Münafiqin Əxlaqsızlığı və Oyunları 7/7

Münafiq, müsəlmanların sahib olduğu bütün nemətləri çox qısqanar

Münafiqin həsəd dolu çirkin əxlaqı Quranın, “Sizə bir mənfəət yetişəndə onlar qəmgin olar” (Ali İmran surəsi, 120) ayəsiylə müsəlmanlara xəbər verilmişdir. Allahın ayədə “qəmgin” sözüylə diqqət çəkdiyi kimi, müsəlmanların rahatlığı, dincliyi, qardaşlığı münafiqlər üçün bir “ürək acısı”dır. Onlara ən kiçik bir yaxşılıq gəldiyində, münafiq qısqanclıqdan və hirsdən dəliyə dönər. Müsəlmanların bir “müvəffəqiyyət qazanması, gözəlləşməsi, daha güclü və daha mükəmməl hala gəlməsi” münafiqi çox hirsləndirər. Eyni şəkildə “Müsəlmanların zənginləşməsi, maddi baxımdan daha çox bolluq içində yaşayıb daha çox nemətə sahib olmaları” da yenə münafiqi çox narahat edir.

Belə ki, müsəlmanlar maddi mənəvi hər hansı bir gözəllik qazandıqlarında, kimi zaman münafiqlər “hirs və qısqanclıqdan, fiziki olaraq rahatsızlanırlar”. Bəzən sinirdən təzyiqləri qalxar, başları ağrımağa, mədələri narahat olmağa başlayır. Onlarda stress və çətinlik meydana gələr. Duyduqları mənəvi iztirab orqanizmlərini də təsiri altına alır. “Müsəlmanların bir-birlərini sevmələri, sağlam, dinc, gənc və gözəl olmaları, təsir edici fəaliyyətlər etmələri, müvəffəqiyyətli olmaları, yeni təbliğ imkanları əldə etmələri, dünya səviyyəsində məqalələrinin, kitablarının, jurnallarının nəşri, geniş kütləli konfranslar etmələri; qısacası İslamı gözəl və güclü bir şəkildə yaymaları” münafiqlər üçün həmişə böyük bir əzaba çevrilir.

Münafiqin “sevgi axtarışı”nda olduğu iddiası yalandır; münafiq, daha çox əxlaqsızlıq edə bilmək üçün “sevgi” məfhumundan istifadə edər

Münafiqin müsəlmanları narahat edə bilmək üçün ortaya atdığı yalanlardan biri də, guya “sevgi arxasında olduğu iddiası”dır. Əvvəlcə bu çox açıq bir həqiqətdir ki, Allah sevgisini bilməyən heç bir insan, həqiqi, qalıcı və səmimi bir sevgi yaşaya bilməz. Bu səbəblə “sevmək və sevilmək” münafiqin “heç bilmədiyi və heç vaxt yaşaya bilməyəcəyi” duyğulardır. Allaha sevgisi olmayan münafiqin, hər hansı bir insanı içdən bir duyğuyla sevə bilməsi heç vaxt mümkün deyil. Göstərdiyi, hiyləgər və saxtakar, çirkab, davaçı, təcavüzkar, özündənrazı, sevgisiz və həyasız əxlaqıyla, insanların da onu həqiqi mənada sevə bilməsi mümkün deyil. Və münafiq da zəkasıyla içdən içə bu həqiqəti görə bilməkdədir. Bunun narahatlığı və bədbəxtliyi münafiqin bütün həyatına hakim olur.

Sevgisizlik səbəbindən yaşadığı bütün bu çətinliyə baxmayaraq, münafiq yenə də “sevgi” arxasında deyil. Onun üçün həyatda “əhəmiyyətli olan şey sevgi deyil, mənfəətlər”dir. Münafiq, heç vaxt sevgi kimi, özünə çıxar təmin etməyəcəyini düşündüyü bir mövzunun arxasından qaçmaz. Enerjisini, vaxtını, oyunlarını belə mücərrəd bir şey əldə edə bilmək üçün sərf etmez. Münafiq, qarşısındakı insanın özünə nə təmin edə bildiyinə baxar. Əgər bir yerdə pul, güc, etibar, ətraf mühit, populyar olma, mövqe kimi çıxarlar varsa, münafiq o zaman bunları əldə etmək üçün görülməmiş bir əmək verir. Amma səmimi sevgi üçün tükünü belə tərpətməz.

Ancaq buna baxmayaraq, müsəlmanlara oyun oynaya bilmək üçün həqiqi məqsədinin “yalnız sevgi olduğunu” deyər. Bu oyundakı rolunu də çox yaxşı oynayır. Çünki bu iddia, ona Müsəlmanlara qarşı ardı-arası kəsilməyəcək bir “hərəkət zənginliyi” qazandıracaq. “Narahatlıq, fitnə və qarışıqlıq çıxarmaq, Müsəlmanlara narahatlıq vermək, onların vaxtlarını və enerjilərini istifadə etmək, onları yorub İslam üçün fəaliyyət edə bilməyəcək hala gətirmək” üçün “sevgi iddiası”nda olmaq, münafıqə görə mükəmməl bir “tələ”dir. Beləcə münafiq, ağlı başında, gözəl əxlaqlı və imanlı olmalarıyla diqqət çəkən müsəlmanlara öz aləmində “sevgi adı altında” narahatlıq verəcək. Həmişə günahlandırıb, pisləyərək onların etibarını yox edəcək və bunun yerinə öz böyüklüyünü vurğulaya biləcəkdir. Mövzu yalnız, münafiqin bu müvəffəqiyyətli, gözəl əxlaqlı müsəlmanların “kölgəsində” qalmış olmasıdır. Onun bütün çətinliyi, ən üstün, ən diqqəti çəkən, ən özündən razı, ən müvəffəqiyyətli, ən mükəmməl insanın özü olduğu imicini verəməməsindən qaynaqlanar.

Allah Quranda, sevgini alçaqca bir məqsədlə, bir təcavüzkarlıq və əxlaqsızlıq ünsürü olaraq istifadə etmək istəyən münafiqlərin bu üsuluna diqqət çəkmişdir. Quranda yer alan “Habil və Qabil qissəsi”ndə, münafiqlərin sevgi iddiasıyla necə bir fitnəyə və azğınlığa sürüklənəcək açıqca görülməkdədir.

Bu hekayədə izah edilən hadisələrə görə, Hz. Adəm (ə.s)-ın iki oğlu da Allaha bir qurban təqdim etmişlər. Birininki qəbul edilmiş, digərininki isə qəbul edilməmişdir. Tarixi mənbələrə görə Hz. Adəm (ə.s)-ın oğlu olan Qabil, özünün təqdim etdiyi qurban qəbul edilməməyin qısqanclığına qapılmış və “Allahın digər qardaşını daha çox sevdiyini düşünmüşdür”. (Allahı tənzih edirik) haşa Allaha qarşı kin duymuş və buna görə də “qardaşını şəhid etmişdir”.

Habil-Qabil qissəsindəki hadisə münafiq zehniyyətin azğınlığını bizə açıqca göstərməkdədir. Qabil, “Allahın özünü sevməsini istədiyi üçün deyil”, sırf “qürur və eqoistliyini təmin etmək üçün” qardaşını şəhid etmişdir. Azğınlığının səbəbi sevgi istəyi deyil; rəqabət duyğusu və daha üstün olma istəyidir.

Aydındır ki, münafiqlər sevgini bəhanə edərək hər cür alçaqlığı etməyə hazırdırlar. Lazım olduğunda heç çəkinmədən təcavüzkar olar, hətta cinayət belə edə bilər. Ancaq Allahın bir nemət olaraq yaratdığı bu müqəddəs və gözəl duyğunu, alçaqlıqdan və şeytanı fəaliyyətlərini davam etdirmək üçün bir örtük kimi istifadə edən münafiqlər, bu üsullarıyla heç vaxt müvəffəqiyyətli ola bilməyəcəklər. Etdikləri hər alçaqlıq, hər xainlik və saxtakarlıq, onlara dünyada və axirətdə mütləq əzab olaraq geri dönəcək.

Münafiq sevgisiz varlıqdır; lakin mənfəət əldə etmək və böyüklüyünü vurğulamaq üçün sevgidən istifadə edər

Münafiq “sevməyi bilməyən” bir varlıqdır. Eyni şəkildə “sevilmə hədəfi” də yoxdur. Göstərdiyi davranış, xasiyyətsiz, özündənrazı və həyasız əxlaq səbəbiylə kimsənin onu sevməyəcəyini bilir. Bu səbəblə “sevgi arxasında qaçan, özünü sevdirməyə çalışan və sevgi tələb edən” bir rəftarı da yoxdur.

Ancaq sevgi münafiq üçün çox “əhəmiyyətli və təsirli bir silah”dır. Əxlaqsızlıq edərkən ən çox istifadə etdiyi maska, “sevgi maskası”dir. Çünki müsəlmanların sevgiyə nə qədər əhəmiyyət verdiklərini çox yaxşı bilir. “Sevgi axtarışında olmanın, müsəlmanların sevgisini tələb etmənin” də, müsəlmanlar tərəfindən çox məqbul və qanuni görülən, təşviq edilən gözəl bir rəftar, hətta bir “mömin əlaməti” olduğunun da şüurundadır. Bu şeytani zəkayla, əlindəki bu imkanı, pislik edə bilmək, nəfsani istəklərini təmin edib üstünlük əldə edə bilmək üçün istifadə edər.

Bu şeytani plan istiqamətində, gün içində etdiyi əxlaqsızlıqlarını açıqlamaq lazım olduğunda, bir çoxuna “Özümü sevdirə bilmək üçün elə etdim”, “Sevgini qazanmaq üçün belə dedim”, “Sevdiyim üçün elə davrandım” kimi yalanlar önə sürərək sevgi mövzusunu, əxlaqsızlıqlarının üzərini örtə bilmək üçün istifadə edərlər. Guya “yaxşı niyyətli olduqlarını”, təməldə rəftarlarında bir səhv və ya qüsur olsa belə, bunun altında yatan əsl səbəbin həmişə bu “sevgi axtarışları” olduğunu iddia edirlər. Və beləcə “küsmək, incimək, sifət asmaq, danışmamaq, üz turşutmaq kimi bir çox əxlaqsızlıqlarını” da əslində “yalnız sevgi görə bilmək üçün etdiklərini” iddia edərlər. Bu şəkildə pis və hiyləgər ruhlarına “guya günahsız” görünüşü verməyə çalışırlar.

Allah Quranda münafiqlərin bu şəkildə “yaxşılığı bəhanə edərək əxlaqsızlıq etmə vərdişlərinə” belə diqqət çəkmişdir:

Onlara: “Yer üzündə fəsad törətməyin!” Deyildikdə, onlar: “Biz yalnız xeyirxahlıq edənlərik” deyərlər. Bilin ki; həqiqətən, əsl fitnə-fəsad törədən bunlardır, amma şüurunda deyildirlər. (Bəqərə surəsi, 11-12)

Allah bu xəstə ruhlu insanlara, “Yer üzündə fəsad törətməyin!” deyildikdə, onların “Biz yalnız xeyirxahlıq edənlərik” deyə cavab verdiklərini bildirmişdir. Beləcə münafiqlər özlərinə, “Niyə belə bir alçaqlıq etdin?” deyə soruşanda, “Biz yalnız yaxşılığı, gözəlliyi, sevgini yaşamaq istəyirik” deyərək bəhanə uydurmaqda və “hər cür alçaqlığı asanlıqla edə bilmək üçün qanuni bir zəmin” meydana gətirməyə çalışırlar.

Sevgi iddiasıyla ortaya çıxaraq, əxlaqsızlığa zəmin hazırlamaq istəyən münafiqlərə verilən bir nümunə də Yusif qissəsində izah edilmişdir. Quranda verilən məlumatlara görə, o dövrdə Misirdə Hz. Yusif (ə.s)-ın yanında qaldığı bir vəzirin arvadı, Hz. Yusif (ə.s)-a yaxınlaşmaq və onunla birlikdə olmaq istəmişdir. Yusif Peyğəmbər (ə.s)-ın, imanlı və iffətli bir rəftar göstərərək qadını rədd etməsi isə, qadının çox ağırına getmişdir. Qürurunun qırıldığını düşünmüş; həm qürurunu həm də etibarını qurtara bilmək üçün, Hz. Yusif (ə.s)-a, “guya əslində onun özünə yaxınlaşmaq istədiyini iddia edərək” böhtan atmışdır. Qürurunun qırılmasına səbəb olan Yusif peyğəmbər (ə.s)-dan intiqam ala bilmək üçün, onu həm iffətsizliklə günahlandırmış həm də evində qaldığı vəzirə xəyanət edərək arvadına yaxınlaşmaq istədiyini iddia edərək qaralamağa çalışmışdır. Beləcə Hz. Yusif (ə.s)-ın həbsə atılmasını təmin edəcək şəkildə bir tələ qurmuşdur.

Aydındır ki, bu hadisələrin ən başında vəzirin arvadı, Peyğəmbərə yaxınlaşa və onu da öz istəkləri istiqamətində hərəkət etməyə razı edə bilmək üçün “sevgi yalanına” sığınmışdır. Ancaq Hz. Yusif (ə.s) onun nəfsinə və maraqlarına tərs gələn bir qərar alınca, bu sevgi iddiasının böyük bir yalan olduğu; qadının əsl məqsədinin Yusif peyğəmbəri (ə.s) “iftirayla qaralayaraq həbsə atdırmaq” olduğu ortaya çıxmışdır.

Qadın Hz. Yusif (ə.s)-ı “guya çox sevdiyini” söyləmişdir. Həqiqətdə isə Hz. Yusifə gözəlliyi, iffəti və imanı səbəbiylə kinlidir, nifrət bəsləyir. Hz. Yusif (ə.s)-ın möhtəşəm gözəlliyi onu fiziki olaraq təsir etmişdir. Ancaq ona yaxınlaşmaq istəməsinin səbəbi sevgi deyil. Yalnız bir həvəs və qürur təmini üçün müvəqqəti olaraq sevgi təqlidi etmişdir. O ətrafda olan bütün qadınların gözəlliyinə heyranlıq duyduqları bir insanın, özüylə əlaqədə olmasıyla onlar arasında “izdiham etmək və etibar qazanmaq” istəmişdir. Yoxsa həqiqi sevgidə, bir insanın sevdiyi bir adamı böhtan ilə pisləmək istəməsi və onu həbsə atdırmaya çalışması əlbəttə ki, heç vaxt olacaq bir şey deyil. Bu səbəbdən bu münafiq xarakterli qadın da, “sevgini istifadə edərək yalnız istədiyi mənfəətlərə çata bilmək və beləcə də böyüklük hisslərini təmin etmək” istəmişdir.

Bu cür alçaq və xain münafiq xarakteri, indiki vaxtda da bütün münafiqlərdən eyni xüsusiyyətlərlə ortaya çıxmaqdadır. Bu səbəblə, müsəlmanların Quran ayələrində izah edilən münafiq oyunlarını çox yaxşı anlamaları, qarşılaşacaqları tələlərə qarşı oyanıq olmalarını və bu hiyləgər insanların oyunlarını asanlıqla poza bilmələrinə kömək edəcək.

Münafiq, heç kim tərəfindən həqiqi mənada sevilmədiyini bilər

Müsəlmanlar həmişə müsbət, konstruktiv, təvazökar, anlayışlı bir xarakterə sahibdirlər, bu o qədər bariz ki, münafiqlər belə müsəlmanların insanlarla gözəl ünsiyyət qura bildiklərindən, yetkinliklərini və üzlərindəki iç açıcı ifadəni görə bilərlər. Özlərinə baxdıqlarında isə, xasiyyətsiz, keçimsiz, gərgin, tərs, özündənrazı, davaçı, həyasız, nəzakətdən, gülərüzdən və könül oxşayan gözəl sözlər söyləməkdən uzaq bir insan modeli görürlər. Bu ikisi arasındakı fərqi və “özlərinin nə qədər mənfur olduqlarını” da asanlıqla anlaya bilərlər. İstənməyən və sevilməyən bir insan mövqeyində olduqlarını bilirlər. Ancaq bu vəziyyət, münafiqin daha da böyük bir gərginliyə düşməsinə və əhvalının çox pozulmasına səbəb olur. Mənfur olmağı düşündükcə daha da davakar olar və daha da tərs olarlar. Ancaq digər tərəfdən də məqsədi sevgi olmadığı üçün bunları əhəmiyyətsiz hesab edər. Öz ağlına görə küfrün yanında olsa, bunun heç bir problem olmayacağını; orada bütün insanlar onun kimi olacağı üçün, belə bir mənəvi pozğunluğu yaşamayacağına inandırır özünü.

Amma müsəlmanlar arasında olduğu hər an, bu ziddiyyət çox ciddi şəkildə gözə dəyməkdədir. Və Müsəlmanlar da bu fərqi açıqca görə bilməkdədirlər. Müsəlmanlar gözəl əxlaqlı, yaxşı niyyətli, vicdanlı və insanlara hüsnü-zənn yəni yaxşı tərəfindən baxaraq yaxınlaşan kəslər olduqları üçün, bu həqiqətin fərqində olsalar da, münafiq xarakterli bu insanlara gözəl davranmağa çalışırlar. Gözəl sözdə, sadə rəftarlarda, könül alıcılıqda, nəzakət, qorumaqda heç bir əksiklik göstərməzlər. Amma münafiq, gördüyü bütün bu qayğıya qarşı həqiqi mənada heç sevilmədiyini və hətta özünə qarşı müsəlmanların dəhşətli dərəcədə diqqətli və sayıq olduqlarını bilir. Bu səbəbdən də ona qarşı səmimi bir sevgi eşidə bilmədiklərini, əksinə nifrət etdiklərini açıq şəkildə hiss edər.

“Həm çox mənfur olduğunu həm də heç sevilmədiyini bilmək”, münafiqin sevgisiz və qaranlıq ruhunda daha da böyük bir hirs, kin və nifrət yaradır. Müsəlmanlardan intiqam alma, onlara zərər və çətinlik vermə, onları yorma, narahat etmə və səbəbsiz yerə davakarlıq istəyi gedərək daha da artar. Və onların yanında ikən də tərslik etmə, pis baxışlarla baxma, həyasız və özündənrazı cavablar vermə, insanlığa, nəzakətə və mərhəmətə pisliklə qarşılıq vermə kimi əxlaqsızları gedərək daha da artır. Üzərindəki şeytani elektrik, olduğu hər mühitdə dəhşətli dərəcədə narahat edici bir gərginlik meydana gətirər. Bu səbəbdən münafiqin girdiyi yerə, sanki iblis gəlmiş kimi olur.

Müsəlmanın bir münafiqi həqiqi mənada sevə bilməsi mümkün deyil ancaq Allah üçün, bəlkə bir gün etdiyi əxlaqsızlıqlardan imtina etməsi ümidiylə, yenə də münafiqə qarşı səbirli olur, şəfqətlə və mərhəmətlə yaxınlaşar. Nə var ki gördüyü bu üstün əxlaq da, münafiqdən müsbət bir təsir oyandırmaz. Özündən başqa kimsəni sevmədiyi üçün, müsəlmanlara qarşı etdiyi xəyanətlərini, alçaqlıqlarına və şərəfsizcəsinə hərəkətlərinə davam edir.

Münafiqlərin özlərini ələ verən əlamətləri vardır: “Salamları lənətdir. Yeməkləri zorakılıq və soyğunçuluqdur. Qənimətləri hiylə ilə qazancdır. Məscidlərdən aralı gəzərlər. Məsciddə qılınan namazın sonuna ancaq yetişərlər. Təkəbbürlüdürlər. Nə sevilirlər nə də sevərlər. Gecə odun kimi səssiz, gündüz gürültülüdürlər.” (İmam Əhmed və Bezzar/Cemul Fevaid, H. No: 8110)

Münafiqin ruhunda sevgi və hörmət hissi yoxdur

Münafiq çox alçaq bir varlıqdır. Sevgi, şəfqət, mərhəmət, acıma hissi, bağışlayıcılıq, incəlik, nəzakət kimi xüsusiyyətlərdən tamamilə məhrumdur. Bu rəftarların özünə göstərilməsini, yalnız “özünün guya hər kəsdən daha böyük olduğunu” isbat edə bilmək üçün istifadə etməyə çalışır. Ən çox sevilmək istəyər, çünki bu şəkildə “sevgiyə guya ən layiq olan insan olduğunu” isbat edəcək və beləcə digər müsəlmanlara qarşı təkəbbürlənəcəkdir. Ən çox marağı bunu görmək istəməsidir, çünki bu şəkildə bütün diqqətləri həmişə öz üzərində toplayacaqdır. Bütün bu tələbləri, münafiqin gözəl əxlaqa olan düşkünlüyündən deyil, yalnız hər kəsdən daha qabaqda olma ehtirasının ehtiyacıdır.

Münafiqlər müsəlmanlara qarşı çox kinlidir halbuki bunun üçün heç bir səbəb yoxdur. Hətta tam tərsinə müsəlmanlar onları həmişə qoruyarlar, buna görə sevgi və hörmət duymaları üçün çox səbəb var. Məsələn bir münafiq xəstələndiyində inananlar onun bütün ehtiyaclarıyla maraqlanarlar. Həkimə aparar, dərmanlarını alar, yeməklərini bişirir, bütün işlərini edərlər. Müsəlmanlar münafiqlərə qarşı son dərəcə mərhəmətlidirlər. Əxlaqsızlıqlarını görsələr belə, Allah rizası üçün vicdanlı davranır və onlara sevgi və şəfqət göstərirlər. Ancaq bütün bu qayğı və gözəl əxlaq münafiqin qəlbində yaxşılıq və gözəllikdən yana heç bir his oyandırmaz. Çünki münafiq sevgiyə sevgiylə, mərhəmətə mərhəmətlə, nəzakətə və gözəl əxlaqa eyni şəkildə qarşılıq verməsini bilməz. Bütün bunlar ancaq münafiqin “ədəbsizliyini, tərsliyini və nəzakətsizliyini” daha da artırar.

Çünki münafiqin şeytani ruhunda sevgi yoxdur. Münafiq, sevməyi bilməyən və sevilməyi də tələb etməyən qəribə bir məxluqdur. Həyatında sevdiyi, içindən gələrək gözəl davrandığı heç kimsə yoxdur. Nə anası, nə atası, nə uşaqları nə həyat yoldaşı, nə bir dostu ya da yoldaşı, onun sevgi duyduğu varlıqlar deyil. Bunların hər biri ona görə yalnız mənfəətləri üçün əlaqədə olduğu insanlardır. Münafiqin sevgisizliyi o qədər irəli ölçülərdədir ki, uşaqları, bitkiləri, çiçəkləri, heyvanları, Allahın yaratdığı heç bir gözəlliyi sevməz.

Münafiq sevgini bilmədiyi kimi hörməti da bilməz. Çünki hörmət sevginin ən gözəl anlatma formasıdır; bir insana dəyər vermənin göstəricisidir. Buna görə də, münafiq müsəlmanlara dəyər vermədiyi üçün sevgisi kimi hörməti də yoxdur. Allah Quranda münafiqlərin bu xüsusiyyətini “davakar və hörmətsiz” olaraq təsvir etmişdir:

İtaət etmə hər tez-tez and içənə, alçağa, qeybət edənə, dedi-qodu yayana, xeyrə mane olana, həddi aşana, günahkara, daş ürəkliyə, bunlardan sonra da başqasının adını mənimsəyən fırıldaqçıya. (Qələm surəsi, 10-13)

Allah bu ayələrlə İslama zidd olan hər cür rəftar və əxlaqsızlıqdan çəkinməyi bildirmişdir. “Davakar olması”, münafiqin bir mövzunu sevgiylə, hörmətlə, nəzakətlə deyil; həyasızlıqla, ləyaqətsizliklə, dava edərək, qışqırıq salaraq, aqressiv hərəkətlərlə həll etməyə çalışdığını göstərir. Məsələn Peyğəmbərimiz (s.ə.v) dövründə münafiqlərin, Rəsulullah (s.ə.v)-ə evlərin arxasından qışqıraraq ya da hüzurunda olduqlarında da səslərini yüksəldərək, önə çıxmağa çalışaraq danışmaları, münafiqlərin həmişə bu hörmətdən məhrum, həyasız, özündənrazı və zorba xarakterlərinə görədir. Mövzuları nəzakətlə, mehribanlıqla, gözəl sözlə deyil, hər zaman “kobud və zorakılıqla” həll etməyə çalışırlar. Pislik edərək, qışqırıq qopararaq, narahatlıq çıxararaq, təhqiranə, çirkin və təhdid edici üslublar istifadə etdikləri mühitdə fitnə çıxarmaq istəyərlər.

Dünyada etdikləri əxlaqsızlıqların eləcə qalacağını düşünür və hər şeytani hərəkətlərinin özləri üçün bir qazanc olduğunu sanarlar. Halbuki Allah Qatında, etdikləri hər bir alçaqlıq, hər bir şeytanlıq onlar adına, tək-tək yazılmaqdadır. Tarix boyunca heç bir münafiqin etdikləri qarşılıqsız qalmaz. Bu gün də yenə müsəlmanları hədəf alaraq əxlaqsızlıq edən hər münafiq etdiklərinin qarşılığını axirətdə misliylə alacaq. Sonsuza qədər bu acı və əzabdan xilas ola bilməyəcəklər. Allah Quranda münafiqlərin cəhənnəmdə “Cəhənnəmin ən aşağı təbəqəsində” cəzalandırılacaqlarını bildirmiş və “onların artıq heç bir köməkçilərinin olmadığını” xəbər vermişdir:

Həqiqətən, münafiqlər Odun ən aşağı təbəqəsindədir. Onlara bir köməkçi tapa bilməzsən. (Nisa surəsi, 145)

Münafiq, müsəlmanları görməyə dözə bilmədiyi üçün özünü təcrid edər

Münafiq fiziki olaraq çox insan olan müsəlman birliyinin içində olsa belə, ruhən tamamilə özünü onlardan təcrid edər. İçindəki kin, nifrət və qısqanclığın qarşısını ala bilmədiyi üçün, iman edənlərin yanında çox böyük əzab çəkər. Buna görə zaman içərisində get-gedə müsəlmanlardan uzaqlaşar. Ancaq münafiq sanki bir “buqələmun kimi” istədiyi anda istədiyi görünüşə bürünə bildiyi üçün, müsəlmanların yanında özünə şən və xoşbəxt bir insan görünüşü verir. Amma diqqətlə baxdıqda, o qaranlıq dünyasında, “sanki bağlı bir fənər içində imiş kimi”, tamamilə tək başına yaşadığı və heç dostunun olmadığı açıqca görülər. Sevgini, hörməti, dostluğu, qardaşlığı yaşamadığı və ən əhəmiyyətlisi də müsəlmanlara qarşı dərin bir hirs və qısqanclıq duyduğu üçün, onların hər hərəkətindən sıxılar. Xüsusilə də müsəlmanların bir-birinə öz qardaşından daha yaxın olmaları, imandan qaynaqlanan nəşələrinin, keflərinin həmişə yerində olması, bir-birlərinə səmimi sevgi göstərmə şəkilləri, davranışları münafiqin içini sanki yandırar. Çünki münafiq həmişə “mərkəzdə olmaq” və həmişə “ən çox diqqəti çəkən adam olmaq” istəyər.

Amma müsəlmanlar bu cür əxlaqı pozulmuş bir varlığı deyil də, əlbəttə ki, Allahdan ən üstün gördükləri, ən gözəl əxlaqlı, ən mülayim, ən təvazökar, ən dürüst olan kəslərə sevgilərini və hörmətlərini yönəldərlər. Bu səbəbdən münafiq xəyalındəkı küfri hörməti heç vaxt müsəlmanlardan görə bilməz. Bu da münafiqi sarsıdar. Çünki “böyük olmağı istədiyi kimi yaşaya bilməmə”, müsəlmanlar arasında “sıravi bir insan mövqeyində olmaq”, münafiqin dözə bilməyəcəyi mövzulardan biridir.

Bunun yanında, müsəlmanların demək olar hər cümləsini Allahın adını zikr etmək, hər danışıqlarında və hər rəftarında Quran əxlaqını əks etdirmələri münafiqi çox hirsləndirər. Allahın adını eşitmək, Quran əxlaqının tərifləndiyini və yaşandığını görmək istəməz. Müsəlmanların həmişə İslama fayda verəcək səmərəli işlər görmələrinə şahid olmaq da yenə münafiqin dözə bilmədiyi mövzulardan biridir. Buna görə də, özünü o mühitdən “təcrid edər” və müsəlmanlardan ayrı bir yerdə durmağa diqqət göstərər. Müsəlmanların sevinc dolu mühitlərində, münafiq həmişə bir küncdə oturar, üzünü turşudar, baxışlarını mənasız hala gətirər. İnsan düşməni, şizofreniya ruhlu ağıl xəstəsi görünüşü vardır. Hər kəs gülərkən, o sifətini asar. Hər kəs söhbət edərkən, o səssizləşər. Bütün davranışı qeyri-stabil və psixopat görünüşlüdür.

Münafiqin bu halı, Allahın, ona dünyada əxlaqsızlığına görə verdiyi qarşılıqdan biridir. Münafiqin bütün bu şeytani davranışları, sırf müsəlmanları narahat etmək; hüzurlarını, nəşələrini qaçırmaq üçün edər. Amma bunun nəticəsində həm özü “ağıl xəstəsi” görünüşü alar, həm də “şizofreniyalı ruh halı” içərisində, “bədbəxt, sıxıntılı, qəzəb dolu bir dünyada” yalnız yaşamağa özünü məhkum etmiş olur.

Münafiq, özünə verilən hər nemət və imkandan sıxıntı yaratmaq üçün istifadə edər

Müsəlmanların həyatı çox sakit və gözəldir. Hər gün oyandıqlarında müsəlmanlar yenə həmişə gözəllik axtarar, öz davranışları ilə yaşadıqları mühitə gözəllik qatmağa çalışarlar. Münafiq isə bunun tam tərsi bir əxlaqa malikdir. Müsəlmanların sakit, xoşbəxt olmasından, gözəl bir həyat yaşamasından çox narahat olarlar. Buna görə onlarla birlikdə olduğu hər gün bədbin, əsəbi, ədəbsizlik edərək başlayır. Hər şeyin ən mükəmməl olduğu mühitdə belə, sıxıntı və fitnə çıxaracaq bir mövzu tapar.

Müsəlmanların yaşadığı mühitin gözəlliyini pozmaq və onların hüzurlarını qaçırmaq üçün əlindəki hər imkanı istifadə edir. Buna hələ səhər ilk oyandığı anda, “üzündəki tərs ifadə” ilə başlayar. Üzü o qədər nursuz, tərs və dəhşətlə doludur ki, heç kim üzünə baxmaq belə istəməz. Öz ağlına görə, üzərindəki “mənfi elektrik” ilə müsəlmanları da narahat edə bildiyini düşünər. Ardından da, özünə gözəl bir söz söyləyən, salam verib xətrini soruşan, könlünü alan hər kəsə deyilə biləcək ən tərs cavabları verərək pis hərəkətinə davam edər. Üstündə “dəhşətli dərəcədə uğursuzluq və mənfi enerji” vardır. Onsuz da, o bu halda ikən, müsəlmanlar da onunla danışmaq istədiklərindən deyil, yalnız Allah rizası üçün və gözəl əxlaqın bir ehtiyacı olaraq ona gözəl söz söyləyərlər. Onun tərs üslubuna baxmayaraq, müsəlmanlar əsil-nəcabətli əxlaqlarına görə, ona yenə gözəl rəftar ilə cavab verərlər.

Bunlar yalnız, münafiqin günə başlayanda ilk hücumlarıdır. Gün ərzində həmişə şeytan ilə əlaqədə olan münafiq, öz aləmində iyirmi dörd saat içində, yüzlərlə bu cür hərəkət daha tapıb tətbiq edir. Qarşısına çıxan hər insan, yaşayacağı hər hadisə, duyacağı hər söhbət, nə qədər yaxşı niyyətli və gözəl olursa olsun; o bunların hər birini şeytanlıq üçün dəyərləndirib bunlarla pislik etməyin yollarını axtaracaq.

Bu “iş yerində hər hansı materialın bitməsi”, bəzən “evdəki təmizlik”, “iki adamın öz arasındakı söhbəti”, “televizorun səsi”, “otağın işığının çox olması”, “yeməyin bişməsinin yubanması”, “otağının havalı olub olmamağı” kimi, ağla gələ biləcək hər cür detal və adi mövzu ola bilər.

Bunların hər biri onsuz da münafiqin gün ərzində istifadə etdiyi və mütləq fitnə çıxarmaq, dava çıxarmaq üçün deyəcəyi şeylərdir. Ancaq bununla yanaşı münafiq özünə “nemət olaraq təqdim edilən şeyləri də pisləmək, müsəlmanları narahat etmək üçün istifadə edər”. Məsələn bir müsəlman onun ən sevdiyi yeməyi onun üçün xüsusi olaraq və onun ən sevdiyi şəkildə bişirib ona təqdim edər. Münafiq hər kəs kimi “nəzakətlə təşəkkür etmək, qarşı tərəfin fədakarlığını, incə düşüncəsini, gözəl əxlaqını təqdir etmək yerinə”, tək bir gözəl söz belə söyləmədən mimikası ilə narazılığını ifadə edər. Yarım ağızla, narahatçılığını, narazılığını büruzə verib, yeməkdə nə cür qüsurlar və xətalar olduğunu izah etməyə başlayar. Mənfi bir səs tonuyla, “Bu ət çox sərtdir”, “duzu çoxdur”, “az bişirmisiniz”, “çörəyi çox qızartmışsınız”, “salatı kiçik doğramısınız” kimi nəzakətsiz sözlər deyər. Halbuki ortada əksiklik də qüsur da yoxdur. Yemək son dərəcə mükəmməldir. Amma münafiq öz pis əxlaqına görə bu rəftarı göstərir. Müsəlmanlara təşəkkür edən, könül alan, gözəl söz söyləyən bir insan mövqeyində olmağı heç vaxt istəməz.

Başqa gün, bir müsəlman ona çox bəyəndiyi bir paltarı hədiyyə olaraq alıb gətirəndə, üzünü turşudaraq, narazı ifadə ilə o paltarı baxışları ilə səssizcə süzər. Ardından da, “başqa rəngi yox idi?”, “boyu çox uzun”, “ölçüsü böyük”, “tikilişini çox diqqətsiz ediblər”, “bu parçanın növü yumşaq deyil” kimi, nəzakətsiz və bəyənmədiyini ifadə edən şərhlər etməyə başlayır. Halbuki, paltar onsuz da şəxsən onun seçib istədiyi bir paltardır. Və söylədiyi bəhanələr də həqiqətdən kənardır. Hər bir detal, tam ona olacaq şəkildə düşünülmüşdür. Amma münafiq içindəki şeytanlıq səbəbiylə, təşəkkür etmək yerinə özünə edilən bu jesti əxlaqsızlıq etmək üçün istifadə edər. Halbuki, ona o hədiyyəni gətirən insan, o mağazaya gedə bilmək üçün müəyyən bir yol qət etmiş, əmək vermiş, vaxtını sərf etmiş və yorulmuşdur.

Bir müsəlman, heç bəyənmədiyi, heç vaxt geyə bilməyəcəyi, ən zövqsüz, ən keyfiyyətsiz bir əşya ilə belə qarşılaşsa, bu, ona incə düşüncə səbəbindən, əmək verilərək alınıb, hədiyyə olaraq gətirildiyi üçün, gözəl əxlaqına görə, qarşısındakı adama ən gözəl sözlərlə təşəkkür edib, onun könlünü alır. Məmnuniyyətini, sevincini, təqdirini ən gözəl şəkildə ifadə edər. Münafiq da belə incə və nəzakətli bir əxlaq göstərməyi biləcək qədər məlumat və anlayışa malikdir əlbəttə. Amma məqsədi onsuz da pislik etmək olduğu üçün, belə davranmaz və əlinə keçən bu fürsəti da yenə əxlaqsızlıq üçün istifadə edər.

Münafiqin bu əxlaqsız davranışları, gün ərzində hər mövzuda bu cür davam edib gedər. Onun yaxşılığı üçün, sırf o xoşbəxt olsun, xoşuna gəlsin deyə edilən incə hərəkətlərin hər biri, münafiqin əxlaqsızlıq üçün istifadə edə biləcəyi yeni fürsətlərdir. Ancaq münafiq etdiyi bu tərslik və şeytanlığa baxmayaraq, müsəlmanların sevincini, kefini qaçırmağı heç vaxt bacara bilməz. Bütün etdikləri, yalnız münafiqin öz ruhunu sarar və onun həyatı boyunca sevgisiz, bədbəxt, qəmgin bir dünyada, tək bir həqiqi dostu və sevəni olmadan yaşamasına səbəb olur.

Allah bir ayədə münafiqlərin “dünyada etdiklərinin qarşılığını axirətdə acı bir əzaba alacaqlarını” xəbər vermiş və qarşılıq olaraq “bu onlara yetər” deyə bildirmişdir:

Allah münafiq kişilərə, münafiq qadınlara və kafirlərə içərisində əbədi qalacaqları Cəhənnəm odu vəd etmişdir. Bu onlara kifayət edər! Allah onlara lənət etmişdir. Onlar üçün daimi bir əzab vardır. (Tövbə surəsi, 68)

Münafiq, “Allaha çox şükür” “Əlhəmdülillah” ifadələrindən demək olar ki, heç istifadə etməz; şükür edib Allahın üzərindəki lütfünü təqdir etməz

Müsəlmanları küfrdən ayıran ən diqqətə çarpan xüsusiyyətlərindən biri, ürəklərində olduğu kimi, dillərində də həmişə, dünyada hər kəsdən çox sevdikləri “Rəbbimizin adının” olmasıdır. İman edənlər hər şeyi yaradan, insanlara, hadisələrə hökm edən tək və sonsuz gücün yalnız Allah olduğunu bilirlər. Və Allah diləmədən insanların, lehinə ya da onların əleyhinə heç bir şeyə güc yetirə bilməyəcəklərini, Allahın istədiyinə ruzisini və lütfünü genişlədib istədiyinə də daraldacağın dərk edərlər. Bu səbəbdən müsəlmanlar həyatları boyunca yaşadıqları hər an, hər şeyi Allahdan istəyərlər. Bir çətinliyə düşdüklərində yardımın ancaq Allahın təqdiri olacağını bilib Allaha sığınır, yalnız Ondan kömək diləyirlər. Bir istəkləri olduğunda bunu reallaşdıracaq olanın yalnız Rəbbimiz olduğunu bilərək Ona dua edərlər. Gözəl bir nemətlə qarşılaşdıqlarında da yenə bunun onlara Allahın lütfü ilə isabət etdiyini bilərək Allaha şükür edərlər. Pis əməldən qorunduqlarında, fəlakətdən xilas olanda, bunun da yenə Allahın onlara olan sevgisindən, Allahın bir neməti olaraq yaradıldığını bilərək Allaha həmd edərlər.

Müsəlmanlardakı bu dərin “Allah sevgisi” münafiqlərdə yoxdur. Ürəklərində bu sevgi olmadığı üçün, dillərində də “Allahın zikri” yoxdur. Onlar Allahın dünyadakı tək və sonsuz gücün sahibi olduğuna da iman gətirməzlər (Allahı tənzih edirik). Dünyadakı dərin dövlət quruluşlarını, şeytani mərkəzləri, onlar kimi münafiq birliklərini və təbii ki bir də özlərini, (Allahı tənzih edirik) haşa, Allahdan daha çox “güclü və məğlubedilməz” olaraq görürlər. Bu səbəblə də, başlarına gələn yaxşılıqlara, özlərinin ya da bu dərin güclərin vəsilə olduğunu düşünər, yaşadıqları pis hadisələrin da yenə bu güclərə kifayət qədər sığınmamış olmalarından qaynaqlandığına inanarlar. Bax bu, səhv dünyagörüşü səbəbi ilə də münafiq, başına gələn gözəl şeylər, sahib olduğu nemətlər, yaşadığı xeyirli hadisələrə görə Allaha şükür etməz. Müsəlmanların yanında münafiqin ən diqqət çəkən tərəflərindən biri də budur. “Əlhəmdülillah”, “Allaha şükürlər olsun”, “Allaha həmd olsun” sözlərini heç vaxt istifadə etmir.

Bir Müsəlman başına gələn xəstəlikdən xilas olduqda dərhal Allaha şükür edər. “Ey Rəbbim Sənin lütfün olmasaydı, bu xəstəlikdən qurtulamazdım. Şəfanı verən ancaq Sənsən” deyər. Müsəlman qardaşları ona hörmət etdikləri zaman, o da onlara ən layiqli rəftarı ilə təşəkkür etdiyi kimi; bunu ona lütf edənin Allah olduğunu bilərək yenə öncə Allaha şükür edər. Yolda gedərkən gözəl bir mənzərə ilə qarşılaşanda; çiçəklərin açdığını, dənizin gözəlliyini gördükdə də, yenə həmişə Rəbbimizə şükür edər. Yaşadığı yerdə belə bir gözəllik və nemətlə özünü müqayisə üçün, Allahın sevgisindən duyduğu məmnuniyyəti dilə gətirir. Yeriyərkən ayağı sürüşüb yıxıldığında da, yerdən qalxa biləndə, Allahın lütfünü düşünüb yenə şükür edər. “Rəbbim məni qorudu, çox ağır yaralana bilərdim, Allah kömək etdi, Əlhəmdülillah” deyər.

Baxın münafiqin gündəlik həyatının heç bir mərhələsində bu əxlaqa rast gəlmək mümkün deyil. O hər gördüyü şeydən “yalnız şikayət edər və deyinər”. Yaşadığı hər an, nəfəs ala bilmək üçün belə Allaha möhtac olduğu halda, içindəki “böyüklük duyğusu” səbəbindən Allahı xatırlamaq və Allaha şükür etmək istəməz.

Ancaq əlbəttə ki, bu nankor və şükür bilməyən şeytani əxlaqı, münafiqin özündən başqasına zərər gətirməz. Münafiq narazı, şikayətçi, dalaşqan əxlaqıyla, narahat və bədbəxt həyat yaşayır. Müsəlmanlar başlarına gələn yaxşı ya da pis kimi görünən hər hadisədə xeyir görüb, Allahın hər şeyi qədərdə ən hikmətli şəkildə yaratdığını bilmənin rahatlığını yaşayarlar. Bu təvəkkül səbəbiylə də, heç bir şey onları bədbəxt etməz. Münafiqsə dünyada öz əlləri ilə özünə cəhənnəm kimi bir həyat meydana gətirər və bunun ağrısını da yenə yalnız özü çəkər.

Münafiq, həmişə yaxşılıq və gözəl əxlaq gördüyü müsəlmanlara qarşı çox nankordur

Allahın Peyğəmbərlərə vəhy bildirməsi xaricində, “kimin cənnətə kimin cəhənnəmə gedəcəyini bilmək”, dünya həyatında heç vaxt mümkün ola bilməz. Buna görə, müsəlmanlar, münafiq xarakterini ən çox üzərində ehtiva edən, bu yöndə çirkin bir cəsarəti və israrlı olan insanı belə, bir gün dəyişə və əxlaqını düzəldə biləcəyini düşünüb həmişə ümidvar bir dünyagörüşü ilə yaxınlaşmaq lazımdır.

Müsəlmanlar münafiqdəki şiddətli küfr əlamətlərini çox açıq şəkildə aşkar edər və münafiqin Qurana zidd əxlaqına, pis və qaranlıq yönlərinə qarşı içlərində imanlarından qaynaqlanan “sevməmə hissi” duyarlar. Buna baxmayaraq həmişə vicdanlarını istifadə edərək həm fitnə çıxarmalarının qarşısını almaq, həm də ürəklərinin yumşalıb dinə yaxınlaşması və düzəlmələrinə vəsilə olması ümidiylə münafiqlərə həmişə Qurana uyğun şəkildə gözəl əxlaqlı davranarlar.

Necə ki, Allah Quranda Hz. Musa (ə.s)-a qardaşı Hz. Harun (ə.s) ilə birlikdə Firona getmələrini bildirərkən də, dərhal sonra ona “yumşaq söz söyləmələrini” əmr etmişdir. (Taha surəsi, 43-44)

Münafiqi öyrətməyə çalışarkən də, müsəlmanlar həmişə sevgi, şəfqət, mərhəmət və bağışlayıcılıq yolunu seçərlər. Ancaq münafiqin təhlükəsinə və əxlaqsızlığına qarşı lazımlı hər cür tədbiri də heç vaxt əldən buraxmazlar, bu mövzuda zəifliyə düşməzlər.

Münafiq isə, müsəlmanlardan gördüyü bütün bu yaxşılıqlara, fədakarlığa, nəzakətə, gözəl əxlaqa baxmayaraq çox nankordur. Özünü ağıl, qabiliyyət, ədəb və keyfiyyət olaraq bütün müsəlmanlardan daha üstün gördüyü və bu istiqamətdə ruhundakı təkəbbür hissini həmişə bəslədiyi üçün, özünə edilən bütün yaxşılıq və gözəlliklərin onsuz da “haqqı olduğuna” inanar. Özünə verilən hədiyyəni, təqdim edilən ikramı haqq etdiyini düşündüyü üçün təşəkkür etməyi gərəksiz görər. Münafiq məntiqində ona edilən iltifatlar da onsuz da onun ən təbii haqqıdır. Ona görə, madam ki, ən böyük, ən ağıllı, ən qabiliyyətli olan odur; iltifatlar da əlbəttə ki ona deyiləcəkdir. Hətta möminlərin, özünə göstərdikləri hər cür fədakarlıqda və incəliyi məcbur olduqları üçün etdiklərinə inanır. Bu səbəbdən də münafiqdən müsəlmanlara qarşı nə bir minnət duyğusu nə təşəkkür etmə istəyi yaranır.

Münafiqin bu əxlaqsız quruluşu, gündəlik həyatın bir çox mərhələsində özünü göstərər. Məsələn xəstələndiyində, bütün müsəlmanlar onun ətrafında pərvanə olurlar. Allah rizası üçün onun hər cür ehtiyacı və baxımı ilə maraqlanarlar. Həkim gətirərlər, dərmanını verərlər, istiliyinə baxarlar, yeməyini hazırlayıb yanına qədər aparıb ikram edərlər, hal-xətir soruşarlar. Gecə boyunca saat qurub aralarda oyanıb gedib səhhətinə nəzarət edərlər. Lazım olsa heç yatmadan onun başında keşik tutarlar. Müsəlmanlar bütün bunları edərkən hər mərhələdə xüsusi olaraq vicdanlarını dinlər, əmək verərlər. Münafiqin fərqi bu kimi vəziyyətlərdə dərhal ortaya çıxar. Müsəlmanlar belə bir qayğı qarşısında ömür boyu qarşılarındakı müsəlman qardaşlarına Allah rizası üçün sevgi duyarlar. Dəfələrlə təşəkkürlərini, sevgilərini, məhəbbətini dilə gətirirlər.

Münafiqlik batağındaki adam isə, xəstəliyi keçənə qədər, özünə ən yaxşı şəkildə baxıla bilməsi üçün yarım ağızla da olsa müsəlmanlara təşəkkür edər. Amma ürəyi ilə dili bir-birinə tamamilə ziddir. Gün gəlib də əsəbiləşəndə, “xəstə olanda onunla heç maraqlanmadığını, ya da könülsüz və istəməyərək maraqlandığını” iddia edər. Onunla maraqlanan adamın bütün bunları heç istəmədən etdiyini, ona həmişə hiss etdirdiyini önə sürərək “nankorca və ədəbsizcə böhtan” atar. Hətta bəzən gördüyü qayğıya baxmayaraq, onunla heç maraqlanılmadığını iddia edərək pis yalan da söyləyər. Çünki münafiq müsəlmanlardan nifrət edər. Məqsədi, “müsəlmanları sanki qəddar və sevgisiz kimi göstərmək”, “ona zülm edildiyi təsviri vermək” və “yeni əxlaqsızlıqları üçün guya ki, qanuni zəmin yaratmaq”dır.

Münafiqin ona təqdim edilən nemətlər və imkanlar qarşısında gözəlliklər yerinə “həmişə çatışmayanları dilə gətirməsi, qüsur tapmağa çalışması və həmişə müsəlmanları günahlandırma meyli” münafiqin səmimiyyətsizliyini və nankorluğunu açıqca ortaya qoyar.

Ancaq əlbəttə ki, münafiqin bu nankorluğu əsas Allaha qarşıdır. Allahın ona nəsib etdiyi gözəlliyini, sağlamlığını, gəncliyini, qüvvətini də öz qabiliyyəti sayəsində əldə etdiyinə inanır. Çox intizamlı idman etdiyi üçün gənc, gözəl və ya yaraşıqlı qaldığını düşünür. İçdiyi vitamin həblərinin sağlam olmasını təmin etdiyini zənn edər. Çox kitab oxuyub, tez-tez beyin gimnastikası etdiyi üçün yaddaşının güclü olduğuna inanır. Bu səbəbdən də bu nemətlər üçün Allaha könüldən şükür ehtiyacı duymaz. Allahın bu nemətləri hər an əlindən ala biləcəyinə də ehtimal verməz. Bu da münafiqin get-gedə daha da şişib azğınlaşmasına və özünü daha da əlçatmaz böyüklükdə görməsinə səbəb olur. Allah Quranda münafiqlərin bu nankor əxlaqlarına diqqət çəkmiş və (Allahın diləməsi xaricində) heç vaxt bağışlanmayacaqlarını bildirmişdir:

Sən, onlar üçün istər bağışlanma dilə, istəsən diləmə. Onlar üçün yetmiş dəfə bağışlanma diləsən də, Allah onları heç vaxt bağışlamayacaqdır. Bu, həqiqətən onların Allaha və Onun Elçisinə (qarşı) nankorluq etmələri üçündür. Allah fasiqləri doğru yola yönəltməz. (Tövbə surəsi, 80)

Münafiqlərin nankorluqları ilə əlaqədar gün ərzində çoxlu sayda nümunə olur. Amma buna baxmayaraq müsəlmanlar gözəl əxlaqlarından heç vaxt güzəştə getməzlər. Küfri ya da uşaq kimi intiqam alma ruhu içərisində heç vaxt hərəkət etməzlər. Qədəri izlədiklərini bilir, səbirli və şəfqətli olurlar.

Onsuz da hər kəsin qədərində əxlaqının düzəlməsi, canının müsəlman olaraq alınması yazılıbsa, müsəlmanların etdiyi hər fədakarlıq o adamın hidayət tapması üçün bir vəsilə hökmündə olur. Və bu gözəl ibadətin savabı da çox olur. Bu da bir müsəlman üçün çox böyük bir gözəllikdir. Ancaq əlbəttə ki, hər kəsin həyatı “münafıq” olaraq sona çatsa, o zaman da müsəlmanların onun üçün etdikləri bütün yaxşılıqlar, fədakarlıqlar onun axirətdəki məsuliyyətini artıracaq və axirətdə qarşılaşacağı əzabın artmasına vəsilə olacaq.

Münafiq, özünə verilən hər imkandan küfr əhli ilə əlaqə yaradıb müsəlmanlar əleyhinə fəaliyyət göstərmək üçün istifadə edər

Münafiq, müsəlmanların özünə tanıdığı imkanları, onların vəsiləsiylə əldə etdiyi nemətləri, “küfrlə əlaqəyə keçmək, onlarla olan əlaqələrini gücləndirmək və onlar arasındakı yerini sağlamlaşdıra bilmək” üçün də istifadə edir. Çünki son hədəfi onsuz da budur: Müsəlmanları yormaq, küfrü gücləndirib, sonra da inkarçıların arasında özünə yaxşı bir yer əldə edə bilmək. Buna görə müsəlmanların hər cür “texnoloji imkanlarını, maddi güclərini, ictimai əlaqələrini” bu məqsəd üçün istifadə edər.

Münafiqlər müsəlmanların sahib olduqları imkanlardan ən yaxşı şəkildə faydalana bilmək üçün “incə strategiya” tətbiq edərlər. Müsəlmanların həm öz ölkələrində, həm də xaricdə tanıdıqları hər kəslə bir şəkildə tanış olub, onlarla səmimiyyət qurmağa çalışırlar. Bəzən bir bəhanə tapıb açıqca bu insanların ad və telefonlarını əldə etməyə çalışır; bəzən də gizlicə müsəlmanların kompüterlərinə, telefonlarına, planşetlərinə baxıb rəhbərdən bu insanların “e-məktub, telefon ya da sosial media məlumatlarını” əldə etməyə çalışırlar. Ardından da yenə müxtəlif yalanlarla, bu insanlarla müsəlmanların əlaqəsini kəsməyə çalışırlar. Daha sonra da gizlicə özləri bu şəxslərlə dostluqlarını davam etdirərlər. Məsələn çox yaxşı bir insan haqqında müsəlmanlara çox alçaqca yalanlar deyərək, “Bu insan çox səmimiyyətsiz və saxtakar olaraq bilinir. Ayrıca müsəlmanlara da düşmən biri. Siz ən yaxşısı bu adamla əlaqənizi qəti olaraq kəsin və bir daha da görüşməyin. Yoxsa sizə zərər verə bilər.” deyər. Halbuki o adam mömin, müttəqi, Allahdan qorxan, müsəlmanları çox sevən, vicdanlı və gözəl əxlaqlı biridir. Amma münafiq bu ittifaqı pozmaq və o adamı öz mənfəətləri istiqamətində istifadə edə bilmək üçün belə bir böhtan ortaya atar.

Müsəlmanların İslam əxlaqını təbliğ üçün istifadə etdikləri “texnoloji alətləri” də münafiq üçün küfrlə əlaqə qurmaqda çox əhəmiyyətli fürsətlərdir. Münafiq onların bu imkanlarından ən yaxşı şəkildə faydalanmaq istəyir. Müsəlmanların yaxşı niyyətini və vicdanlı olmalarını istifadə etməyə çalışır. Məsələn, “Özünün çox çətin vəziyyətdə olduğunu, telefonunun xarab olduğunu, təcili vəziyyət olsa kiminləsə əlaqə qura bilməyəcəyini, xəstə olsa kimsənin xəbəri olmayacağını və başına bir şey gələ biləcəyini” söyləyər. Və sonra da mütləq ən son texnolojiya sahib yeni bir telefona ehtiyac duyduğunu işarə edər. Belə bir vəziyyətdə müsəlmanların necə bir vicdani məsuliyyət hiss edəcəklərini və əllərindəki imkanlarla ona mütləq kömək edəcəklərini çox yaxşı bilir. Bu səbəblə xüsusilə də “başına bir şey gəlsə nə qədər çarəsiz vəziyyətdə qalacağı” yalanını çox daha yaxşı vurğulayır. Bunun nəticəsində də, öz aləmində oyun oynayaraq əldə etdiyini sandığı, “ən inkişaf etmiş xüsusiyyətlərə sahib, ən yeni model bir telefona” qovuşmuş olur. Əlbəttə ki, müsəlmanlar münafiqin burada oynadığı oyunu çox yaxşı görürlər. Ancaq onlar da Allah rizasına ən uyğun şəkildə düşünərək və münafiqin oyunlarını diqqətlə izləməyə davam edərək ona istədiyi bu imkanı verirlər.

Münafiqin oyunu burada bitməz təbii ki. Ardından da əlindəki telefonun bütün imkanlarıyla “küfrlə çox daha sürətli və möhkəm əlaqələr qura bilmək” üçün hərəkətə keçər. Müsəlmanların imkanları əldə etdiyi bu telefondan, küfrə müsəlmanlardan topladığı “kəşfiyyat məlumatlarını” göndərməyə başlayır. Yenə bu telefon vasitəsi ilə etdiyi danışıqlarla müsəlmanlara qarşı küfrlə əməkdaşlıq edər və şeytani planlar qurar.

Münafiq müsəlmanların zənginliyini və geniş imkanlarını gördükcə, bu şeytani oyunlarına həmişə davam edər. Hər zaman öz mənfəətindən söhbət getməsə, bəzən də yalnız “küfrə dəstək olmaq üçün” müsəlmanların imkanlarını ələ keçirmək istəyir. Məsələn müsəlmanların İslamı izah etmək, Quran əxlaqını təbliğ etmək üçün etdikləri “imanı, mədəni və ya elmi araşdırmalar”, bu istiqamətdə istifadə etdiyi “məlumat arxivləri” münafiqin diqqətini çəkər. Əgər belə geniş bir arxivi küfrdəki tərəfdaşlarına çatdıracaq olursa, onların gözünə girə biləcək, onlardan “təşəkkür” sözünü eşidə biləcək və irəlidə o da onlardan bir çıxar tələb edə bilər. Bu cür dünyagörüşü ilə münafiq, heç işinə yaramayacaq da olsa, müsəlmanlardan bu məlumatları gizlicə alıb özünə köçürmək üçün yolunu axtarar. “İslama faydalı bir iş edəcəyini və bu məlumatlara ehtiyacı olduğunu” söyləyir ya da “arxivin çox qarışıq olduğunu onu düzəltmək üçün çox təcrübəli olduğu” kimi guya məqbul görüləcək bir bəhanə tapar. Sonra da əldə etdiyi hər cür faydalı sənədi şeytani dostlarına çatdırar.

Bu cür bir neçə balaca nümunə ilə münafiqin müsəlmanlar arasında apardığı məkrli mübarizəsi, küfrdə axtardığı imkanları tapana qədər davam edər. O günə qədər müsəlmanlar arasında oynadığı bu şeytani oyunlar isə, o istəməsə də müsəlmanları həmişə daha da gücləndirər. Münafiqin hiyləgər və şeytani istiqamətlərini gördükcə müsəlmanlar daha çox diqqətlərini artırar, daha çox bir-birlərinə bağlanar və daha çox möhkəm addımlarla irəliləyərlər. İçlərində bir münafiqin var olma ehtimalı, onları daha çox ağıllı hərəkət etməyə yönəldir. Bunun nəticəsində də Allahın izni ilə, güc və qüvvətləri, işlərindəki bərəkətləri həmişə daha da artar.

Münafiqin danışdığı hər sözdə tələ vardır; dolayısilə münafiqin söylədiklərinin tam əksini etmək lazımdır

Allah Quranda, münafiqlərin tələlərini necə poza biləcəkləri mövzusunda müsəlmanlara çox əhəmiyyətli bir sirr vermiş və bu hiyləgər insanların “sözlərinə əməl edilməməsini” bildirmişdir:

Ey Peyğəmbər, Allahdan qorx, kafirlərə və münafiqlərə itaət etmə. Həqiqətən, Allah Biləndir, Müdrikdir. Rəbbindən sənə vəhy olunana tabe ol. Şübhəsiz ki, Allah nə etdiklərinizdən xəbərdardır. (Əhzab surəsi, 1-2)

Bütün varlıqlar kimi, münafiqləri də, onlara yol göstərən liderləri olan şeytanı da yaradan Allahdır. Bu səmimiyyətsiz insanların nəfslərini alçaqlığı, şeytanlığı və əxlaqsızlıqları da ən yaxşı bilən yenə Rəbbimizdir. Allah Quranın bir çox ayəsi ilə müsəlmanlara münafiq xarakterini tanıtmış və iman ağlı ilə, onları “müsəlmanlara zərər verə bilməyəcək hala gətirmənin yolunu” göstərmişdir.

Münafiqin müsəlmanlar üzərində oynamağa çalışdığı ən əhəmiyyətli oyunlardan biri, “verdiyi həqiqətə uyğun olmayan məlumatlarla onları səhv istiqamətləndirmək və tələyə salmaqdır”. Küfrü dost edən münafiq, onlara həmişə ən vacib və ən doğru kəşfiyyatı ötürmək, onları gücləndirməyə çalışarkən, müsəlmanlara da qərəzli olaraq səhv məlumatlar verərək onları “müvəffəqiyyətsizliyə uğratmaq” istər. Beləcə, kürəyini dayadığı və güclü olduğunu sandığı dərin struktur, şeytani güc əlaqələrini, dost və tərəfdarları olan digər münafiqləri qoruma altına almağı məqsəd edər. Çünki müsəlmanlar doğru məlumat ilə hərəkət etdiklərində, münafiqlərin şeytani sistemlərinin təməldən çökəcəyini və küfrün bütün dünyaya hakim etmək istədiyi dinsizliyin məğlubiyyətə uğrayacağını bilir. Bu da münafiqin heç istəmədiyi şeydir. Məqsədi onsuz da, müsəlmanları daxildən zəiflətmək, müvəffəqiyyətsizliyə uğratmaq və hətta yox etməkdir. Beləcə özünün həsrət duyduğu inkarçı həyatı heç bir vicdan əzabı duymadan rahatlıqla yaşaya biləcəkdir.

Münafiq, tək başına qaldığında ya da inkarçı dostlarıyla gizli əlaqəyə keçdiyində, altdan-altdan hadisələri istədiyi şəklə doğru yönləndirmək planlarını qurar. “Hansı mövzulara toxunsa, hansı mövzuları gündəmə gətirsə, əsas izah etmək istədiyi məntiqləri dilə gətirmə imkanı əldə edər”, əvvəl bunların hesablarını edər. Ardından yavaş-yavaş buna zəmin hazırlamağa başlayar. Gün ərzində qarşılaşdığı müsəlmanlara tək-tək o mövzuyla əlaqədar incə təlqinlər verməyə başlayır. Sanki başqa bir mövzudan bəhs edirmişcəsinə, mövzunu bir yerə gətirir və o nöqtədə da əslində onun üçün əsl əhəmiyyətli olan hissəni yaxşıca vurğulayır. Sonra bir başqasına gedib, ona da sanki söhbət əsnasında, -mövzu istəksiz olaraq oraya gəlmiş kimi- yenə istədiyi bir başqa məntiqi o kəslərin zehninə yerləşdirməyə çalışır. Kifayət qədər ictimai rəy meydana gətirdiyinə inanana qədər bu hiyləgər işinə davam edər.

Bu mərhələ tamamlandığında isə, əsl oyununu oynayacağı hissəyə keçir. Zəif ağlı ilə, bu mövzuda özünə ciddi ictimai rəy meydana gətirdiyini və artıq söhbət mühitlərində bu mövzudan söz açdığında, hər kəsin ona dəstək verəcəyini sanır. Halbuki ki, müsəlmanlar münafiqin cılız ağlının yanında, onun şeytanı istiqamətlərini çox yaxşı analiz edə biləcək qədər yüksək bir ağla sahibdirlər. Bu səbəbdən də münafiqin “bir oyun üzərində olduğunu, planlarına zəmin hazırladığını” çox açıq şəkildə fərq etmiş və hətta tədbirlərini da çoxdan almışlar. Ancaq münafiq bu vəziyyətdən bixəbər olaraq, planını tətbiq etməyə davam edər.

Məsələn müsəlmanlar haradasa faydalı və təsirli fəaliyyət edəcəklərsə və bu münafiqin işinə gəlmirsə, münafiq bu işə maneə törətmək istəyir. Çünki müsəlmanların orada təsirli təbliğ etmələri, o bölgədə dinsizliyin təsirini itirməsinə səbəb olacaq. Halbuki orada münafiqin tərəfdarları, inkarçı dostları, əməkdaşlıq etdiyi inkarçı dərin quruluşların mənsubları vardır. Və o, onların güclü qalmasını istəyir. Bu səbəbdən uzun bir müddət boyunca, söhbət aralarında həmin şəhər və ya ölkənin sanki iqtisadiyyatını, siyasi vəziyyətini, insanlarını araşdırmış, oxumuş və bu mövzuda məlumat verirmiş kimi, arada bir müsəlmanlara bəzi söhbətlər edər. Ancaq bu söhbətlərin aralarında mütləq o bölgədə xalqın nə qədər dindar olduqlarını, əhalinin böyük çoxunun Allaha inandığı, namaz qıldığı, bölgədə məscidlərin dolub daşdığı kimi məlumatlar da izah edər. Halbuki, bölgədəki xalq dindar deyil. Əlavə olaraq mövzuyla əlaqədar hər hansı araşdırma etdikdə belə, internetdən çıxacaq ilk səhifələrdən bu həqiqəti öyrənmək mümkündür. Ancaq münafiqin ağlı, sözlərindəki yalanların bu qədər asanlıqla aşkar ediləcəyini təxmin edə bilməyəcək qədər bağlıdır. Müsəlmanların, onun bu hiyləgər oyununu bu qədər asan görə biləcəklərini düşünə bilməz. Və öz ağlı ilə müsəlmanlara “burada kitab fəaliyyətləri etmənizə, konfranslar vermənizə heç ehtiyac yoxdur. Çünki bura onsuz da çox dindar bir bölgə. Siz ən yaxşısı filan şəhərdə konfranslar verin. Əsas oradakı insanlar İslam mövzusunda çox cahillər” kimi ağıl verir. Və bu məsləhətini də çox israrlı edər və izləyər.

Münafiq buna bənzər daha bir çox oyunlar oynayar. İslama, müsəlmanlara fayda verəcək hər nə varsa, o mövzuda guya məlumat verirmiş kimi söhbətlər edib “mütləq müsəlmanları tərs istiqamətdə yönləndirmək istəyər”. Ya da ikinci bir üsul olaraq da, “faydalı olan tək bir nöqtəyə diqqəti cəmləməyə maneə törətmək üçün onları bir neçə fərqli nöqtəyə daha çəkərək diqqətlərini dağıtmaq, tək bir yerdə meydana gələcək güclü təsiri qırmaq üçün çalışır”. Münafiqin öz aləmində müsəlmanların gücünü qırmaq üçün diqqəti iki, üç, hətta dörd-beş fərqli istiqamətə yönəltməyə çalışması əhəmiyyətli hiyləgərlikdən biridir. Sanki İslama xidmət edirmiş obrazı göstərərək, “əvvəlcə bu mövzu üzərində dayanaq”, “mən lazımlı bütün hazırlıqları edərəm” deyərək müsəlmanları ana hədəfdən uzaqlaşdırmağa çalışır. Bəzən də “bu hadisələrin əsl səbəbi budur”, “bu problemlər bundan qaynaqlanır” deyərək müsəlmanların diqqətini maraqsız mövzulara yönəltməyə səy göstərər.

Elə bu nöqtədə müsəlmanlar münafiq zehniyyətli insanların sözlərinə heç vaxt əməl etməzlər. Allahın ayədə bildirdiyi, “münafiqlərə itaət etmə” şəklindəki xatırlatması ilə düşünərək, münafiqin mütləq şeytanlıq istəyində olduğunu bilir və diqqətli davranırlar. O bir şey deyirsə, mütləq xəyanət etdiyini və inananları mütləq tam tərsi istiqamətə yönləndirməyə çalışdığını düşünərək, izah etdiklərini hər zaman şübhə ilə dinləyirlər. Necə ki, araşdıranda da, “münafiqin verdiyi məlumatların, həmişə küfrün lehinə, müsəlmanların isə əleyhinə olacaq tələdən ibarət olduğunu” görürlər.

“Şeytanın fənəri çatacağı yerdəki qaranlığı işıqlandırar” (Mason jurnalı, № 29, səh. 23) sözü də, şeytanın ilhamıyla hərəkət edən münafiqlərin tələlərini çox açıq bir şəkildə müəyyənləşdirir. Doğru olan, o fənər hansı tərəfi aydınladırsa oraya getməmək; fənərin aydınlatmadığı tərəfə yönəlməkdir. Münafiqin tələlərini pozacaq olan üsul budur.

Münafiq bir şey deyirsə, müsəlman onun sözünün tam tərsini etdiyində demək ki, şeytanın da, münafiqin də çox canı yanacaq. Fikir sistemləri çökəcək, oyunları pozulacaq. Münafiq müsəlmanın nə qədər ağıllı olduğunu görə bilmədiyi üçün, qurduğu tələlərlə müsəlmanlara münafiqin fikir sistemini çökdürəcək işarələrini də verdiyini anlaya bilməz. Müsəlman, münafiqin onu istiqamətləndirmək istədiyinin tam tərsini etdiyində, münafiqin heç istəmədiyi, bu səbəbdən də şeytani sisteminə ən təsirli fikri zərbəni vurur. Və beləcə, münafiq öz oynadığı oyun ilə, müsəlmanların müvəffəqiyyətinə şəxsən özü vəsilə olmuş olur.