dişi bir təbiətə sahibdirlər".73

Bu isə masonların ən məşhur simvolu olan pərgar və künyənin əslində yenə də Qədim Misirdən və ya ümumiyyətlə, bütpərəst (paqan) inanclardan qаynаqlаndığını göstərir. Yeri gəlmişkən, Ay və Günəş də mason lojalarının önəmli rəmzlərindəndir və göy cisimlərinə sitаyiş edən antik bütpərəst icmalarının batil inanclarının ifadəsindən başqa bir şey deyildir.

Masonluğun Bütpərəstlik Fəlsəfəsi

Künyə-pərgar simvolunu Qədim Misirin məşhur rəmzlərindən biri olan qartalla birlikdən təsvir edən mason maketi.

Bura qədər öyrəndiklərimizdən artıq bilirik ki, masonluq - Qədim Misirin paqan (bütpərəst) təliminin mirasıdır, onun bütün simvol və anlayışları da elə burada gizlənir. Bu səbəbdən də masonluq ilahi dinlərə düşmən kəsilib, humanizm, materializm və təkamül təlimini qəbul edir. Amerikalı tarixçi Maykl Hovard masonluğun ancaq üst dərəcələrində açıqlanan bu sirri belə ifadə edir:

"Nəyə görə xristianlar masonluğa bu qədər sərt yanaşırlar? Sualın cavabı masonluğun "sirr"lərindədir. Əgər bu sirlər cəmiyyətə açıq bildirilsəydi, okultizm və antik dinlərdən baş çıxarmayanların onları anlaması son dərəcə çətin olardı. Əslində, heç sıravi masonların əksəriyyəti belə həmin sirrlərə vaqif deyil. Ancaq masonluğun daha yuxarı dərəcələrinə çatanlar arasında bu işlərdən baş çıxaranlar vardır".74

Türk masonlarının qaynaqlarını araşdıranda da yuxarı mərtəbələrdə olаn masonların bəzi təlimlərini digər "qardaş"lardan gizli saxladıqları bəlli olur. Ustad mason Necdət Egeranın qələmə aldığı bir yazıda yüksək dərəcəli masonların bununla bağlı düşüncələri belə ifadə olunur:

"Hətta bəzi masonlar belə masonluğu yarı din, yarı yardımsevər, gözəl sosial münasibətlər quran bir dostluq institutu kimi tanıyır və buna uyğun da hərəkət edirlər. Bəziləri isə hesab edir ki, masonluğun məqsədi yaxşı adamları daha yaxşı etməkdir. Masonlаrın bir qismi isə düşünür ki, masonluq - xarakter formalaşdırmaq üçündür. Xülasə, masonluğun müqəddəs dilini, simvol və alleqoriyalarını bilməyənlər belə fikirlərə düşürlər. Bu təlimin dərinliklərini dərk edən masonlar üçün isə masonluq və onun qayəsi, məqsədləri tаmаmilə fərqlidir. Masonluq bir vasitəçilik, inisiasiya, elmidir. Bu, başlanğıc deməkdir. Masonluq - köhnə yaşayış tərzindən əl çəkib, yeni və daha gözəl bir həyata giriş deməkdir. Masonluğun çox elementar və bəsit simvolizminin arxasında varlığımızın sirlərini öyrənə biləcəyimiz daha yüksək bir iç həyata girməyimizə yardım edən vasitəçilik silsiləsi mövcuddur. Həmin bu iç həyatda və onun girişində tərəqqi və təkamülün şərtlərini öyrənmək mümkün olur".75

Sitatdan da göründüyü kimi, bəzi aşağı səviyyəli masonlar bu təşkilatı "yardımsevərlik və sosial münasibətlər institutu" zənn etsələr də, masonluq əslində "insanın varlığının sirləri"lə bağlıdır. Yəni masonluğun "yardımsevərlik və sosial münasibətlər institutu" görüntüsü əslində bu təşkilatın gerçək fəlsəfəsini pərdələyən və eyni zamanda simvolik şəkildə ifadə edən kamuflyajdır. Masonluq - müəyyən konkret fəlsəfəni öz üzvlərinə və cəmiyyətə təlqin etmək üçün sistemli şəkildə çalışan bir təşkilatdır. Və onun başda Qədim Misir olmaqla, bütpərəst sivilizasiyalardan əxz etdiyi həmin fəlsəfinin əsas ünsürü də materializmdir.

Albert Payk və onun xatirəsinə hazırlanan mason medalyonu

Mason Qaynaqlarında Materializm

I. Mütləq Maddə Inancı

Dövrümüzün masonları eynilə Qədim Misirdəki fironlar, rahiblər və digər zümrələr kimi maddənin əzəli və əbədi olduğuna, sonsuzluğuna, yaradılmadığına və canlıların təsadüflər nəticəsində cansız maddədən törədiyinə inanırlar. Mason qaynaqlarında bu yanaşmalarla təfərrüatlarına qədər tanış olmaq mümkündür. Ustad mason Səlami Işındağın "Masonluqdan əsinlənmələr" adlı kitabında bu materialist fəlsəfə belə açıqlanır:

"Bütün fəza, atmosfer, ulduzlar, təbiət, canlı və cansız nə varsa, hamısı atomlardan əmələ gəlib. İnsan da təbiətdəki müxtəlif atomların cəmindən başqa bir şey deyildir. Canlıların həyatı atomlar arasında elektrik cərəyanının müəyyən tarazlığı nəticəsində mümkün olur. Bu tarazlıq pozulanda cаnlılаr ölür, torpağa dönür, yenidən atomlara parçalanır. Yəni enerjidən yaranmışıq, enerjiyə də dönürük. Atomlarımızdan bitkilər, digər canlılar və yenə də bizlər yaranırıq. Demək, hər şey bərabər xəmirdən yapılıb. Ancaq ən yüksək təkamül etmiş heyvan olan bizlərin beyni, xeyli inkişaf etdiyindən şüuru əmələ gətirir. Təcrübələr zamanı alınan nəticələri yada salsaq, görərik ki, beyni sinir hüceyrələri və hormonlarının həyata keçirdiyi funksiyaların sayəsində işləyir. Kamil ağıl və elm heç nəyin yoxdan var edilmədiyini və yoxa çıxmadığını dərk edib. Buna görə də insan heç bir gücə minnətdar və borclu deyildir. Kainat bir total enerjidir, başlanğıcı və sonu bilinmir. Hər şey bu total enerjidən yaranır, təkamül edir, ölür, amma, bütövlükdə yoxa çıxmır, dəyişir və çevrilir. Həqiqi ölüm və yoxluq mövcud deyildir. Daimi dəyişmə və çevrilmə vardır. Amma bu nəhəng sirri elmi qanunlarla həll etmək mümkün deyil. Elmdən xaric açıqlamalar isə ehkamdır, boş inancdır. Kamil ağla və elmə görə, bədəndən xaric ruh yoxdur və ola da bilməz”.76

Eyni fikirləri Marks, Engels, Lenin, Pulitser, Saqan və başqa materialist filosofların əsərlərində də oxumaq mümkündür. Onlar kainatın sonsuzluqdan bəri var olduğunu, maddənin vahidliyini və mütləqliyini, insanın yalnız maddədən ibarət olduğunu və heç bir ruh daşımadığını, maddənin öz-özünə təkamül edərək, canlandığını bildirirlər. Bütün bunlar xurafatdan başqa heç nə deyil, çünki "kamil ağıl və elm", Işındağın dediyinin tamamilə əksinə olaraq, sübut edir ki, materialist fikirlər başdan-ayağa əsаssızdır. XX əsrin ikinci yarısında bu sübutların sayı xüsusilə artdı. Məsələn, bu gün elmi dairələrdə birmənalı olaraq qəbul edilən "Big Bang" nəzəriyyəsi kainatın milyard illərlə öncə yoxdan var edildiyini sübuta yetirib. Termodinamika qanunları maddənin öz-özünü nizamlamaq qabiliyyətinin olmadığını göstərir, bu isə dolayısı ilə o deməkdir ki, kainatda nizam-intizamı yaradan bir qüvvə var. Canlı orqanizmlərdə fövqəladə sistemlər onların bir yaradıcısının olduğuna dəlalət edir. (Məsələnin incəliklərinə varmaq üçün Harun Yəhyanın "Kainatın yaradılışı", "Materializmin sonu", "Həyatın əsl mənşəyi", "Təkamül yalanı" kitablarına baxın.)

Mason mətnlərinin ssenariləri Marks, Engels və ya Lenin kimi materialist ideoloqların yazdıqlarından heç nə ilə fərqlənmir.

Işındağ daha sonra yazır ki, əslində materialist (və dolayısı ilə ateist) olan masonlar "Kainatın Ulu Memarı" anlayışını belə qavrayırlar:

"Masonluğa görə, həyat tək hüceyrədən başlayır, təkamül yolu ilə insana qədər gəlir. Başlanğıcın özü, mahiyyəti, səbəbi və məqsədi bilinmir. Həyat maddə və enerjidən başlayıb, ona da dönəcək. Kainatın Ulu Memarı ancaq uca bir prinsip, yaxşılıq və gözəlliklərin sonsuz üfüqü, təkamülün ustadı, ən yüksək pilləsi olaraq qəbul edilərsə, şəxsləndirilməzsə, doqmatizmdən qurtulmaq mümkündür".77

Göründüyü kimi, masonluq fəlsəfəsində maddədən gəlib, maddəyə dönmək ən əsas prinsiplərdən biridir. Özü də masonlar bu ideologiyanı təkcə özləri üçün yaşatmırlar, onu bütün cəmiyyətə qəbul etdirmək istəyirlər. Məsələn, elə həmin Işındağ yuxarıdakı fikirlərinin ardınca yazır:

"Bu fikirlərlə yetkinləşən mason insanlara təlim verməyə, onları elm və ağılla inkişaf etdirməyə çalışmalıdır. Beləliklə, masonluq insanlar, xalq üçündür, onlara görə çalışır, hətta xalq bunu istəməsə belə".78

Yəni masonluğun cəmiyyətlə bağlı iki planı var:

1) Masonluq inandığı materialist fəlsəfəni (başqa sözlə desək, Qədim Misir xurafatını) "kamil elm və ağıl" adı ilə cəmiyyətə təlqin etməyə çalışır.

2) Bunu "hətta xalq istəməsə belə", etməyə niyyətlidir. Yəni bir cəmiyyət Allaha inansa, materialist fəlsəfəni qəbul etmək istəməsə, masonluq bu məsələdə İsrarlı davranacaq, xalqın iradəsinə rəğmən, onun dünyagörüşünü dəyişdirmək üçün çalışacaq.

Burada masonluğun istifadə etdiyi terminologiyanın aldadıcı olduğuna mütləq diqqət yetirin. Onlar öz fəlsəfələrini olduqca məsum, elmi və xoş niyyətli göstərməyə çalışırlar. Bu, yuxarıdakı sitatlardan da aşkar görünür. Əslində isə masonluq fəlsəfəsinin "kamil ağıl və elmlə" heç bir əlaqəsi yoxdur. Bu, elmə tamamilə zidd olan qədim bir xurafatdır. Masonluğun "insanlığı inkişaf etdirmək" məqsədi də yoxdur. Onlar bu adla sadəcə, öz fəlsəfələrini cəmiyyətə аşılаmaq istəyirlər. Bunu "xalq istəməsə belə" etmək məqsədləri isə onu göstərir ki, niyyətləri qətiyyən xoş deyil, onlar totalitar bir dünyagörüşünə sahibdirlər.

II. Ruhun və Axirətin Inkarı

Materializmə inanan masonlar ölümdən sonra həyatın varlığını qəbul etmirlər. Düzdür, bəzən mason qaynaqlarında "ölümdən sonrakı həyat" kimi ifadələrə rast gəlinir, amma bu zaman, şəkildəki Hiram əfsanəsində olduğu kimi, insanın dünyada özündən sonra adının yaşadılması nəzərdə tutulur.

Masonlar materializm inancına uyğun olaraq, insan ruhunun və axirətin varlığını da qəti şəkildə rədd edirlər. Hərçənd, bəzən mason qaynaqlarında ölülər üçün "əbədiyyətə qovuşmaqdan" söz edilir və ya buna bənzər mənəvi anlayışlar işlədilir. Əslində, burada heç bir ziddiyyət yoxdur, çünki masonların ruhun ölümsüzlüyünə dair bütün fikirləri simvolik məna daşıyır. "Memar Sinan" dərgisində "Masonluqda ölüm sonrası" başlıqlı bir məqalədə məsələ belə izah edilir:

“Masonlar Ustad Hiram əfsanəsində ölümdən sonra dirilişi rəmzi mənada qəbul edirlər. Bu diriliş həqiqətin daim yalana və qaranlığa üstün gələcəyini göstərir. Masonluq bədəndən ayrı bir ruhun mövcud olduğunu qəbul etmir. İnsanı əbədiləşdirən onun əməlləridir. Uzun görünsə də, əslində xeyli qİsa olan insan ömrü ərzində görülən işlərlə ölümsüzlüyə qovuşmaq olar. Adları ölümsüzləşənlər bütün səylərini insanları xoşbəxt etməyə, onlar üçün daha gözəl bir dünya yaratmağa yönəldiblər. Məqsədləri insani duyğuları yüksəltmək olub... Demək, əsrlər boyunca ölümsüzlüyü aramış insan oğlu gördüyü işlərlə buna qovuşacaq və həyatına məna qazandıracaq. Nəticədə, Tolstoyun yazdığı kimi, "Cənnət burada, Yer üzündə qurulacaq və insanlar ən böyük gözəliyyə qovuşacaqlar".79

Ustad mason Səlami Işındağ isə eyni məsələ ilə bağlı bunları yazıb:

“Enerjini, maddəni hər şeyin cövhəri qəbul edən masonluq varlığın pillə-pillə dəyişikliklərə uğrayaraq, inkişaf edəcəyini söyləyir ki, bu da elmi mənada ölümü tanımamaqdır. Bu halda masonluq ruhun bədəndən ayrı olduğunu, heç vaxt ölmədiyini, ruhlar aləminə köçdüyünü, orada yaşadığını qəbul etmir. Masonluğa görə, ölümünüzdən sonra sizdən ancaq xatirələr və əməlləriniz qalacaq. Bu fikir elmə və məntiqə əsaslanır, ruhun ölümsüzlüyü haqda deyilənlər isə elm və məntiq prinsipləri ilə bir araya sığmır. Masonluq pozitivist və rasionalist fəlsəfəni əsas götürür.80

Ölümdən sonra dirilməni rədd etmək, ölümsüzlüyü ancaq "qoyub getdiyin əməllərdə görmək"... Bu düşüncə masonlar tərəfindən "müasir elmin iddiası" kimi göstərilsə də, əslində qədim və mənasız xürafatdan başqa bir şey deyil. Quranda Allahı inkar edənlərin "əbədi yaşamaq ümidilə tikib-qurmaları" haqqında bilgi verilir. Müqəddəs kitaba görə, Hud peyğəmbər kafir Ad qövmünün bu cahil düşəncəsinə qarşı belə deyib:

“O zaman ki qardaşları Hud onlara dedi: "Məgər qorxmursunuz? Şübhəsiz ki, mən sizin üçün etibar olunası, bel bağlanılası bir peyğəmbərəm! Allahdan qorxun və mənə itaət edin! Mən bunun müqabilində sizdən heç bir muzd, əvəz istəmirəm. Mənim mükafatım ancaq aləmlərin Rəbbinə aiddir!

Doğrudanmı, siz hər təpədə bir köşk qurub, əylənirsiniz? Sanki əbədi qalacaqsınız deyə, qəsrlər tikirsiniz! Və yaxaladıqda da zalımlаr kimi yaxalayırsınız! Artıq Allahdan qorxun və mənə itaət edin!” (“Şuəra” surəsi, 124-131).

Burada inkarçıların yanıldığı məsələ sənət əsərlərini yaratmaqlа bаğlı deyil. Müsəlmanlar da sənətə önəm verir və bu yolla dünyanı gözəlləşdirməyə çalışırlar. Aradakı fərq - niyyətdədir. Müsəlman Allahın insana verdiyi gözəllik və estetik duyğuları ifadə etmək üçün sənətlə maraqlanır. İnkarçılar isə sənəti "ölümsüzlük yolu" zənn edir və yanılırlar.

Ruhu Inkarın Elmi Ziddiyyəti

Professor Penrouz materializm təliminin insan zehnini heç vaxt açıqlaya bilməyəcəyi qənaətindədir.

Masonların ruhun varlığını inkar etmələri, insanı sadəcə maddədən ibarət saymaları da, dedikləri kimi, yalnız "elmin iddiası" deyil. Əksinə, günümüzdəki elmi kəşflər bunun tam əksini göstərir. çağdaş alimlərə görə, insanın düşünmək qabiliyyəti beyindəki neytronlarla, onları əmələ gətirən molekul və atomlarla deyil, tamam kənar, anlaşılmaz bir substansiya ilə, qaynaqla bağlıdır. Məsələn, məşhur araşdırmaçı Uilder Penfild (Wilder Penfield) uzun illər apardığı tətqiqatlardan sonra ruhun varlığının inkaredilməz bir həqiqət olduğunu bildirir:

"Ağlı sadəcə beynin funksiyası kimi izah etmək üçün illərlə çalışandan sonra başa düşürsən ki, varlığımızın iki ünsürdən ibarət olması haqqında deyilənlərlə razılaşmaqdan başqa yol yoxdur. Ağlı yalnız beyində baş verən fiziki-kimyəvi proseslərlə izah etmək mümkünsüzdür. Demək, varlığımız iki ünsürdən - maddə və ruhdan ibarətdir".81

Elm adamlarını bu qənaətə gətirən səbəb şüurun heç bir halda maddi amillərlə izah olunmamasıdır. İnsan beyni 5 duyğumuzun toplandığı və analiz edildiyi möhtəşəm kompüter kimidir. Amma bu kompüterin "mənlik" duyğusuna sahib olması, hiss etməsi, düşünməsi mümkün deyil. Tаnınmış ingilis fiziki Rocer Penrouz (Roger Penrose) "The Emperor's New Mind" (Imperatorun yeni fikri) adlı kitabında bununla bağlı yazır:

“Konkret insana onun şəxsiyyət duyğusunu verən nədir? Vücudu əmələ gətirən atomlarmı? İnsanın kimliyi atomları əmələ gətirən elektron, proton və digər hissəciklərin seçimindənmi asılıdır? Bunun belə olmadığını göstərən azı iki səbəb var. Birincisi, hər bir canlının bədəni durmadan dəyişir. Doğulduğumuz andan bəri vücudumuzun bütün hüceyrələri dəfələrlə dəyişilib, yeniləri ilə əvəz olunur. İkinci səbəb isə kvant fizikası ilə bağlıdır. Əgər bir kimsənin beynində hansİsa elektron başqa maddədə olan elektronla əvəzlənsəydi, heç bir fərq ortaya çıxmazdı. Sistem eynilə əvvəlki kimi çalışardı. Eyni fikir protonlara və digər bütün hissəciklərə də aiddir. Əgər bir insanın bədənində bütün maddə bir evin uyğun maddəsi ilə dəyişdirilsəydi, sözün həqiqi mənasında heç bir fərq ortaya çıxmazdı".82

Eyni şeyi beyni əmələ gətirən maddə haqqında da demək olar. Demək, insanı insan edən nəsnə maddə deyil, onun tamamilə fövqündə olan bir şeydir. Penrouz kitabının nəticə bölməsində bununla bağlı bildirir:

"...Şüur elə bir varlıqdır ki, onun hansısa təsadüflər nəticəsində yarandığına heç vaxt inana bilmərəm. Biz bütün kainatı, onun əmələ gəlməsini şüur nəticəsində anlaya bilirik".83

Yaxşı, bəs bunun qarşılığında materializm nə deyir? Materialistlər insanın sadəcə maddədən ibarət olduğunu, cansız atomların təsadüfən yan-yana gələrək, insan kimi ağlı, duyğuları, düşüncələri, xatirələri olan bir varlığı əmələ gətirdiyini iddiа edirlər. Bəs bu zaman nəyə əsaslanırlar?

Bu sual bütün materialistləri maraqlandırır, amma mason qaynaqlarında onunla bağlı daha maraqlı fikirlər var. Həmin qaynaqlara baxanda materialist düşüncəsinin əsаsında xurafat bir inаncın durduğu ortaya çıxır.

Mason Materializmi: Maddənin Tаnrılаşdırılmаsı

Materializm cansız və şüursuz maddəni "yaradıcı" kimi qəbul edir. Başqa cür desək, maddəni bütləşdirir. Atomlarda ruh olduğuna inanan masonlar bu batil inancı açıq ifadə edirlər.

Materialist fəlsəfənin nə olduğunu daha yaxşı başa düşmək üçün təsəvvür edin ki, onu qəbul edənlər kainatda mövcud olаn möhtəşəm sistemin və tarazlığın, dünyadakı minlərlə fərqli canlı növünün və biz, insanların yalnız və yalnız atomların təsadüfən birləşməsi nəicəsində ortaya çıxdığına inanırlar. Başqa sözlə desək, cansız və şüursuz atomların "yaradıcı" olduğunu düşünürlər. Bu fikir nə qədər modern göstərilməyə çalışılsa da, əslində qədim dövrlərdən bəri mövcud olan bütpərəstliyin təkrarından başqa heç nə deyildir. Bütlərə qulluq edənlər sitayiş etdikləri heykəllərin, totemlərin bir ruhu, qüdrəti olduğuna inanıblar, yəni cansız və şüursuz maddəyə yüksək xüsusiyyətlər qazandırıblar. Bu, şübhəsiz ki, son dərəcə səfeh bir inancdır. Allah Quranda bütpərəstlərin bu səfeh inancına diqqət yetirir. Peyğəmbər qissələrində bütpərəst qövmlərin inancının mənasız olduğu daim vurğulanır. Məsələn, Hz.Ibrahim atasına "Ata, eşitməyən, görməyən və sənə heç nədə kömək etməyən şeylərə necə inanırsan",- deyə sual edir. (“Məryəm” surəsi, /42).

Materialistlər isə dövrümüzün bütpərəstləridir. Onlar daşdan, taxtadan heykəllərə olmasa da, bunları və bütün digər cisimləri əmələ gətirən "maddə" məfhumuna inanır, bu maddənin sonsuz güc, ağıl və elm sahibi ola biləcəyini düşünürlər. Mason qaynaqlarında bununla bağlı çox maraqlı fikirlər var. çünki masonlar materializmdəki bütpərəst inancı açıq etiraf edirlər. "Mimar Sinan" jurnаlındа nəşr olunаn bir məqalədə olduğu kimi:

"Atomlar hansİsa maddəni əmələ gətirmək üçün öz-özünə müəyyən bir sistemlə təşkilatlanırlar. Bunu həyata keçirən güc hər bir atomun malik olduğu ruhdur. Hər bir ruh elm olduğuna görə, hər bir məxluq dahidir. Özü də bərabər səviyyədə - bir insan, bir heyvan, bir bakteriya, bir molekul eyni dərəcədə dahidirlər".84

Göründüyü kimi, burada hər bir atomun ağla və elmə sahib olduğu iddia edilir. Hər varlığın ibarət olduğu atomların sayəsində şüura sahib olduğunu bildirən və insan ruhunun varlığını rədd edən mason müəllifi insanı da heyvanlar və ya cansız molekullar kimi bir atom yığını hesab edir. Əslində isə gerçək budur: cansız maddənin (yəni atomların) bir ruhu, şüuru, ağlı yoxdur. Bu, sübut olunmuş faktdır. Şüur ancaq canlılarda var ki, bunu da onlara Allah verib. İnsan isə canlılar arasında ən üstün şüura sahibdir, çünki Allahın verdiyi ruhu daşımaqdadır. Başqa sözlərlə desək, şüur cansız maddədə deyil, ancaq ruhu olan varlıqlardadır. Masonlar isə Allahın varlığını qəbul etməmək üçün atomlara ruh "yapışdıracaq" səviyyədə səfeh bir inanca üz tuturlar.

Masonların qəbul və müdafiə etdikləri bu inanc, əslində "animizm" adlanan və təbiətdəki bütün varlıqların (dağların, daşların, küləyin, suyun) ruhu və şüuru olduğunu hesab edən əski paqan (bütpərəst) etiqadın yeni ifadəsidir. Bu inanc materializmə antik yunan filosofu Aristotel tərəfindən gətirilib və sonradan ayrıca cərəyan kimi formalaşıb. Mason nəşrləri bu mövzuda maraqlı izahlarla zəngindir. Məsələn, "Mimar Sinan" jurnаlındа nəşr olunаn "Gerçəyin yolu" başlıqlı məqalədə deyilir:

"Animist yanaşma ilə atomda ruhun varlığını qəbul etsək, iyerarxik inkişafla atom ruhcuqlarını yönəldən molekul, molekul ruhcuqlarını yönəldən hüceyrə, hüceyrə ruhcuqlarını yönəldən orqan və hamısının üzərində duran, bütün bədəni yönəldən ana ruh bütün ruhların tanrısı deyilmi?"85

Qədim dövrlərdə bütpərəstlər daşdan düzəldilən bütə inanırdılar. Günümüzün bütpərəstləri isə "maddə" anlayışını bütləşdirirlər.

Bu batil və ibtidai inanc masonları kainatda mövcu olаn tarazlıq və sistemin cansız maddələr tərəfindən təmin olunması fikrinə gətirib çıxarır. Yenə də "Mimar Sinan" dərgisində dünyanın ideoloji inkişafındаn bəhs edilən bir məqalədə belə yazılır:

"Bu proseslər elə incə hesablarla gerçəkləşdirilib ki, birbaşa deyə bilərik: canlı yaşamın bugünkü hala düşməsi maqmanın görünməz zəkası sayəsində mümkün olub. Yoxsa sular çuxurlarda toplanmaz, Yer üzü başdan-başa bir su kürəsi halına gələrdi".86

Eyni jurnalda başqa bir məqalədə isə ilk canlı hüceyrənin və ondan törəyən digər hüceyrələrin şüurlu olduqları, plan əsаsındа onu tətbiq etdikləri iddia olunur:

"Dünyada həyatın başlanğıcı bir hüceyrənin meydana gəlməsi ilə yaranıb. Bu tək hüceyrə dərhal hərəkətə gələrək, sanki üsyankarcasına ikiyə bölünüb çoxalmaqla həyatını davam etdirib. Bölünmədən yaranan yeni hüceyrələr boş-boşuna dolanmağın mənasız olduğunu dərk edərək, həyatı qorumaq üçün planlı şəkildə digər hüceyrələrlə birləşiblər".87

Aydındır ki, heç bir hüceyrə plan qurub, tətbiq edəcək qədər şüuru yoxdur. Buna inanmaq, yumşaq desək, səfehlikdir. Buradan da göründüyü kimi, masonlar Allahın varlığını və yaratma sifətini qəbul etməmək üçün atomlara, molekullara, hüceyrələrə ağıl, fədakarlıq və s. gülünc sifətlər "yapışdırırlar". Təsəvvür edin ki, bir tablonun necə çəkildiyini sizə belə izah edirlər: boyalar planlı şəkildə bir-birinə xəbər yollayaraq, birgə çalışıblar, hamısı kətanda yerini alıb və şəkil yaranıb. İnanarsınızmı? Əlbəttə, yox. Bax, masonların dedikləri də elə buna bənzəyir.

Masonların və digər materialistlərin batil inancının gündəlik həyatda tez-tez qarşılaşdığımız bir ifadəsi də "Ana Təbiət" anlayışıdır. Təkamül nəzəriyyəsini müdafiə edən sənədli filmlərdə, kitablarda, jurnallarda, hətta reklamlarda belə qarşımıza çıxan "Ana Təbiət" ifadəsi təbiətdəki cansız maddələrin (azot, oksigen, hidrogen, karbon kimi elementlər, onların əmələ gətirdiyi torpaq, su, hava və s.) şüura və gücə sahib olduğunu, insanlar da daxil olmaqla bütün canlıları yaratdığını ifadə etmək üçün işlədilir. Heç bir məntiqə və savadlı analizə əsaslanmayan bu xurafat sadəcə təlqin yolu ilə bəzi fikirləri insanların beyninə yeritmək niyyəti daşıyır. Məqsəd isə аydındır, insanlar gerçək yaradıcıları olan Allahı unudаrаq, əvəzində, təbiətə sitаyiş etmək kimi bütpərəst inancın arxasınca getsinlər. Masonluğun bütün səyləri məhz buna yönəlib. "Mimar Sinan" jurnаlındа təkamül nəzəriyyəsi ilə bağlı yayımlanan bir məqalədə "Ana təbiətin qurduğu sirli uyğunluqdan" söz açılır, bu düşüncənin masonluğun humanist fəlsəfəsinin əsası olduğu vurğulanır və masonluq tərəfindən tam dəstəkləndiyi bildirilir: "Canlılar aləminin həyatında maddələr mübadiləsi baxımından yer üzündə və içimizdə yaşayan yararlı mikrobların, bütün bitkilərin, heyvanların və "ana təbiət"in qurduğu sirli ahəng içində yaşaması masonluğun barış, güvən, xoşbətlik ideyaları ilə tam üst-üstə düşür".88

Masonluğun öz ideologiyasını təlqin etmək üçün istifаdə etdiyi vasitələrdən ən önəmlisi isə materializmin və humanizmin "elmi dayağı" olan təkamül nəzəriyyəsidir. Qarşıdakı fəsildə Darvinin həyatından dövrümüzdəki təkamül təbliğatına qədər olan proseslərin iç üzünü açacaq və bütün dövrlərin ən böyük elmi yalanının masonluqla gizli əlaqəsini ortaya çıxaracağıq.

Mesopatomiyadakı bütpərəst qövmlərə aid bir barelyef.