İslam dünyasının gələcəyinin dünyada sülh və təhlükəsizliklə birbaşa əlaqədar olduğu dövrümüzdəki bir çox mütəfəkkir tərəfindən dilə gətirilir. İslam dünyası təqribən 1,5 milyard nüfuzu (bu rəqəmlə dünya əhalisinin ¼-ni təşkil edirlər), sahib olduğu yeraltı zənginlikləri və əhəmiyyətli strateji coğrafiyası ilə böyük güc təşkil edir. İkinci Dünya Müharibəsinə qədər çoxu müstəmləkə olan müsəlman ölkələri müharibədən sonra başlayan inqilablarla müstəqillik qazanmışdır və bu vəziyyət İslam coğrafiyasının görünüşünü dəyişdirmişdir. İslam coğrafiyasındakı əsil dəyişiklik isə soyuq müharibənin sona çatması ilə birlikdə baş vermişdir. Bu tarixə qədər Afrika-Asiya coğrafiyası olaraq qəbul edilən İslam dünyası Albaniya və Bosniyadan Çeçenistan və Tacikistana uzanan Avrasiya (Avropa-Asiya) coğrafiyasına çevrilmişdir. 80-ci illərdə Avropa Təhlükəsizlik və Əməkdaşlıq Təşkilatına müsəlman ölkə kimi təkcə Türkiyə üzv idisə, bu gün bu rəqəm 9-a çatmışdır.8
Bu müddət içində İslam dünyasının demoqrafik prosesində baş verən dəyişiklik də İslam coğrafiyasına təsir etmişdir. 20-ci əsrin əvvəllərinə qədər müsəlmanlar – qısa müddətli işğallar xaric– demək olar ki, İslam torpaqlarında, yəni müsəlman idarəçiliklərində yaşayıblar. 20-ci əsrin birinci yarısından etibarən müsəlmanlar öz istək və iradələri ilə Avropa ölkələrinə və Amerikaya köçməklə həmin yerlərdə əhalinin əhəmiyyətli qismini təşkil ediblər. Bu gün Amerikada və bir çox Avropa ölkələrində İslam ən sürətli yüksələn din olmuş, qərbdəki müsəlmanların sayının artması onların sosial və siyasi həyatda təsirini artırmışdır. Beləliklə, İslam coğrafiyası əhalisinin çox hissəsi müsəlman və ya müsəlmanların idarəsi altında olan ölkələrlə məhdudlaşmayan daha böyük coğrafiya halına gəlmişdir.
1. İndoneziya | 3. İran | 5. Cibuti |
Olduqca geniş ərazini əhatə edən İslam dünyası başda təbii gözəlliklər olmaqla, çoxlu təbii sərvətlərə malikdir. İslam Birliyinin qurulması ilə İslam ölkələri bu sərvətlərdən daha yaxşı istifadə edəcəklər. | ||
Əgər Allahın nemətlərini saymalı olsanız, onları sayıb qurtara bilməzsiniz. Həqiqətən, Allah bağışlayandır, rəhmlidir. (Nəhl surəsi, 18) |
Qafqazdan Tanzaniyaya, Mərakeşdən Ficiyə qədər geniş əraziyə yayılan İslam dünyası tarixin böyük mədəniyyətlərinin doğulub inkişaf etdiyi hövzədə yerləşir. Bölgənin sahib olduğu geosiyasi və geoiqtisadi xüsusiyyətlər bu coğrafiyanı bu gündə beynəlxalq əlaqələrin və dünya siyasətinin əhəmiyyətli nöqtəsinə yerləşdirmişdir.
Dünya ticarət yollarının əsas kəsişmə və keçid yerlərinin bu ərazilərə daxil olması da önəmli ünsürlərdən biridir. Qara dənizi Aralıq dənizi ilə əlaqələndirən, həmçinin Aralıq dənizi və Bəsrə körfəzini Hind okeanına birləşdirən boğaz, kanallar və Hind okeanındakı əsas keçid nöqtələrinin müsəlmanların nəzarətində olduğu düşünülərsə, İslam dünyasının daşıdığı əhəmiyyət daha yaxşı başa düşülər. Əlavə olaraq, neft-qaz kimi təbii sərvətlərin İslam coğrafiyasında yerləşdiyini də buna daxil etsək, hər şey daha da aydınlaşar. Bu xüsusiyyətlərin hamısı İslam dünyası üçün strateji imkanlardır və bu imkanların yaxşı dəyərləndirilməsi müsəlmanların dünya siyasətindəki təsirini daha da artırır.
Təbii gözəlliyə malik Maldivdə əvvəllər buddizm yayılmışdı. Lakin sonra müsəlman səyyahların apardığı təbliğatla İslam dini getdikcə yayılmağa başladı. Bu gün Maldivin əhalisinin demək olar ki, hamısı müsəlmandır. |
Bu gün belə müsəlmanların birbaşa və ya dolayı yolla 21-ci əsrdə əsas rol oynayacağı açıq şəkildə görünür. Ancaq əhəmiyyətlisi odur ki, bu, başda İslam dünyası olmaqla, bütün bəşəriyyətə faydalı olmalıdır. Bu mərhələdə belə bir şey düşünülür ki, İslam dünyası indiki vəziyyəti ilə bu vəzifəni öz üzərinə götürməyi bacara bilərmi? Şübhəsiz ki, müsəlmanlar bu məsuliyyəti öz öhdəsinə götürmək gücünə və şüuruna sahibdirlər. Lakin bu gün İslam dünyasına baxanda bəzi ölkələrdə demokratik üsul-idarənin tam yerləşmədiyi, texnologiyanın zəif olduğu və iqtisadiyyatın inkişaf etmədiyi kimi müəyyən problemlər gözə çarpır. Dünya siyasətində aktiv rol oynamağa hazırlaşan İslam dünyası bunun kimi çatışmazlıqları qısa zamanda həll etməlidir. Bundan başqa, İslam dünyasının birinci olaraq ən həyati və ən əsas problemi var: bölünmüş vəziyyətdə olmaq! Dünya müsəlmanlarının güclü və aktiv İslam Birliyi təmin edə bilməməsi bu gün müxtəlif problemlərin kökündə yer alan əhəmiyyətli çatışmazlıqdır. Güclü birlik təmin edilərsə, müsəlmanlar yaşanan problemlərin bənzərləri ilə heç qarşılaşmazlar, ortaya hər hansı bir problem çıxdıqda belə, qısa müddətdə həll edilər.
Birləşmiş Ərəb Əmirlikləri və Səudiyyə Ərəbistanındakı neft çıxarma mədənləri. |
Burda bunu vurğulamaq lazımdır ki, bölünmə dedikdə söhbət fərqli məzhəb və təcrübələrin mövcudluğundan getmir. Müsəlmanların birləşməsi hamısının tək bir idarə altında toplanması mənasına gəlmir. Əhəmiyyətlisi odur ki, həmin müxtəlifliklərin inanc birliyi altında, müxtəlif fikirlərdə ortaq məxrəc (fikir plüralizmi) və həmrəylik çərçivəsində toplanmasının təmin edilməsidir. Görüş, düşüncə və davranış fərqlilikləri bütün cəmiyyətlərdə rast gəlinən adi haldır. Müxtəlifliklər olsa da, müsəlmanlar İslam əxlaqına uyğun olaraq unutmamalıdırlar ki, onlar bir-birilərinin qardaşlarıdır. İrqi, dili, vətəni və məzhəbi nə olursa olsun, bütün müsəlmanlar qardaşdırlar. Buna görə də İslam dünyasındakı fərqliliklər bir zənginlik kimi dəyərləndirilməli, bunlar müsəlmanların çəkişməsinə səbəb olmamalıdır. Həmçinin onları əsas mövzulardan uzaqlaşdırıb ayrılığa səbəb olmamalıdır.
Kitabın növbəti səhifələrində İslam Birliyinin müsəlman dünyası üçün zəruriliyindən bəhs olunacaq, bu birliyin dünya sülhü üçün əhəmiyyəti detalları ilə ortaya qoyulacaq. Lakin bundan əvvəl İslam dünyasının necə bölündüyünü və bu vəziyyəti ortadan necə qaldırılacağını araşdıracağıq.
Keçən əsr İslam dünyası üçün zülm, təzyiq, münaqişə və müharibə əsri oldu. Minlərlə günahsız insan həyatını itirdi. |
İslam dünyasının bölünməsi 20-ci əsrin əvvəllərinə təsadüf edir. Bundan əvvəl fərqli məzhəb, irq və dillərə məxsus müsəlmanlar müxtəlif İslam imperiyalarının idarəsi altında bir arada hüzur və asayiş içində yaşayırdılar. Bundan başqa, həm də çox güclü idilər. Lakin 19-cu əsrin təxribatçı cərəyanlarından biri olan radikal millətçilik İslam dünyasında da təsirini göstərməyə başladı. Müsəlmanların bir qismi qərbə məxsus fikir cərəyanlarının təsiri altında qalaraq təlqin nəticəsində bu ideologiyanı mənimsədilər. Bu əsnada İslam imperiyalarının zəifləməsi ilə müsəlmanların böyük əksəriyyəti qərbli qüvvələrin müstəmləkəsinə çevrildilər. İstismarçılar İslam torpaqlarından çəkilsələr də, tərk etdikləri əraziləri süni şəkildə sərhədlərə bölüb müxtəlif dövlətlər qurdular. Bu vəziyyət bəzi müsəlmanlar arasında yayılan radikal millətçilik hərəkatları ilə birləşincə isə ortaya olduqca qarışıq mənzərə çıxdı. Müsəlman cəmiyyətləri arasındakı etnik fərqliliklər qarşıdurma vasitəsinə çevrildi. Qısa müddət əvvələ qədər eyni torpaqlarda bir arada yaşayan xalqlar bir anda fərqli sərhədlər arasında yaşayan, aralarında anlaşılmazlıqlar olan və bir-birinə zidd cəmiyyətlərə döndülər. Qısa zamanda hər ölkə ilə qonşusu arasında başda sərhəd anlaşılmazlığı olmaqla müxtəlif mübahisələr meydana çıxdı. (Bu anlaşılmazlıqların bir qismi İran-İraq müharibəsində olduğu kimi, iki müsəlman dövlətin bir-biri ilə müdhiş müharibəsinə qədər gedib çıxdı). Beləliklə, İslam dünyası bir əsr boyu davam edəcək qeyri-sabitlik dövrünə qədəm qoydu.
Burada bunu qeyd etmək lazımdır ki, millət, vətən sevgisi və müstəqillik tələbi qanuni və nəcib duyğulardır. Millətçilik hissinin qeyri-qanuni hala gəlməsi sevginin ehtirasa dönməsi ilə başlayır. Bir insan millətini sevərkən digər millətlərə qarşı səbəbsiz yerə kin bəsləməyə başlayırsa, öz millətinin maraqları üçün başqa xalqların haqlarını tapdalamağı, məsələn, onların torpaqlarını ələ keçirməyi, mallarını talan etməyi hədəf alırsa, deməli, bu sevgi qeyri-qanuni hala gəlmişdir. Yaxud da öz millətinə olan sevgisini bir növ irqçiliyə döndərirsə, yəni öz millətinin irsi olaraq digərlərindən üstün olduğunu iddia edirsə, yenə də qeyri-qanuni fikir formalaşdırmış olur. Millətçiliyi irqçi düşüncəyə çevirib iki müsəlman cəmiyyəti arasında ədavət toxumlarını səpməklə müsəlman qardaşlığı anlayışına xələl gətirəcək şəkildə şərh edilməsi də yanlışdır.
Allah bu yanlış fikrə Quranda diqqət çəkmişdir. Ayələrdə “cahiliyyə təəssübkeşliyi” olaraq təsvir edilən bu düşüncə cahil cəmiyyətlərin (din əxlaqından uzaq cəmiyyətlərin) xüsusiyyəti kimi izah olunur:
Kafirlər öz qəlbində həyəcanlı təəssübkeşliyə – cahiliyyə təəssübkeşliyinə qapıldıqları zaman Allah Öz Elçisinə və möminlərə rahatlıq nazil etdi və onlara təqva sözünü vacib buyurdu. Onların buna daha çox haqqı var idi və ona layiq idilər. Allah hər şeyi bilir. (Fəth surəsi, 26)
Diqqət edilirsə, ayədə həyəcanlı təəssübkeşlikdən söz açılır; Allahın buna qarşı möminlərə əminlik və təskinlik hissini verdiyi bildirilir. Deməli, öz cəmiyyətinə (tayfasına və ya millətinə) qarşı sevgisində həyəcanlı və aqressiv hərəkətlərə yol verən insanların halı Quran əxlaqına ziddir. 19-cu əsrdə materialist Avropada inkişaf edib müsəlman cəmiyyətlərə də aşılanan millətçilik anlayışı həyəcanlı və ifrat millətçilikdir. Millətçilik yalnız İslam dünyasında deyil, haradasa bütün dünyada qarşıdurmalara və siyasi yöndən qeyri-sabitliyə səbəb olmuşdur.
Halbuki insanlar arasında irq və nəsil-nəcabət baxımından ayrı-seçkilik salmaq, etnik fərqlilikləri anlaşılmazlıq mövzusuna çevirmək Quran əxlaqına qəti şəkildə ziddir. Rəbbimiz bir ayədə belə buyurmuşdur:
Ey insanlar! Biz sizi bir kişi və bir qadından yaratdıq. Sonra bir-birinizi tanıyasınız deyə, sizi xalqlara və qəbilələrə ayırdıq. Şübhəsiz ki, Allah yanında ən hörmətli olanınız Ondan ən çox qorxanınızdır. Həqiqətən, Allah biləndir, xəbərdardır. (Hücurat surəsi, 13)
Hitler kimi, insanları irqlərinə görə təsnif edənlərin ortaya atdığı nəzəriyyələr köklü şəkildə yanlışdır. İnsanların fərqli irqlərə mənsub olması üstünlük və ya münaqişə səbəbi deyil. |
Allah “Göylərin və yerin yaradılışı, dillərinizin və rənglərinizin müxtəlifliyi də Onun dəlillərindəndir. Həqiqətən, bunda bilənlər üçün ibrətamiz dəlillər vardır!” ayəsi ilə də insanların fərqli irq və millətlərdən olmasının Özünün ayələrindən biri olduğunu bildirmişdir. Bu fərqliliklər ədavət və qarşıdurma mövzusu deyil, bir növ zənginlik və müxtəliflikdir.
Tarix İslamın etnik fərqlilikləri uzlaşdırmasının nümunələri ilə doludur. Hz.Muhəmməd (səv) səhabələri irq və qəbilə ayrı-seçkiliyi salmaqdan, insanları millətinə, cinsiyyətinə və dilinə görə ayırmaqdan, hətta eyni topluluq daxilində onları maddi imkanlarına görə siniflərə bölməkdən qəti çəkindirmişdir. Peyğəmbərimiz (səv) vida xütbəsində aşağıdakı sözləri ilə müsəlmanları diqqətli olmağa dəvət etmişdir:
“Ey insanlar, bu, mütləqdir ki, Rəbbiniz də, atanız da birdir. Hamınız Adəmdən, Adəm də torpaqdandır. Allah yanında ən üstün olanınız Ondan ən çox qorxanınızdır. Ərəb əcəmdən, əcəm ərəbdən, ağ qaradan, qara da ağdan üstün deyil, təqva xaric”.
Peyğəmbərimizin (səv) və dörd xəlifənin dövründə ard-arda davam edən fəthlər İslam dünyasını qərb və şərqə qədər genişləndirmiş, fərqli millətlərin nümayəndələri İslam bayrağı altında birləşmişdir. Qəbilə savaşları və sonu gəlməyən qan davaları içində boğulan Yaxın Şərq İslam əxlaqının yayılması ilə sakitliyə qovuşmuş, təkcə ərəblərin arasındakı qəbilə savaşları deyil, müsəlmanların fəth etdikləri bütün torpaqlarda qarşıdurmalar sona çatmışdır. Bəzi xristian məzhəbləri arasındakı şiddətli mübarizələr belə, müsəlmanların hakim olduğu yerlərdə sülhlə nəticələnmişdir. Öz aralarında savaşan qəbilələr, qarşı tərəfi amansız şəkildə yox etməyə çalışan topluluqlar İslam bayrağı altında bir-birilərinə hörmət göstərməyə başlamışdır.
Dövrümüzdəki müsəlmanlar da eyni düşüncəyə sahib olmalıdırlar. Müsəlmanlar arasındakı münasibətlərdə əsas ölçü irq, etnik mənşə, dil, imkan və məqam kimi xüsusiyyətlər deyil, iman və gözəl əxlaq olmalıdır. Səmimi iman edənlər arasında sevgi digərinin Allahdan qorxmasına, Rəbbimizə duyduğu sevgiyə və gördüyü saleh işlərə görə şəkillənir. Əgər bir adam həyatını Allah yoluna həsr etdiyini bütün hərəkətləri ilə sübut edirsə və hər zaman Allah rizası üçün gözəl davranışlar göstərirsə, möminlər o şəxsə qarşı sevgi hiss edərlər. Həmin şəxsin dərisinin rəngini, millətini və ya maddi imkanlarını müqayisə mövzusu etməzlər. Bu xüsusiyyətlər heç bir zaman möminlərin sevgisinə müsbət və ya mənfi təsir göstərməz. Eyni şeylər müsəlman cəmiyyətləri arasındakı əlaqələrdə də əsaslıdır. İki müsəlman topluluq arasındakı münasibət Quranda bildirilən şəkildə olmalıdır. Müsəlmanlar bir-birilərinin yardımçısı və vəlisidir.
Dövrümüzdə İslam dünyasının parçalanmış olmasının ən əsas səbəblərindən biri bu düşüncənin azlığıdır. Buna səbəb isə Qurandan uzaqlaşıb dindən xaric fikir cərəyanlarının təsirinə düşməkdir. Qərbdə formalaşan dinə zidd fəlsəfə və ideologiyaları mənimsəməyən bəzi ziyalılar elə zənn ediblər ki, bu fikirləri müsəlman torpaqlarında yaymaq onları irəli aparacaq. Bu tarixi xətanın səbəb olduğu təxribatın izləri bu gün də açıq şəkildə görünür. Ədaləti, fədakarlığı, şəfqət və mərhəməti, açıq fikirliliyi gətirən Quran əxlaqının yerinə bəzi azğın fəlsəfə və ideologiyaların cəmiyyətlərə aşılanması ilə müsəlman dünyasındakı həmrəyliyin və nizamın yerini bölünmələr və qarışıqlıqlar almışdır. Bu qarışıqlıqları sona çatdırmaq üçün bəzi ölkələrdə yenə Quran əxlaqına zidd modellər ortaya çıxmış və xalqı amansız şəkildə əzən despot rejimlər qurulmuşdur.
Bu gün İslam dünyasının gələcəyinə dair yol xəritəsi müəyyən edilərkən bu tarixi təcrübədən dərs çıxarıb yanlış istiqamət və təlqinlərdən qorunmaq lazımdır. Tarix açıq şəkildə göstərir ki, İslam dünyası ancaq özündəki dəyərlərə sahib çıxarsa, yüksələ bilər. Bu dəyərlərin ən əhəmiyyətli olanlarından biri müsəlmanların birlik və bərabərliyidir.
Cənab Adnan Oktarin “Al Baghdadi” Müsahibəsi (29 Iyun, 2008) |
Müxbir: Müsəlmanlar qətliamlara məruz qalır. Daha əvvəl Bosniya və Herseqovinada olub. İndi bu, İraq, Əfqanıstan, Fələstində davam edir. Sizcə, bu mövzuda nə etmək lazımdır? Adnan Oktar: Müsəlmanların birlik olmaması, birlikdə hərəkət etməməsi haramdır. Haram bir hökmdür. Müsəlmanların birlikdə hərəkət etməsi, toplu şəkildə qardaş olması, hamısının qardaş olması və bir lider ətrafında toplanması Qurana əsasən, fərzdir. Müsəlmanlar bunu etmirlər. Bunu etmədikdə də hər cür bəlanın qapısı açılır. Müsəlmanlar bu fərzi yerinə yetirməlidirlər. Mən buna görə deyirəm ki, İslam həmrəyliyi olsun. Hər dövlət ayrıca milli dövlət kimi qalsın, hər dövlət öz daxilində azad yaşasın, fəqət başlarında mənəvi lider olsun. Çünki xristianların lideri– Papası var. Müsəlmanların da mənəvi liderinin olması şərtdir. Bu mənəvi birliyin başında bir nəfər olarsa, bu qarışıqlıq və fitnələr asanlıqla sona çatar. O zaman dünyanın hər hansı bir yerində müsəlmanların barmağının ucuna zərər gəlsə, bütün müsəlmanlar toplu şəkildə hərəkət edəcəyi üçün bu hadisə o dəqiqə dayandırılar. Lakin belə bölünmüş durumda olsalar, “böl, parçala, ud” siyasətinin hədəfinə çevrilsələr, əlbəttə ki, kiçik hissələri udmaq asandır. Lakin bütün birlik içindəki müsəlman aləmini udmaq mümkün deyil. Müsəlmanlar bu fərzi qısa müddət ərzində yerinə yetirməlidirlər. |
“Ərəb süvarilərinin döyüşü”, kətan üzərində yağlı boya, “The Walters” sənət qalereyası, Merilend |
Səlibçilərə qarşı İslam dünyasının vəziyyəti bu mövzuda əhəmiyyətli nümunə təşkil edir.
1096-cı ildə başlayan səlib yürüşünün orduları Yaxın Şərqə çatanda müsəlmanlar anlaşılmazlıq və çəkişmələr üzündən müxtəlif əmirliklərə bölünmüşdülər. Elə bu səbəbdən də Avropadan gələn barbar işğalçılara qarşı çıxa bilmədilər. 1099-cu ildə Qüdsdə qorxunc qətliam törətməklə qurulan səlibçi krallığı on illər ərzində müsəlmanların bu vəziyyətindən faydalandı. Lakin böyük İslam sərkərdəsi Səlahəddin Əyyubinin müsəlman əmirlikləri bir-bir öz hakimiyyəti altına alıb birləşdirməsi ilə birlikdə müsəlmanlar səlibçilərə qarşı çıxmaq gücü qazandılar.
Yenə də müsəlmanların səlibçiləri məğlub etməsi bir gündə baş tutmayacaqdı. Səlahəddin Əyyubi müsəlmanları bir bayraq altında birləşdirərkən, digər yandan da elmi və əxlaqi oyanış başlatmışdı. Britannika ensiklopediyasında bu barədə aşağıdakı məlumatlar verilir:
“Müsəlmanların dini qurumlarını təşviq edib fəaliyyət dairəsini genişləndirmək (Səlahəddin Əyyubinin) siyasətinin əsas hissələrindən biri idi. Elm adamlarına və din alimlərinə sahib çıxdı, onların biliyindən istifadə etmək üçün universitet və məscidlər inşa etdirdi və onlara İslam dünyasının faydasına çoxlu əsər yazdırdı... Əxlaqın yenidən doğulması ilə (bu, onun şəxsi həyatının əsas amili idi) özündən beş yüz il əvvəl dünyanın yarısını fəth edən ilk nəsil müsəlmanların qərarlılığını və şövqünü yenidən oyandırmağa çalışdı”.
Elmi, əxlaqi və imani yüksəliş müsəlmanların siyasi birliyi ilə birləşincə İslam mədəniyyəti bir daha yüksəldi. Səlahəddin Əyyubinin əmrindəki birləşmiş İslam ordusu 1187-ci ildə Hattin döyüşündə –bölünmələr və qarışıqlıqlar üzündən– səlibçiləri məğlubiyyətə uğratdı. Daha sonra Qüds daxil olmaqla, səlibçilərin işğalındakı bütün Fələstin torpaqlarını azad etdi.
Səlibçilərin 1099-cu ildə Qüdsü işğalı əsnasında törətdikləri qətliamı və talanı göstərən rəsm |
Səlahəddin Əyyubinin və rəhbərliyi ilə qurulmuş İslam Birliyinin ən diqqət çəkən yönü isə Quran əxlaqına uyğun olaraq elm, ədalət və sülh kimi dəyərləri ən yaxşı şəkildə təmsil etməsi idi. Səlahəddin Əyyubi, ümumiyyətlə, səlib yürüşlərinə qarşı zəfəri ilə tanınır, lakin onun digər əsas xüsusiyyətlərindən biri səlibçilərə və bütün xristianlara qarşı son dərəcə ədalətli davranması idi. Səlibçilər müsəlmanlara qarşı həddən artıq zalım davransalar da, Səlahəddin Əyyubi onlardan intiqam almamış, Qüdsü fəth edərkən şəhərdəki heç bir xristiana zərər verməmişdi. Səlahəddin Əyyubi eyni zamanda öz tərəfindəki radikalların da qabağını almışdı. III Xaş yürüşünün başında duran İngiltərə kralı Riçardın Əkr qalasında üç min dinc müsəlmanı qətlə yetirməsindən sonra bəzi şəxslər intiqam almağa çalışmışdılar. Beləliklə, Yafa şəhərində (indiki Tel-Əvivdə) xristianlara qarşı kütləvi qırğın planı qurmuşdular. Səlahəddin Əyyubi öz ordusunda bu radikal meyilliliyi dayandırmaq və Yafadakı xristianların təhlükəsizliyini təmin etmək üçün böyük cəhd göstərdi və müvəffəqiyyətli oldu.
Nəhayət, Səlahəddin Əyyubi səlibçilərə bir neçə imtiyaz və imkanlar verib müqəddəs torpaqlara sülh gətirə bildi. 28 avqust 1192-ci ildə səlibçilərlə müsəlmanlar arasında sülh müqaviləsi bağlandı. Bundan sonra Səlahəddin Əyyubi bu şəhəri ələ keçirmək üçün minlərlə müsəlmanı öldürən səlibçi ordu başçılarına böyük jest edib onları qonaq kimi Qüdsə dəvət etdi. Qüdsü ziyarət edən xaçlı başçılar müsəlmanlarda gördükləri bu şəfqət və ədalət qarşısında heyranlıqlarını gizlədə bilmədilər. Səlahəddin Əyyubi bir dəfə İngiltərə kralı Riçardın xəstə olduğunu öyrənmiş, yanına öz həkimini göndərmişdi. Səlahəddin Əyyubinin Quran əxlaqına əsaslanan bu yüksək əxlaqı onu bütün Avropada əfsanəyə çevirmişdi.
Qısası, Səlahəddin Əyyubinin qurduğu İslam Birliyi müsəlmanlara həm güc və zəfər qazandırmış, həm də İslam əxlaqının özünəməxsus ədalət, şəfqət və sülhsevərlik kimi dəyərlərinin yenidən canlanmasına vəsilə olmuşdu. Müsəlmanlar İslama xidmət etmək üçün təşviq edilmiş, eyni zamanda bəzi radikal meyilliklər əngəllənərək müsəlmanların Quran əxlaqına görə davranışı göstərilmişdir.
Səlahəddin Əyyubinin qurduğu İslam Birliyindən düz səkkiz əsr keçib. Lakin tam o dövrdəki səbəblərə görə bu gün də müsəlmanlar üçün İslam Birliyi lazımdır. Əlbəttə, bu gün İslam dünyasına qarşı səlibçilər dövründə olduğu kimi, mütəşəkkil şəkildə hərbi hücum yoxdur. Lakin İslam dünyası müxtəlif bölgələrdə fərqli təhdidlər altındadır. Bundan başqa, İslam dünyası digər cəmiyyətlərdən arxada qalmış, elm, texnologiya, mədəniyyət, incəsənət kimi sahələrdə – uzun müddət dünya lideri olmasına baxmayaraq – çox geriləmişdir. Digər tərəfdən başqa cəmiyyətlərdə ortaya çıxan bir çox yanlış fəlsəfə və ideologiyalar 19-cu əsrdən başlayaraq İslam dünyasına daşınmaqla Quran əxlaqını tam mənası ilə bilməyən bəzi müsəlmanları təsiri altına almışdır. İslamı təmsil etmək iddiası ilə ortaya çıxan, amma həqiqətdə İslam əxlaqına tamamilə zidd olan vəhşiliklər törədən bəzi radikallar isə İslam ilə digər mədəniyyətlər arasında qarşıdurmanı qızışdırmaq istəyənlərə, çox vaxt özləri də bilmədən xidmət etməkdədirlər.
Sultan Səlahəddin dövründə və ondan sonra Əyyubi sultanlığının sərhədlərini göstərən xəritə. |
Bütün bunların sona çatması və müsəlmanların yenidən dünyaya istiqamət verən, ədalət və sülh gətirən mədəniyyət qurması üçün Səlahəddin Əyyubinin üsulu tətbiq olunmalıdır: İslam dünyasında əxlaqi, imani və elmi yöndən dirçəlişə yenidən başlamaq və bir tərəfdən də müsəlmanların siyasi birliyini təmin etmək.
Müsəlmanların birlik olması təkcə mövcud vəziyyətin sona çatması üçün ehtiyac duyulan siyasi bir zərurət deyil. Bundan daha əhəmiyyətlisi, birlik və bərabərlik onsuz da müsəlman olmağın şərtlərindən biridir. Müsəlmanlar həyatın hər sahəsində olduğu kimi, milli və beynəlxalq siyasətdə də Quran əxlaqına uyğun davranmalıdırlar. Quran əxlaqının əsasa alınması bu ittifaqın daimi və aktiv olmasını təmin edəcək.
İslam əxlaqı müsəlmanların həmişə birləşdirici üslubdan istifadə etmələrini və həmrəylik içində din qardaşı olmalarını tələb edir. Allah Quranda möminlərə: “Bir-birinizlə mübahisə etməyin” (Ənfal surəsi, 46) – deyə əmr edir, bunun müsəlmanları zəiflədəcək vəziyyət olduğunu bildirir. Başqa bir ayədə də belə buyurulur:
Özlərinə aydın dəlillər gəldikdən sonra firqələrə ayrılıb ixtilaf edənlər kimi olmayın. Onları böyük bir əzab gözləyir. (Ali-İmran surəsi, 105)
Beytüllahim Şapeli, T.Allom |
Ey insanlar! Biz sizi kişi və qadından yaratdıq. Sonra bir-birinizi tanıyasınız deyə, sizi xalqlara və qəbilələrə ayırdıq. Şübhəsiz ki, Allah yanında ən hörmətli olanınız Ondan ən çox qorxanınızdır. Həqiqətən, Allah biləndir, xəbərdardır. (Hücurat surəsi, 13) |
Vicdan və ağılla hərəkət edən, öz mənfəətlərinin deyil, ədalətin arxasınca gedən möminin digər iman edənlərlə ittifaq qura bilməməsi mümkün deyil. Bu, fərdlərə aid olduğu kimi, cəmiyyətlərə və millətlərə də aiddir. Belə ki, Allah Quranda bu həqiqətə diqqət çəkmiş, müsəlman cəmiyyətlərin bir-birilərinə ədalətsizlik edib düşmənçilik bəsləmələrini qadağan etmişdir. Quranda belə davrananların qabağını kəsmək və fərqli müsəlman cəmiyyətləri barışdırmaq əmr olunur:
Əgər möminlərdən iki dəstə bir-biri ilə vuruşsa, onları barışdırın. Əgər onlardan biri digərinə qarşı təcavüz etsə, təcavüzkar dəstə ilə, o, Allahın əmrini (yerinə yetirməyə) qayıdanadək, vuruşun. Əgər o qayıtsa, hər iki dəstəni ədalətlə barışdırın və insaflı olun. Sözsüz ki, Allah insaflıları sevir. (Hücurat surəsi, 9)
Əlbəttə, hər bir müsəlman cəmiyyətində mədəni və ənənəvi yöndən fərqli xüsusiyyətlər ola bilər. Fərqli şərh, düşüncə və fərqli məzhəblər ola bilər. Bu, olduqca təbiidir. Lakin bu fərqliliklərdən dolayı bir müsəlman topluluğun digərinə qarşı cəbhə açması, fərqli dəyərlərə görə digərini yad, hətta düşmən görməsi çox yanlışdır. Bu vəziyyət qətiyyən qəbul edilə bilməz.
Cənab Adnan Oktarin “Denge” Televiziya Kanalina Verdiyi Müsahibə (9 Dekabr, 2009) |
Adnan Oktar: Baxın, bu məzhəb ayrılığından qaynaqlanan müxalif ruhu ortadan qaldırmaq lazımdır. Şiə, ələvi, bektaşi hamısı qardaşımızdır. Hamısı mömin, müttəqi, tərtəmiz adamlardır. Hamısı Allaha və peyğəmbərlərə aşiqdirlər; dərin sevgi bəsləyirlər. Qardaşlarımız bizim üçün bir nemətdir. Bu fikir – müxaliflik fikri aradan götürülməlidir. Bundan başqa, İslam əxlaqı İslam coğrafiyasına yayıldıqda bu, çalışqanlıq, aktivlik, zehin açıqlığı, keyfiyyət və s. meydana gətirir. Bunun bərəkət və gözəlliyini bütün müsəlmanlar görər. Hətta xristian və musəvilər də istifadə edərlər. Bunun üçün tələsmək lazımdır bir az. |
Cənab Adnan Oktarin İndoneziyanin “Antara” Xəbər Agentliyinə Verdiyi Müsahibə (16 Sentyabr, 2008) |
Adnan Oktar: Bir-birilərini çox sevsinlər, məzhəb ayrılıqları olmasın. Ələvi, sünni, şiə– hamımız qardaşıq. Bir-birilərinə çox bağlı olsunlar. Hz.Mehdinin zühuru çox yaxındır. Hz.İsanın enməsi an məsələsidir. Bu dediklərimin doğru olduğunu onsuz da on ilin içində görəcəklər. Bütün əlamətlər çıxıb, İslam Birliyinə sevinc içində hazırlaşsınlar. İnşaAllah, cənnətdəki həyatımız da çox gözəl olacaq, Allahın izni ilə. Əgər belə səmimi çalışsaq, Allahdan bunu umuruq. Biz sonsuzluğa başlamış varlıqlarıq. Yaradıldıqdan sonra artıq sonsuza qədər yox olmayacağıq, sonsuza qədər yaşayacağıq. İnşaAllah, cənnətdə də buna davam edəcəyik, bu şəkildə yaşamağa davam edəcəyik. Amma bunun şərti odur ki, gərək səmimi olaq, bir-birimizi çox sevək, Allaha qarşı itaətkar olaq, Qurana tabe olaq və Quran əxlaqını tam yaşayaq. Bunları etdikdən sonra ürəkləri rahat olsun, inşaAllah. |
Allah Quranda müsəlmanları bu xətaya düşməmək üçün xəbərdar etmiş, kitab əhlinin bundakı xətasını ibrət olaraq göstərmişdir. Quranda kitab əhlinin (xristian və yəhudilərin) xətasından bəhs edilərkən bu cəmiyyətlərin öz aralarında bölünüb ayrılmasından söz edilir. “Beyyinə” surəsinin 4-cü ayəsində kitab əhlinin özlərinə açıq-aydın dəlillər gəlməsinə baxmayaraq, fərqli firqələrə bölünməsi xəbər verilir. Digər ayələrdə isə bu ayrılığın səbəbləri arasında zülm, ədavət və həsəd kimi olumsuz xüsusiyyətlərdən bəhs edilir:
Onlar yalnız özlərinə elm gəldikdən sonra aralarındakı ədavət üzündən ayrılığa düşdülər... (Şura surəsi, 14)
Həqiqətən, Allah dərgahında din İslamdır! Kitab verilənlər ancaq özlərinə elm gəldikdən sonra aralarındakı zülm və həsəd üzündən ixtilafa düşdülər. Kim Allahın ayələrini inkar edərsə, (bilsin ki,) Allah tez haqq-hesab çəkəndir. (Ali-İmran surəsi, 19)
Bu ayrılıq səbəbi ilə kitab əhlinin tarixinin çəkişmələrlə dolu olduğu aşkar həqiqətdir. Xristianlığın ilk 1600 illik tarixi bir-biriləri ilə münaqişə edən fərqli xristian məzhəblərinin tarixi sayıla bilər. Kiçik fikir ayrılıqları belə xristianların bir-birilərini inkarçılıqda günahlandırmalarına səbəb olmuşdur. Bu çəkişmə daxilində Roma Katolik kilsəsi bir müddət hökmranlığı təmin etmiş, ancaq sonrakı əsrlərdə həmin kilsə kafir hesab etdiyi fərqli dini məzhəblərə (bunlardan doketizm, montanizm, adoptionizm, savellianizm, arianizm, pelaqionizm və qnostisizmi göstərmək olar) qarşı böyük təzyiqlər etmişdir. Papa hakimiyyətinin 11-ci əsrdən etibarən katar və boqomilçilər kimi fərqli dini cərəyanlara göstərdiyi təzyiqlər, ardınca isə protestantlarla katoliklər arasında baş verən və yüz ildən çox davam edən qanlı savaşlar Avropa tarixinin ən qaranlıq dövrləri ilə üst-üstə düşür. Maraqlıdır ki, Avropa mədəniyyətinin yüksəlişi həmin məzhəb savaşlarının bitməsindən sonra başlamışdır. Siyasi tarixçilərin qəbul etdiyi kimi, müasir Avropa fərqli xristian məzhəblərinin bir-birinə tolerant yanaşması fikrinin əsas tutulduğu məşhur Vestfaliya sülhündən (1648-ci il) sonra meydana çıxmışdır.
İnsanların dini cəhətdən bölünmələrinin kökündə Allahın əmr etdiyi əxlaqı yaşamamaq durur. Bu əxlaq təvazökarlığı əsas götürür. Təvazökarlıqdan uzaqlaşanlar özlərini və öz fikirlərini mütləq doğru olaraq görür. Özlərindən fərqli düşünənləri kiçik görüb onlara düşmənçilik bəsləyirlər. Öz düşüncələrinin doğruluğundan heç şübhə etmədiklərinə görə heç bir zaman özlərini hesaba çəkməz, dolayısilə, daha yaxşıya və doğru olana getməzlər. Yalnız öz fikrini bəyənib bununla öyünənlər haqqında Quranda belə buyurulur:
Lakin onlar öz işlərini aralarında parçalayıb firqələrə bölündülər. Hər firqə öz əllərində olana sevinir. (Muminun surəsi, 53)
Allahdan qorxub çəkinənlər və axirətdə hesab verəcəyinə inananlar bu vəziyyətdən qətiyyətlə kənar durarlar. Bunun əhəmiyyətinin fərqində olanlar digər möminləri də bölünüb ayrılmaqdan çəkindirməli, müsəlmanları Quran əxlaqında birləşdirmək üçün durmadan cəhd göstərməlidirlər.
Nümunəvi müsəlmanlar insanlara qarşı Rəbbimizin təzahürləri olduqları üçün sevgi, mərhəmət və şəfqətlə yaxınlaşarlar. Özləri ilə eyni inancı paylaşan, Qurana iman edən, Allahın əmrlərini yerinə yetirən və Peyğəmbərimizin (səv) sünnəsinə tabe olanları isə qardaş olaraq görür, bir-birilərinin himayədarları olduqlarını unutmazlar. Müxtəlif müsəlman topluluqları arasındakı mədəni və ənənəvi fərqliliklərdən dolayı məzhəblərə bölünməyin və bunları sürəkli ön plana çıxarıb ixtilaf salmağın yerinə Quran əxlaqını yaşamaqda ittifaq etmək lazımdır. Müsəlmanlar ittifaqda bir-birilərini dəstəkləməli, ixtilaflı məsələlərdə şəfqətlə davranmalıdırlar. Yuxarıda da vurğuladığımız kimi, bu mövzunun əhəmiyyətini görən səmimi müsəlmanlar və İslam dünyasının öndərləri bunun üzərində çoxlu çalışmalı, müsəlmanlar arasında birlik və bərabərliyi təşviq etməlidirlər. Müsəlman dünyasında sevgi, hörmət mərhəmət və şəfqətə əsaslanan həmrəylik inşa etməlidirlər.
Humayun türbəsi, Hindistan. Böyük Moğol İmperiyasının əhəmiyyətli əsərlərindən biridir. |
Hamınız Allahın ipindən möhkəm yapışın və parçalanmayın! Allahın sizə olan nemətini xatırlayın ki, siz düşmən idiniz, O, sizin qəlblərinizi birləşdirdi və Onun neməti sayəsində qardaş oldunuz. Siz odlu bir uçurumun lap kənarında idiniz. O, sizi ondan xilas etdi. Allah Öz ayələrini sizə beləcə bəyan edir ki, bəlkə, doğru yola gələsiniz. (Ali-İmran surəsi, 103) |
Bir daha xatırlatmaq lazımdır ki, İslam əxlaqının təməlində ixtilaf və ayrılıq deyil, inanc birliyini və ortaq dəyərləri əsas alan anlayış vardır. Hz.Muhəmməd (səv) “sizə iki şey qoyub gedirəm, onlara möhkəm sarıldıqca əsla dəlalətə düşməzsiniz: Quran və mənim sünnəm” sözləri ilə müsəlmanlara doğru yolu göstərmişdir. Bizə düşən bu yola tabe olmaqdır. Haqq dinə tabe olmaq və ayrılığa düşməkdən çəkinmək Allahın bütün inananlara əmridir. Allah bir ayədə belə buyurur:
(Allah) Nuha tövsiyə etdiyini, sənə vəhy etdiyimizi, İbrahimə, Musaya və İsaya tövsiyə etdiyimizi sizin üçün də dində qanun etdi: dinə doğru-düzgün etiqad edin və onda bölünüb firqə-firqə olmayın! Sənin dəvət etdiyin müşriklərə ağır gəldi. Allah istədiyi kəsi Özü üçün seçər və (Ona) üz tutanı Özünə tərəf yönəldər. (Şura surəsi, 13)
Faytum şəhəri, Pol Renuar, “Mathaf” qalereyası, London |
Birlik üçün sədaqətli, vəfalı və fədakar olmaq lazımdır. Allah müsəlmanlara birlik içində olmağı əmr etmişdir. Çünki Quranda deyilir ki, şeytan onların arasını vurmaqla bu birliyə mane olmağa çalışır. Müsəlmanlar aralarındakı birlik ruhuna ziyan vuran bütün hərəkətlərdən uzaq durmalıdırlar. Hər mömin başqasına qarşı mümkün qədər fədakar, səbirli olmalı, onun yaxşılığı üçün çalışmalı, sədaqətli və vəfalı olmalıdır. Bu üstün əxlaqı bütün möminlər mənimsəməlidir.
Bu mövzuda ən gözəl nümunələrdən biri Peyğəmbərimizlə birlikdə Məkkədən hicrət edən möminlərin və Mədinədə onlara gözəl evlər hazırlayan müsəlmanların arasındakı münasibətlərdir. Məkkəli müşriklərin zülm və təzyiqləri üzündən Allah yolunda hicrət edən möminləri Peyğəmbərimizə (səv) biət edən mədinəli müsəlmanlar ən gözəl şəkildə qarşılamış, onlara böyük sevgi göstərmişdilər. İki yad topluluq olsalar da, həmçinin cahil ərəblər arasında vacib sayılan qəbilə bağına malik olmasalar da, iman və təvazökarlıqları sayəsində nümunəvi qardaşlıq nümayiş etdirmişdilər. Mədinəli müsəlmanlar hicrət edənlərə hər cür şərait yaratmış, onlara evlərinin qapısını açmış, yeməklərini onlarla paylaşmış, öz ehtiyaclarından əvvəl onların ehtiyacını düşünmüş və mömin qardaşlarının nəfslərini özlərininkindən üstün tutmuşdular. Rəbbimiz mədinəli möminlərin gözəl əxlaqını Quranda belə xəbər verir:
(Mühacirlərdən Mədinədə) əvvəl (orada) yurd salmış və iman gətirmiş kimsələr öz yanlarına hicrət edənləri sevir, onlara verdiklərinə görə qəlblərində peşmançılıq hissi duymurlar. Hətta özləri ehtiyac içində olsalar belə, onları özlərindən üstün tuturlar. Nəfsinin tamahından qorunan kimsələr nicat tapanlardır. (Həşr surəsi, 9)
Bu, nümunə götürüləsi üstün əxlaqdır. Eyni zamanda iki mömin topluluğun bir-biri ilə münasibətlərinin necə olmalı olduğuna dair əhəmiyyətli örnəkdir. Peyğəmbərimiz (səv) müsəlmanlar arasında həmrəyliyin necə olacağını belə təsvir etmişdir:
“Müsəlmanların öz aralarındakı mərhəmət, hörmət və həmrəyliyi eynilə vücud kimidir. Bədənin bir üzvü narahat olanda digər üzvlər onunla eyni acını çəkib yatmazlar”.
Möminlərinin bir-birilərini qəlbən sevməsi və aralarında heç bir kinin olmaması Allahın onlara böyük lütfü və nemətidir. Axirətdə tam mənası ilə yaşanacaq bu nemət haqqında Quranda belə bəhs olunur:
Biz onların köksündəki kin-küdurəti çıxarıb kənar etdik. Onlar taxtlar üzərində qarşı-qarşıya əyləşən qardaşlar olacaqlar. (Hicr surəsi, 47)
İngilis rəssam Devid Robertsin “Müəyyad məscidi” adlı rəsm əsəri. |
Allaha və Onun Elçisinə itaət edin, bir-birinizlə mübahisə etməyin, yoxsa ruhdan düşər və zəifləyərsiniz. Səbir edin, çünki Allah səbir edənlərlədir. (Ənfal surəsi, 46) |
Dolayısilə, müsəlmanlar həmrəyliyin, qardaşlığın və birlik hissinin böyük nemət olduğunu anlayaraq davranmalı, bu birliyin qorunması üçün səbirli və iradəli olmalıdırlar. “Ənfal” surəsindəki “Əgər möminsinizsə, Allahdan qorxun, aranızdakı münasibətləri düzəldin, Allaha və Onun Peyğəmbərinə itaət edin!” ayəsi müsəlmanlara birlik olmağın əhəmiyyətini göstərən ayələrdən bir başqasıdır. Həmçinin Peyğəmbərimiz (səv) bir hədisdə müsəlmanların müştərək hərəkət etməli olduqları haqqında belə buyurur:
“...Bir-birinizə paxıllıq etməyin. Bir-birinizə düşmən olmayın. Bir-birinizlə münasibətləri pozmayın. Bir-birinizdən üz çevirib küsməyin. Ey Allahın qulları, qardaş olun”.9
Mömin hər bir vəziyyətdə bağışlayıcı olmalıdır. Hələ qarşısındakı adam müsəlmandırsa, onunla din qardaşı olduğunu, hər ikisinin də Allahdan qorxub çəkindiyini, Peyğəmbərimizə (səv) itaət etdiyini və halal-haramlara ciddi yanaşdığını düşünərək daha da səbirli davranmalıdır. Müsəlman bilir ki, həmişə din qardaşının yaxşılığını istəməlidir, özünü düşündüyü kimi, onu da düşünməlidir. Ortaya müəyyən anlaşılmazlıqlar çıxdıqda isə səbir və şəfqətlə qarşılıq verməlidir. Quranda müsəlmanların din qardaşları üçün belə dua etdikləri bildirilir:
Sonra gələnlər deyirlər: “Ey Rəbbimiz! Bizi və bizdən əvvəlki iman gətirmiş qardaşlarımızı bağışla. Bizim qəlbimizdə iman gətirənlərə qarşı nifrət və həsədə yer vermə. Ey Rəbbimiz! Həqiqətən də, Sən şəfqətlisən, rəhmlisən!” (Həşr surəsi, 10)
Bütün bunlarla yanaşı, iki müsəlman cəmiyyəti arasında da bənzəri hadisə baş verdikdə möminlər onları barışdırmağa çalışmalıdır. Çünki Allah iman edənlərə belə buyurur:
Möminlər, həqiqətən də, qardaşdırlar. Elə isə qardaşlarınızı barışdırın və Allahdan qorxun ki, sizə rəhm edilsin. (Hücurat surəsi, 10)
Məlumdur ki, belə bir əxlaq möminlərə bərabərlik və birlik ruhu qazandırar. Belə ki, Rəbbimiz iman edənlərə Öz yolunda divar kimi səf-səf düzülüb (Saff surəsi, 4) mübarizə aparmağı əmr edir. Bu mübarizə inkarçı fəlsəfə və ideologiyalara qarşı fikri yöndən aparılmalıdır və bütün müsəlmanlar bundan məsuliyyət daşıyır. Bu mübarizəyə qoşulub dünyanın qaranlıqdan aydınlığa çıxarmağın yerinə öz aralarında çəkişmək və özünə qapalı bir quruluş formalaşdırmaq, şübhəsiz ki, böyük xətaya və tarixi məsuliyyətə səbəb olar.
Yer üzündə şiddət və zülmün yayılması müsəlmanların məsuliyyətinin böyüklüyünü göstərir. |
Bu gün başda dünyanın bir çox ölkəsində zülm görən müsəlmanlar olmaqla, bəşəriyyət düşdüyü acınacaqlı vəziyyətdən çıxış yolu axtarır və dünyaya sülh, asayiş və ədalət gətirəcək, həmçinin onlara yaşamaq məqsədini xatırladacaq yol göstərici gözləyir. Bu vəzifə İslam topluluqlarının üzərinə düşür və bütün müsəlmanlar bu düşüncə ilə davranmalıdırlar.
Şiddət, terror, zülm, saxtakarlıq, dələduzluq, yalançılıq, əxlaqsızlıq, qarşıdurma, yoxsulluğun dünyada geniş yayılması və s. yer üzünün fitnə ilə dolu olduğunu göstərir. Bunları göz önünə aldıqda müsəlmanların öz aralarındakı problemlər çox əhəmiyyətsiz görünür. Bütün bu zülm və degenerasiyalar Allahın varlığını inkar edənlərin, axirətin varlığına inanmayanların qurduğu batil sistemlərdən güc qazanmaqla inkişaf edir. Bu səbəblərə görə vicdanlı insanlar ittifaq qurub yaxşılıq üçün çalışmalıdırlar.
Allahın izni ilə bu ittifaq inkarçı ideologiyaların fikrən məğlub olmasının əhəmiyyətli mərhələlərindən biri olacaq. Rəbbimiz Quranda inkarçıların ittifaqına diqqət çəkmiş və iman edənlərin dost olub bir-birilərinə yardım etmələrini əmr etmişdir. Bu, yer üzündəki təxribatın ortadan qaldırılması üçün gərəklidir. Ayədə belə buyurulur:
Kafirlər də bir-birinə dostdurlar. Əgər siz bunu etməsəniz, yer üzündə fitnə və böyük bir fəsad baş verər. (Ənfal surəsi, 73)
Bu cür əhəmiyyətli məsuliyyəti daşıyan müsəlmanlar aydın məsələdir ki, birlik və bərabərlik içində olmalıdırlar. Müsəlmanlar onların birlikdə hərəkət etməyinə mane olan vəziyyətlərdə aşağıdakı sualların üzərində düşünməlidirlər:
“Bu mövzu İslam ittifaqına zərər verə bilərmi?”
“Bu mövzu heç ortaq məxrəcə gələ bilməmək qədər müşkül məsələdirmi?”
Bu suallara vicdanla cavab verən hər kəs sonu bitməyən çəkişmələrdən uzaq durmağın və müsəlmanlar arasındakı Quran əxlaqına əsaslanan ittifaqı qorumağın vacib olduğunu görər. Bundan başqa, müsəlmanlar unutmamalıdır ki, şeytan da davamlı olaraq birlik və bərabərliyi pozmaqla möminlərin arasına ədavət salmağa çalışır.
Rəbbimiz “Qullarıma de ki, ən gözəl sözləri danışsınlar. Çünki şeytan onların arasına ədavət sala bilər. Həqiqətən, şeytan insanın açıq-aydın düşmənidir” (İsra surəsi, 53) ayəsi ilə iman edənləri bu təhlükədən xəbərdar etmişdir. Bu ayə həm də onu göstərir ki, müsəlmanlar istifadə etdikləri üsluba diqqətlə yanaşmalı, sərt və rişxəndli sözlərdən çəkinməlidirlər.
Quranda birlikdən bəhs edilərkən eyni zamanda bildirilir ki, çəkişmələr və birliyə zərərli hərəkətlər müsəlmanların gücünü zəiflədir. Rəbbimiz belə buyurur:
Allaha və Onun Elçisinə itaət edin, bir-birinizlə mübahisə etməyin, yoxsa ruhdan düşər və zəifləyərsiniz. Səbir edin, çünki Allah səbir edənlərlədir. (Ənfal surəsi, 46)
Bu, başda da qeyd etdiyimiz kimi, fərdlər üçün olduğu qədər müsəlman cəmiyyətləri və millətləri üçün də əsaslıdır. Əgər İslam dünyası güclü mədəniyyət qurub dünyaya hər sahədə yön vermək istəyirsə, birlik içində hərəkət etməyə məcburdur. Bu birliyin yoxluğu, müsəlman ölkələr arasındakı ayrılıq və İslam dünyasından ortaq səsin yüksəlməməsi məzlum müsəlman xalqlarını da müdafiəsiz qoyur. Fələstin, Kəşmir, Şərqi Türküstan və Moro kimi bir çox yerdə zavallı qadınlar, uşaqlar və yaşlılar ehtiyac içində zülmdən xilas olmağı gözləyirlər. Həmin məzlum xalqların məsuliyyətini hər kəsdən öncə İslam dünyası daşıyır. Müsəlmanlar Peyğəmbərimizin (səv) “Müsəlman müsəlmana zülm etməz və onu təhlükədə buraxmaz” sözünü əsla unutmamalıdırlar.10
Allaha və Onun Elçisinə itaət edin, bir-birinizlə mübahisə etməyin, yoxsa ruhdan düşər və zəifləyərsiniz. Səbir edin, çünki Allah səbir edənlərlədir. (Ənfal surəsi, 46) |
İslam dünyası ayrılıqları və fərqlilikləri bir kənara qoyub bütün müsəlmanların qardaş olduğunu yada salmalı və bu mənəvi qardaşlığın gətirdiyi gözəl əxlaqla bütün dünyaya nümunə olmalıdır. İman edənlərin qardaşlığı uca Allahın lütfü və nemətidir. Səmimi müsəlmanlar bu nemət üçün Allaha şükür etməli və Rəbbimizin əmrini unutmamalıdırlar:
Hamınız Allahın ipindən möhkəm yapışın və parçalanmayın! Allahın sizə olan nemətini xatırlayın ki, siz düşmən idiniz, O, sizin qəlblərinizi birləşdirdi və Onun neməti sayəsində qardaş oldunuz. Siz odlu bir uçurumun lap kənarında idiniz. O, sizi ondan xilas etdi. Allah Öz ayələrini sizə beləcə bəyan edir ki, bəlkə, doğru yola gələsiniz. (Ali-İmran surəsi, 103)
Cənab Adnan Oktarin “Al-Baghdadi” Tv-Dəki Müsahibəsi, 5 Avqust 2008 |
Adnan Oktar: Mənim düşüncəmi bilirsiniz, əhli-sünnə inancındayam... Məzhəb ayrılıqlarını ortadan qaldırmaq lazımdır. Bu, çox böyük vicdansızlıqdır. Şiəlik, sünnilik– hamısı qardaş məzhəblərdir. Daim iç-içə olmuşuq. Həmişə qardaş olmuşuq. Müsəlmanlar qəti şəkildə məzhəb ayrılığı adında düşmənliyi bir-birilərinə etməsinlər. Hamısı təqvalı məzhəblərdir. Hamısı dinə ciddi yanaşan məzhəblərdir. Heç bir fərqli yönümüz yoxdur. Hamımız eyni Allaha inanırıq, eyni peyğəmbərə inanırıq. Eyni qibləyə dönürük, eyni peyğəmbərləri sevirik. Hər şeyimiz demək olar ki, eynidir. Təfərrüat fərqliliklərindən dolayı belə müxalif ruh çox çirkindir. Şeytanın oyununa gəlməkdir. Qardaşlarımız buna çox diqqətli yanaşmalıdırlar. Bir də bir-birilərini çox sevməlidirlər. Məsələn, sünni ilə şiə qarşılaşanda bir-birindən hal-əhval tutmalıdırlar, birlikdə yemək yeməlidirlər. Hətta namaz qılanda belə, bəzən eşidirəm, arxasında namaz qılmırlar. Bu, çox anormal işdir. Bunu könül rahatlığı ilə etməlidirlər. Şiə də, sünni də olar, heç bir fərqi yoxdur, biz qardaşıq. Müsəlmana belə şeylər yaraşmaz. |
Əvvəlki səhifələrdə müsəlmanların arasındakı çəkişmələrin onları mənəvi yöndən zəiflədəcəyindən bəhs etdik. Bu, Allahın Quranda iman edənlərə xəbər verdiyi sirlərdən biridir. Bununla başqa bir əhəmiyyətli həqiqətə də diqqət çəkilir: ayrılıq və çəkişmə müsəlmanları zəiflətdiyi kimi, birlik və həmrəylik də onlara güc qazandırar. Allah Quranda iman edənlərin haqlarına təcavüz ediləndə birlik olub qarşı çıxmağı əmr etmişdir:
O kəslər üçün ki, haqsızlığa məruz qaldıqda intiqam alırlar. (Şura surəsi, 39)
Bu, iman edənlərə ilahi əmrdir və bir çox hikməti var. İnkarçı ideologiyaların fikrən yox edilməsi də ancaq müsəlmanların ittifaq etməsi ilə mümkündür. Əlbəttə, bunu unutmaq olmaz ki, iman edənlərin ittifaqını gücləndirən şey onların iman və ixlasıdır. Həqiqi dostluq və ittifaq ancaq səmimi imanla qurulur. Möminlər bir-birilərini heç bir mənfəət ummadan, təmiz niyyətlə və yalnız Allah rizası üçün sevər, Onun rizası üçün dost olar və Onun rizası üçün də birlik olarlar. Sağlam qaynağa və Allah sevgisinə əsaslanan bu birliyin dağılması Allah diləməzsə, heç bir şəkildə mümkün deyil. Aydın məsələdir ki, belə sağlam ittifaq müsəlmanlara dünyada bənzəri görünməmiş güc qazandırar. “Neçə-neçə az saylı dəstələr Allahın izni ilə çox saylı dəstələrə qalib gəlmişdir! Allah səbir edənlərlədir” (Bəqərə surəsi, 249) ayəsində bildirilir ki, müvəffəqiyyətə çatmaq üçün sayın çox olmasının əhəmiyyəti yoxdur. Müsəlmanların iman və ixlas əsasında qurduqları birlik onlara böyük müvəffəqiyyətlərə çatmaq üçün şövq və iradə qazandırar.
Allah başqa bir ayədə inkar edənlərin bir arada hərəkət edirmiş kimi görünməklərinə baxmayaraq, əslində, birlik qura bilmədiklərini bildirmişdir:
... Sən onların əlbir olduqlarını güman edirsən, lakin onların qəlbləri dağınıqdır. Bunun səbəbi onların ağılsız bir qövm olmalarıdır. (Həşr surəsi, 14)
Müsəlmanların birlik və bərabərlik içində hərəkət etmələri digər cəmiyyətlər üçün gözəl nümunə ola bilər. Quran əxlaqının tələb etdiyi ədalət, mərhəmət, sevgi və şəfqət bütün dünyaya yayılar. Başqa sözlə desək, müsəlmanların birliyi təkcə çətin vəziyyətdə olan müsəlmanlar üçün deyil, bütün bəşəriyyət üçün böyük nemət və bərəkətə səbəb olar. |
Səmimiyyət və təmiz niyyətlə qurulmayan birliklər hər nə qədər həmrəy görünsələr də, təməldə parçalanmış vəziyyətdə olurlar. Çünki belə ittifaqlar müəyyən mənfəətlər üzərinə qurulur və hər hansı bir zərər görmə ehtimalı bu birliklərin aqibətini həmin an bəlli edir. Müsəlmanlar Allahın Quranda xəbər verdiyi bu sirri bilirlər. Müsəlmanların həmrəyliyi heç bir zaman dünyəvi itkilərlə sarsılmaz, əksinə, daha güclənər.
Bura kimi bəhs etdiklərimiz İslam dünyasının birləşməsinin və müsəlmanların güclü ittifaq qurmasının zərurətini göstərir. Kitabın bundan sonrakı səhifələrində isə İslam Birliyinin xüsusiyyətlərindən danışacağıq.
Cənab Adnan Oktarin Krim Qəzetlərinə Verdiyi Müsahibə (14 Noyabr 2008) |
Adnan Oktar: İslam Birliyi utopiya kimi bir şey deyil. Bu, Konya ilə İstanbulun, Ərzurumla Ankaranın necə birləşdiyini deməyə bənzəyir. Onsuz da bölünmüş olması çox anormaldır. Əgər adamlar bizdən Ərzurumla Konyanı alıb desələr ki, siz birləşə bilməzsiniz, onda bunun bir məntiqi olarmı? Adamlar bir vaxtlar müəyyən yollarla bizi ayırıblar, bir millət varsa və eyni dildə danışırsa, dinləri də eynidirsə, deməli, bunlar tək millətdir. Bu, necə ayrı ola bilər ki? Əlbəttə, dövlətlər ayrı olacaq. Məsələn, Azərbaycan ayrı olacaq. Amma iki dövlət bir millət. Kərkük də ayrı olacaq. Eyni şəkildə Krım da elə. Yəni biz tək millətik. Bəs bu, necə olacaq, ortaq bazar necə olacaq? Bəs onda Avropa birliyi necə olur? Yəni bu iş müsəlmanlara gəlincə mümkün olmur? Dil bir ola bilir, din bir ola bilir, soyumuz bir, hər şeyimiz biz, adət-ənənələrimiz də bir, hər şeyimiz eynidir, niyə birlik ola bilmərik ki? Bəs Avropa necə ola bilir? NATO necə olur? NATO-da kim kimi tanıyır ki, bərabər olsun? Eyni cərgədə savaşırlar bunlar, yəni mübarizədə çiyin-çiyinə dururlar. Canlarını verirlər, İslam Birliyi niyə olmasın ki? Yəni bu cavab verilməyəcək qədər çox məntiqsizdir. Əlbəttə, olar. Bu, sosioloji həqiqətdir. Amma bunu edərkən səmimi olmaq lazımdır. Məsələn, deyirlər ki, İslam Birliyi qurulanda ruslar süqut edəcək. Niyə elə olsun? Rusiya niyə süqut etsin ki? Ruslar çox gözəl insanlardır, adamlar niyə bədbəxt olsun ki? Niyə orada acı çəksinlər, niyə acının üzərindən xoşbəxtlik quraq? Yəni birinin acısının, iztirabının üzərinə xoşbəxtlik olarmı? Rusiya yıxılanda biz bayram edərikmi? Elə şey olarmı heç? Rusiya rifahlansın, böyüsün, inkişaf etsin. Bu, bizim sevincimizi artırar. Dost olaq, bərabər olaq. Rusiya sanki müsəlman ölkəsi kimidir. Hər yerində müsəlman var. Niyə düşmən olaq? Bu məntiqdən vaz keçməlidirlər insanlar. Bu, çox məntiqsiz şeydir. Sərt olmağı kənara qoysunlar, o zaman dünya dövlətləri bu gözəlliyə sevərək yaxınlaşarlar. Çünki İslam Birliyi bütün Avropanın, Amerikanın, Çinin və Rusiyanın lehinədir. Çünki dünya nəyi istəmir? Terroru istəmir. Bu birlik terroru ortadan qaldıracaq. Bütün dünyadan qaldıracaq. Təkcə İslam dünyasından deyil, bütün dünyadan qaldıracaq. Böyük iqtisadi güc meydana gətirəcək. Böyük yeraltı sərvət zənginliyi meydana gətirəcək. Bunlardan da əlavə, böyük insan gücü, sənət və estetika meydana gətirəcək. Bunu xüsusilə vurğulamaq lazımdır: buna dünyada heç kim qarşı çıxmaz. Kommunist də qarşı çıxmaz, ağıllısı da, dəlisi də, heç kim qarşı çıxmaz belə bir şeyə. Lakin sən eqoistliklə ortaya çıxıb: “Ən böyük mənəm”, – desən, hamını əzəcəyini desən, dünyanın hər yerində adama deyərlər ki, bir dəqiqə dayan. Biz niyə ateist sionizmə qarşıyıq? Bütün dünya şiddətlə qarşıdır. Adamların dəlicəsinə düşüncələri var. Lakin İsraili sevirik, vətəndaşlarını sevirik. Musəviləri sevirik, onlar bizim qardaşlarımızdır. Bərəkət və bolluq içində yaşasınlar, Allah hamısına uzun ömür versin, xeyir versin. Bizim onlarla işimiz yoxdur. Bir-birimizə sarılaq, bərabər olaq, ticarət edək. Sənayedə əməkdaşlıq edək. Xəstəxanalar, məktəblər açaq, müəssisələr quraq, yollar çəkək. Bir-birimizə kömək edək, xoşbəxt olsunlar, onların xoşbəxtliyini görüb biz də sevinək. Biz insanların xoşbəxtliyindən zövq alan millətik. İnsanlar xoşbəxt olanda biz sevinirik. İnsanların acısının üzərindən xoşbəxtlik qura bilmərik. Məsələ bunu izah etməkdir. Bunu izah edəndən sonra Amerika da, Rusiya da bunu görüb qəbul edər, edirlər də. |
8. Ahmet Davutoğlu, Stratejik Derinlik Türkiye'nin Uluslararası Konumu, Küre Yayınları, İstanbul, Nisan 2001, s. 250
9. Mace Cilt10, s. 32
10. Buhari Cilt 5, s. 2261