Cənnət və Cəhənnəm
Cəhənnəm əhli ilə Cənnət əhli eyni deyillər. Cənnət əhli uğur qazananlardır.
(Həşr surəsi, 20)
Allah, ilk insan olan hz. Adəm (ə.s)-ı və yoldaşını yaradanda onları cənnətə yerləşdirmişdir. Ancaq Quranda bildirildiyi kimi, hz. Adəm (ə.s) və həyat yoldaşı, şeytanın təlqinləriylə, Allahın özlərinə qoyduğu qadağanı pozmuşlar.
Bu hadisədə insan bunu düşünməlidir: İnsan, gözəl olan bir şeyin gözəlliyini və qiymətini çirkini gördükdə; yaxşı olanı da pisi bildiyində anlayar. Hər şeyin dəyəri ancaq əksi ilə müqayisə edildiyi zaman tam olaraq başa düşülər. Allah hz. Adəm (ə.s)-ı və yoldaşını birbaşa cənnətə yerləşdirdiyindən, bu fərqi anlaya biləcək müqayisəli mühitdə olmamışlar. Bu səbəbdən, cənnətin nemətlərini və mükəmməlliyini anlaya bilməmiş olan insanlar, hər şeyin əksiylə yaradıldığı dünyada yaşadılmağa başlayaraq, onlara müqayisə etmə imkanı verilmişdir. Burada imtahan olaraq, pisi və çirkini görərək, yaxşının və gözəlin qiymətini anlayacaq olan insanlar, cənnətin qiymətini tam olaraq anlayacaq yetkinliyə gəlmiş olacaqlar.
Allah, hesab günü insanları diriltdikdə, bütün insanları cəhənnəmin ətrafına toplayacaq və öz sərhədlərini qorumaqda dəqiqlik göstərmiş iman edənləri qurtaracaq. Cəhənnəmi şəxsən görən biri, əlbəttə ki, cənnətin böyük bir qurtuluş və böyük bir nemət olduğunu yaşayaraq və hiss edərək anlamış olacaq. Bu mövzunu xəbər verən ayələrdə belə buyrulur:
Rəbbinə and olsun ki, Biz onları şeytanlarla birlikdə bir yerə toplayacaq, sonra da onları diz üstə çökmüş halda Cəhənnəmin ətrafına yerləşdirəcəyik. Sonra hər firqədən Mərhəmətli Allaha ən çox asi olanı çıxardacağıq. Orada yanmağa daha çox layiq olanları, əlbəttə ki, Biz yaxşı tanıyırıq. İçinizdən hər kəs oraya varid olacaqdır. Bu, Rəbbinin əzəldən müəyyən etdiyi qəti bir qərardır. Sonra Biz müttəqiləri oddan xilas edəcək, zalımları isə orada diz üstə çökmüş halda tərk edəcəyik. (Məryəm surəsi, 68-72)
Dünyada, bu qiyməti anlayan insanlara Allah, nemətlərlə təchiz edilmiş sonsuz gözəllikdə bir həyat olan cənnəti vəd etmişdir:
İman gətirib saleh əməllər edənləri isə ağacları altından çaylar axan, içində əbədi qalacaqları Cənnət bağlarına daxil edəcəyik. Bu, Allahın gerçək vədi sayəsində olacaqdır. Sözündə Allahdan daha doğruçu kim ola bilər? (Nisa surəsi, 122)
Bu dünyada özünə doğru yol göstərilmiş və xəbərdar ikən, pis yol olan inkar yolunu seçən insanlar da, sonsuz bir əzabın yaşanacağı cəhənnəmə göndəriləcəkdir. Şübhəsiz ki, belə olması Allahın sonsuz ədalətinin də bir təcəllisidir:
Kafirlər dəstə-dəstə Cəhənnəmə sürüklənəcəklər. Nəhayət, ora çatdıqda onun qapıları açıq olacaq və onun gözətçiləri onlara deyəcəklər: “Məgər öz içərinizdən Rəbbinizin ayələrini sizə oxuyan və sizi bu gününüzə qovuşacağınızla xəbərdar edən elçilər gəlməmişdi?” Onlar: “Əlbəttə, gəlmişdi!” – deyəcəklər. Lakin əzab Sözü kafirlər barəsində gerçəkləşdi. (Zumər surəsi, 71)
İnsan, Allahın Quranda təsvir etdiyi və bəyəndiyi mömin modelinə uyğun bir yaradılışda var edilmişdir. Yaxşı və pis özünə açıq şəkildə təsvir edilmişdir. Həmçinin özünə, bunları fərq edə biləcəyi göz, qulaq və ürək; qavrayan ağıl və mühakimə xüsusiyyətləri də verilmişdir. Allahın varlığını, böyüklüyünü bu xüsusiyyətləriylə rahatlıqla anlayan və iman edə biləcək ikən, inkar etmiş olanların əlbəttə ki, iman edənlərlə bir ola bilməyəcəyi və eyni yerdə olmağa layiq olmadıqları da qətidir. Allah bu iki qrupun axirətdə necə ayrılacağını belə xəbər verir:
Allah əmin-amanlıq yurduna (Cənnətə) çağırır və istədiyini doğru yola yönəldir. Yaxşı iş görənlər üçün ən yaxşısı (Cənnət) və bundan da üstünü (Allahı görmək) vardır. Onların üzünü nə bir qubar, nə də bir zillət bürüyər. Onlar Cənnət sakinləridirlər və orada əbədi qalacaqlar. Pis işlər görənlərə isə pisliyin cəzası onun misli qədər verilər. Onları zillət bürüyər. Onları Allahdan qoruya bilən bir kimsə də yoxdur. Onların üzləri sanki zülmət gecənin parçalarına bürünmüşdür. Onlar Od sakinləridir və orada əbədi qalacaqlar. (Yunis surəsi, 25-27)
Allah, iman edən və Allah rizası üçün dünyada yaxşı işlər görənlərə vəd etdiyi cənnət həyatını, Quranda təfərrüatlarına qədər təsvir edir. Bununla möminlər müjdələnir:
Onlar Allaha yaxın olanlar, Nəim bağlarında qalacaq kimsələrdir. Onların çoxu əvvəlki nəsillərdən, az bir qismi də axırıncılardandır. Onlar bəzənmiş taxtlar üstündə qarşı-qarşıya əyləşib dirsəklənəcəklər. Onların ətrafında həmişəcavan xidmətçi oğlanlar fırlanacaqlar; çeşmə şərabı ilə dolu badələr, bardaqlar və qədəhlərlə ondan başları ağrımaz və məst olmazlar, bəyənib seçdikləri meyvələr və istədikləri quş əti ilə hərlənəcəklər. Onları iri qaragözlü hurilər gözləyir – sədəf içində saxlanılmış mirvariyə bənzər hurilər. Bu, onların etdikləri əməllərin mükafatı olacaq. Onlar orada nə boş söz, nə də günaha səbəb olan söhbət eşidəcəklər. Ancaq: “Salam! Salam!” – sözləri eşidəcəklər. Sağ tərəf sahibləri. Nə xoşbəxtdir sağ tərəf sahibləri! Onlar tikansız sidr ağacları arasında, meyvələri salxım-salxım asılmış banan ağacları altında, uzanmış kölgəliklərdə, daim axan sular kənarında,çoxlu meyvələr, tükənməz və qadağan edilməyən meyvələr içində və hündür döşəklər üstündə olacaqlar. Biz Cənnətdəki qadınları yeni biçimdə yaradacağıq. Onları bakirə qızlar edəcəyik – ərlərini sevən, həmyaşıdlar. Bunlar sağ tərəf sahibləri üçündür. Onların çoxu əvvəlki nəsillərdən, bir qismi də axırıncılardandır. (Vaqiə surəsi, 11-40)
Allah, qurtuluş, xoşbəxtlik və əmin-amanlıq yeri olan cənnətin bu sonsuz nemətləriylə möminləri müjdələyərkən, eyni zamanda inkar edənləri də cəhənnəmlə müjdələyir. Sonsuz əzab yeri olan cəhənnəmin də nə şəkildə əzablarla dolu bir yer olduğu Quranda belə təsvir edilir:
"Sol tərəf sahibləri. Nə bədbəxtdir sol tərəf sahibləri! Onlar qızmar yel və qaynar su içində, qapqara duman kölgəsində olacaqlar. Bu duman nə sərin, nə də xoşagələndir. Onlar bundan əvvəl cah-calal içində idilər, böyük günah işlətməkdə israr edirdilər və deyirdilər: “Məgər biz ölüb torpaq və sür-sümük olduqdan sonra yenidənmi dirildiləcəyik? Yaxud bizim əcdadlarımız dirildiləcəklərmi?” De: “Şübhəsiz ki, əvvəlkilər də, sonrakılar da, bəlli bir günün müəyyən vaxtında mütləq toplanılacaqlar. Sonra, siz ey doğru yoldan azanlar, haqqı yalan sayanlar! Siz mütləq zəqqum ağacından yeyəcəksiniz, qarınlarınızı onunla dolduracaqsınız, üstündən də qaynar su içəcəksiniz. Siz onu susamış xəstə dəvələr kimi içəcəksiniz”. Bu onların Haqq-hesab günündəki ziyafətidir. (Vaqiə surəsi, 41-56)
Cənnətdə Hər Şey Pozitiv, Cəhənnəmdə isə Hər Şey Neqativdir
ADNAN OKTAR: Allah Cənnət üçün “heç bir nəfs dadmadı, heç bir göz görmədi” deyir, çox-çox heyrətamiz və çox-çox gözəldir, istifadə edilən vəsait çox gözəldir. Cənnətin ən gözəl xüsusiyyətlərindən biri heç bir yer köhnəlməz, heç bir yer tozlanmaz, hər şey pozitivdir. Yəni dünyada hər şey bilirsiniz əksiylə yaradılmışdır. Yaxşı-pis, gecə-gündüz kimi orada yalnız tək tərəfli müsbət olanlar var, bu Allahın sənətidir, cənnətin qapısı başqa cür gözəldir. Qapılarına baxarsan, hər evin qapısı ayrı naxışlıdır, kresloları başqa cür gözəldir, yəni çox gözəllik vardır, o gözəlliklərə baxıb biz daim Allaha həmd edirik, yəni Allah eşqindən sanki yanır insanın ruhu, o eşqlə yanması mümkündür cənnətdə. Məsələn, bir cənnət sürahisinə baxarsan, Allaha həmd edərsən, onunla danışarsan da. "Bir az sağa dön" deyərsən dönər, "oradan mənə bir içki gətirsənə" deyərsən, "mənə belə bir içki gətir deyərsən", götürüb gətirər. "Tök stəkana" deyərsən tökər, "yerinə qayıt” deyərsən qayıdar, yəni belə çox əyləncəli və çox xoşdur cənnət. Cənnətdə, amma ən çox sevilən şey peyğəmbərlərlə edilən söhbətlər, danışıqlar, bir də insanın halal yoldaşı, orada ola biləcək ən gözəl surətlərdə təcəlli edəcək. Yüzlərlə bədən şəklində təcəlli edəcək, hurilərdən daha gözəldir cənnət qadınları, yəni mömin qadınlar çox daha gözəldirlər, yəni həm keyfiyyət olaraq, həm gözəllik olaraq, həm ruha verdikləri zövq olaraq çox daha gözəldirlər. Amma cənnət huriləri vardır, vildanlar vardır, qılmanlar vardır, oranın bəzəyi və gözəlliyidir onlar, yəni gənc, gözəl oğlanlar, gözəl kiçik uşaqlar, gənc gözəl qadınlar, bunlar müsəlmanlara xidmət edirlər. Hamısı Allahın yaratdığı xüsusi varlıqlardır, amma eyni insan kimi, yəni Allahı anmaların, üslubuyla, danışıqları belə mübarək, möhtərəm varlıqlardır. Lakin biz əgər evliysək yoldaşımızın əxlaqını bilirik, çəkdiyi əziyyətləri, çətinlikləri, cəsarəti bilirik, gözəl əxlaqını bilirik, qıldığı namazları Allah üçün etdiyi fədakarlıqları bilirik. Sonsuza qədər o gözəlliyi ilə onu sevərik o zaman. Heç unutmadan sevərik.
Cənnətin bir gözəlliyi də budur, yəni qarşılıqlı söhbətlər, peyğəmbərlər nələr etdi, məsələn, hər peyğəmbərə ayrı-ayrı soruşacağıq. Hz. Musa (ə.s) necə etdi, nələr etdi, onun səhnələrini görəcəyik. Burada dünyada sevdiyi heyvanları varsa, xoşlandığı şeylər varsa, onlar orada yenidən canlanırlar, onları oxşayacaq, onlarla birlikdə olacaq, amma xoşuna gələn nə varsa, məsələn texniki alətlər, onlardan xoşlanırsa onlar yaradılacaq, avtomobildən xoşlanırsa avtomobil, təyyarədən xoşlanırsa təyyarə.
Amma avtomobil benzinsiz gedər orada, çünki bu dünyada benzinsiz avtomobil gedərsə, motorsuz gedərsə insanın ağlının ixtiyarı qalxar ... O zaman məhz axirətdə olan da səbəbin qalxmasıdır, amma istədiyimiz hər şey olar, yəni hər cür musiqi hər cür gözəl şəkillər, heykəllər, nə istəyiriksə, yəni xoşumuza gələn nə varsa vardır.
Cəhənnəm tam əksidir, yəni hər şeyin biçimsiz, xarab, çirkli, üfunətli, narahat edici halı vardır. Yəni materialistlərin təsvir etdiyi tərzdədir. Yəni maqma halında olacaqdır, çox formasız, çirkin və əyri-üyrü insanlar, məsələn, ağzı burnu yumrudur. Çox çirklidir, məsələn ağzı çirklidir, bədəni çirklidir, yəni cəhənnəmdə yuyunma deyə bir şey yox, leş kimidir, son dərəcə çirklidir. Pis qoxu, pis kir, pis söz, pis mühit, pis qaranlıq, pis yeməklər, pis ümumi vəziyyət cəhənnəmin bir xüsusiyyətidir.
Cənnət də tam ziddidir. Məsələn, suları gözəldir, hər şeyi xoş ətir verər, məsələn, qoxu dalğaları gələr, bir gün qızılgül, bir gün qərənfil qoxusu kimi, amma çox daha mükəmməl olacaq. Məsələn, meyvələr çox ləzzətlidir, çox mükəmməldir, insanlar çiyələk yeyərkən belə çiyələyə pudra şəkəri qoyar bilirsiniz, o onun əskikliyidir. Məhz demək ki, insanların şüurunda əsil bir çiyələk anlayışı var, məsələn, heç normal portağal tapa bilməz insanlar, çox nadir taparlar, amma onda da yenə bir əksiklik taparlar. Məhz əsil pordivağalı orada tapacaqlar, məsələn, qarpızın əslini tapa bilmirlər, gedər iki saat çalışar axtarar insanlar, orada əslini görəcəklər, inşaAllah. (Adnan Oktarın Çay TV reportajından, 25 fevral 2009)
